2
lijk" wurden. Nou soe ik sizze: elk riedsbislüt dat nom-
men is, sil dochs foar ynlüken of herroppen fetber
wêze. Ik soe dêrmei wol op 'e hichte brocht wurde
wolle.
Ik freegje ut namme fan de fraksje trouwens
hwat de eftergroun fan dizze saek is. Kin it Kolleezje
dêr ek ynformaesjes oer forstrekke? It liket üs alteast
ta, dat der wol motiven foar it ynlüken fan dy oan-
fraech fan de kant fan de skoalleforiening wêze sille.
It moat dochs hwat oars hjirmei. It moat mooglik wêze
om in oare wei yn to slaen, as men dat wol.
De hear Tiekstra (weth.): Ik soe yn antwurd op it-
jinge de hear Boomgaardt freget, oanslute wolle op
hwat hy it léste seit, n.l.: Dizze saek moat dochs hwat
oars. Mar nou komt it krekt hjirop dei: de saek wurdt
net oars. De ütwreiding fan de Willem de Zwijger-
skoalle bliuwt ütwreiding Willem de Zwijgerskoalle en
destiids, d.w.s. foardat it dit brief skreaun hat, hat it
bistjür yn in oerliz mei my to kennen jown, dat it dit
brief skriuwe woe. En doe haw ik sein: It foroaret
neat, hwant wolle Jo ütwreiding fan de Willem de
Zwijgerskoalle, dan moat de Rie dêr meiwurking oan
jaen en dy meiwurking hat de Rie forliend. In brief
fan Jimme om dat forsyk yn to lüken en aensen wer
in forsyk fan deselde strekking dêrfoar yn it plak
stelle komt op itselde del. Ik leau dus, dat it hjir in
kwesje fan in misforstan by it bistjür fan de skoalle is.
It riedsbislüt is nommen en ik tocht, dat wy aensen
mei it bistjür ek wol üt de swierrichheden komme. Ik
soe sizze: Ynlüking fan it riedsbislüt en dêrfoar strak
wer in oar yn it plak stelle mei deselde ynhald is na-
tuerlik müntsewurk, mei alle respekt foar müntsen
fansels.
De hear Boomgaardt: Ik haw frege: Is in riedsbislüt
„onherroepelijk" sa as dat yn it andert oan it skoalle-
bistjür stiet. Ik mei dus dy „onherroepelijk"-heit yn
twivel trekke. Fierders seit it bistjür: Wy hawwe mei
de Wethalder de degen efkes krüst oer de bou dêrre.
De foroaringen by en yn de Willem de Zwijgerskoalle
wiene doe al hwat in tsjuster punt, mar ik leau, dat
dat punt noch like tsjuster is, tominsten foar my; dat
wol ik der wol by sizze. It skoallebistjür skynt yn
dizzen dus fêst to sitten oan in formulearring dy't it
jown hat. It hat sein: De ütwreiding fan dy skoalle sil
net yn of by it bisteande skoallegebou wêze en dêr
skynt it nou leaver öf to wollen, mar dêr sille wy op
dit momint net oer diskussiearje. Ik mien lykwols, dat
dy „onherroepelijk"heit wol in bytsje fier giet; dêr
meitsje ik wol hwat biswier tsjin.
Het verzoek wordt voor kennisgeving aangenomen.
Punt 2 (bijlage no. 134).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 3a (bijlage no. 133).
De aanbeveling van B. en W. luidt:
N. A. G. Satijn.
Benoemd wordt de heer Satijn, met alg. stemmen.
Punt 3b (bijlage no. 109).
De aanbeveling van B. en W. luidt:
lid: H. Pols;
plv. lid: J. Tiekstra.
Benoemd wordt tot lid de heer Pols, met alg. stem
men, en tot plv. lid de heer Tiekstra, met 32 stemmen,
(de heer J. T. Vellenga 2 stemmen).
De heren K. J. de Jong en Taylor Parkins vormden
het stembureau.
Punten 4 t.e.m. 7 (bijlagen no:S. 123, 121, 103 en 137).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 8 (bijlage no. 120).
De heer Kingma: Gezien onze motie van gister
avond, is het wel duidelijk, dat de heer Klijnstra en ik
tegen zijn.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W., met aantekening, dat de fractie van de
P.S.P. tegen is.
Punten 8a t.e.m. 11 (bijlagen no:S. 138. 126, 108 en 119).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 12 (bijlage no. 115).
