350 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 December 1917.
loopt echter niet over tientallen, maar over hon
derdtallen.
De heer Attema had hetzelfde willen zeggen als
de lieer Tulp. Het idéé om den toeslag ook te geven
aan menschen met een inkomen van 9001200.
is goed. Spreker zou echter aan Burgemeester en
Wethouders willen overlaten om uit te zoeken hoe
zij tot de wetenschap komen wie in deze categorie
behooren. Ook hij zou het jammer vinden als deze
om administratieven omslag er niet van zouden pro-
fiteeren.
De heer Hiemstra (wethouder) geeft toe dat het
lastig is. De groote meerderheid van den Raad wil
deze menschen wel helpen. Het is echter een groot
bezwaar voor de administratie. Men had dat al eer
der gewild. Het is echter onaangenaam dat derge
lijke dingen altijd moeten afstuiten op bezwaren
van administratieven aard. In 't begin van October
is al voorgesteld reductie te geven tot inkomens
van 1200.Door omstandigheden is dat aange
houden. Het denkbeeld is stuksgewijs uitgevoerd
en wel tot 950.— omdat de lijst niet tot hoogere
inkomens liep. Waar nu in October reeds een voor
stel is gedaan om met de reductie te gaan tot 1200
heeft men een paar maanden tijd gehad een lijst
te maken tot 1200.Dit is niet gebeurd. Onaan
genaam is het dat de maatregel om deze reden weer
zal moeten overgaan. Spreker wil Burgemeester en
Wethouders opdragen de zaak uit te voeren zooals
de heer Collet het voorstelt en te trachten de be
zwaren te overwinnen. Zij kunnen de menschen des
noods oproepen.
De Voorzitter wijst er den heer Hiemstra op dat
diens geheugen hem bedriegt. Het is niet afgestuit
op administratieve bezwaren. Den vorigen keer was
de grens niet 1200.maar 1000.Toen heeft
spreker gezegd: ik zal de zaak in de brandstoffen-
commissie bespreken en vragen of het administra
tief uitvoerbaar is. In de vergadering der commis
sie is het ernstig ontraden op grond van administra
tieve bezwaren. Toch heeft spreker er zich meê ver-
eenigd dat het toen doorging, alleen is de grens
van 1000.tot 950.verlaagd, omdat men de
inkomens tot 1000.niet bij elkaar kon zoeken.
Het cijfer van 1200.is nooit genoemd. Er was
dus geen reden om de lijst bij te werken, en het is
niet waar dat toen administratieve bezwaren zijn
aangevoerd.
De heer Hiemstra wijst erop dat bij elke distri
butie het voorstel-Collet tot leidraad heeft gediend,
diend.
De Voorzitter verklaart voor het eerst te hooren
dat het voorstel-Collet bij de distributie als lei
draad heeft gediend. In het college van Burgemees
ter en Wethouders is bij de vorige distributie nooit
over de grens van 1200.gesproken.
De heer Nyholt zegt dat het voorstel-Collet alleen
van cokes spreekt. Het is echter de bedoeling ook
toeslag te geven op turf. Er wordt nu verwezen
naar het besluit van 27 November, toen ook beslo
ten is tot 900.te gaan. Hij wil een sub-amende
ment indienen om in de regeling ook turf te be
trekken.
De heer I'eletier zegt dat er telkens is gesproken
over administratieve bezwaren. Spreker gelooft
niet dat dit eigenlijk de kwestie is, doch wel dat de
administratieve rompslomp de distributie in de war
brengt. Het te laat bezorgen der turf is er nu reeds
een gevolg van. Als nu de Raad mocht besluiten de
grens voor het geven van toeslag iets hooger te stel
len, en spreker is daar in principe niet tegen, dan
zou het overweging verdienen de ingezetenen eerst
den vollen prijs te laten betalen om later het teveel
betaalde te verrekenen. Dan wordt de brandstof-
distributie.' niet vertraagd.
Den Voorzitter komt het voor dat dit de eenig
mogelijke manier is. De terugbetaling evenwel zou
pas na een heele poos kunnen geschieden. Hij vraagt
zich af of het wel een praktische wijze van werken
is. Eerst de menschen het volle bedrag te laten be
talen om hun het te veel betaalde over een paar
maanden te restitueeren.
De beraadslaging wordt gesloten.
Met 15 tegen 6 stemmen wordt besloten overeen
komstig het amendement-Collet.
