van een 3U0 a 400 gulden 's jaars, woningen dus
bestemd voor hen, die in dezen crisistijd zeer moei
lijk bovenmatige huurprijzen kunnen betalen. In
dieize behoefte wordt door het particulier initiatief
niet of zeer gebrekkig voorzien.
Ons college heeft dus gemeend de vraag te moe
ten overwegen of het wellicht op den weg der ge
meente ligt deze zaak ter hand te nemen en heeft
den Directeur der Gemeentewerken opgedragen een
ontwerp te maken voor voorloopig een twintigtal
burgerwoningen, die bovengenoemde som als huur
prijs zouden moeten opbrengen. De keus voor de
plaats is gevallen op de bouwterreinen aan hef
Cambuursterpad nul. aan de Tjerk Hiddesstraat en
op de strook, langs den weg gelegen, van het per
ceel land aan den weg Achter de Hoven, waar zich
thans de volkstuintjes bevinden. De indeeling der
ontworpen woningen komt overeen met die van
hét gebruikelijke type: gelijkvloers twee kamers
met veranda en keuken, boven twee groote en twee
kleinere kamers, zolder en kelder, tuintjes voor eri
achter, een gewilde en blijkbaar practische bouw
wijze.
Het moge opvallen dat er naar gestreefd is het
uiterlijk aanzien aantrekkelijk te maken zonder
hiervoor in extra kosten te vervallen; speciaal zijn
vermeden de, voor het aanzien van het geheel, wei
nig fraaie platte daken.
Zooals uit de teekeningen blykt is bij den bouw
aan den weg Achter de Hoven zelfs gedeeltelijk
villabouw toegepast, waarvoor deze omgeving zich
wellicht goed eigent.
De kosten van den bouw aan de Tjerk Hiddes
straat zyn geraamd op 53.470.— die'aan den weg
Achter de Hoven op 59.900.De prijs van den
grond is berekend in overeenstemming met Uw be
sluit van 26 Juni 1917 no. 258R/138 voor het terrein
aan het Cambuursterpad en is gesteld op 8.per
M2.; naar analogie hiervan is op denzelfden prijs
voor het stuk, thans voor de volkstuintjes in gé
bruik, aangehouden. In het geheel wordt dus voor
den grond besteed onderscheidenlijk f 10.560 en
12.600.
Bij de begrooting vallen o.a. de niet hooge ra
mingen voor onvoorzien en het ontbreken van een
post renteverlies gedurende den bouw op. Wat
eerstgenoemden post betreft, hebben wij gemeend
hiermede genoegen te moeten nemen, nu volgens
nadere mededeeling van den Directeur bij de groote
onzekerheid van elke begrooting hier met geen mo
gelijkheid op een raming van onvoorzien, die ook
maar eenigszins op den naam van juistheid mag
aanspraak maken, is staat te maken.
Het ontbreken van den in de tweede plaats be
doelden post houdt verband met den mogelijken
steun van het Koninklijk Nationaal Steuncomité
1914. De uitvoering van het plan kan n.l. in niet
geringe mate worden vergemakkelijkt door de toe
zegging van dit comité om, in overeenstemming met
het besluit van zijne uitvoerende commissie van
21 April j.l., voor 25 in de bouwkosten van wo
ningen voor den kleinen middenstand, varieerende
tusschen 4.en 8.per week, tegemoet te ko
men. De daarvoor gestelde voorwaarden, nader om
schreven in de circulaire gericht aan den nationalen
woningraad, schijnen geen beletsel om een verzoek
tot het comité te richten. Die voorwaarden luiden
als volgt:
a. De woningen mogen gedurende 10 jaren niet
vervreemd worden zonder toestemming van het'
Koninklijk Nationaal Steuncomité, of na liquidatie
van dit, van den Minister van Financiën.
comité goed te keuren plannen moet duidelijk bij-
ken, dat de huur niet lager kan gesteld worden dai.
liet bedrag, dat onder b bedoeld is.
Wat die onder c betreft, uit de bovengenoemde
cijfers volgt dat na aftrek van 25 der bouwkos
ten de woningen per stuk komen op gemiddeld
5ÜU0.aan de Tjerk Hiddestraat en 5800.—
aan den weg Achter de Hoven. Een- huur van
375.onderscheidenlijk 400.is dus te verde
digen. Alsdan is op een rente bruto van 7 der
bouwkosten gerekend. De post renteverlies gedu
rende den bouw kan, als van het steuncomité de
verlangde hulp wordt ontvangen, vervallen.
