4
5
eenmaal genomen is en dit is praktijk -, dan heeft
dat zijn bepaalde consequenties. Ik ga er geheel van
uit, dat wij hier bepaald niet staan te theoretiseren
over de persoon Van der Schaaf, zoals de heer Vellenga
in alle duidelijkheid al gesteld heeft.
Al met al zou ik wel wensen, maar dan ten princi
pale, tot een andere delegatiebeslissing te komen t.a.v.
Aldlanstate.
De heer Heidinga: Ik vind dit wat een vreemde
discussie hier vanavond. Ik moet eerlijk bekennen, mis-
scmen wel tot mijn scnande, aat ik mij destijds niet
veel met deze zaak heb bemoeid, want onze fractie
voorzitter van toen, de heer K. J. de Jong, had dat
op zich genomen. Hij werd in het bestuur benoemd en
tevens, als ik me goed herinner, de fractievoorzitter
van de P.v.d.A., de heer Bootsma. De heer De Jong
heeft n.l. veel verstand van financiën en de heer Boot
sma van bouwkunde. Uit praktische overwegingen zijn
zij dus aanbevolen en benoemd. Ik maak er bezwaar
tegen, dat dit bestuurslidmaatschap hier wordt uitge
scholden voor een delegatie. Dat is het m.i. in het ge
heel niet. Het gaat gewoon om bestuursleden, die door
de Gemeente worden aangewezen. Ik meen, dat in de
statuten staat, dat de Raad twee bestuursleden be
noemt, maar dat er niet bij staat, dat die uit de Raad
moeten komen. Het zijn de Raad en Gemeente-instan
ties die in alle opzichten hebben meegewerkt om deze
zaak van de grond te krijgen en daarom heeft de Raad
twee van zijn bekwaamste leden ter beschikking ge
steld. Nu staat het gebouw er praktisch en het is
al gedeeltelijk in gebruik. Nu bedankt wethouder De
Jong en moet er een ander bestuurslid komen. Ik zou
zeggen: Het is zeer normaal, dat de heer Van der Schaaf
wordt benoemd. We zijn helemaal niet verplicht en ik
zie beslist de noodzakelijkheid er niet van in om raads
leden te benoemen, hoewel dat allemaal wel knappe
lieden zijn! (De heer Vellenga: Waarom moet de
Raad dan bestuursleden benoemen?) Dat staat nu een
maal in de statuten en daar heeft de Raad zich akkoord
mee verklaard.
De hear Santema: Dit liket my in ünderwerp ta,
dat op it eagenblik eigentlik mar net ütfochten wurde
moat; it kin better yn de seksjes oan de oarder steld
en by de bigreating ris ütpraet wurde. Yn itjinge dêr't
de hear Vellenga hjir op oanstien hat, sil wol hwat
sympathyks. Hy wol oan de Rie it folie foech jaen
en dér is alles foar to sizzen, mar hy hat ek al sein:
dit is wol in ütsündering, omdat it hjir om in man
giet, dy't yn dizze saek sa spésiael thus is. In bilang-
ryk feit is ek, dat de wizigingen yn de wet üs frij-
heit jowe yn dit gefal buten de riedsleden om to gean
en as sadanich kin üs fraksje hjir op dit stuit net
alhielendal yn de wurden fan de hear Vellenga mei-
gean.
De Voorzitter: Ik neem aan, dat het bestuur, toen
Aldlanstate in wording was, heeft gezien, dat men de
medewerking van de Gemeente nodig had om deze in
richting van de grond te krijgen en in de stichtingsakte
al een bepaling heeft opgenomen omtrent benoeming
van twee gedelegeerden van de Gemeente. Dit is echter
in het geheel geen verplichting voor de Raad om daar
voor raadsleden te benoemen. Benoemd zijn daarna de
heren Bootsma en De Jong. De Raad heeft toen niet
aan die benoeming verbonden de voorwaarde „voor de
duur van het raadslidmaatschap", dus de heer Boot
sma, oud-lid van de Raad, zit, terecht, nog in dit be
stuur. Zouden wij de lijn van de heer Vellenga door
trekken, dan zou dat inhouden, dat de Raad ook voor
de heer Bootsma een ander lid zou moeten benoemen.
