8
9
n.l. om te proberen in een zo vroeg mogelijk stadium
deze bevolkingsgroepen van dienst te zijn en mede te
werken aan een integratieproces van hen, die hier ko
men wonen. En uit dat oogpunt zou ik op het Gemeen
tebestuur een dringend beroep willen doen om aan de
vereniging Dorpsbelang alle mogelijke faciliteiten te
verlenen, ten einde een voor dit dorp passend dorpshuis
mogelijk te maken. Het oude dorpshuis staat op een
plek, waar voorlopig geen bebouwing komt. In de
groenstrook kan misschien nog wel een beetje ruimte
gelaten worden waardoor het dus nog wel even kan
staan. Ik geloof echter niet, dat dit gebouwtje, met alle
respect voor de wijze waarop het dorp dit heeft ge
creëerd en in stand gehouden, in een dorp van 1500 tot
2000 inwoners in de functies kan voorzien, die voor het
smeden van een zekere gemeenschap noodzakelijk zijn.
Het Gemeentebestuur kan m.i. niet volstaan met er
gens een stukje grond aan te wijzen voor het dorps
huis. Het zal bij voorbaat moeten uitspreken, dat het,
in samenwerking met de vereniging Dorpsbelang, van
het begin af aan alle mogelijkheden zal onderzoeken
om in een zo vroeg mogelijk stadium, wat mij betreft
voordat het plan voor de helft gereed is, tot het cre-
eren van plannen voor een nieuw dorpshuis te komen
in het belang van het integreren van de diverse bevol
kingsgroepen tot een gemeenschap.
Een tweede punt dat mijn aandacht heeft getrokken,
is, dat er wel sportvelden staan aangegeven, maar dat
de ijsbaan is verdwenen. Nu is er, ook in de commissie,
wel over gesproken, dat er maar eens gezocht moet
worden naar een plekje voor de ijsbaan en er is ook
wel bereidheid bij het Gemeentebestuur, dacht ik, om
hier een wat meer actieve rol te spelen. Maar als dit
bestemmingsplan zo blijft liggen en er is niets van een
ijsbaan in te vinden, dan zal het voor de inwoners van
het dorp Goutum een moeilijke zaak zijn ergens be
reidheid te vinden een terrein af te staan, dat geschikt
kan worden gemaakt voor dit doel, tenzij er ergens een
los stuk land is, dat niet tot het geheel behoort, maar
dat zal wel niet. In een van de bezwaarschriften maakt
een der landbouwers bezwaren tegen het hem afnemen
van, ik meen, 3 ha land, wat hem in zijn bedrijfsuit
oefening behoorlijk schaadt. Ik kan mij moeilijk voor
stellen, dat er ergens een boer te vinden is, die 2 ha
grond voor een ijsbaan afstaat. Het zou beter zijn, dat
wij ergens aan de rand van het dorp de grenzen van
dit bestemmingsplan wijzigen, zodat het mogelijk is
eventueel ook op een andere basis dan vrijwilligheid
een terrein te vinden, dat met hulp van de Gemeente
geschikt is te maken. Ik neem aan, dat de kosten voor
het maken van een ijsbaan voor het dorp Goutum een
grote moeilijkheid zullen zijn, vooral in het begin, als
het dorp niet volgebouwd is. Ik dacht, dat de Gemeente
zich ook in dit opzicht positief moet opstellen. Wij moe
ten die ijsbaan overigens niet alleen zien als een belang
van Goutum. Vele inwoners van Leeuwarden vinden
voor hun kinderen een plezierige gelegenheid in Gou
tum ongehinderd de ijsvreugde te leren beleven. Ik
weet ook, dat het vaak moeilijk is voor scholen in Leeu
warden op het juiste tijdstip een plek te vinden waar
ze hun sportieve wedstrijden in schoolverband kunnen
houden. Het gebeurt herhaaldelijk, dat scholen zich
tot Stiens moeten wenden voor een gelegenheid daar
voor, want wendt men zich tot de Leeuwarder Ijsbaan,
dan is er meestal al wat te doen, bijv. een voorberei
ding voor een of andere officiële wedstrijd, en dan is
het altijd plezierig geweest, dat men in Goutum te
recht kon.
