136 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 April 1920.
trachten de lichamelijke opvoeding in den ruimsten
zin te bevorderen. De installatie der commissie zal
morgen plaats hebben, zij is dus nog niet in functie.
Zooals reeds bekend is, is op de loopende begroo
ting als subsidie een post van f 600.uitgetrokken
voor den Bond van Lichamelijke Opvoeding. Aan
gezien deze thans is ontbonden, kan de post voor
hetzelfde doel worden gebruikt, doordat die ƒ600.
door de gemeentelijke commissie wordt besteed.
Deze mededeeling wordt voor kennisgeving aange
nomen.
V. Wordt overgegaan tot behandeling van de
voor heden op den oproepingsbrief vermelde punten.
1. Agenda no. 2). Benoeming van een lid uit den
Gemeenteraad in de Leeuwarder J'eugd-Commissie, zulks
ingevolge de voorwaarde, waaronder bij raadsbesluit van
23 Maart j l. aan de commissie een subsidie uit de ge
meentekas is toegekend.
Benoemd wordt mevrouw BuismanBlok Wijbrandi
met 9 stemmen. Op den heer Lautenbach zijn 4
stemmen, op den heer De Vos 2 stemmen en op de
heeren Oosterhoff en IJ. de Vries is ieder 1 stem uit
gebracht, terwijl 4 biljetten blanco zijn ingeleverd.
2. Agenda no. 3). Vaste benoeming van den geneesheer
directeur van het Stads-Ziekenhuis.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
luidt als volgt
Bij Uw besluit van 8 Mei 1917 (Handelingen blz. 125)
werd de heer Nierstrasz, wiens aanstelling voor den
tijd van één jaar als Geneesheer-Directeur van het
Stads-Ziekenhuis den 15en d.a.v. zou afloopen, als zoo
danig gecontinueerd „tot in den geneeskundigen
dienst te dezer stede verandering komt". Het door
den Raad verlangde onderzoek naar de beste oplossing
terzake het vraagstuk van den plaatselijken genees
kundigen dienst is nog niet afgeloopen en inmiddels
heeft de heer Nierstrasz nog steeds een tijdelijke
aanstelling. Het is duidelijk dat dit voor den betrokkene
zijne bezwaren heeft. Hij heeft ons dan ook verzocht
te willen bevorderen, dat de benoeming in een vaste
wordt omgezet Zijnerzijds is hij dan bereid en hij
heeft dit schriftelijk bevestigd, af te zien van elke
aanspraak, die hij aan de vaste aanstelling zou kunnen
ontleenen om later automatisch naar een nieuw
ziekenhuis over te gaan.
Wij kunnen het verlangen van den heer Nierstrasz
billijken en in mondeling overleg met de Commissie
van beheer meenen wij, met zijne verklaring genoegen
nemende, U voor een vaste benoeming als Geneesheer-
Directeur van het Stads-Ziekenhuis, tevens belast met
de gedeeltelijke waarneming van de genees-, heel- en
verloskundige practijk bij behoeftigen, te mogen aan
bevelen C. D. E. Nierstrasz, thans tijdelijk als zoo
danig werkzaam.
Benoemd wordt C. D. E Nierstrasz met 19 stemmen.
Op den heer Lautenbach zijn 2 stemmen uitgebracht.
3. (Agenda no. 4). Voorstel van Burgemeester en
Wethowters om aan de onderwijzers R. Betten en 1.
W. Bergeronderscheidenlijk werkzaam aan de gemeente
scholen nos. 8 en 9op hun verzoek als zooodanig eervol
ontslag te verleenen.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
4. (Agenda no. 5). Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot het doen van rechtstrreksche uitgaven
uit het fonds voor onvoorziene uitgaven der gemeente-
begrooting, dienst 1919 en tot tvijzigbig der gemeente-
begrootingen, diensten 1919 en 1920.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
5. (Agenda no. 6). Voorstel van Burgemeester en
Wethouders om hun een crediet te verleenen voor het
geven van onderwijs in het koken aan leerlingen der
gemeentelijke herhalingsschool voor meisjes.
Dit voorstel luidt als volgt
De leerstof van het derde jaar van de herhalings
school voor meisjes houdt tot zekere hoogte reeds
rekening met de practische eischen, waaraan de leer
lingen, als zij in de maatschappij gekomen zijn, hebben
te voldoen, doordat dan alleen de nuttige en fraaie
handwerken worden onderwezen. Deze voorbereiding
ware aan te vullen door aan het geleerde het vak koken
toe te voegen. Aldus is het meisje, eenmaal uit de
school getreden, iets beter gewapend in den strijd
om het bestaan.