Nadien heeft de Raad aan deze stichting een ga
rantie voor een geldlening van 9 miljoen gulden ver
strekt. Het is duidelijk, dat, als de Raad zo'n garantie
aan een bepaald bestuur, hoe notabel op zich zelf ook,
verstrekt, hij toch wil controleren, of het geld op ver
antwoorde wijze gebruikt wordt. In de garantievoor-
waarden staat al, dat de tarieven van Aldlanstate aan
de goedkeuring van B. en W. onderworpen zijn. Begro
ting en rekening moeten door de Raad worden goed
gekeurd. Er zijn voorwaarden geschapen, dat dit be
stuur maar niet alle kanten uit kan; een aantal be-
stuursbeslissingen zijn aan een bepaalde goedkeuring
onderworpen.
Wat de kwestie van de gedelegeerden van de Raad
betreft, bij het ontwerpen van de stichtingsakte is on
getwijfeld gedacht in de richting van de heer Van der
Veen. Ik geloof, dat we er nog heel lang over kunnen
discussiëren, of het nu wenselijk is in dit geval leden
van de Raad te benoemen of personen buiten de Raad.
De heer Vellenga heeft, gezien het feit, dat de heer De
Jong tot de a.r. behoort, m.n. deze fractie uitgenodigd
zich hierover te beraden, maar ik begrijp uit de mede
deling van de heer Heidinga, dat men op het ogenblik
toch geen prijs stelt op een andere kandidaat dan de
heer Van der Schaaf.
Ik zou U dus willen voorstellen tot stemming over
te gaan. De Raad kan kiezen uit drie dingen: hij kan
niet voorzien in de vacature, de aanbeveling volgen,
maar er ook buiten gaan.
De heer Engels: Vindt U, dat wij gemeentelijke ge
delegeerden en m.n. raadsleden in het bestuur moe
ten zetten, als wij een garantie verstrekken? Of dacht
U, dat we een en ander veel meer technisch moeten be
naderen, op de wijze waarop ik het U geschetst heb Ik
heb daar geen reactie op gehoord.
De Voorzitter: Dat is m.i. helemaal afhankelijk van
de omstandigheden. Ik ben het met U eens, dat er be
zwaren kunnen zijn tegen een gemeentelijk gedele
geerde, maar het ligt hier anders. Een bepaald bestuur
komt met een verzoek bij de Gemeente financiële faci
liteiten te verlenen of financiële mogelijkheden te
scheppen; de Gemeente treedt daarin, maar wil wel
toezicht houden op de wijze waarop men daar gaat han
delen, om een waarborg te scheppen, dat er niet iets
gebeurt wat niet juist is. Dan zal in zo'n geval een
financieel bekwaam man, tot oordelen bevoegd, in dat
bestuur moeten worden opgenomen. Dat kan zijn een
raadslid, die in dat opzicht capabel is, het kan ook zijn
een ambtenaar of een derde die erbuiten staat, maar
aan wie men deze taak nadrukkelijk opdraagt. Dat
alles is m.i. mogelijk in dit verband.
Benoemd worden:
sub 5a: de heer Van der Keemel, met alg. stemmen;
sub 5b: de heer Boomgaardt, met alg. stemmen, en
sub 5c: de heer Mr. van der Schaaf, met 30 stemmen
(mevr. Douma-Beekhuis 6 stemmen).
De heren Klijnstra en De Leeuw vormden het stem
bureau.
Punten 6, 7 en 8 (bijlagen nos. 332, 331 en 334).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 9 (bijlage no. 333).