Uit het bezwaarschrift van de heer Wybenga blijkt,
dat deze veehouder t.b.v. het dorpsplan een aantal per
celen zal moeten afstaan. Er staat in het antwoord
van B. en W., dat er financieel wel iets voor hem in zit,
maar ik geloof, dat iemand, die een veeteeltbedrijf uit
oefent, niet in alle gevallen gebaat is bij een financiële
tegemoetkoming. Het moet m.i. mogelijk zijn, dat het
Gemeentebestuur mede, als dat in de gezinssituatie van
de betrokkene past, wegen zal moeten zoeken, waar
door hij, eventueel zijn opvolger, de gelegenheid krijgt
ergens anders het stiel dat hij beoefende, te blijven be
oefenen. Ik denk bijv. aan tijdige bemiddeling in de
IJsselmeerpolderook aan 'eventuele bemiddeling bij
een instelling in Friesland, die misschien over een of
meerdere boerderijen beschikt. Dan zou de betrokkene
in een vroeg stadium al uit de onzekerheid i.z. zijn
toekomst verlost kunnen worden. Een van de ergste
dingen is, dat men weet, dat er iets gaat gebeuren,
maar dat men nog niet kan overzien, hoe en wanneer.
Ik denk b.v. aan de eigenaars van bedrijven aan het
Vliet, die vele maanden in onzekerheid geleefd hebben.
(De heer Heidinga: Jaren.) Dit was maar een opmer
king, mijnheer Heidinga.
Op vele opmerkingen van de heer Tjerkstra zal van
de kant van B. en W. wel een antwoord gegeven wor
den. Wij zijn naar die antwoorden erg nieuwsgierig. Zo
bijv. i.z. de begraafplaats. M.i. zal het niet in het voor
deel van het dorp zijn die uit te breiden.
Wat de bijzondere bebouwing betreft, is mijn vraag:
Is de ruimte daarvoor groot genoeg? Dat is een moei
lijk punt, want men weet op het ogenblik niet meer,
of er drie kerken gebouwd worden of dat drie kerk
genootschappen samen één kerkgebouw zullen stich
ten. En misschien is men op andere terreinen ook eer
der bereid, in onderling overleg, zodanig te plannen,
dat van de grond een zo voorzichtig mogelijk gebruik
wordt gemaakt. Zouden er echter nog een kerkgebouw,
bijv. twee kleuterscholen en twee lagere scholen ko
men, dan vraag ik mij af, of er voldoende rekening is
gehouden met bijzondere bebouwing, want dan is er op
geen enkele plaats ook maar enige reserve.
De hear Miedema: Wy hawwe de léste jierren, ü.o.
by de bigreatingen, yn de Rie faek hearre kinnen: Kol-
leezje, doch nouris hwat oan de frije sektorbou.
Soargje, dat binnen de gemeente plak komt foar de
lju, dy't nou nei Hurdegaryp, Tietsjerk, Gietsjerk of
oare plakken geane. Dêrom wol ik it Kolleezje in kom-
plimint meitsje foar dit plan. Dit is eat, hwer't de Ge-
meenterie jierrenlang om frege hat en hwer't, ek sjoen
de hiele üntjowing fan de oare ütwreidingsplannen,
wier bihoefte oan wie. Yn dit plan binne iengesinshu-
zen, los of oaninoar, en bungalows. Dit wurdt dus,
sjoen ek de grounprizen, dy't üt de bus komme, in plan
foar frije sektorbou. Yn de oare plannen is it alle-
gearre hast wenningwetbou hwat de klok slacht. Foar
in oannimmer, dy't wol hwat huzen yn'e frije sektor
bouwe wol foar forkeap, wie der oant nou ta net in
gaedlik plak. Allinnich yn Bilgaerd bleau tusken flats
fan sawn heech in lyts hoekje oer foar dy bou, mar
dat is net oantreklik. Dêrom: mei dit plan tige akkoart
en tige üs tank oan it Kolleezje foar dit inisiatyf.
Slimmer wurdt it en nou kom ik dus by de hearen
Tjerkstra en Rijpma om dit plan yn to passen yn
de doarpsmienskip Goutum. Der binne forskillende bi-
swieren en dy moat men akseptearje, hwant der soene
ek biswieren wêze, as wenningwetbou pland wie. De
oanpassing fan in nije ütwreiding yn in bisteand doarp
jowt problemen; dér is net oan to üntkommen. Ik bin
it der wol mei iens, dat hjir wol hwat rigoureus yn-
grepen is en dat it miskien wol oars kinnen hie.
