Vergadering van Dinsdag 26 September 1922.
260 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 12 September 1922.
is gebracht of het particulier initiatief niet iets kon doen.
Nu is spreker uit ervaring bekend dat er op meerdere
plaatsen op het platteland onderwijzers zijn, die des
wintersavonds leerlingen bijeen roepen en hun pro deo
onderwijzen. Waar nu onze onderwijzers om hun ge
meenschapszin bekend staan, wil spreker vragen of er
niet meerdere onderwijzers kunnen worden gevonden,
die de menschen ook pro deo van hun capaciteiten
willen laten profiteeren, waardoor ieder zich in zijn
kring en in zijn milieu meer kan ontwikkelen. Dat was
wel iets wat te wenschen ware. Plaatst men echter
intusschen de gemeente voor het feit, als de onderwijzers
het niet pro deo willen doen, dan heeft spreker geen
principieele bezwaren. Maar hij wil nogmaals zeggen
dat dan eerst moet blijken dat er belangstelling is. Het
gaat hier maar om een klein bedrag, een 400.of
500.maar men moet niet eerst een onderwijzer
aanstellen op 500.en dan afwachten of er leerlingen
komen. Spreker zou eerst willen vragen of er belang
stelling is en als men die heeft, dan de zaak opzetten.
Maar dat moet ook gebeuren alvorens men die 500.
er in steekt.
De heer Tulp (wethouder) zou nog even willen
zeggen wat de heer Collet al terecht heeft gezegd: het
is een proef, die Burgemeester en Wethouders willen
nemen. Spreker herhaalt denzelfden zin uit het prae-
advies, dien de heer Collet heeft genoemd. De geheele
zaak berust dus op een proef. Blijkt, dat er geen liefheb
berij is, of dat de zaak verloopt, dan zal spreker de eerste
zijn die er voor is dat de zaak wordt opgeheven, en ook
als blijkt dat er geen liefhebberij is, dan neemt men
geen onderwijzer. Die kan men dadelijk hebben, in een
half uur.
Ten opzichte van wat de heer Oosterhoff beweert
omtrent Utrecht, kan spreker meedeelen, dat niet zoo
zeer is gevraagd om het systeem, maar wel, in welke
vakken er les wordt gegeven. En nu voelen Burgemeester
en Wethouders meer voor de lessen, zooals die in Win
terswijk worden gegeven.
Wat de heer Jansen zegt, om nog uitbreiding aan
de lessen te geven, daar voelen Burgemeester en Wet
houders nu eerst niets voor, omdat het een proef is.
De heer Westra krijgt hier zoo'n eigenaardigen in
druk van, waar de Wethouder van Onderwijs zelf zegt
dat nog zal moeten blijken, of er behoefte is. Het is dus
eigenlijk voor de liefhebberij dat Burgemeester en Wet
houders deze zaak opzetten. En dan gaat men vragen:
zal er wel liefhebberij voor wezen? Deze zaak is bij de
behandeling der gemeentebegrooting ter sprake ge
komen. Is dat de eenige aanleiding dus?
De heer Tulp (wethouder): Tot 1916 was er een
cursus.
De heer Westra begrijpt niet wat Burgemeester en
Wethouders beweegt, terwijl hier toch heelemaal geen
motief is aangevoerd, waarop het college zich beroept.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders wordt
met 12 tegen 10 stemmen aangenomen.
Vóór stemmen: de heeren O. F. de Vries, Koopal,
Dijkstra, Tiemersma, Berghuis, Jansen, Tulp, Collet,
B. Molenaar, De Boer, Zandstra en Muller.
Tegen stemmen: de heeren Visser, Oosterhoff, Van
der Werff, Cohen, Lautenbach, De Vos, Dijstra, IJ. de
Vries, Fransen en Westra.
VI. De Voorzitter stelt thans aan de orde de motie
van de heeren De Boer en Zandstra, die heden is inge
komen (sub IV).
Afet algemeene stemmen wordt de motie-De Boer-
Zandstra aangenomen.
VII. Ter behandeling van:
19 (Agenda no. 19). Rapport der commissie voor
de reclames omtrent bezwaarschriften tegen aanslagen
in de plaatselijke directe belasting naar het inkomen,
zoo in eersten aanleg als in beroep, diensten 1918 tot
en met 1921.
wordt in geheime vergadering overgegaan.
Na heropening der openbare vergadering wordt,
niets meer te behandelen zijnde, deze door den Voor
zitter gesloten.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 26 September 1922. 261
Tegenwoordig 23 leden, te weten: de heeren Lauten
bach, Van der Werff, Tulp, Dijstra, Dijkstra, Berghuis,
Fransen, Zandstra, Oosterhoff, O. F. de Vries, Tiemer
sma, Cohen, Koopal, De Boer, Westra, IJ. de Vries,
Collet, Visser, De Vos, B. Molenaar, Muller, Van Wei
deren baron Rengers en Jansen.
Afwezig 2 leden: mevrouw BuismanBlok Wijbrandi
en de heer M. Molenaar.
Mevrouw Buisman heeft kennis gegeven voorloopig
geen raadszittingen meer te kunnen bijwonen.
Voorzitter:
gemeester.
de heer Jhr. Mr. J. M. van Beyma, Bur-
I. De Voorzitter stelt voor als punt 13 aan de agenda
toe te voegen:
Besprekingen over de publicatie in de pers van ge
gevens uit een stuk, hetwelk vertrouwelijk voor de
raadsleden ter inzage heeft gelegen.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
II. Wordt medegedeeld:
1. dat de Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen heeft goedgekeurd het raadsbesluit van 22
Augustus 1.1. tot benoeming van D. van de Craats en
mej. A. Smith, onderscheidenlijk tot tijdelijk leeraar in
de wiskunde en tot tijdelijk Ieerares in de oude talen aan
het gymnasium alhier en dat Zijne Excellentie heeft be
rust in de tijdelijke benoeming van dr. H. F. Huisken,
directeur van de R. H. Burgerschool, alhier, tot leeraar
aan het gymnasium.
