Vergadering van Dinsdag 10 Oitota 1922.
268 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 26 September 1922.
een paar sommen omtrent autoritten niet juist en zijn
een paar woorden anders of men dit zelf veranderd
heeft of niet, weet ik niet maar anders is het bericht
letterlijk gelijkluidend met het rapport.
Of iemand van de „Leeuwarder Courant" inzage van
het rapport heeft gehad? Ik weet ook, dat het den ge
wonen verslaggever onbekend was, deze wist er heele-
maal niets van, had het rapport niet gezien. Ook onze
officieele verslaggever, die hier in ons midden zit, heeft
het rapport niet gezien, dat heeft hij mij uitdrukkelijk
verklaard en dat "is waar ook. Ten slotte blijft er toch
iemand over, die het wèl heeft gezien. Het is zeer jam
mer, dat nu op allen de verdenking blijft rusten; de
werkelijk schuldige loopt misschien onverdacht rond,
terwijl misschien iemand verdacht wordt, die er niets
mee te maken heeft.
Maar deze les kunnen we hier wel uit trekken, dat
wij, op wat voor manier dan ook, uiterst voorzichtig
moeten zijn, dat stukken, die blijkbaar vertrouwelijk zijn
overgelegd, niet verder aan den wandel komen. Dat is
de eenige conclusie hieruit. Burgemeester en Wet
houders willen wel de verzekering geven, dat zij alle
maatregelen hebben genomen en dat ook verder zullen
doen, dat zij in 't algemeen en aan de „Leeuwarder Cou
rant" niet meer zullen verstrekken, dan waartoe ze ab
soluut volgens wettelijke voorschriften verplicht zijn en
anders niet.
De heer Fransen: U hebt in het begin van deze on
aangename kwestie gezegd, dat het bij U vrijwel vast
staat, dat een van de raadsleden het heeft gedaan. En
wij hebben in de geheime vergadering ook de over
tuiging gekregen, dat dit zoo moet zijn. Waar nu door
de 23 hier aanwezige leden is verklaard, dat zij zich
onschuldig weten en de andere 2 leden buiten beschou
wing kunnen blijven, blijft op alle 25 leden nog de ver
denking liggen. Ik moet zeggen, dat, voordat dit niet is
uitgemaakt ik mij zeer bezwaard gevoel om nog één
raadsvergadering bij te wonen. Door de schuld van dat
ïaadslid, dat zelf de verklaring heeft afgelegd, het niet
te hebben gedaan, zullen alle 25 raadsleden door de
heele burgerij met den vinger kunnen worden nage
wezen. Ik meen dat het nu op den weg van de „Leeu
warder Courant" ligt, om ons schoon te wasschen van
dezen blaam.
De Voorzitter: Ik meen uit Uw woorden te mogen op
maken, dat ook de raadsleden, na den heelen uitleg,
dien ik heb gegeven, met mij van meening zijn, dat ik
mocht spreken, zooals ik sprak.
De heer Fransen: Zeker. Daarom te meer zou ik het
op prijs stellen, te weten, wie het is geweest, al is het
ook niet een raadslid. Ik meen dat degene, wien het
bekend is, ons moet schoonwasschen en zoo lang dat
niet is gebeurd, zal ik geen raadsvergadering meer bij
wonen. En ik vertrek op dit oogenblik ook.
De heer Fransen verlaat de vergadering.
De heer Berghuis (wethouder)Mijnheer de Voor
zitter! Waar U te kennen gaf, dat hierdoor de verden
king weer op 25 raadsleden werd teruggewezen en ook
op het personeel der secretarie, waaronder U U zelf en
den secretaris ook noemdet, wil ik er toch op wijzen,
dat daarmee door U eigenlijk iets is gezegd, wat in mijn
oogen minder juist is. Het secretarie-personeel en de
genen, die daarmee eenigszins in verband staan, kan
men hier rustig uitschakelen, juist naar aanleiding van
de schriftelijke mededeeling van de „Leeuwarder Cou
rant", die toch voor waar moet worden aangenomen.
Ik wou die verklaring geven, dat U het zoo niet had
bedoeld; de ambtenaren kunnen wij uitschakelen.
De heer Collet: Ik ben van plan om aan de „Leeu
warder Courant" te vragen, of zij zoo goed wil zijn
mij een bewijs te geven, dat ik geen inlichtingen heb
verstrekt. Als ieder lid van den Raad dat doet, dan
krijgen wij vanzelf den schuldige.
