342 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 20 December 1927.
Voortzetting der vergadering op Donderdag 22 December 1927.
wel als het eerst bespeelbaar is. Spreker wil daarmee
niet zeggen dat van verhuring veel zal komen, maar
dan is het mogelijk en er zal dan geld voor kunnen
worden ontvangen. Spreker heeft dit willen zeggen aan
het adres van den heer Westra.
Dat het de bedoeling zou zijn nu dit gedeelte van
het terrein in orde te brengen en later het andere, heeft
spreker nooit gehoord in het college. Er is wel gezegd
dat er een kleine proef moest worden genomen en die
is genomen met het gedeelte, heel klein, dat nu al klaar
is. Menschen die het kunnen weten, hebben gezegd dat
als alles wordt zooals dat kleine stukje, het terrein uit
stekend zal zijn. Zoowel voor de schoolkinderen als
voor de sportverenigingen kan men toch wijzen op het
feit, dat de gemeente Leeuwarden toch wel iets mag
doen. Men kan wel zeggen,, dat in de toekomst het
terrein wel als sportterrein gehandhaafd kan blijven,
maar dat is geen argument dan alleen voor hen die
über haupt niet willen dat er geld voor beschikbaar
zal worden gesteld. Spreker ziet ook in de toekomst
en als dan het groote kanaal komt, welnu, de wethouder
Fransen heeft immers reeds gezegd dat het geld, dat
er nu ingestoken wordt, er dan dubbel en dwars uit
gehaald kan worden, maar dat kanaal is nog niet direct
aan de orde. Dat zal wel lang duren. Spreker hoopt
dat dit voorstel een meerderheid zal vinden in den Raad.
Er is nu kans iets te krijgen dat bespeelbaar is. Het
is een stap vooruit, en spreker hoopt dat die gezet zal
worden.
De heer Oosterhoff heeft met groote aandacht ge
luisterd naar de woorden van den wethouder De Boer
maar er is toch een tegenstrijdigheid. De wethouder
De Boer weerlegt de bewering van den heer Fransen
als zou het een proef zijn, terwijl aan den anderen kant
weer wordt toegegeven, dat het bestemd is ook voor
andere spelen, golfclubs, enz. Dat zal echter niet te
best gaan, want het terrein zou dan veel grooter moeten
zijn. Als het blijft bij het stuk, dat nu bedoeld wordt,
clan is het uitsluitend voor lichamelijke oefeningen en
dan worden van het huren uitgesloten die vereenigingen,
die het meeste kunnen betalen. De Raad zal dus, naar
sprekers meening, moeten uitmaken wat men over heeft
voor een terrein voor lichamelijke oefeningen.
De heer IJ. de Vries acht het nu nog veel moeilijker
om voor dezen post te stemmen en heeft bij de stukken
ook niet gezien dat er nadere berichten bij waren.
Wanneer men gaat berekenen wat men indertijd voor
dat land heeft betaald, dan is het toch voor een be
hoorlijk grooten prijs gekocht en in 1921 nog 4000.
besteed voor egaliseering, terwijl nu in het terrein
weer 18.000.-gestoken zal worden, waarbij spreker
zich nu afvraagt of de grond wel geschikt is. Als de
proef nu eens tegenvalt, zooals bij de begraafplaats en
als nu al blijkt dat dit terrein te klein is, zoodat het
niet verhuurd zal kunnen worden aan vereenigingen,
die flink kunnen betalen, dan vraagt spreker zich af
hoe hij nu eigenlijk moet stemmen, want dat wordt
toch wel moeilijk.
De heer Feddema heeft met verbazing gehoord van
den wethouder, dat de 18.000.die nu in het ter
rein wordt gestoken, er straks, wanneer het terrein
aan de beurt is voor erfpacht, er met pleizier uit worden
gehaald. Komt dat dan van die draineerbuisjes
De heer IJ. de Vries: Door verhooging van den
grondprijs.
De heer Feddema Als die buisjes er niet in
worden gelegd is het toch gelijk. De eigenbouwers
nemen den grond, zooals die er ligt, zonder draineering
toch ook wel. Spreker is van meening dat het terrein
binnen niet te langen tijd moet worden geëxploiteerd
als bouwterrein en dan is de grondprijs niet hooger.
De heer Westerhuis zou gaarne van de tafel van
Burgemeester en Wethouders een positief antwoord
hebben op de zoo juist door hem gestelde vraag. De
wethouder heeft gezegd dat het misschien wel 20 jaar
zal duren en later is weer gezegd „eenige jaren". De
gemeente mag wel bijdragen in de kosten voor een
sportterrein en spreker zou het ook graag doen, als hij
voor zich de zekerheid had dat het goed besteed is.
maar daaraan twijfelt spreker toch. Wanneer het slechts
is voor 5, 8 of 10 jaren, is het per jaar toch een te groot
bedrag dat beschikbaar moet worden gesteld. Waarom
ziet de Raad deze zaak niet even aan en doen wij niet
wat door den heer Van der Veen is gezegd over het
nemen van een terrein, dat goed gedraineerd moet wor
den en sportterrein kan blijven.