Blijkens ontvangen inlichtingen vraagt de Industrie-
en Huishoudschool voor een cursus van 12 leerlingen
25.per persoon. Voor een jaar zal daarvoor
300.en voor het nog resteerende gedeelte van
1920 dus 150.noodig zijn. Onder opmerking dat
het onderwijs aan de herhalingsscholen kosteloos wordt
gegeven en het bovenstaande, wordt op het denk
beeld ingegaan, natuurlijk geen aanleiding zal zijn
van dit standpunt af te wijken, geven wij U in
overweging ons voor het aangeduide doel voor 1920
het vereischte crediet te geven.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Van der Werff, alhoewel met het voorstel
van Burgemeester en Wethouders ten opzichte van
het onderwijs in koken kunnende meegaan, zou toch
een vraag willen stellen. Is deze school alleen toe
gankelijk voor kinderen van gemeentescholen of is
zij ook toegankelijk voor kinderen van bijzondere
scholen In het prae-advies wordt daarover niet ge
sproken, maar bij het agendapunt wel.
De heer Schoondermark (wethouder) zegt, dat er
duidelijk in het voorstel staat, dat het is voor de
herhalingsschool en voor leerlingen van die her
halingsschool.
De heer Van der Werff merkt op, dat op punt 6
der agenda staat gemeentelijke herhalingsschool",
waaruit spreker meende te moeten opmaken, dat die
school ook enkel toegankelijk was voor leerlingen
der gemeentescholen en niet voor kinderen van het
bijzonder onderwijs.
De heer Schoondermark (wethouder) zegt, dat er
een massa kinderen gaan naar deze herhalingsschool,
die op de bijzondere scholen hun onderwijs hebben
genoten. Tot nog toe werd in de 3e klas slechts
handwerkonderwijs gegeven, thans willen Burge
meester en Wethouders de leerlingen ook in de ge
legenheid stellen om het koken daar te leeren. En
wat de kinderen van de bijzondere scholen betreft,
die kunnen gerust aan het onderwijs op de herhalings
school deelnemen, zij worden niet uitgesloten.
De heer Van der Werff gaat dan met het voorstel
accoord.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 13 April 1920. 137
De heer Visser is naar aanleiding van de verkla
ring van den Wethouder van Onderwijs gedeeltelijk
bevredigd, maar zou toch nog een enkele vraag
willen stellen. De Wethouder zegt, dat het onderwijs
in hoofdzaak breien of naaien of dingen van dien
aard omvat. Wij, aldus spreker, geven bij het katho
liek onderwijs ook eigen herhalingsonderwijs, zoodat
ook de katholieke kinderen daarvan enkel kunnen
profiteeren. Maar zou nu deze gelegenheid, welke
hier wordt geschapen, ook zoodanig kunnen worden
uitgebreid, dat enkele meisjes, die herhalingsonderwijs
genieten aan katholieke inrichtingen, ook kunnen
profiteeren van dit onderwijs in koken Zooals het
nu is, is het meer voor die meisjes die van het
openbaar herhalingsonderwijs gebruik maken. Er zijn
echter ook enkele meisjes, die dit op katholieke in
richtingen genieten en die nu van het onderwijs in
koken zijn uitgesloten. Zou de zaak nu ook nog zoo
kunnen worden gewijzigd, dat ook die meisjes daarvan
kunnen profiteeren
De heer Schoondermark (wethouder) kan den Raad
meedeelen, dat op deze herhalingsschool alleen meisjes
uit het 3e leerjaar voor dit onderwijs in aanmerking
komen. Spreker weet niet of de kinderen bij het
katholiek onderwijs ook 3 jaar herhalingsonderwijs
krijgen, dat is hem onbekend. Maar op deze school
gaan 54 meisjes en van die 54 kunnen er maar 12
van het onderwijs in koken profiteeren, dus lang niet
allen. Dit onderwijs wordt eerst ook gegeven bij wijze
van proef, een begin dus voor de toekomst.
De heer Visser weet ook heel goed hoe de Raad,
zooals hij op 't oogenblik is samengesteld, over 't
onderwijs denkt. Van welken kant het ook wordt ge
geven en dat is ook sprekers standpunt men
vraagt nietwelke partij geeft het onderwijs, maar
welk onderwijs wordt er gegeven. En dan is er bij
Burgemeester en Wethouders en spreker denkt ook
bij den Raad, geen oogenblik aan gedacht om kin
deren van andersdenkenden er niet van te laten
profiteeren. Men kan nu echter niet meer kinderen
op die school hebben, spreker heeft geïnformeerd bij
de directrice en deze kan er niet meer dan 12 leer
lingen voor het ouderwijs in koken tot zich nemen.
Dit is het begin en dat geeft al een heele hoop
drukte. Misschien is het ook wel onuitvoerbaar wat
de heer Visser zegt. De kwestie is ook deze, dat de
kinderen minder handwerkonderwijs zouden ontvangen
omdat zij kookles krijgen. En dat moet niet. Daarom
is het hier op een anderen tijd gesteld. Aan de
openbare herhalingsschool krijgen de meisjes 's Maan
dags, Dinsdags, Donderdags en Vrijdags gewoon
herhalingsonderwijs en Woensdags kunnen ze dan de
kookles volgen. Zoodat het handwerkonderwijs er
heelemaal geen scha van ondervindt. Het kan trouwens
ook heel goed zijn dat er eenige katholieke kinderen
onder zijn, die dit onderwijs in koken zullen volgen.