De heer De Boer: Ik ben van plan, dat niet te doen.
Ik wil mij niet tot de „Leeuwarder Courant" wenden,
om een bewijs te vragen, dat ik onschuldig ben. Dat
middel is beneden mijn waardigheid.
De heer Visser: Ik zal het niet zoo sterk doordrijven
als de heer Fransen, door mee te deelen, dat ik geen
enkele raadszitting meer zal bijwonen. Maar ik wil ver
klaren, dat ik hier ben geïnstalleerd als raadslid en
daarbij den eed heb afgelegd: Zoo waarlijk helpe mij
God Almachtig, dat ik trouw en eerlijk mijn zaken als
raadslid zal behartigen. Dien eed wil ik nog graag eens
afleggen en er dan onder eede wel dit bij zeggen, dat
ik absoluut niet de minste schuld heb aan het feit, dat
hier in behandeling is. Dat wilde ik nog even kenbaar
maken.
De beraadslagingen worden gesloten.
Niets meer te behandelen zijnde, wordt de vergadering
door den Voorzitter gesloten.
Verslag van dc handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 10 October 1922. 269
Tegenwoordig 22 leden, te weten: de heeren Dijstra,
Van der Werff, Lautenbach, Visser, Westra, Jansen, De
Boer, Collet, O. F. de Vries, M. Molenaar. Oosterhoff,
Tiemersma, Berghuis, IJ. de Vries, Muller, Koopal, B.
Atolenaar, Tulp, Zandstra, Van Weideren baron Rengers,
Dijkstra en Cohen.
Afwezig met kennisgeving mevrouw BuismanBlok
Wijbrandi, zonder kennisgeving de heeren Fransen en
De Vos.
Voorzitter de heer Jhr. Mr. J. M. van Beyma,
Burgemeester.
I. De verslagen der vergaderingen van 11 en 25 Juli
1922 worden onveranderd vastgesteld.
II. Wordt medegedeeld:
1. dat de Minister van Arbeid heeft goedgevonden
aan de gemeente tegen een rente van 6 een voorschot
te verleenen uit 's Rijks kas van ten hoogste 79,940.—
ten einde haar in staat te stellen een voorschot van ge
lijk bedrag te verleenen aan de vereeniging „Beter
Wonen" alhier ten behoeve van den bouw van 20
arbeiderswoningen, onder bij de ministerieele beschik
king gestelde bepalingen.
Burgemeester en Wethouders stellen voor het voor
schot onder de gestelde voorwaarden te aanvaarden.
Dienovereenkomstig wordt besloten.
2. dat Gedeputeerde Staten:
o. hebben goedgekeurd de raadsbesluiten d.d.:
22 Augustus 1.1. tot wijziging der gemeentebegrooting
voor 1922;
12 September 1.1. tot het aangaan van eene overeen
komst met het Rijk inzake wijziging van die van 8 Febru
ari 1861, betreffende het afbreken van den kavalleriestal
enz., het in erfpacht afstaan van terrein aan het Cam-
buursterpad aan W. Feddema alhier, aan de Fontein
straat aan G. G. Postma alhier en aan F. Hoekstra te
Snakkerburen en F. Tiemersma alhier, aanvaarding van
een hypothecair crediet uit 's Rijks kas ten behoeve van
woningbouw door H. Hettema.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
b. niet hebben goedgekeurd het raadsbesluit van
den 22 Augustus 1.1. tot wijziging der gemeentebegroo
ting voor 1922 in verband met de uitkeering van
24,000.aan besturen van nijverheidsscholen alhier,
ter uitvoering van het besluit van 25 Juli 1.1.
Wordt voorgesteld dit bericht voor kennisgeving aan
te nemen.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer De Boer: Ik kan niet met Uw voorstel mee
gaan. Ik stel voor om evenals bij zooveel andere dingen,
die bij den Raad inkomen, ook ten opzichte van déze
beslissing van Gedeputeerde Staten in hooger beroep
te gaan. Ik kan dat met te meer vrijmoedigheid doen,
omdat het mij bekend is, dat de gemeente Amsterdam
dezelfde uitkeering heeft gedaan en dat besluit wèl de
goedkeuring van Gedeputeerde Staten van Noord-Hol
land heeft verkregen. Het zal de regeering nu toch
moeilijk vallen om op de beslissing van Gedeputeerde
Staten dezer provincie een goedkeurende beslissing te
nemen. Ik stel dan ook voor ten opzichte van deze af
keuring van Gedeputeerde Staten in hooger beroep te
gaan bij de Kroon.
