4. de raadsbesluiten van 12 april 1961:
a. tot het wijzigen van de Verordening op de cur
sus oud-leerlingen Buitengewoon Lager Onder
wijs;
b. tot het vaststellen van de Verordening tot wij
ziging van het Algemeen Ambtenarenreglement;
c. tot het vaststellen van de Verordening tot wij
ziging van de Bezoldigingsverordening 1960;
5. het besluit van Burgemeester en Wethouders van
14 april 1961 tot het vaststellen van de Regeling
werk classificatie en verdienstebeloning;
Deze mededelingen worden voor kennisgeving aan
genomen.
C. dat zijn ingekomen:
1. een verzoek van de Bond van Coöperatieve Zuivel
fabrieken in Friesland, alhier, tot het wijzigen van
de Verordening, als bedoeld in de artikelen 9, 10 en
43 der Drankwet (Gemeenteblad 1957, no. 12).
Overeenkomstig het voorstel van B. en W. wordt be
sloten dit verzoek om preadvies in handen van B. en
W. te stellen.
2. rapporten omtrent kasopneming en controle van de
administratie der Energiebedrijven (le kwartaal
1961), omtrent kasopneming en controle van de ad
ministratie der Openbare Werken (le en 2e kwar
taal 1961) en omtrent controle van de voorschot-
kassen van het Hoofd Bescherming Bevolking en
van de afdeling Financiën en Belastingen ter Secre
tarie.
B. en W. stellen voor deze rapporten voor kennis
geving aan te nemen.
De heer Heidinga: Ik zou iets willen vragen over
het verslag van de kasopneming bij de Energiebedrij
ven. Het gaat over nogal behoorlijke bedragen, die uit
staan. Ik heb er een paar van genoteerd, zo maar in
het wilde weg. De totaalvordering was aan het einde
van het eerste kwartaal f 199.061,66. Ik heb genoteerd,
dat er over oktober en november 1960 uitstond
f 127.211,98. Ik heb genoteerd, dat er van het P.E.B.
te vorderen is voor het fonds „onrendabele aansluitin
gen" een nota, die dateert van juli 1959, ten bedrage
van f 5.160,En dan heb ik nog genoteerd, dat er
van drie industrieën aan de Greunsweg te vorderen is
f 14.338,71. Die nota's dateren van 18 december 1956
en nu is mijn vraag deze: is het normaal, dat de Ener
giebedrijven zoveel geld hebben uitstaan? En waarom
betaalt het P.E.B. die nota niet? En dan die te vor
deren bedragen van 1956. Die zijn dus al vijf jaar
onderweg. Ik wil graag weten of deze bedragen ook
nog binnenkomen.
De heer Pols (weth.Het is mij natuurlijk ook be
kend, dat deze vorderingen er zijn en in het laatste
rapport, dat bij de stukken heeft gelegen, is hier ook
naar verwezen. Maar om bij iedere post precies te zeg
gen hoe het zit, dat is heel erg moeilijk. Ik wil het
nog wel eens een keer doen, maar het lijkt mij op het
ogenblik (ik wist ook niet dat deze vraag zou komen)
wel moeilijk om de Raad precies in te lichten.
Wat die oude posten betreft, dat ligt erg moeilijk,
want daar kunnen we niet meer uitkomen. Dat is nog
onder de vorige directeur geweest en er kleven allerlei
moeilijkheden aan. Ik heb verschillende personen van
de betrokken bedrijven gesproken en hun uitlatingen
spreken elkaar allemaal tegen. We kunnen er niet meer
uitkomen, ook bij het bedrijf niet. Hier zal echter een
oplossing voor moeten komen. Misschien dat we op een
gegeven moment dan maar zeggen: we moeten het
maar afschrijven. Dit is een heel moeilijke zaak, die
daar nog vanaf 1956 ligt en hoe we er uit moeten
komen, ik weet het nog niet. Het is natuurlijk het
allergemakkelijkst om de zaak maar te laten slepen,
dan behoeven we het ook niet af te schrijven, maar
het moet er toch een keer af.
Wat die post met het P.E.B. betreft, ja, daar zitten
ook weer verschillende kanten aan. Het is altijd heel
erg moeilijk om precies te zeggen wat wel rendabel en
niet rendabel is. Hier is reeds eerder over gesproken,
maar ik wil nog wel eens informeren hoe dat op het
ogenblik zit. Dit verandert eigenlijk iedere dag. Er
komt een nieuwe post bij en er gaat een andere af.
Ik heb kortgeleden ook een heel gesprek èn met de
afd. Financiën èn met de Directeur der Energiebedrij
ven gehad. Toen heb ik gezegd: we kunnen hier zo
niet mee doorgaan; we moeten trachten op de een of
andere manier tot een lager uitstaand bedrag te komen.