De heer Rijpma: De Zuivelbank gaat ter plaatse op
eigen kosten, met medewerking van de Gemeente, een
stukje trottoir aanleggen, dat voor het publiek ook
vrijelijk toegankelijk is. Nu had ik het niet strikt nood
zakelijk gevonden, dat op dat kleine stukje grond,
dat van het bezit van de Zuivelbank overgaat in dat van
de Gemeente, de erfpacht blijft rusten. Ik had het bij
wijze van geste wel aardig gevonden de Zuivelbank
dit kleine bedrag aan te bieden. Dan was ik ook daar
met een vrijmoedig gezicht, als we nog eens weer een
excursie gaan houden, de koffiekamer binnengestapt.
De heer Tiekstra (weth.): Dat deze strook grond
deel uitmaakt van de openbare straat, betekent, dat
er geen parkeerverbod voor deze parkeerhaven kan
worden ingesteld; m.a.w. deze zal ten dienste van ieder
een zijn, dus niet in het bijzonder van cliënten van de
Coöperatieve Zuivelbank. De oppervlakte van het erf
pachtsperceel wordt deswege wel verminderd, maar wij
zijn met het bestuur van deze bank overeengekomen,
dat herberekening van de erfpachtscanon achterwege
zou blijven. Wij blijven dus dezelfde erfpacht beuren
voor een kleinere opppervlakte. Ik dacht niet, dat dit
verschil zal maken t.a.v. de eventuele aanbieding van
koffie.
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 10 (bijlage no. 322).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig het voorstel
van B. en W.
Punt 11 (bijlage no. 321).
De hear Tjerkstra: Earst in pear algemiene op
merkingen. Yn it foarste plak is dat in wurd fan wur.
dearring oan it Kolleezje en oer de holle fan de tsjint-
wurdige Wethalder R.O. hinne oan de eardere Wet-
halder fan Iepenbiere Wurken foar it feit, dat men
oan dit bistimmingsplan-Goutum frij folie bikendheit
jown hat; dat men seis, neidat it in deimannich „ter
visie" lein hie, nei Goutum ta west hat en dêr in pe-
tear mei de ynwenners hawn hat. Yn it forline is wol
ris hwat tofolle de yndruk wekt, dat men bisliste by
harren, oer harren en sünder harren. En dat hat bi-
paeld net yn it foardiel fan de demokraty wurke. Ik
bin der bliid mei, dat men nou de kans grypt hat, om
de öfstan bistjürboarger hwat lytser to meitsjen:
op dy wize komt der hwat mear bigryp foar elkoar.
De stêd dominearret hjirre en dat kin ek net oars,
mar dat jowt de minsken yn de doarpen en ik sprek
dan in lyts bytsje üt ünderfining wol ris it gefoel
fan: „Wy bongelje der mar hwat by." en „Men docht
neat foar üs." Dat men echt wol bilangstelling foar
dizze saek hat, mei ek wol bliken dwaen üt it tal oan-
wêzigen op de publike tribune. Ik siz net, dat de niis-
neamde klachten altyd torjochte binne; it kin soms ek
net oars. Ik soe graech wolle, dat men de wei, dy't
men nou opgongen is, fierder giet, mei dizze winsk
fan üs kant derby, dat men noch yn in earder stadium
foar publisiteit en it bisprek mei de bitrutsenen soar-
get, dus as it plan noch in sketsüntwerp is. Ik tocht,
dat soks it foardiel ha koe fan in bipaelde ynbring üt
de doarpsmienskip. Ik ha sjoen yn de mem. fan ta-
ljochting op de Wet Romtlike Oardering, dat dizze
opmerkingen ek yn de Keamer makke binne; ik bin
dus wol yn goed selskip. Dan haw ik noch in winsk.
Der wie in 15-tal biswierskriften en nou hie ik it wol
plezierich foun, dat wy dy mei de stikken tastjürd kri-
gen hiene. It sil Jo, mynhear de Foarsitter, yn in oare
funksje net ünbikend wêze, dat dit lésten ek bard is
by it streekplan dat de Provinsje ré makke hat. Ik
tocht, dat dat der by de Steaten wol ynfallen is en
men sil der ek wol fortuten fan hawn hawwe. As men
de stikken thüs hat, kin men jin der hwat rêstiger yn
fordjipje. En lang om let komt dat de forhalding bi
stjürboarger ek wer to'n goede. En as it by de Pro
vinsje kin, kin it by de Gemeente ek. (De Voorzitter:
Het is bij de Provincie de eerste keer.) Dan wiene se
dochs de Gemeente foar.