Spreker zal dan ook alleen vóór stemmen, als er een
positief antwoord komt op de door hem gestelde vraag
en dat antwoord bevredigend is.
De Voorzitter zou gaarne aan den wensch van den
heer Westerhuis voldoen, als het maar mogelijk was.
Ook het college van Burgemeester en Wethouders zou
blij zijn als daarop een positief antwoord was te geven,
want het hangt samen met de kanaalplannen, die nog
niet zijn vastgesteld. Dan is toch moeilijk te verwach
ten, dat het college van Burgemeester en Wethouders
nu al het antwoord kan geven op die vraag. Gaat het
kanaal niet daar langs, dan heeft het niets met het
sportterrein te maken en nu kan men wel hopen, dat
binnen een paar jaar meer zekerheid omtrent dat kana-
lenplan van Friesland zal zijn, maar als men alles be
ziet, ligt het voor de hand dat het wel eenige jaren zal
duren. Er ligt evenwel een terrein, dat niet bespeelbaar
is, noch voor een sportvereeniging, noch voor de kin
deren voor lichamelijke oefening. De bedoeling is nu een
stuk van 64 X '10 Meter te draineeren en in een goeden
toestand te brengen. Dan zal het geschikt zijn voor de
kinderen en voor kleine spelen, als kaatsen of hockey,
korfbal, slingerbal, e. d„ maar het zal te klein zijn voor
een voetbalmatch. Dan is er nog iets, dat bij een eerste
klas match hoort, n.I. een tribune, zonder welke een
groote vereeniging niet speelt. Spreker kan zich ten
minste niet voorstellen, dat een eerste klas voetbalmatch
wordt gehouden, zonder dat op het terrein een tribune
is. De eerste klas clubs, die er wel een duizend gulden
voor over hebben, hebben het terrein niet noodig. maar
wel de kleinere clubs, die het wel zullen willen huren.
Nu stelt spreker zich dat verhuren niet te hoog voor,
maar, zooals spreker reeds eerder heeft gezegd, is er
op het oogenblik geen behoorlijk terrein 'voor de kin
deren voor lichamelijke oefeningen en spreker geeft het
geld liever hiervoor dan voor verbetering van het gym
nastieklokaal van school 7. Spelen in de open 'lucht
is altijd toch veel beter en gezonder. Laat men dus
zeggen dat dit terrein geschikt wordt gemaakt voor de
kinderen voor lichamelijke oefeningen, maar niet voor
de sport die de grootste terreinen moet hebben en de
financiëele opbrengst van het verhuren kan men dan
wel buiten beschouwing laten.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het voorstel van Burgemeester en Wethouders wordt
met 14 tegen 13 stemmen verworpen.
Vóór stemmen de heeren Dijkstra, Van der Veen,
J. de Boer, Botke, Hooiring, M. Molenaar, O. F. de
Vries, Tiemersma, B. Molenaar, H. de Boer, Muller,
Fransen en Ritmeester.
Tegen stemmen de heeren Visser, Tamminga,
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 20 December 1927. 343
Voortzetting der vergadering op Donderdag 22 December 1927.
Hofstra, Lautenbach, Westerhuis, mevrouw Buisman
Blok Wijbrandi, de heeren Oosterhoff, Feitsma, Peletier,
Feddema, Blanson Henkemans, Vromen, IJ. de Vries en
Westra.
Volgno. 218 wordt mitsdien vastgesteld op nihil.
De overige volgnos. van inkomsten en Uitgaven
worden achtereenvolgens onveranderd vastgesteld,
waarna de geheele begrooting van Gemeentewerken
wordt vastgesteld.
Te 12.35 uur v.m. wordt de vergadering geschorst.
Te 2 uur nam. wordt de vergadering heropend.
Aanwezig alle leden.
De Voorzitter stelt voor, omdat men anders niet klaar
zal komen, dezen avond wel vergadering te houden en
door te werken, totdat de begrooting is afgehandeld.
De heer IJ. de Vries: Toch zeker pauze van 68
uur
De Raad heeft hiertegen geen bezwaar, zoodat dien
overeenkomstig wordt besloten.
Aan de orde is de ontwerp-begrooting voor het
Grondbedrijf.
Algemeene beschouwingen worden niet gehouden.
Wordt overgegaan tot artikelsgewijze behandeling.
De verschillende volgnos. van Baten en Lasten wor
den achtereenvolgens onveranderd vastgesteld, waarna
de geheele begrooting onveranderd wordt vastgesteld.
Aan de orde is de ontwerp-begrooting van het
Woningbedrijf.
De algemeene beraadslagingen worden geopend.