Meer kan ik er eigenlijk niet over zeggen.
Z.h.st. wordt daarna besloten overeenkomstig het
voorstel van B. en W.
De Voorzitter deelt tenslotte nog mede, dat berichten
van verhindering zijn ontvangen van de heren Boom-
gaardt en Mr. Keuning.
Deze mededeling wordt voor kennisgeving aange
nomen.
Punt 3 (bijlage no. 180).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 4 (bijlage no. 179).
De aanbeveling van B. en W. luidt:
1. mevr. P. Pijls-Brouwer, alhier;
2. mevr. H. Balkenende-Bakker, alhier.
Benoemd wordt mevr. Pijls-Brouwer, met 31 stem
men (1 stem op mevr. Balkenende-Bakker).
De heren Spiekliout en De Vries vormden het slem
bureau.
Punt 5 (bijlage no. 190).
De hear Santema: Dit punt is eigentlik wol in hwat
apart punt yn de rige fan üs gearkomsten. En as men
it lest, dan dogge har ünderskate tinzen by jin foar
en dêrom soenen wy noch wol in pear dingen sizze
wolle.
Alderearst: de ünderskieding, dy't men oan bipaelde
boargers fan üs gemeente jaen wol, is op himsels tige
sympathyk. Der dogge har lykwols in pear punten
foar, dy't neijer bisprutsen wurde moatte en nou't de
gelegenheit der foar is, meitsje wy dêr ek hiel graech
gebrük fan.
Wy sjogge hjir op'e nij wer, dat de „stêd" Ljouwert
soms tinkt, dat hja de „gemeente" Ljouwert is. As
men de medalje bisjocht (dy't in kreas stik wurk is),
dan sjocht men, dat hwat op dy medalje stiet, allin-
nich mar slacht op de „stêd" Ljouwert, op it stêdlike
gedeelte. Hat men fan B. en W. by de Ontwerpers
fan dizze medalje wol goed de wiere situaesje foar-
steld, dat der bygelyks ek noch in plattelansdiel by
heart? Wy binne it fan herten iens mei dat prachtige
ynskrift, dat dizze medalje aensen hawwe sil. De hea-
ren heechlearaers yn Grins komt dêrfoar in bisünder
komplemint ta. Mar dat nimt net wei, dat, as men dat
„Hold ende Gonstich" bisjocht, it dochs, sjoen yn de
tiid, dat dy ütdrukking yn dizze kontrijen bistie, min-
oftomear hwat in tsjinstelling foarmet mei de aide
situaesje. En as sadanich soe men de Aldehou, it poar-
tegebou en dy stêdsmuorre oanfjochtsje kinne, hoe
artistyk dat gehiel oars ek oplost is. Is it de bidoeling
fan B. en W. om dizze medalje ek ta to kennen oan
lju, dy't büten it stêdlike diel fan üs gemeente, dus
yn'e doarpen, wenje, as dy minsken aensen fanwegen
bisündere fortsjinsten dêrfoar yn oanmerking komme?
Wy sjogge der dus in bipaelde soart tsjinstelling yn.
Ek by de bigreating hawwe wy alris opmurken, dat
by B. en W. dochs wol to folie foarsit, dat hja allin-
nich mar oan de stêd en net oan de doarpen hoege to
tinken.
En der docht him by üs ek noch in twadde biswier
foar. Wy meitsje üt de riedsbrief op, dat it de bidoe
ling is, dat wy yn'e takomst twa ünderskiedingen
krije: in gouden medalje foar de eareboarger en in
medalje yn brüns of sulver foar de mindere goaden,
soe'k sizze wolle, dus foar amtners of lju, dy't op ien
of oare manear by de gemeente bitrutsen binne. Nou
hat him by üs in fraeehpunt foardien en wol dit: Is
it de bidoeling fan B. en W., dat hja yndied in ünder-
skied meitsje wolle tusken in sulveren earepinning en
in brünzen earepinning? As dat it gefal is, dan moat
ik persoanlik forklearje, dat ik dêr pür op tsjin bin.
