b. tot benoeming van een onderwijzeres aan ge
meenteschool no. 6a (vacature mej. Y. Bakker) (bijlage
no. 79).
b. verslag van den staat van het lager onderwijs
over 1938.
d. proces-verbaal van de opneming van boeken en
kas van den gemeente-ontvanger;
102
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Dinsdag 4 Juli 1939.
dat een U.L.O.-school in Leeuwarden 500 leerlingen
zou hebben. Het is duidelijk, dat een groote school
gemakkelijker met een kleiner bedrag per leerling te
exploiteeren is dan een kleine. Maar loopt het aantal
leerlingen dan zoo uiteen, dat de eene school wel met
12.72 uit kan en de andere niet? Het aantal leer
lingen van de R.-K. school aan de Tweebaksmarkt be
draagt 85. Deze school nu kan wel met de genoemde
vergoeding uit. Het St. Lucia-Gesticht heeft 69 leer
lingen. Deze getallen ontloopen elkaar toch niet veel.
Bovendien verkeert het St. Lucia-Gesticht in de gun
stige omstandigheid, dat aan zijn U.L.O.-school een
school voor gewoon lager onderwijs met 436 leerlingen
verbonden is, onder één dak; samen dus meer dan 500
leerlingen.
Ook de twee scholen met 365 leerlingen van de Ver.
voor Chr. Schoolonderw. aan de Marg. de Heerstraat
hebben geen hoogere vergoeding dan 12.72.
Op welke wijze is deze zaak onderzocht? De Minis
ter zegt, dat hij aanneemt, dat het subsidie niet toe
reikend is, maar hoe kan hij zich beroepen op een basis
van 500 leerlingen Het antwoord op spr.'s vraag zal
zijn stem bepalen. Gaat hij er wel mee accoord, dan
beteekent dit echter niet, dat hij zich bindt voor vol
gende jaren, als andere vereenigingen met een dergelijk
verzoek mochten komen.
De heer Praamsma zegt, dat het eerste deel der rede -
neering van den heer Bos een constateeren was van
feiten, maar wat hij verder zegt, dat het bijz. onderwijs
hier bevoordeeld wordt ten koste van het openbare, is
in zijn algemeenheid niet juist. Bij het Chr. onderwijs
is men tevreden over de samenwerking met het Ge
meentebestuur i.z. de bijdragen en nooit is een wanklank
gehoord. Spr. moet dan ook opkomen tegen het gene
raliseeren van den heer Bos over het bevoordeelen van
het bijz. onderwijs.
Mevr. Buisman—Blok Wijbrandi (weth.) is het met
den heer Bos eens, dat 12.72 zeer laag voor de open
bare U.L.O.-school is. Er zijn op deze school wel dege
lijk 500 leerlingen, het kan zelfs zijn 501 of 502. De heer
Rom Colthoff zal het toch zeker met B. en W. eens zijn,
dat het voor de hand ligt, dat de Minister, gehoord
den Onderwijsraad, concludeerde, dat een school van
500 kinderen naar verhouding goedkooper te exploi
teeren is dan een school met 70 of 80. De gemeente
vergoedt aan het St. Lucia-Gesticht 12.72 per leerling.
Toen men van die zijde bij den Minister in beroep
kwam, heeft deze B. en W. om advies gevraagd; B.
en W. hebben daarop geargumenteerd uiteengezet,
waarom de vergoeding op 12.72 was gesteld. De
Minister berichtte daarop, dat deze 15.— moest be
dragen. Het R.-K. schoolbestuur had 15.50 gevraagd.
Dat het St. Lucia-Gesticht er met 12.72 niet kon
komen, heeft B. en W. niet verwonderd; daarom gin
gen zij ook niet in hooger beroep.
