316 Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 19 December 1928.
Voortzetting der vergadering op Donderdag 20 December 1928.
Volgnos. 159177 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 178. Onderhoud van het Pier Pander-
tempeltje 352.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Blanson Henketnans: Er is nu eenige malen
sprake geweest van bezuiniging, maar de verwarmings-
kosten van het Pier Pandertempeltje zijn wel wat erg
hoog. Het voor-vorig jaar was het 50.het vorige
jaar 100.en nu 207.—, dat is in een stijgende lijn.
Het volgend jaar zal het misschien 450.worden,
maar dat wordt mij wat al te veel. Het is niet aan te
nemen dat in dat kleine ding voor de 4 wintermaanden
.voor 4.per week aan brandstof noodig is en ik zou
de oplossing daarvan graag hooren.
De heer Fransen (wethouder): Verwarming is daar
noodzakelijk en kost geld en wij hebben proeven ge
nomen en berekend wat electrische verwarming zou
kosten, maar die kosten zijn zoo hoog, dat het nu maar
met een gaskacheltje wordt gedaan. Dat is nog de
goedkoopste manier, die wij hier kunnen vinden.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 178 wordt onveranderd vastgesteld.
O O
Volgnos. 179194 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 195. Bijdrage in de kosten van pension-
neering van ambtenaren en die hunner weduwen en
weezen 32.756.04.
[te beraadslagingen worden geopend.
De heer Feddema: Ik heb nog nooit begrepen waarom
die post nu zooveel lager is, terwijl de ambtenaren
meer geld hebben gekregen.
De heer IJ. de Vries: Het wachtgeld van den vroe-
geren directeur is overgebracht naar een anderen post.
De heer Fransen (wethouder): Die opmerking kan
aldus worden beantwoord. De post is met 5000.
verlaagd, omdat 5000.wachtgeld, wat hieronder
niet thuis hoorde, hier afgenomen is en naar een anderen
post is gebracht.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 195 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 196209 worden onveranderd vastgesteld.
Kapitaaldienst.
Volgno. 221 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgno. 222. Verbetering van den Harlingerstraat-
weg 75.277
De beraadslagingen worden geopend.
De heer FeddeniaHierbij heb ik een algemeene
opmerking en wel deze. De wethouder heeft gezegd
dat het nog wel in de vergadering komt, maar door
dezen post en de volgende posten voor memorie aan te
nemen, is dan toch niet gezegd, dat de Raad er in be
ginsel mee accoord is gegaan dat die 630.000.be
steed zullen worden U heeft gezegd het komt hier I
wel in de vergadering, maar ik wou graag weten of nu
in beginsel wordt aangenomen of clit bedrag van
630.000.voor de straten zal worden uitgegeven.
De heer B. MolenaarIk zal hierbij eenige dingen
naar voren brengen. Burgemeester en Wethouders heb
ben in den begeleidenden brief uiteengezet het straten
plan en daarbij tevens toegezegd, dat die afzonderlijke
posten als voorstellen den Raad zullen bereiken. De
bedoeling van dit voorstel is blijkbaar om jaarlijks een
zeker bedrag over te brengen naar den Kapitaaldienst.
Daarover zal ik mij niet uitspreken, omdat ik meer op
een ander ding wil wijzen. Burgemeester en Wethou
ders hebben in den begeleidingsbrief verder gesproken,
dat zij m 1929 van plan zijn een aanvang te maken met
de verbetering van de Harlingerstraatweg en daarvoor
een post van 75.000.op de begrooting hebben ge
zet. De Harlingerstraatweg kan zoo niet langer, maar
dc wijze waarop Burgemeester en Wethouders het
trachten uit te voeren, is niet geheel naar mijn idee,
want ik zou het in een ietwat versneld tempo willen
doen. Het lijkt mij goed toe, nu de Harlingerstraatweg
het volgende jaar zal worden aangepakt, wij dan ook
nemen den Stationsweg en de Sophialaan, omdat de
ingang van de stad allerdroevigst is. Dat moet niet
worden uitgesteld. Ik stel dan ook voor post 224 van de
bedrijfsbegrooting uit te trekken op 99.Ü00.en Bur
gemeester en Wethouders uit te noodigen beide posten
dit jaar uit te voeren.
De Voorzitter deelt mede, dat het volgende voorstel
van de heeren B. Molenaar en J. de Boer is ingekomen:
..Ondergeteekenden stellen voor volgno. 224 van
den Kapitaaldienst der begrooting van Gemeente
wei ken uit te trekken op f 99.000.en Burgemees
ter en Wethouders uit te noodigen deze werken ook
in 1929 te doen aanvangen."