De heer Dijstra: Ik neem precies een ander standpunt
in dan de heer De Boer. Ik heb de vergadering niet mee
gemaakt, waar deze beslissing van den Raad is gevallen,
maar als ik er geweest was, zou ik mij verklaard hebben
voor het prae-advies van Burgemeester en Wethouders.
Waar het hier een beduidend bedrag is, n.l. 24 mille,
waar het mij voorkomt dat de gemeentefinanciën van
dien aard zijn, dat wij met het uitkeeren van dergelijke
bedragen voorzichtig moeten zijn en waar op de ge
meente niet rust de werkelijke verplichting om aan het
verzoek te voldoen, ga ik niet met het voorstel van den
heer De Boer mee. Ik wil niet het risico loopen dat een
eventueel beroep bij de Kroon gevolgen zou hebben,
die ik niet zou wenschen.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het voorstel-De Boer wordt ondersteund en met 13
tegen 9 stemmen aangenomen.
Vóór stemmen: de heeren Visser, Westra, Jansen,
De Boer, Collet, O. F. de Vries, M. Molenaar, Tiemer
sma, Muller, Koopal, B. Molenaar, Zandstra en Dijkstra.
Tegen stemmen: de heeren Dijstra, Van der Werff,
Lautenbach, Oosterhoff, Berghuis, IJ. de Vries, Tulp,
Van Weideren baron Rengers en Cohen.
De beraadslagingen worden heropend.
De Voorzitter: Ik wil er den Raad nog even opmerk
zaam op maken, dat er nu toch een zeer eigenaardige
kwestie ontstaat. Burgemeester en Wethouders hebben
destijds een afwijzend prae-advies uitgebracht op het
verzoek van de leeraren van de Ambachtsschool, om
alsnog deze uitkeering te doen. De Raad heeft zich toen
tegen dat afwijzend prae-advies verzet en heeft besloten
toch het geld uit te keeren. Daarna is deze begrootings-
wijziging, waarin dat besluit is verwerkt, aangenomen
en deze is nu door Gedeputeerde Staten niet goed
gekeurd.
Burgemeester en Wethouders konden thans moeilijk
het voorstel doen om in hooger beroep te gaan. Dit
voorstel is nu uit den Raad zelf gekomen en aange
nomen. Nu is de eigenaardige kwestie deze: dat Burge
meester en Wethouders, die oorspronkelijk niet met dit
voorstel accoord gingen, thans toch verplicht zijn dat
voorstel bij de Kroon te verdedigen. Ik zeg niet dat
Burgemeester en Wethouders niet wettelijk verplicht
zijn om, al is het dan ook tegen hun gevoelen in, gevolg
te geven aan deze beslissing van den Raad en dat zij
dat besluit niet zullen uitvoeren; dat zal gebeuren,
maar ik wilde er den Raad even attent op maken, dat
het mogelijk is wat in dergelijke gevallen wel meer
is gebeurd dat er een speciale commissie uit den
Raad wordt benoemd om het beroep voor te bereiden.
De heer De Boer: Ik kan, in antwoord op hetgeen
door U is gezegd, als mijn meening meedeelen, dat ik
geheel onderschrijf wat U zegt, dat de formeele, wette
lijke verplichting op Burgemeester en Wethouders rust
om bij de Kroon in beroep te gaan. Maar daar staat
tegenover dat het zeer moeilijk gaat om een zaak, waar
mee men het zelf niet eens is, in hooger beroep te ver
dedigen. Ik kan dan ook geheel meegaan met den wenk,
die door U is gegeven, om een commissie uit den Raad
te benoemen, die het adres aan de Kroon opstelt in dit
geval. Ik zou nu nog alleen graag van U weten, hoe lang
de termijn is, binnen welken het adres bij de Kroon
moet zijn ingediend.
De Voorzitter: Binnen 30 dagen.
De heer De Boer: Nu nog 30 dagen?
De Voorzitter: Neen, ik meen 30 dagen na dagtee-
kening van de beslissing van Gedeputeerde Staten, 't Is
wel even na te zien
Het is binnen 30 dagen, te rekenen van de dagteeke-
ning der beslissing. Deze beslissing is van 21 Sep
tember 1922.
De heer De Boer: Dat wordt dus 21 October.