Vóór stemmen de heeren: Cohen, Zandstra, I'ele
tier, Tiemersma, Tulp, Dijstra, Hiemstra, Collet,
Schaafsma, Nyholt, de Vos, Dijkstra, van Weideren
baron Rengers, Attema en Fransen.
Tegen de heeren: de Haan, Oosterhoff, Menalda,
Koopmans, van Sloterdijck en Schoondermark.
Het aldus gewijzigde voorstel van Burgemeester
en Wethouders wordt daarna met algemeene stem
men aangenomen.
21 (agenda no. 22). Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om hun een crediet te verleenen voor de
exploitatie van de Centrale Keuken.
Dit voorstel luidt als volgt:
Nadat bij raadsbesluit van 2 October j.l. aan ons
een crediet is verleend tot een bedrag van 30.000.—
hebben wij aanstonds een begin gemaakt met de uit
voering van het plan tot oprichting eener centrale
keuken. Verschillende benoodigdheden, zooals ma
chines en ketels, zijn reeds aangeschaft. Indien de
omstandigheden niet al te veel tegenloopen, mogen
wij verwachten, dat de keuken in het begin van Ja
nuari 1918 zal kunnen worden geopend. Behoudens
Uwe goedkeuring, stellen wy ons voor de zaak op
de volgende' wyze te regelen.
1. De keuken.
In de keuken zullen werkzaam zijn:
1. een kok,
2. een mannelyke hulp, zonder vakbekwaam
heid,
3. eenige dienstmeisjes,
4. eenige aardappelputsters.
II. De distributielokalen.
Van de keuken worden de spyzeu gebracht naai'
de distributielokalen op verschillende punten der
stad en daar voor het publiek verkrygbaar gesteld.
Voorloopig zullen die distributielokalen worden
opgericht:
1. In de voormalige schippersschool, de tegen
woordige „Goedkoope Keuken".
2. In school no. 12.
3. In school no. 6 aan het Vliet.
Dit aantal wordt uitgebreid, zoodra de behoefte
daaraan zal blyken te bestaan.
In ieder distributielokaal zullen werkzaam zijn:
1. Een verkoopster, die belast is met den ver
koop der bons en met het toezicht in het lokaal.
Hiervoor zouden wellicht onbezoldigde krachten
kunnen worden gevonden.
2. Twee opschepsters, van wie de een de bons
in ontvangst neemt en de andere de porties op
schept.
III. De distributie.
De porties worden voor het publiek verkrijgbaar
gesteld in de verschillende lokalen tegen inlevering
van bons.
Deze bons moeten een dag te voren worden ge
kocht in het distributielokaal tegen betaling van 15
cent (voor gegoeden zijn elders op nader te bepalen
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 December 10b. 3ol
plaats, tegen 20 cent, bons verkrygbaar), en over-
gifte van de bon uit het gemeentelijke bouboekje,
welke recht geeft op het artikel, dat in de te ver
strekken portie is verwerkt. Geeft laatstgemelde
bon bijv. recht op 1 K.G. erwten, terwyl in de te
verstrekken portie erwtensoep slechts 1I4 K.G. erw
ten is verwerkt, dan ontvangt de kooper, behalve
zijn bon voor de portie erwtensoep, ook een bon
voor 3/4 K.G. erwten, waarop hij bij den winkelier
weer erwten kan koopen.
De af deeling „Leeuwarden" der Nederlandsche
vereeniging van huisvrouwen heeft zich bereid ver
klaard eene commissie van advies te vormen, welke
de directrice zal ter zijde staan. De afdeeling heeft
in overweging genomen in deze commissie ook vrou
wen uit de arbeidende klasse op te nemen.
BEGROOTING.
Bouw- en oprichtingskosten:
Bouwkosten 16500.
Installatiekosten 3000.
Loon van teekenaar en uitvoerder600.
2 Trogketels van 1000 en 1500 Liter 3380.
2 Waschbakken 252.
1 Aardappelschilmachine 460.
1 Knollensnymachine 210.
50 Transportketels a 46.50 per stuk 2325.
Stoomleidingen 2065.
2 Motoren van 1 P.K. a 200.400.
6 Teilen 50.
3 Houten bakken 30.
4 Scheppen om de transportketels te
vullen 80.
2 Stampers 15.
4 Spaden 20.
Waterslang, ketels, pannen, enz300.