De heer Oosterhoff heeft in de sectievergadering een
vraag gesteld naar aanleiding van de woningen, die
worden gebouwd door de woningbouwverenigingen en
ook tot een overzicht van de woningmarkt.
In de Memorie van Antwoord wordt daarover gezegd:
„Mogelijkheid om het verlies op dit bedrijf te ver
minderen zien wij voorshands niet.
Een overzicht van de woningmarkt te dezer stede,
zoomede van het aantal krotwoningen en van de on
bewoonbaar verklaarde woningen, zullen wij te zijner
tijd overleggen."
Op het vervolg van de vraag in de sectie, namelijk of
men met den bouw van gemeentewoningen verder komt,
wordt geantwoord
„De vraag, of van gemeentewege al dan niet tot
den bouw van meer woningen moet worden over
gegaan, hangt met den toestand van de woningmarkt,
gelijk die uit bedoeld overzicht zal blijken, nauw
samen."
Spreker vindt het logisch eerst eens af te wachten tot
men klaar is met het woningoverzicht en als dat er is,
kan men zien hoe groot de behoefte is aan woningen,
waarna dan verder plannen voor woningbouw kunnen
worden gemaakt, doch niet eerder.
De heer Fransen (wethouder) antwoordt op de op
merking van den heer Oosterhoff, dat er al woningver-
eenigingen zijn die zonder steun bouwen, waarvoor een
compliment, en waarvan de bouw niet kan worden
tegengehouden. Er is nu ook weer een voorloopige
aanvrage voor woningbouw.
Spreker maakt tegelijk even van de gelegenheid ge
bruik om een opmerking, die gisteren hier is gelanceerd
over de duurte van het Woningbedrijf, te beantwoorden.
Bijna de helft van de door de gemeente bij te dragen
kosten behoort evenwel niet direct ten laste van het
Woningbedrijf, omdat onder groep 5 „verspreide wo
ningen" zijn opgenomen, gemakshalve de voor afbraak
bestemde woningen en de huizen voor verbetering van
de Peperstraat en de tekorten op deze huizen en wonin
gen, bedragen ruim 30.000.Dit bedrag maakt den
dienst zoo nadeelig, maar de helft behoort, gelijk ge
zegd, er dus eigenlijk niet bij. Als vandaag of morgen
wordt besloten tot opruiming daarvan en tot verbree
ding van de Peperstraat, vervalt die geheele post. Dan
wordt dus de bijdrage uit de gemeentekas bijna tot de
helft teruggebracht, n.I. van ruim 62.000.- tot
31.568.—. Het werkelijk tekort op het Woningbedrijf
is dus ruim 31.000.Dit ter verduidelijking van de
exploitatie van het Woningbedrijf.
De heer Aluller: In de sectie-vergadering heb ik ge
sproken over de droge closets van de gemeentewonin
gen. Is het de bedoeling van den Voorzitter het hierbij
te bespreken of bij de gemeentebegrooting Wat is
Uw bedoeling
De Voorzitter: De bedoeling was het te behandelen
bij de gemeentebegrooting, maar er is geen bezwaar
om er nu over te spreken.
De heer Muller: Men bespreekt hier de wenschelijk-
heid om bij nieuwbouw zooveel mogelijk closets met
waterspoeling aan te brengen en het tonnenstelsel bij
nieuwbouw op te heffen. Daar kan ik zoo niet in mee
gaan wij moeten niet vergeten, dat het over de
grachten geloosd wordt. Ik zou dan willen spreken
over die 150 gemeentewoningen, waarin droge closets
zijn aangelegd. Tot overmaat van ramp heeft men
ook nog de deksels van die closets afgebroken.
Van gemeentewege zijn die deksels verwijderd. Nu kan
ik mij indenken, dat bij een eenigszins groot gezin moe
der de vrouw niet iederen keer met de teil water naar
achteren gaat als er een kind van het closet gebruik
heeft gemaakt. Het gevolg zal zijn een onhygiënische
toestand. Daarbij zijn de closets vlak bij de keukens
gebouwd. Is het niet mogelijk, dat in den loop van het
jaar het behoeft toch om het water geen bezwaar te
zijn uit de onderhoudskosten aan die woningen een
reservoir wordt aangebracht, opdat waterspoeling kan
worden gebruikt
De heer Fransen (wethouder) wil even op de opmer
king van den heer Muller antwoorden, dat de deksels
van de closets zijn afgenomen omdat, als spreker zich
niet bedriegt, door het slaan met de deksels verschil
lende closets zijn gebroken. Toen zijn maatregelen ge
nomen en is gezegd: alles er maar af. Wat het onder
zoek naar de mogelijkheid van waterspoeling aangaat,
wil spreker dat wel doen, mits het zonder eenige ver
plichting is.
De heer Muller vraagt, of het college van Burge
meester en Wethouders dan wil toezeggen het resul
taat van dat onderzoek aan den Raad mede te deelen
en ook te zeggen wat de kosten zullen zijn.