Er is opgemerkt, dat aan deze R.-K. U.L.O.-school
een school voor gewoon l.o. verbonden is, zoodat er
samen ook meer dan 500 leerlingen zijn, maar deze
scholen zijn toch niet te vergelijken met een school,
alleen voor U.L.O. De drie of vier klassen van de R.-K.
U.L.O.-school hebben met de gewone R.-K. lagere
school niets uitstaande, noch wat leerkrachten noch wat
leermiddelen betreft. Daardoor wordt deze exploitatie
veel duurder.
De heer Bos heeft zich t.o.v. de bevoordeeling van
het bijz. onderwijs misschien wat te sterk uitgedrukt.
Hij kan zich echter beroepen op den brief van B. en W.
aan den Onderwijsraad, waarin staat, dat, als het ver
zoek van het St. Lucia-Gesticht wordt ingewilligd, de
van Rijkswege voorgeschreven bezuiniging dus wel
voor het openbaar, doch niet voor het bijz. onderwijs
zal gelden, en dat de aldus ontstane toestand niet in
overeenstemming zal zijn met de steeds betrachte gelijk
stelling tusschen het openbaar- en het bijz. onderwijs.
Het wordt nu toch zoo, dat het openbaar U.L.-onder-
wijs met een lager bedrag toe moet dan het R.-K. U.L.-
onderwijs. En het verschil tusschen 12.72 en 15.—
acht spr. ook nogal groot.
Met alg. stemmen wordt besloten overeenkomstig het
voorstel van B. en W.
Punt 9 (bijl. no. 70).
De heer Botke (weth.) was, toen deze zaak in het
College uitvoerig is besproken en werd voorgesteld
300.— te geven, tegen dit voorstel en het lid, dat zich
in de Fin. Comm. tegen dit subsidie verklaarde, was
spr. ook.
Blijkens den brief van het Oranje Comité zal het
subsidie worden aangewend voor een vuurwerk. Spr.
meent, dat, daar overal op moet worden bezuinigd, het
gemeentebestuur bij een officieele ontvangst haast geen
sigaar durft aanbieden en de Raadsleden voor de ex
cursie naar de ontginningen van ,,De Drie Provinciën"
hun reiskosten zelf moeten betalen enz., geld voor het
geven van een vuurwerk niet verantwoord is. In de
huidige omstandigheden moet alles doelmatig worden
besteed, wat met deze 300.— niet het geval is. Dit
houdt geen verband met spr.'s gevoelens voor het
Oranjehuis, maar thans 300.— te besteden voor iets,
dat meteen weg is, is niet juist.
De heer Van der Geest wil hier niet diepei op in
gaan, maar alleen zeggen, dat, als dit voorstel in stem
ming komt, hij tegen stemt.
De heer Van der Schoot is het eens met den wet
houder, dat het minder goed is, geld voor vuurwerk uit
te geven. Het is thans een tijd van ernstige bezuiniging
en nu het Comité wel geld voor feestelijkheden heeft en
de bijdrage van de gemeente speciaal voor vuurwerk
wil uitgeven, zou spr. gaarne zien, dat dit geld nuttiger
wordt besteed.
Het voorstel van B. en W. wordt met 16—11 stem
men, die van de heeren Van der Schoot, Hooiring, De
Boer, Van der Geest, De Bruin, Muller, Molenaar,
Van der Meulen, Botke, Bos en IJtsma, aangenomen.
Punt 9a (bijl. no. 74). Met alg. stemmen wordt be
sloten overeenkomstig het voorstel van B.en W.
Punt 10. De heer Feitsma rapporteert namens de Com
missie, belast geweest met het onderzoek der geloofs
brieven en bestaande uit de heeren Feitsma, Balk en
Hooiring, dat de Commissie de geloofsbrieven en de
daarbij overgelegde stukken heeft onderzocht en in orde
bevonden, weshalve zij den Raad adviseert de nieuw
benoemde leden als lid van den Raad toe te laten.
Met alg. stemmen wordt dienovereenkomstig besloten
Hierna sluit de Voorzitter de vergadering.