Ik bin net in biwünderer fan de saneamde „lintjes
regen". De takenning yn forskillende soarten hat myn
3
sympathy net. By my is it noch altyd sa, dat in arbei
der, dy't 40 jier yn funksje is en syn tsjinsten biwiist,
likefolle wurdich is as immen, dy't tafallich yn in he-
gere sosiale klasse sit. En de praktyk fan dizze lintsje-
rein is sa, dat under it folk foar dizze saek mar in
bytsje wurdearring bistiet. Dy kant moatte wy as ge-
meentebistjür net üt. It is foar my en ek foar myn
fraksjegenoat, lykwols net düdlik, oft B. en W. nou
bidoele, dat der mar ien earepinning komt of dat der
twa komme. Komme der twa, dan kin ik hjir wol for
klearje, dat ik dêr persoanlik pür op tsjin bin. En dan
hoopje ik, dat ek de Ric yn dizzen myn tinzen folgje
kin. Wy libje yn in tiid, dat wy dizze ünderskiedingen
net mear oannimme kinne. Fortsjinste is nei myn idé
fortsjinste en dêryn kin net troch in brünzen en in
sulveren medalje ünderskied makke wurde. Boppedat
is it foar it deistich bistjür fan de gemeente üntsachlik
swier om üt to meitsjen, hwannear't it nou in brünzen
medalje wêze moat en hwannear in sulverne.
It eareboargerskip achtsje ik oars wol fan sa folie
bitsjutting, dat wy dat earste punt graech kompleet
oernimme. En lyk as ik sei, hawwe wy oars ek alle
wurdearring foar de nije pinning, dy't dêr foar makke
is, bihalve dan oer de symboalen.
De heer Bootsma: In aansluiting op datgene, wat de
heer Santema naar voren gebracht heeft zou ik eigen
lijk vrij kort kunnen zijn. Alleen gaat de heer Santema
tweeërlei bezwaren ontwikkelen en daarin kan ik hem
niet geheel volgen. Ik geloof ook niet, dat hij dat eer
ste gedeelte zo zwaar neemt als hij het wel stelt, want
wanneer je het besluit leest dan staat daar wel uit
drukkelijk „het ereburgerschap van de gemeente Leeu
warden" en verder ook, dat mensen, die zich t.a.v. de
gemeente Leeuwarden hebben onderscheiden, daarvoor
in aanmerking kunnen komen.
Maar t.a.v. het tweede punt, n.l. het verlenen van
een erepenning, staat in het besluit „in brons of even
tueel in zilver". Dit punt heeft ook in onze fractie een
vrij langdurig onderwerp van gesprek uitgemaakt. Wij
kunnen als geheel ook waardering hebben voor het
streven van B. en W. om in de gegroeide situatie rond
om de oude stadspenning weer tot een bepaalde rege
ling te geraken. Wij hebben voor dit voorstel een zekere
waardering en in aansluiting hierop kan ik dan mis
schien ook tegen de heer Santema zeggen, dat juist in
de oude situatie sprake was van een erepenning van
de stad Leeuwarden, terwijl het nu gaat worden van
de gemeente Leeuwarden. Verder staat er dan „in brons
of eventueel in zilver". Dat „eventueel" is een vrij vage
uitdrukking, die men weer verschillend kan lezen. En
de meerderheid van onze fractie is ook wel van mening,
dat het, ook al zouden hieromtrent bij het College de
beste bedoelingen voorzitten, niet wel mogelijk zal zijn
om werkelijk een vast beleid te voeren t.a.v. de vraag
aan wie nu een bronzen penning en aan wie een zil
veren penning moet worden toegekend. Het uitgangs
punt zal inderdaad wel zijn de verdienste, die iemand
t.a.v. de gemeente heeft opgebracht, maar juist dat
afwegen van die verdienste lijkt ons wel een heel moei
lijke opgaaf, vooral wanneer dit een kwestie gaat wor
den van het verlenen na een bepaald aantal dienstja
ren. Is in een bepaalde functie één keer een zilveren
penning verleend, dan kan het min of meer een terug
zetting van iemand in gelijkwaardige functie beteke
nen, wanneer die een bronzen penning zou verkrijgen.
Wij menen, dat hier zonder meer gesproken moet wor
den van een blijk van erkenning voor de verdienste
en dat daarom volstaan zal moeten worden met één
penning.
Nu kan men nog van mening verschillen over de
vraag, of dat brons of zilver zal moeten zijn. Aanvan
kelijk waren wij van mening om dat maar in het mid
den te laten, maar bij nader inzien geloven wij toch,
dat het juister is om ons ook uit te spreken omtrent
het metaal, waarvan deze penning zou vervaardigd die
nen te worden. En nu meen ik, dat het het meest aan
te bevelen is om te spreken van de zilveren penning.
Men kan ook brons nemen, maar ik geloof toch niet,
dat het prijsverschil daarbij nu ook nog een rol gaat
spelen. Ik meen dan ook, dat het wel wenselijk is, dat
het volgende amendement, dat praktisch door onze ge
hele fractie wordt ondersteund, tevens in behandeling
genomen wordt. Dit amendement houdt in, dat in het
besluit de tussen haakjes geplaatste woorden
„in brons of eventueel in zilver" worden geschrapt
en dat daarvoor in de plaats gesteld wordt „in zilver".