De gemeentelijke herhalingsschool wordt toch ook
heel druk bezocht door kinderen van andersdenkenden
als anti-revolutionnairen en katholieken, omdat hand
werkonderwijs geen godsdienstonderwijs is.
De Voorzitter wenscht enkel even op te merken
dat het is een uitbreiding van het leerplan der her
halingsschool, waarvoor een crediet wordt gevraagd.
Den heer Visser is dat heelemaal helderhet is
een uitbreiding in dien vorm, dat de leerlingen nu
koken zullen leeren. De Wethouder van Onderwijs
vraagt eigenlijk op een bescheiden manierhoe is
bij de katholieken het herhalingsonderwijs Spreker
deelt mee dat de kinderen eerst 2 tot 3 jaar onder
wijs krijgen en dan gaan ze naar een patronaat, waar
ze naaiwerk, breiwerk en huishoudwerk leeren., in 't
kort hetzelfde onderwijs wat men krijgt op de open
bare scholen. En nu zegt de wethouderer kunnen
van het groote aantal maar een klein aantal profi
teeren, we moeten maar eens zien. Er zijn enkele
katholieke meisjes die ook profiteeren van het ge
meentelijk herhalingsonderwijs. Bedoelt de wet
houder daarmee 2 of 3 Spreker zegt, dat zooals de
zaak nu geregeld is, het zeer waarschijnlijk is, dat
onder die 12 meisjes geen enkel katholiek meisje is.
Als men den term verandert in dien zin, dat ook
meisjes van katholieke scholen mede van het onder
wijs in koken kunnen profiteeren, wordt dat wel mogeijk.
Zooals het voorstel nu voor ons ligt zullen het enkel
meisjes zijn van de herhalingsschool en niet van de
katholieke scholen. Daarom wil spreker het voorstel
in den door hem gewenschten vorm gewijzigd zien.
De heer Schoondermark (wethouder) meent dat de
Voorzitter toch zooeven duidelijk heeft gezegd, dat
het niet kan, wat de heer Visser wil. Het is een uit
breiding van het leerplan en daarvan kunnen ook de
katholieken profiteeren, maar niet partieel, door alleen
de kooklessen te volgen en het handwerkonderwijs
niet. Dan moet men het geheele herhalingsonderwijs
volgen, gedeeltelijk gaat niet.
De Voorzitter zegt, dat de Raad de kwestie veel te
uitgebreid neemt, 't Is enkel een gemeentelijke her
halingscursus die iets wordt uitgebreid. En wanneer
er nu meisjes zijn, die niet op dien cursus gaan, maar
ook graag onderwijs in koken willen hebben, dan
kunnen zij ook op dezen cursus komen of het
moet ook op hun scholen worden gegeven.
De heer Visser concludeert, dat het dan ten slotte
wenschelijk is, dat de katholieke scholen ook bij den
Raad aankloppen om subsidiedat is het practisch
resultaat van deze besprekingen.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders
wordt met algemeene stemmen aangenomen.
6. Agenda no. 7.) Voorstel van Burgemeester en
Wethouders tot verhuring van eenige panden der ge
meente aan den Wirdumerdijk, de Waeze en den Ossekop.
Dit voorstel luidt als volgt
Tengevolge van Uw besluit van 15 April 1919
no. 159R/94, is do gemeente in het bezit gekomen
van verschillende panden aan de Peperstraat. Over
enkele daarvan heeft de gemeente reeds de vrije
beschikking. Deze dienen, zoolang niet tot afbraak,
in verband met de verbreeding der straat, wordt
overgegaan, verhuurd te worden. Het spreekt vanzelf,
dat de gemeente daarbij de vrije hand moet houden,
zoodat de huur voor niet langer dan één jaar met recht
van tusschentijdsche opzegging, kan worden aangegaan.
Om de te bedingen huur zoo hoog mogelijk op te
voeren, hebben wij de voornaamste perceelen publiek
aangeboden.
Op den winkel met woongelegenheid en zolders
in het pand Wirdumerdijk no. 1 is het hoogst inge
schreven door The Holland American Tobacco Com
pany, gevestigd te Leeuwarden, n.l. voor 51.
per week. De Vennootschap heeft eene behoorlijke
borgstelling, waarom naar onze meening geen bezwaar
bestaat de huur met haar aan te gaan.
Het bovenhuis in dit perceel is door ons, behoudens
Uwe goedkeuring, toegezegd aan den heer B. Nijholt
alhier, controleur der gemeente-belastingen, die de