De heer J. de Boer: Ook ik ben van meening dat het
van belang is te gelijker tijd met tien Harlingerstraat
weg onder handen te nemen den Stationsweg en de
Sophialaan. De uitvoering op deze wijze zal meer ka
pitaal vragen en ook meer rente, maar als de Stations
weg en de Sophialaan blijven liggen zooals het nu is,
zuilen ook de kosten, noodig voor voortdurend onder
houd, stijgen. Daarom is het van belang aldaar een
definitieve verbetering aan te brengen cm van de on
derhoudskosten af te komen. De meerdere rente wordt
dubbel en dwars vergoed door het mindere onderhoud.
Bovendien betreft het hier straten bij het station, de
entrée van de stad. De toestand van deze straten is zoo,
dat geen reparatie meer helpt, alleen een algeheele ver
nieuwing.
De heer Feddema: Die verbetering van den Harlinger
straatweg tot de Engelschestraat is wel goed, maar
komen de trottoirs dan niet verder mee door Die
moeten tot Baensein doorgetrokken worden. Neem bij
deze verbetering ook die trottoirs op.
De heer Fransen (wethouder) Ik zal die vragen
aldus beantwoorden. Of met aanneming van deze ver
beteringen vast staat het stratenfonds en of men
dan gebonden is het uit te geven In den aanbie
dingsbrief is medegedeeld, dat daarmee gemoeid zal
zijn dat bedrag van 630.000.—. Nu bij de algemeene
beschouwingen daartegen geen verzet is gerezen,
mocht ik aannemen dat in principe dit was goedge
keurd en dat men bereid was al het voorgestelde in
dien geest uit te voeren. Het eene werk is noodzake
lijker dan het andere en het is voor tien jaar, zoodat
men geleidelijk kan nagaan wat in een bepaald jaar het
noodzakelijkst is. Ik meende dat het de Sophialaan was,
anderen noemden den Harlingerstraatweg. Tegen uit
voering van beide werken in één jaar zal wethouder
Ritmeester wel bezwaren hebben. De posten die op de
begrooting staan, zijn wel noodzakelijk. Het zou ook
wel in eens kunnen en een leening sluiten die in 10 jaar
kan worden afgelost, maar op deze wijze kan het uit
den gewonen dienst.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 19 December 1928. 317
Voortzetting der vergadering op Donderdag 20 December 1928.
De heer B. Molenaar zou beide werken tegelijk willen
uitvoeren. Dat zou niet onmogelijk zijn, maar Openbare
Werken kan dat niet alle zelf doen.
De heer Vromen: Ik wensch even mijn stem te moli-
veeren. Ik heb met den heer Molenaar gesproken en
voel er in principe wel voor, maar kan het wel om de
financiën en daar is op geantwoord neen. De heer
Fransen zegt, dat Openbare Werken het niet allemaal
zelf kan doen en dan voel ik er voor het volgende jaar
die beide straten Sophialaan en Stationsweg te nemen.
De Voorzitter Het was ook de bedoeling die het i
volgende jaar te nemen. Van de lijst is dan afgevallen
de verbetering van den Harlingerstraatweg, omdat die
dan is uitgevoerd. Wat is dan noodig Dan zal blij
ken dat de Sophialaan en de Stationsweg aan de beurt
zijn. Gebeurt het later dat iets van de lijst nog niet
noodig is, dan komen wij dat jaar ook niet met een post
voor verbetering daarvan. De Raad moet dan zelf maar
oordeelen.
De heer IJ. de Vries: Ik heb het zoo beschouwd, dat
het in de aangegeven volgorde zou gebeuren.
De Voorzitter: Ter verduidelijking van het straten
plan zal ik iets vertellen. Wij meenen dat er een tijds
verloop van 10 jaar moet worden genomen, omdat dat
te overzien is en Burgemeester en Wethouders weten,
dat hier en daar verbeterd moet worden. De vraag is nu
maar: moeten de kosten uit de gewone middelen of uit
den Kapitaaldienst gevonden worden? Nu heeft men een
middenweg gevonden. Iemand, die losjes over leenin-
gen denkt, zegt, dat hier best voor geleend kan worden
en iemand, die heel streng is op het gebied van leenen,
zegt, dat het niet mag. Nu is een compromis gesloten
tusschen die beide meeningen. Wij hebben gezegd
wij doen het over een termijn van 10 jaar. Er moeten
een aantal werken worden uitgevoerd en er zijn onder
die zuiver en ook die globaal berekend zijn tot een be
drag van 631.000.—. Toen hebben wij gezegd: laten
wij ieder jaar nu 60.000.op den gewonen dienst
zetten en als dat 10 jaar gebeurt, zijn we er precies.