Wij komen dus tot de slotsom dat de gemeente
verantwoord is, als zy den hier bedoelden bouw ter
hand neemt, en hebben dus in overleg met de com
missie voor de openbare werken de eer II voor te
stellen te besluiten
Burgemeester en Wethouders een crediet te ver-
leenen van 113.370.— voor den bouw van 10 wo
ningen aan de Tjerk Hiddesstraat en 10 aan den
weg Achter de Hoven volgens de plannen en be
grootingen van den Directeur der Gemeentewerken,
ingezonden bij schrijven van 4 October 1917 no.
982/86a en 15 October 1917 no. 1025/86a en hen te
machtigen daartegenover in ontvangst te nemen
een bedrag van 25 dier kosten, zoo dit subsidie
door het Koninklijk Nationaal Steuncomité 1914
wordt verstrekt, wordende zij voorts gemachtigd
om, naar aanleiding van het advies van de Schoon
heidscommissie en de mogelijk door het Steun
comité te stellen voorwaarden, de vereisehte klei
nere wijzigingen in de plannen aan te brengen.
B.
Ons reeds afgedrukt en rondgedeeld voorstel van
2 November 1917, betreffende den bouw van 10
burgerwoningen aan de Tjerk Hiddesstraat en 10
aan den weg Achter de Hoven, moet in verband
met de intussehen met het Koninklyk Nationaal
Steuncomité gevoerde briefwisseling eenige veran
dering ondergaan, in dien zin dat daaruit vervallen
de laatst genoemde tien woningen, omdat zjj als
te duur van opzet niet voor den steun van dat comité
in aanmerking kunnen komen. De bouw van eerst
genoemde was begroot op 53.470.daarbij
bljjkt nu echter een post rente gedurende den bouw
ad j 530.gevoegd te kunnen worden, zoodat de
raming wordt 54.000.—; vermeerderd met de kos
ten van den grond en verminderd met het subsidie
van het Steuncomité wordt dit per woning 5106
Het comité stelt als voorwaarde geen hoogere kuur
dan 320.per woning per jaar. Hieruit kan niet
meer dan 5 rente van het in de exploitatie ge
stoken kapitaal en dan van de bouwkosten
als onderhoud verhaald worden. Niettemin zouden
wjj U met het oog op den woningnood willen raden
tot den bouw van deze 10 woningen over te gaan.
Ons voornoemd voorstel van 2 November wordt
dan aldus gewijzigd, dat de woningen aan den weg
Achter de Hoven daaruit vervallen en het gevraag
de crediet wordt gesteld op 54.000.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Fransen vraagt of Burgemeester en
Wethouders van plan zyn deze woningen in eigen
beheer te bouwen of dat zij zullen worden aanbe
steed.
De Voorzitter durft niet een bepaald antwoord
te geven op deze vraag. Spreker denkt dat het het
beste is de huizen in eigen beheer te bouwen.
De heer Fransen zegt dat Burgemeester en Wet
houders een crediet vragen van 54.000.Hij
vraagt of het geen overweging zou verdienen om
eraan toe te voegen: of zooveel meer als zal blijken
noodig te zijn.
De Voorzitter: „dat amendement nemen Burge
meester en Wethouders gaarne over".
De heer Fransen: „ik heb geen voorstel gedaan;
er valt dus niets over te nemen".
De Voorzitter zegt dat de Directeur der Gemeen
tewerken gelooft dat het aangevraagde crediet
ruim genoeg is geraamd. Als echter de Raad wil
toestaan zooveel meer als mocht blijken noodig te
zijn, wordt daardoor voorkomen dat Burgemeester
en Wethouders weer bij den Raad moeten komen,
ten minste als de overschrijding niet in de papie
ren loopt. Spreker gelooft echter niet dat het noo
dig is.
De beraadslaging wordt gesloten.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wet
houders.
Dit voorstel luidt als volgt:
By de besprekingen in de raadsvergadering van
23 October 1917 over den brief van de brandstof-
fencommissie, inzake de financieele verantwoorde
lijkheid, bepleitte de heer Beekhuis de wenschelijk-
heid, dat die commissie een regeling zou ontwer
pen, waardoor de band tusschen haar en de ge
meente kan worden gelegd, teneinde het mogelijk
te maken, dat de gemeente die verantwoordelijk
heid op zich neemt. Een door dat lid in dien zin
voorgestelde motie, waarbij de Raad zich mede
bereid verklaarde inmiddels de financieele verant
woordelijkheid voor de daden der brandstoffencom-
missie op zich te nemen, werd toen aangenomen.