De heer IJtsma: Ik heb onvoldoende gelegenheid ge
had me over dit punt te oriënteren, alleen heb ik
vreemd aangekeken tegen dat symbolische huurbedrag
van f 10,per jaar. Ik weet niet, waarom er zo'n
gering huurbedrag uit gekomen is. Ik dacht niet uit
allerlei egards tegeiiover Bosma. Ik heb zo de indruk,
dat Bosma ons het leven niet zo erg gemakkelijk ge
maakt heeft; daarom kan ik mij eigenlijk niet begrij
pen, dat we op een dergelijke huur gekomen zijn. Mis
schien dat de betreffende Wethouder daar nog iets van
zou willen zeggen.
De heer "Van der Schaaf (weth.): De waarde van het
verhuurde is gering. Het bestond, toen deze regeling
door een tweetal Wethouders met de heer Bosma is
getroffen, behoudens goedkeuring van de Raad, uit
de stenen bouwval en een plaatijzeren loods. Die gre
pen in elkaar; het stenen stuk stak in het stalen stuk
op en het afbreken van het stenen stuk was per se
noodzakelijk; dat was niet meer dan een bouwval. En
die afbraak heeft ten gevolge, dat nu een inham in het
stalen gedeelte is gekomen. Dat gaat de heer Bosma
op zijn kosten dichtmaken. Hij heeft dus enige kosten;
het is niet precies te zeggen hoeveel. De waarde van
het stuk, zoals het daar stond met de ontstane opening
was toch werkelijk wel heel minimaal. De situatie, die
aldus ontstond, heeft de mogelijkheid geopend om de
procedure tot ontruiming, die asnhangig was, te be
ëindigen en zo menen wij, dat hier inderdaad een be
vredigende regeling is getroffen. Overigens is de waar
de van het stuk, zoals de heer Bosma het in gebruik
neemt, ook bepaald gering. Wanneer hij er dus wat
aan gedaan heeft, dan wordt het beter, maar de kos
ten daarvoor moet men wel bij de huur optellen. Al
met al een inderdaad symbolische huur, maar toch wel
een aanvaardbaar voorstel, zou ik denken.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punten 13 en 14 (bijlagen nos. 124 en 129).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 15 (bijlage no. 117).
De heer W. de Vries: Het verheugt mij, dat dit voor
stel hier nu is en dat het uitbreidingsplan voor dit tuin
bouwcentrum te Goutum kan worden vastgesteld, maar
ik wil hier toch een kleine kanttekening bij maken. Ik
moet dan verklaren, dat ik betreur, dat dit plan niet
een paar jaar eerder is gekomen. In de memorie van
antwoord is gezegd, dat de belangstelling voor dit tuin
bouwcentrum gering is. Ik kan me dit indenken. Enkele
jonge tuinders die een bedrijf in Leeuwarden hadden,
zijn al naar andere plaatsen vertrokken, waar hun
een bedrijf werd aangeboden, zodat wij deze mensen
dus hebben verspeeld. Dat is jammer. Er is ook een
aantal tuinders hier in de stad, die, gezien hun leeftijd,
hun bedrijf hebben verkocht en niet weer opnieuw gaan
beginnen. Zij kunnen een nieuw bedrijf niet meer ren
dabel maken.
Bij de waardering die ik heb voor dit nieuwe tuin
bouwcentrum, dat voor Leeuwarden van zeer groot
belang is, gezien de groentevoorziening van de ge
meente en ook gezien de arbeidsmogelijkheden die hier
liggen, blijf ik het betreuren, dat dit plan eigenlijk
wat aan de late kant komt. Dit is geen verwijt, maar
een kleine opmerking.
De heer BosgraafHet verheugt ons, dat dit uitbrei
dingsplan, onderdeel tuinbouwcentrum Goutum, hier nu
3
voor ons ligt. Mèt de heer De Vries betreuren wij het,
dat dit wel wat aan de late kant is, omdat hierdoor
misschien ook wel de belangstelling voor dit tuinbouw
centrum wat geringer is dan men aanvankelijk heeft
verwacht. Van de andere kant kan ik mij ook nog wel
indenken, dat het, wanneer de belangstelling echt gaat
leven bij de tuinders, wel eens mee kan vallen. Ik heb
zo de gedachte, dat misschien iets te weinig publiciteit
aan dit geval is gegeven en dat daardoor wellicht ook
niet de juiste belangstelling naar voren is gekomen.
Door een behoorlijke publiciteit hieraan te geven, be
staat m.i. ook nog de mogelijkheid de tuinders die el
ders geen plaats kunnen vinden, voor dit centrum aan
te trekken, in tegenstelling met wat nu al gebeurd is:
het verdwijnen van tuinders uit Leeuwarden naar
elders.