Dan noch in winsk fan üs kant. Wy soene it tige op
priis stelle, dat wy by bilangrike saken as dizze hjir
wurdt in doarp, dat oant nou ta sa'n 600 ynwenners
hie, de mooglikheit jown üt to groeijen ta in foech
2000 de stikken earder yn'e hüs hiene en, net sa as
nou, mar in goed wike foardat de Rie gearkomt.
Nou woe ik graech op it plan seis komme. As it my
net mist, dan is Goutum it léste of it op ien nei léste
fan 'e doarpen dêr't yn stéboukundige sin nou hwat
oan dien wurdt sünt se oergien binne fan de gemeente
Ljouwerteradiel nei de gemeente Ljouwert. Oant nou
ta sieten wy foar Goutum noch altyd mei it aide plan
fan Ljouwerteradiel fan ryklik 20 jier forlyn. De oare
doarpen hawwe hast allegearre, itsij in lytsere, itsij in
greatere, hersjenning hawn. It waerd wol tiid, dat
dit nou ek ris foar Goutum barde. Dat it oan de lette
kant is, kin de ynwenners ek wer it gefoel jaen: Wy
hearre der mar sahwat heal en heal by en it hat ek
fierder tige greate biswieren. Men hat de minsken ek
frij lang yn it ünwisse litten. Hja witte net, hoe't sy
mei bipaelde dingen oan moatte. Ik tink hjir oan de
tsjerke, de skoalle, de sport, de forieningen ensfh.; alles
libbet dan hwat op 'e grins fan bistean en net-bistean.
It hie wol saek west, dat men der ris earder bliken
fan jown hie oan dat labile lykwicht hwat dwaen to
wollen. Men hie dan miskien ek de kans hawn om guon
minsken dy't nou nei doarpen yn omlizzende gemeen
ten gongen binne, derta to bringen, harren yn Goutum
of ien fan de oare doarpen fan Ljouwert ta wenjen
to setten. Miskien is de oarsaek fan it feit, dat Gou
tum ien fan de léste plakken is, dêr't men in hersjen
ning foar makket, dat it gemeentebistjür him oant
nou ta öffrege hat: Hwat moatte wy hjirmei? Leit
Goutum eins net to ticht by de stêd om der in aparte
ienheit fan to meitsjen? Soene wy it eins net opnim-
me moatte yn in stik ütwreiding fan 'e stêd sünder
mear? Dy miening heart men ek hjoed-de-dei noch wol
ris. Ik bin it der net mei iens en ik bin dus bliid, dat
it Kolleezje mei it op tafel lizzen fan dit plan-Goutum
dochs wol wurdich achte hat om in aparte wen-ienheit
yn de gemeente to wêzen. Ik leau, dat der ek reden
foar is. Sjoen it Van Harinxmakanael en yn de fier
dere takomst ek bilangrike struktuerwegen de wei
nei Drachten byg. kinne Goutum en Ljouwert net
oan inoar fêst groeije. It is my opfallen, dat it plan,
al is it sels frij great fan opset, dochs ek wer biheind
is. De Wurdumerfeart is oan de eastkant in logyske
bigrinzing; de noardkant ek wol, hwant dêr kin de
bilangrike wei nei Drachten komme, mar fierder fyn
ik de bigrinzing nou net sa yn de reden lizzend. Oan
de südkant is dy frij willekeurich, mar it measte is
my opfallen, dat men it greatste part fan Goutum, oan
de westkant fan de provinsiale wei dy't yn'e rjochting
fan Wergea en Warten giet, üt it plan weilitten hat. En
dat achtsje ik spitich. It plan is dêrtroch net folslein en
it jowt üs gjin yndruk, hoe't it Kolleezje de gearhing
fan Goutum mei datjinge hwat der omhinne komt to
lizzen, him tocht hat. Hwat tinkt men yn de fierdere
takomst fan it westlike stik Goutum to meitsjen?