Dit mag ik U misschien doen overhandigen, opdat het
mee een punt van bespreking zal uitmaken.
De Voorzitter: Ik zal de tekst van het amendement
van de heren Bootsma c.s. even voorlezen. Het voorstel
luidt als volgt: De ondergetekenden stellen voor om
lid I sub b van het besluit no. 8516, inzake in te stel
len erepenning, weg te laten de tussen haakjes ge
plaatste woorden „in brons of eventueel in zilver" en
daarvoor te plaatsen „in zilver". Het is getekend door
de heren Bootsma, Ytsma en Drent je. U kent dus de
inhoud van het amendement en het kan dus mede on
derwerp van de beraadslagingen uitmaken.
De heer K. J. de Jong: Het voorstel is ook in onze
fractie besproken en wij begroeten het met instemming.
Wij menen, dat ook met een dergelijk voorstel de ver
houding van het bestuur van de gemeente tot de bur
gerij gediend is, vooral in deze tijd, waarin heel veel
jongeren zich niet zo gemakkelijk meer laten inspan
nen voor gemeenschappelijke activiteiten. Het is toch
wel een zaak van belang om door middel van het in
stellen van een ereburgerschap en van deze erepenning
de relatie tussen het gemeentebestuur en burgerij te
versterken. Ook in onze kring is opgemerkt dat het
verlenen van het ereburgerschap en van de erepenning
toch bepaald niet beperkt dient te blijven tot bepaalde
groepen van de bevolking, tot een bepaalde klasse van
de bevolking. Bij ons leeft wel terdege de mening, dat
men de mensen, die minder gesitueerd zijn hiervan be
paald niet mag uitsluiten.
Wat het voorstel van de heer Bootsma betreft nog
het volgende. Wanneer er maar één penning komt weet
ik nog niet, of de bronzen toch niet mooier zou zijn dan
de zilveren. Ik zou me kunnen voorstellen dat men kan
zeggen, dat de bronzen penning misschien nog wel zo
sprekend is als de penning in zilver. Hier kan de ge
dachte achter zitten, dat men een penning wil hebben
om bepaalde groepen niet uit te sluiten. Maar men
drukt dan een bepaald stempel van minderwaardig
heid op die groep. Het wil er bij ons ook wel in, dat we
die kant niet uit moeten. Maar voor de rest geloof ik
ook, dat we dit eigenlijk wel aan het beleid van het
College over kunnen laten.
Ik geloof wel, dat de gedachte, die uitgesproken is
door de heer Santema, ook wel weerklank vindt bij het
College.
Wij willen graag van het antwoord van het College
laten afhangen in hoeverre wij onze stemmen aan het
voorstel van de heer Bootsma kunnen geven, waarbij
ik nog eens zeg, dat wanneer daarin gesteld was „in
plaats van zilver brons", dat er bij mij eerder in had
gewild dan het voorstel om de penning in zilver uit te
geven. Wanneer men één medaille wil hebben, dan
geloof ik, dat ik persoonlijk de bronzen medaille zou
verkiezen. Maar ik zou graag het antwoord van B. en
W. willen afwachten.
De heer Kanistra: Dit punt is ook in onze fractie
besproken maar toen is niet gedacht over de vraag of
het brons of zilver zou zijn, of dat er, zoals door de
heer Santema wordt verondersteld, twee medailles, dus
een zilveren en een bronzen, komen. Wij hebben direct
de gedachte gehad: er is één. En dat is brons of zilver,
want er staat hier duidelijk: in brons of eventueel in
zilver. Onder punt twee wordt evenwel al vast ge
sproken over het vervaardigen van een tiental bronzen
penningen. Het amendement van de heren Bootsma c.s.
om de voorkeur te geven aan zilver is natuurlijk nieuw
en nu kan ik in mijn fractie twee meningen beluisteren.
Twee fractiegenoten zeggen: Ik vind brons mooier dan
zilver, terwijl ik het zelf echt niet weet. Ik vind ze
beide wel mooi. Ik ben blij, dat men er niet toe over
gaat om twee onderscheidingen te maken. Zeer terecht
is door de heer Santema naar voren gebracht, dat wan
neer we een zilveren èn een bronzen penning krijgen,
we hier weer een onderscheid krijgen tussen personen,
die een hogere functie en personen, die een lagere func
tie bekleden. De hogere zal zonder meer direct in aan
merking komen voor de zilveren penning, terwijl an
dere personen, die een lagere functie bekleden, waar
schijnlijk genoegen moeten nemen met een bronzen me-