En tenslotte nog een vraag: Wanneer wij dit uitbrei
dingsplan vaststellen, is dan ten behoeve van dit doel
eventueel ook onteigening van de grond mogelijk? Ik
heb in deze Raad wel eens gehoord, meen ik, dat ont
eigening alleen maar mogelijk is voor woningbouw- en
industrievestiging. Dit is toch ook een uitbreidingsplan;
misschien geeft dat dus ook mogelijkheden om de
grond die men daar ter plaatse niet kan kopen, zonder
meer te onteigenen.
De hear Miedema: N.o.f. dit ütstel soe ik graech in
pear opmerkingen meitsje wolle. Yn it foarste plak
wurde üs twa ünderdielen ta goedkarring foarlein. Mei
hwat yn dat plan stiet kin ik wol akkoart gean. Mar
nou hwat der net yn stiet. En dan geane myn tinzen
nei eventuele sintrale foarsjenningen. Om hwat to nea-
men: Heart by it klear hawwen fan it ütwreidingsplan
ek net it regeljen fan de üntwettering En men hat by
in tünbousintrum by tiden ek bihoefte oan wetter. Dit
binne dochs punten dy't elke yndividuele tünder slim
foar himsels regelje kin.
In oar punt hwer't ik graech efkes op komme wol,
is it ütsykjen fan gaedlike tünders foar dit plan. By
it earste bislüt, datearre 2 novimber 1962, hawwe wy
pachtüntbiningen fan de earste perselen yn dizze Rie
oihannele. Hwat dat bitreft, kinne wy dus fuortfarre.
By dit punt kin ik dan ek noch oanfiere it punt fan
de feiling hjir yn Ljouwert. Ek foar de oandielhalders
fan de feiling, leau ik, dat it in wichtich punt is, dat
it tünbousintrum frij flot fan de groun komt. Us eigen
tünders geane fuort en dat haldt in delgong yn fan de
oanfier op üs Ljouwerter feiling; dat kin miskien by-
holpen wurde troch it Tünbousintrum Goutum.
Ik soe noch graech de folgjende fragen stelle wolle:
1. Hat it Kolleezje ek in idé, hokker biswieren der
libje by de tünders om nei it tünbousintrum yn
Goutum to gean?
2. Hat it Kolleezje by it sykjen fan gegadigden of it
reklame meitsjen foar dit sintrum ek kontakten
lein mei tünders büten de gemeente Ljouwert?
3. Is it Kolleezje ek fan miening, dat yn sa'n projekt
sintrale foarsjenningen oanbrocht wurde moatte spé-
siael foar de öffier fan wetter?
De heer Ivingma: Een kleinigheid na alles wat er
gezegd is. Ik heb dat plan bekeken en ik heb gedacht,
dat dit ook een heel mooie gelegenheid geeft, gezien
de groenstroken enz., voor het maken van een geschikte
wandeling; daarmede zou men dan met de aanplant
langs de wegen rekening kunnen houden.
De heer Van der Schaaf (weth.)De heer De
Vries heeft waardering geuit voor het plan, maar
daar tevens bij uitgesproken enige teleurstelling, dat
dit niet eerder is gekomen en daar heeft ook de heer
Bosgraaf over gesproken. Ik wil dat wel onderschrij
ven; ik betreur dat zelf ook en dan wil ik er nog wel
aan toevoegen, dat we het niet alleen voor dit plan,
maar ook nog wel voor een aantal andere plannen be
treuren, dat alles niet zo vlug gaat als we wel zouden
wensen. Hoe dan ook, ik heb de hoop, dat bij de heer
De Vries en de heer Bosgraaf toch meer blijdschap
heerst dan betreuring.
Hebben we hiermee mensen verspeeld? zoals de heer
De Vries zegt. Dat is een stelling die niet bewezen is
en die ook moeilijk te bewijzen valt, om deze reden, dat
de realisering van dit geval eigenlijk nog nooit het
stadium heeft bereikt, dat men een aanbod heeft kun
nen doen in deze trant: Hier wordt zoveel are verhuurd
voor die en die prijs, voorzien van die en die accom
modatie. En als de heer De Vries dan zegt, dat we hier
door een aantal tuinders hebben verspeeld, dan is dat
hoogstens misschien een waarschijnlijkheid. Men zou
het beter anders kunnen zeg'gen; dat zou ik de heer
De Vries dan ook in overweging willen geven. Het is
niet uitgesloten, dat hierdoor mensen verspeeld zijn,
maar dat zulks het geval is, is niet aan te tonen.
De heer Bosgraaf vraagt, of onteigening mogelijk is.