12 Opseheplepels in de distributielokalen 48.
Keukenbenoodigdheden, messen, vorken,
enz200.
Kantoorverlichting, boeken, drukwerk,
enz200.
Linnengoed, gordijnen, matten 50.
Renteverlies tydens den bouw250.
30435.—
Onvoorziene uitgaven2565.
33000.—
JAARL1JKSCHE UITGA YEN.
Rente over 33.000.a 4Vè 1485.
Afschrijving over 33.000.a 4 1320.
Huur 315 M2. grond van de electrische
centrale a 13Vè cent42.50
Huur van 92 M2. grond van de gem.
Leeuwarden a 13Vè cent 12.42
Grondbelasting 60.05
Verzekering tegen brandschade 10.
Waterleiding 30.
Electrisch licht 80.
Salarissen 5564.
Onderhoud 400.
Distributie 1860.
Stoom 3744.
Vervoer transportketels 300.
Grondstoffen voor 312.000 porties per
jaar of 1000 porties per dag 46800.
61707.97
of, met onvoorziene uitgaven, rond 62000.
De twee eerstgenoemde posten worden tot 1/4
verminderd, indien het Koninklijk Nationaal Steun
comité 3/4 der oprichtingskosten voor zijne reke
ning neemt, waaromtrent nog geen zekerheid is
verkregen.
Voor het gebruik van de gebouwen is geen huur
berekend.
INKOMSTEN.
312000 porties a 15 cent 46800.
afval 800.—
47600.—
Uitgaven 62000.—
Inkomsten 47600.
Verlies 14400.
Wij hebben de eer U voor te stellen ons te willen
machtigen om de exploitatie der keuken op dezen
voet te regelen en ons, in afwachting van de nadere
regeling van de uitgaaf op de gemeentebegrooting,
voor 1918, een crediet van 62.000.toe te staan.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Schoondermark (wethouder) hoopt dat
de Raad zal begrijpen dat dit voorstel feitelijk een
voorloopig voorstel is. Het is toch moeilijk den om
vang van het bedrijf te ramen. En als nu de Raad
b.v. aanneemt dat er één kok zal komen, hoopt hij
dat Burgemeester en Wethouders gemachtigd zul
len zyn, om, als het noodig is er een bij te nemen.
Of, vraagt spreker, is het 's Raads bedoeling dat
Burgemeester en Wethouders voor uitbreiding van
personeel eerst weer by den Raad moeten komen.
De Voorzitter wijst erop dat ook dit voorstel mede
van den heer Schoondermark is. Spreker vermoedt
dat Burgemeester en Wethouders gemachtigd zyn
meer hulp te nemen, als die blykt noodig te zijn.
Wat nu wordt medegedeeld is een algemeene opzet,
die aan de goedkeuring van den Raad wordt onder
worpen. Als het een vast bedrijf blijkt te worden,
zullen Burgemeester en Wethouders weer by den
Raad komen.
De heer Schoondermark (wethouder) hoort den
Voorzitter zeggen en dit wekt de hilariteit op
dat spreker tot dit voorstel heeft meegewerkt. Spre
ker was evenwel afwezig, want hij was, toen het
voorstel is behandeld, bezig te onderhandelen over
schoolvoeding. Spreker is slechts gedeeltelijk bij de
behandeling tegenwoordig geweest. Hij wil er den
Raad op wyze<n dat er in Hilversum, waar voor 800
schoolkinderen wordt gekookt, twee koks werken
en dat hier op 2400 porties wordt gerekend. Het
lijkt spreker dan ook een raadsel hoe hier één kok
voldoende zal zijn.
De heer Koopmans heeft den indruk gekregen
dat het voorstel feitelyk niets is dan een toelichting
en dat de Raad er niet over zal behoeven te oor-
deelen hoeveel menschen er noodig zijn.
De beraadslaging wordt gesloten.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
22 agenda no. 23). Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om hun een crediet te verleenen voor de
stichting van 10 burger woning en op een terrein aan de
Tjerk Hiddestraat.
Dit voorstel luidt als volgt:
A.
Het zal geen betoog behoeven dat in onze ge
meente thans een groote schaarschte aan burger
woningen bestaat. De vereenigingen, in 't belang
der volkshuisvesting toegelaten, hier ter stede wij
den zich uitsluitend aan het bouwen van huizen
voor werklieden en de kleine burgerij. Er blijft
over een gebrek aan woningen van een huurprys