Men kan zeggen dat alles tegelijk moet en men kan het
in eenige keeren doen, maar Burgemeester en Wethou
ders stonden op het standpunt, dat een van die werken
nog dit jaar uitgevoerd moest worden en de Stations
weg en Sophialaan het volgende jaar. Als er iets op de
lijst was geweest dat noodiger was, hadden wij dat
voorgesteld. Het gaat dus niet in volgorde en de Raad
is volkomen vrij. Het is eenvoudig een vooruitzien in
de eerste 10 jaar. Geef ons maar een plan en dan zullen
wij er over spreken, maar het staat Burgemeester en
Wethouders vrij te doen wat zij willen en daarom stel
len Burgemeester en Wethouders verbetering van den
Harlingerstraatweg voor.
De heer Muller: Ik sluit mij aan bij de woorden van
den heer Molenaar. De Voorzitter heeft gezegd, dat in
den loop van 10 jaar alles zal worden uitgevoerd en
het is dus de bedoeling ieder jaar 60.000.voor dit
doel uit te trekken. Ik doe dan ook een ernstig beroep
op den Raad om dit jaar nog de Sophialaan en den
Stationsweg te doen. In geen enkele plaats is de toe
gang naar de stad vanaf het station zoo belabberd als
hier. In alle groote plaatsen is dat beter dan hier het
geval is. Ik doe dan ook een ernstig beroep op het col
lege dit jaar reeds radicale verbetering aan te brengen.
De heer IJ. de Vries: Wat is dan de preciese bedoe
ling van het voorstel? In 1929 den Harlingerstraatweg
en in 1930 niets, doch wel iets in den pot doen
De Voorzitter: U begrijpt de zaak nog niet. in 10 jaar
moet het betaald worden en nu mag U alles in eens
doen of ook wel in het tiende jaar. De bedoeling is nu
wel begrepen, de zaak is van alle kanten duidelijk en
daarom kan het nu wel in stemming worden gebracht.
De heer Westra: Ik zou prijs stellen op het oordeel
van den wethouder van Financiën.
De heer Ritmeester (wethouder): Het is een kwestie
van appreciatie het geheele stelsel heeft mijn volle
sympathie, maar ik vind toch dat wij het niet te vlug
moeten aanpakken. Dit is voorloopig voor tien jaar
opgezet, maar straks gaan we verder. Het lijkt mij
daarom niet juist de zaak te forceeren. De bedoeling
is goed, maar alleen zooals het hier staat, niet meer.
De heer Muller: En nu financieël.
De heer Ritmeester (wethouder): U kunt financieël
alles doen. Als U het in 3 jaar doet, moet U echter ook
de zaak in 3 jaar betalen en dat kan de begrooting niet
dragen.
De heer Dijkstra: Daar staat het mindere onderhoud
tegenover.
De beraadslagingen worden gesloten.
Het voorstel van de heeren B. Molenaar en J. de Boer
wordt met 10 tegen 17 stemmen verworpen.
Voor stemmen de heeren Dijkstra, B. Molenaar,
Tiemersma, Botke, Hooiring, J. de Boer, Van der Veen,
M. Molenaar, Feddema en Muller.
Tegen stemmen: de heeren Visser, Tamminga, me
vrouw Buisman—Blok Wijbrandi, de heeren Peletier,
H. de Boer, Westra, IJ. de Vries, Fransen, Ritmeester,
Vromen, Feitsma, Hofstra, Blanson Henkemans, Lau-
tenbach. Westerhuis, Oosterhoff en O. F. de Vries.
Volgno. 222 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgnos. 223228 worden onveranderd vastgesteld.
Volgno. 229. Verbetering plantsoen en aanleg
nieuwe speelplaats bij den Oostervijver memorie.
De beraadslagingen worden geopend.
De heer Tamminga: Ik heb een kort woord bij post
229 en wel over de speelplaatsen voor de kinderen. In
de Memorie van Antwoord lees ik daarover
,,Wij zullen aan het hier geopperde denkbeeld
aandacht schenken. Hierbij zij evenwel opgemerkt,
dat weiland door de noodige draineering enz."
Ik ben dankbaar voor de aandacht die er aan geschon
ken zal worden en hoop dat er iets gebeuren zal, want
de noodzakelijkheid voor meer speelruimte bestaat er
wel. Toch is mijn vraag niet heelemaal begrepen. Het
was mijn bedoeling niet om weiland te draineeren er
voor, maar bij wijze van proef geschikt land voor de
jeugd beschikbaar te houden. Land in natura heeft veel
aantrekkelijkheid voor de kinderen. Met het oog daarop
zou ik het college in overweging willen geven er een
proef mede te nemen.
De beraadslagingen worden gesloten.
Volgno. 229 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgno. 230 wordt onveranderd vastgesteld.
Volgno. 231. Uitgaven ten behoeve van de verbete
ring en uitbreiding van het bedrijf 2.630.
De beraadslagingen worden geopend.