2. dat Gedeputeerde Staten:
a. hebben goedgekeurd het raadsbesluit d.d. 22
Augustus 1.1. betreffende verweer in rechten inzake den
eisch van H. A. Bultman te Heemstede tot betaling door
de gemeente van 20.000.als provisie voor beweerde
bemiddeling bij de plaatsing van een geldleening;
b. de ontvangst hebben bericht van de verordening
tot wijziging der verordening, houdende verbod van den
verkoop van sterken drank in het klein op Zondagen
en Christelijke feestdagen.
3. proces-verbaal van de opneming van de boeken
en kas van den gemeente-ontvanger.
4. rapport omtrent de kasopneming van het ge
meentelijk electriciteitbedrijf, de gemeentelijke gas
fabriek en het bedrijf der gemeente-reiniging.
De punten sub 14 worden voor kennisgeving aan
genomen.
5. dat is ingekomen het rapport der commissie, be
last met het onderzoek naar het beleid van den afge
treden wethouder, den heer M. Schaafsma.
Wordt, onder dankzegging aan de commissie voor
het door haar uitgebrachte rapport, voor kennisgeving
aangenomen.
6. adres van het bestuur der afdeeling Friesland van
het Nederlandsch Genootschap tot zedelijke verbetering
van gevangenen te Leeuwarden om de afdeeling jaar
lijks een bedrag van 25.te schenken ter instand
houding van haar arbeid.
Zal worden behandeld bij de begrooting voor 1923.
7. adres van de vereeniging Plaatselijk Belang voor
hotel- en koffiehuisbedrijven, alhier, om het tapverbod
in zijn geheel op te heffen of wel een voorstel tot op
heffing aan te houden tot in overleg met de vereeniging
eene regeling ter beteugeling van het drankmisbruik zal
zijn ontworpen.
Is in de vorige vergadering aangehouden.
De heer Dijkstra (wethouder): Ik stel, gezien het
stadium, waarin deze zaak verkeert, voor, om het adres
voor kennisgeving aan te nemen. Ik vind dat het voor
den Raad niet gaat, terwijl thans een hooger college
bezig is uit te maken hoe het staat, om op die beslis
sing op dit oogenblik vooruit te loopen.
Met algemeene stemmen wordt, overeenkomstig het
voorstel-Dijkstra, besloten het adres voor kennisgeving
aan te nemen.
8. adres van mej. P. van der Veen, houdende ver
zoek om in te trekken het raadsbesluit van den 22 Au
gustus 1.1., waarbij haar op verzoek eervol ontslag werd
verleend als onderwijzeres aan gemeenteschool no. 11 b.
Burgemeester en Wethouders stellen voor aan haar
verzoek te voldoen.
De Voorzitter: Juffrouw Van der Veen vroeg ontslag,
omdat zij was benoemd in Den Flaag. Thans verzoekt
zij zelf haar ontslag weer in te trekken.
De heer Tulp (wethouder)Ik wou den Raad nog
even meedeelen dat het gemeentebestuur van Den Haag
dat goed vindt.
Met algemeene stemmen wordt besloten overeen
komstig het voorstel van Burgemeester en Wethouders.
9. vragen van de heeren K. de Boer en L. Zandstra
van den volgenden inhoud:
De Raad, van oordeel dat voor de kennis van den
toestand van het openbaar lager onderwijs in deze ge
meente noodig is te weten:
1°. hoe groot het aantal leerlingen is dat de open
bare lagere scholen bezoekt respectievelijk in de 6
eerste leerjaren, het 7e en het 8e leerjaar;
2°. hoe deze leerlingen over de klassen zijn ver
deeld;
3°. waar deze klassen zijn ondergebracht;
4°. en hoe deze klassen tot scholen zijn vereenigd
noodigt Burgemeester en Wethouders uit deze ge
gevens in de eerstvolgende raadszitting over te leggen.
Burgemeester en Wethouders verstrekken naar aan
leiding daarvan het volgende overzicht van de bevol
king der openbare scholen in deze gemeente, toestand
September 1922:
Overzicht van de bevolking van de Openbare Lagere
Scholen te Leeuwarden, September 1922.
Het aantal kinderen bedraagt in klasse
Totaal
1
2
3
4
5
6
7
8
Gem.sch.
no. 1
33
33
32
33
30
29
190
2
36
21
29
29
26
29
17
187
3
34
34
31
23
32
22 22
21
219
5 a
34
28
32
33
30
29
186
5b
32
31
32
30
31
29
185
6 a
33
33
31
30
29
24
180
66
34
32
33
31
29
27
186
la
32
32
33
31
28
31
187
lb
29
32
31
31
28
30
181
8 a
34
30
33
32
31
25
185
86
34
29
34
29
29
27
182
9
33
33
32
33
28 24
26
209
10c
31
31
30 32
29
27
180 l)
11a
34
32
32
32
31
22
183
116
36
33
32
32
29
21
183
12
31
30
32
30
34
25
182
13a
35
31
31
32
26
23
178
136
35
33
31
33
31
29
192
14a
31
32
32
26
33
25
179
146
32 28
30
32
19
141
10a
24 23 23
20
90-1
106
20 20 20 24
-
CC
Tf
00
10d
25 25 25 24
99 4)
1) 5 klassen in school no. 14 en 1 klas in gebouw Bagijne-
straat (gelijkvloers).
2) in school no. 10.
3) in school no. 10.
4) 2 klassen in school no. 10 en 2 klassen in school no. 1.