Hie it net saek west de relaesje fan dit stik mei hwat
nou yn kaert brocht is, frij düdlik oan to jaen? En
hwat is it plak fan Goutum yn in greater gehiel?
Hwant ik kin my foarstelle, dat wy yn de opset fan
in greater Ljouwert noch mear ütwreidingen oan 'e
südkant fan it Van Harinxmakanael krije bihalven
dizze. En omdat it forkear hjoed-de-dei sa'n bilangrike
saek is, hie ik wol graech sjen wollen, hoe't Goutum
yn dy forkearsstruktuer komt to lizzen. Bliuwt de se-
kundaire wei nei Wergea op' en dür ek troch Goutum
hinne rinnen Of hie it yn in greatere forkearsstruk
tuer mooglik foar de han lizzend west dat to foroarjen?
Ik fyn dit dus oan de iene kant in great plan, mar
oan de oare kant, tinkt my, hat it hwat to min om-
fieming krigen. Alles hwat der him omhinne biwege
sil, hie miskien net op dizze kaert hoecht; it hie wol
as taheakke op in aparte kaert kinnen. En yn de ta-
ljochting haw ik bipaeld mist in bisköging oer it for
kear en hoe't Goutum dêr yn past wurdt op' en dür.
It plan fierder biskögjende, moast ik tinke oan in
Ingelsk sprekwurd, dat elke wolken in sulveren ranne
hat. As ik it plan dan efkes in wolken neame mei
en men hoecht dêrby fuort net oan in tongerwolken to
tinken dan wol it my talykje, dat dizze wolken in
goudene ranne hat. In goudene ranne fan sa'n 100 bun
galows, dy't in hiel romme opset krigen hat. It wol üs
foarkomme, dat dit net liede kin ta in evenredige opbou
fan dit doarp. Dêrfoaroer sjocht men yn it südlike sin
trum in tige tichte bibouwing op de kaert. Sawol yn
de taljochting as n.o.f. ien fan de biswierskriften is
steld, dat dizze bibouwingstichtens dochs wier net sa
heech is: 16 wenten de hektare. Dat mei wier wêze,
mar dat is in gemiddelde dat men nommen hat, dêr't
ek noch de groun dy't ornearre is foar de bisündere
bibouwing, dy't dus foar it doarp yn syn totaliteit jildt,
by lutsen is. Dan fait it net al to heech üt. Ik haw ris
neigien, hoe't nou de bibouwingstichtens yn de ranne
mei bungalows en yn it sintrum oan de südkant is.
Dy is foar de bungalows en dan haw ik wier net
de meast ekstensive bibouwing nommen, mar sahwat
it gemiddelde sa'n 14 wenten de ha en it kin ek
noch minder wêze. Yn it sintrale stik ik haw dêr
allinnich de greate boublokken nommen en de bisün
dere bistimmingen yn it plan hielendal büten bisköging
litten kom ik op sa'n 30 wenten de ha. Yn de ta
ljochting stiet: „16 woningen per ha is nog niet de
helft van een normale stadswoonwijk". Mar 30 wenten
de ha fan it sintrale part komt dochs wol aerdich ticht
dy kant üt. Wy freegje üs dêrom ek öf: Is dit plan
mei oan de iene kant sa'n üntsachlik stik romme bi
bouwing en oan de oare kant in frij tichte bibouwing
wol yn oerienstimming mei de réele mooglikheden
Ik sjoch noch net, dat de bungalows dy't wy stik foar
stik üngefear op in ton stelle kinne, daelks boud wur
de sille en ik fyn dat oantal foar de hiele gearstalling
fan it doarp ek net in soune saek. En yn it middelste,
tichtbiboude part sitte noch sa'n 75 a 80 frijsteande