Verslag van de handelingen van den gemeenteraad van Leeuwarden van Woensdag 26 Juli 1939.
103
VergaderinD van Woensdag 26 Juli 1939.
Tegenwoordig 27 leden.
Afwezig de heeren Algera en Turksma.
Voorzitter de heer Jhr. Mr. J. M. van Beijma,
Burgemeester.
Te behandelen punten
1. Mededeelingen en rapporten.
2. Voorstel van Burgemeester en Wethouders tot
het verleenen van eervol ontslag aan P. van der Meulen,
als onderwijzer aan gemeenteschool no. 3 (bijlage no. 82)
3. Alsvoren tot het verleenen van eervol ontslag aan
W. Roben, als leeraar in stenografieën machineschrijven
aan de Middelbare Avondhandelsschool (bijlage no. 80).
4. Alsvoren
a. om, wegens opheffing van hare betrekking, met
ingang van 29 Augustus 1939, eervol ontslag te ver
leenen aan mej. T. de Jong, als onderwijzeres aan ge
meenteschool no. 11
5. Benoeming van een onderwijzer aan gemeente
school no. 3 (vacature P. van der Meulen) (bijlage
no. 81
6. Voorstel van Burgemeester en Wethouders om
B. de Vries, echtgenoote van J. Kooi, alhier, toe te
laten tot den afkoop van de grondrente, rustende op
den grond van het perceel Prins Hendrikstraat no. 5
(bijlage no. 83).
7. Alsvoren tot aankoop van de onbewoonbaar ver
klaarde woning Polle no. 9 van J. B. Dijkstra, alhier
(bijlage no. 77).
8. Alsvoren tot aankoop van de onbewoonbaar ver
klaarde woning Hulstbuurt no. 2, van J. van der Woude
en M. van der Woude, alhier (bijlage no. 84).
9. Alsvoren tot overneming van de stoep, gelegen
voor het perceel Tuinen no. 66 (bijlage no. 75).
10. Alsvoren tot het treffen van een dading met de
Handelsvennootschap onder de firma Beton- en Bouw
materialen Handelsbedrijf firma Kolk en Co., alhier, ter
beëindiging van de tusschen haar en de gemeente bij
de Arrondissements Rechtbank, alhier, aanhangige ge
dingen (bijlage no. 78).
11. Alsvoren tot wijziging van het besluit van 7 Juni
1939 in zake nadere regeling van de verificatie der
gemeentefinanciën, wat betreft het opnemen van de
kas en de boeken van den gemeenteontvanger (bijlage
no. 76).
12. Alsvoren tot voorloopige vaststelling van de
balansen op 31 December 1938 en van de verlies- en
winstrekeningen en de rekeningen van baten en lasten
en kapitaalsinkomsten en -uitgaven over 1938, van
1. het Gemeentelijk Electriciteitbedrijf
2. het Gemeentelijk Grondbedrijf
3. het Gemeentelijk Woningbedrijf
4. de Gemeentelijke Gasfabriek
5. het bedrijf der Gemeentereiniging
6. het bedrijf der Gemeentewerken
7. het Openbaar Slachthuis.
13. Alsvoren tot goedkeuring van de rekeningen
over 1938 van
1. het Stads-Ziekenhuis
2. de Gemeentelijke Instelling voor Maatschappelijk
Hulpbetoon.
Punt 1. Wordt medegedeeld
a. dat Ged. Staten hebben goedgekeurd de Raads
besluiten van 17 Mei 1939 tot verbetering van de school
gebouwen aan den Oostersingel en tot vaststelling van
een plan van uitbreiding en bebouwingsvoorschriften op
terrein, gelegen in het verlengde van de Delistraat, en
van 4 Juli 1939 tot afkoop van grondrente, verhuring
van schiphuisterrein, overdracht van grond nabij Olde-
galileën, onttrekking van gedeelten straat aan het open
baar verkeer en tot aankoop van grond aan den De
Ruijterweg.