Dat is juist één van de moeilijkheden die we hier heb
ben. Hier is n.l. grond in gebruik voor een agrarische
bestemming, en wel weiland. Onteigening daarvan ten
behoeve van een andere agrarische bestemming ligt
niet in het bereik. We hebben ons daar diepgaand over
geïnformeerd. Het is één keer in Nederland vertoond
en toen is dat niet weer mogen gelukken, zodat hier
aankoop de aangewezen weg is. In verband daarmee
is het wel nuttig even te vermelden, dat we de eerste
aankopen hebben gedaan, dat we met één van de eige
naren die een belangrijk deel van deze gronden bezit,
een regeling mogen verwachten op korte termijn. Die
gronden worden daarbij in erfpacht afgestaan aan de
Gemeente, zodat de Gemeente nu ook eens erfpachter
wordt en dat zal de heer Kingma misschien wel toe
lachen. We hebben dan, wanneer de muis, waar ik nu
op doel, gevangen is, de kans om daar alvast negen
bedrijven onder te brengen. Onteigening is dus niet
mogelijk, maar we verwachten wel, dat we die gron
den met geduldig volhouden in eigendom zullen krij
gen, behalve dan het stuk, dat we in erfpacht ont
vangen.
De hear Miedema kin yn it algemien ynstimme mei
it plan, mar hy hat noch twa fragen steld. Ik wol op-
merke, dat yn de regel in ütwreidingsplan net sa fier
giet, dat it al dy dingen dy't hy neamt, regelet. It
moat natuerlik wol in kear barre of net barre, dêr
kom ik noch efkes op mar dat wurdt net dien yn
it ütwreidingsplan. Dêryn wurdt allinnich steld, dat
der üt stêddeboukundich eachpunt in yndieling makke
wurde moat: dêr de wenten en dêr de bidriuwen en
dan kinne dêrby komme lytse geboutsjes byg. foar
utiliteitsdoeleinen ensfh. Fierder giet it ütwreidings
plan net. It is oan de ynisiativen fan de minsken seis
oerlitten om dit plan op to foljen, sa't it de hear
Miedema foar eagen stiet.
Ien fan syn oare fragen is: Sjocht it Kolleezje ek
reden om hjir sintrale foarsjenningen oan to bringen?
Wy hawwe üs dêr nochal djipgeand mei ünledich
halden, ü.o. ek troch it Tünbousintrum yn Amsterdam
to bis jen en wy binne ik alteast bin ta de kon-
klüzje kommen, dat it hjirre yn Ljouwert noch net
ryp is foar it oanbringen fan alderhanne sintrale foar
sjenningen lyk as stookynstallaesjes ensfh. Elk bidriuw
dat him fêstigje sil, moat syn eigen wetter, ljocht en
fjür hawwe; it is net de bidoeling- fan it Kolleezje om
dat sintrael yn dit plan oan to bringen. It is dus mear
in ienfaldich sintrum; de tünder dy't der gading nei
makket, krijt in kavel tawiisd foar in bipaelde priis
en dêr kin hy in hüs op bouwe; hy mei dêr kassen op
sette en platen glês op dwaen en dan kin hy dêr fier
der mei forwaerming ensfh. dwaen hwat hy wol. Hy
mei dat uteraerd ek dwaen yn kombinaesje mei in
buorman en hy mei it ek dwaen op koöperative basis;
dat stiet him frij, dat is oan syn ynisiatyf oerlitten.
Nou noch in fraech oer de üntwettering. Dy üntwet
tering is net sa'n swier fraechstik; as ik it goed wit,
dan leit it optheden foar de boezem. Dat kin op in hiel
ienfaldige wize foroare wurde. Troch in düker ünder
ien fan de diken troch to meitsjen en dêr in pompge-
maeltsje by to setten, kin men it wetter leger meitsje
as it boezemwetter en dan kin hjir en dêr in
daem oanbrocht wurde; dat is frij simpel en ek net
tige kostber. Op dy grounslach ik haw my dêr oer
ynformearre litten kin de tünder dy't leger of heger
wetterstan hawwe wol, mei in ienfaldige pomp syn
kavel op it peil bringe, dat hy nuttich achtet.
De hear Miedema wiist fierders op it bilang fan de
feiling. Dat hat ek by it op steapel setten fan it plan,
doe't de hear Miedema noch net by steat wie om méi
de gemeentesaken to biynfloedzjen sa't hy dat opthe
den is, ien fan de oerwegingen west. Dat punt wie doe
ek al by it Kolleezje bikend, sadat it üs nocht docht,
it by him to herkennen, mar de originaliteit dêrfan
leit net by him.