Sedert is ook verschenen een brief, dd. 8 Novem
ber 1917, no. 1627, van den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel, waarbij, als gevolg van den
van verschillende zijden geuiten wenscli, dat aan
de gemeentebesturen beter de gelegenheid dient te
worden gegeven zich op de hoogte te stellen van de
gestie der brandstoffencommissies, o.m. wordt mede
gedeeld, dat den Directeur van de Rykskolendistri-
butie is opgedragen, aan elke brandstoffencommis-
sie te verzoeken aan de besturen der gemeenten,
waarover zy haar werkkring uitstrekken, alle door
die colleges gewenschte inlichtingen bij voortdu
ring te verschaffen. Verder verzoekt de Minister
aan de braudstoffencommissie zoo noodig van ge
meentewege crediet te verleenen, terwijl hij verder
meent, dat het aanbeveling zou verdienen de finan
cieele gestie der brandstoffencommissie vanwege
de gemeente te doen controleeren, waartoe desge-
wenscht door de Rijkskolendistributie een accoun
tant ter beschikking zal worden gesteld.
In voldoening aan Uw verlangen, dat blijkens
het bovenstaande overeenstemt met de bedoeling
des Ministers, heeft de branstoffencommissie een
regeling ontworpen, waarbij de verhouding tus
schen de gemeente en haar nader is omschreven,
en dat in ontwerp hierbij wordt overgelegd.
Bij ons bestaat tegen dat ontwerp geen beden
king, zoodat wij de eer hebben U in overweging te
geven, dat ongewijzigd vast te stellen.
De Raad der gemeente Leeuwarden
gezien het raadsbesluit van 23 October 1917;
alsmede het voorstel van Burgemeester en Wet
houders
Besluit:
vast te stellen het volgende
Reglement, omschrijvende de verhouding tus
schen de gemeente Leeuwarden en de brandstoffen-
commissie voor die gemeente.
Art. 1.
De brandstoffencommissie is financieel verant
woordelijk aan de gemeente op de wijze, zooals in
de volgende artikelen wordt aangegeven.
Art. 2.
De brandstoffencommissie zendt elke maand aan
Burgemeester en Wethouders een overzicht om
trent den stand der financiën, zoomede omtrent de
aanwezige voorraden brandstoffen en de aangega
ne verplichtingen.
Art. 3.
Burgemeester en Wethouders zijn bevoegd, zoo
dikwijls zij dit noodig achten, inzage te nemen of
te doen nemen van alles wat op de financiën der
commissie betrekking heeft.
Art. 4.
Behoudens nadere goedkeuring van de Rijksko
lendistributie wijst de Raad een lid aan om in de
commissie zitting te nemen.
Art. 5.
De brandstoffencommissie verstrekt aan den
Raad en aan Burgemeester en Wethouders, zoo mo-
gelyk, de door dezen gewenschte inlichtingen, om
trent alle zaken, welke tot den werkkring der com
missie behooren.
De beraadslaging wordt geopend.
De heer Nyholt vindt artikel 2 te vaag. Hij meent
dat het beter is precies te zeggen wat men bedoelt.
De bedoeling zal wel zijn dat de braudstoffencom
missie maandelyks een balans en exploitatiereke
ning overlegt aan den Raad. In dergelyke zaken
kan men, meent spreker, niet te duidelijk zijn. Er
staat: de brandstoffencommissie zendt elke maand
aan Burgemeester en Wethouders een overzicht
omtrent den stand der financiën, zoomede omtrent
de aanwezige voorraden brandstoffen en de aan
gegane verplichtingen.
Spreker acht het beter te spreken van de balans
en de exploitatierekening en te bepalen, wanneer
die binnen moet zijn.
Waar in artikel 5 wordt toegezegd, dat de brand
stoffencommissie den Raad en Burgemeester en
Wethouders zoo mogelijk de inlichtingen verstrekt
omtrent alle zaken, welke tot den werkkring der
commissie behooren, zou spreker gaarne zien dat
die inlichtingen evenals de stukken ter inzage voor
de raadsleden werden gelegd; dat is beter dan dat
er telkens om gevraagd moet worden. Hij wil Bur
gemeester en Wethouders dit in overweging geven.
De heer Koopmans heeft zich de vraag gesteld of
het wel mogelijk zal zijn iedere maand balans en
exploitatierekening over te leggen.
De Voorzitter: „die wordt nu al gemaakt".
De lieer Koopmans: „niet de verlies- en winst
rekening".
De Voorzitter: „alleen de balans".
352 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 December 1917.
b. Gedurende dit tijdvak mogen de bij den bouw
vastgestelde huren niet verhoogd worden.
c. Uit de door het Koninklijk Nationaal Steun
d. Een contract met boetebepaling ten voordeele
van den staat der Nederlanden zal worden opge
maakt teneinde de nakoming dezer bepalingen te
waarborgen.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 11 December 1917. 353
23 agenda no. 24y. Vaststelling van een reglemen
betreffende de geldelijke verhouding van de brandstoffen
commissie tot de gemeente.
ONTWERP