Voor kennisgeving aangenomen.
De heer Bos zegt, dat in dit verslag weer geklaagd
wordt over tochtige ramen, de verlichting en het onder
houd van de schoollokalen. Spr. geeft B. en W. in over
weging maatregelen te treffen.
Voorts is er op gewezen, dat het bedrag voor de
leermiddelen bij het openbaar en bijz. l.o. niet voldoende
is. Onlangs is toch de bijdrage per leerling van het
R.K.-U.L.O. ook verhoogd. Verder wordt geklaagd
over de schoolbibliotheken. Al onderhoudt het personeel
de boeken, men is niet in staat voor het beschikbare
bedrag een goede bibliotheek te behouden. Kunnen B.
en W. daarin geen verbetering aanbrengen
Mevrouw BuismanBlok Wijbrandi (weth.) ant
woordt, dat deze punten ook in de Commissie zijn be
handeld en spr. heeft op zich genomen over een en
ander te zullen spreken.
Op de Gasfabriek heeft men spr. verteld, dat de ver
lichting op een zeer technische manier was aangebracht.
Er zal worden onderzocht of deze verlichting, welke
niet ideaal is, verbeterd kan worden.
Spr. weet, dat het bedrag voor de leermiddelen wel
heel krap is. Verleden jaar is een extra-crediet toege
staan voor de centrale 7e en 8e leerj.scholen. Het be
drag is nu eenmaal zoo laag vastgesteld en er is weinig
aan te doen.
Wat de schoolbibliotheken betreft, de Comm. v.
Overleg had gezegd, dat het bedrag per school niet
hooger mocht zijn dan 10.Het was 15.
B. en W. persisteerden daarbij, maar het mocht niet.
Meer kunnen B. en W. er niet aan doen. Men mag blij
zijn, dat het nog 10.kan blijven, al vinden ook
B. en W., dat het te weinig is. Spr. hoopt ook, dat
er eens betere tijden komen en het bedrag weer
verhoogd kan worden. Het personeel doet wat het kan
om de zaak in orde te houden, maar veel nieuws komt
er niet bij. Op sommige scholen nemen de kinderen hun
boeken, welke ze eenmaal gelezen hebben, mee om de
schoolbibliotheek te voorzien, wat toch niet voor moest
komen.
Het verslag ligt nog eenigen tijd voor de leden ter
inzage.
c. verzoek van H. B. Steenwijk e.a. om de bij in
huring van gemeentewoningen te storten waarborgsom
op een uniform bedrag van 10.— te bepalen.
Daar het vaststellen van de voorwaarden der ver
huring aan B. en W. is overgelaten, wordt voorgesteld,
het adres in hunne handen te stellen ter afdoening.
De heer Van der Geest is er niet tegen, dit adres ter
afdoening aan B. en W. te zenden, maar vraagt, of
aanvankelijk niet een norm omtrent de regeling der
waarborgsom voor alle gemeentewoningen gold. Uit dit
schrijven blijkt, dat de een zus-, de ander zooveel be
taalt en weer anderen niets. Hoe is het mogelijk ge
weest, dat van de norm is afgeweken
De Voorzitter zegt, dat B. en W. deze zaak zullen
nagaan. Het is natuurlijk niet de bedoeling het den een
zwaarder te maken dan den ander. Als er van een be
paalde regeling is afgeweken, zal daarvoor wel reden
zijn geweest.
Het verzoek wordt ter afdoening in handen van
B. en W. gesteld.
e. dat B. en W. hebben benoemd tot hoofdcommies,
chef der afd. Financiën ter secretarie, den heer J. Veen-
stra te Varsseveld
dat B. en W. hebben gegund het afbreken en
opruimen van de Wirdumerpoortsbrug en het maken
van den onderbouw voor een nieuwe brug met aanslui-