Hwat de wenningwetbou bitreft, noch ien opmerking:
Us fraksje hecht der wol wearde oan, dat der by wize
fan sprekken fan de 300 huzen in 25 yn de wenningwet-
bousektor boud wurde, sadat der allinnich foar de
„echte" Goutumers romte komt.
Hwat it oansjen fan it doarp bitreft, liket it net sa
bést. Giet men de singel del en sjocht men de terp
mei de ófgroevene groun, dan kin ik my foarstelle, dat
in bulte lju, dy't dér each foar hawwe, dat moai
fine. En dat kin ik wol tajaen. As dit plan ütfierd
wurdt, is it êide doarp Goutum wei, hwant der komt
in nij. En nou is it joun üs taek dêroer to diskussiearjen.
Hjir is nochal ris opmurken: Der moat frij folie wen
ningwetbou komme; it moat in doarpsmienskip bliuwe
en der wurdt hast praet ik hoopje, dat de hearen it
my net kwea óf nimme as ik it siz as wurdt hjir
hwat dien, dat nea earder fortoand is. En dér wol ik
tsjin op komme. Hwant yn it westen fan it lan om Am
sterdam en Den Haech hinne, wiene ek allegearre lytse
lanlike doarpkes. En dér binne troch de forensen oars
net boud as frije sektor-huzen. Dér binne nou greate
doarpen kommen. Ik haw nochal inkele relaesjes dêrre
en ik wit, dat der ek doarpen binne, dy't in oare bifol-
king krige hawwe, mar dat de oansluting fan de nije
bifolking by de aide goed forrint. Ik jow ta, dat de
réalisearring fan dit plan in greate omskeakeling foar
de Goutumers, dy't der hjoed-de-dei wenje, bitsjut; it
sil in tiid fan oanpassing freegje, mar men hoecht net
to sizzen: Nou komt it raer. It komt bést goed.
It heart hast wol, oft ik oeral foar bin, mar dochs
freegje ik noch wolris: Moat it nou sa? (Laitsjen).
Men krijt fan dit ütwreidingsplan de yndruk ik
hoopje, dat de hearen it my forjowe, as ik dit siz
dat, as in stéboukundige foar in eksamen in plan
meitsje moast, hy hjir wolris in priis mei winne koe,
hwant it is allegearre moai rjocht; alles is düdlik.
Mar nou seit men: De pastorij koe bést op de Mo-
numintelist, mar dy stiet yn Goutum en komt der dus
net op foar kin wol sloopt wurde. Hwerom? Dy
past nou sa moai yn it gehiel en dy stiet net in minske
yn't paed; ek de skoalmaster hat der gjin biswier
tsjin. Dy pastorij woe ik dus stean litte. Itselde is it
gefal mei de pleats fan Singelsma. Tsjin it amovearjen
dêrfan is ek in biswierskrift ynkommen. Dy pleats is
kreas, is nij, is it greate bilangrike punt yn dit for-
midden, jowt noch hwat karakter oan it doarp en der
wurdt gjin bidriuw yn ütoefene. Mar de tekener is
miskien in man üt de stêd en dy fynt, dat dy pleats
hjir net past.
Ik kin my foarstelle, dat de üntwerper fan dit plan
sein hat: De singel moat forbrede en de dyk rjocht
makke wurde, mar ik freegje my óf: Soe der nou foar
it libbene en de oantreklikheit fan dit plan net krekt
in bocht yn sitte bliuwe moatte?
De wetterpartij yn it suden eint earne by de pleats
fan Kramer. Dat hat folledich myn ynstimming, hwant
as ik it struktuerplan goed yn 'e holle haw, dan is dit
foar nou en foar de fierdere takomst de grins foar it
plan Goutum. Mar op it projektearre plak is gjin
trochstreaming en it wetter stiet dan net yn forbi-
ning mei it bütenwetter. It sil dus in dea-rinnend stik
wetter wurde. En dat soe ik dochs spitich fine. Ik soe
dy wetterpartij by de pleats fan Kramer noch in
forfolch jaen wolle. En wy hawwe gjin forlet mear fan
in twadde smoarge sleat yn Goutum. It sil mei de si-
tuaesje by de Wergeasterdyk wol hwat tafalle. Ik
haw hoop, dat dit plan réalisearre wurdt, as de nije
dyk nei Drachten klear is. Dan sil it forkear wol hwat
öfnimme by Goutum. Mei in parkearforbod oan de
iene kant komme wy in hiel ein.
Der komme hieltiten wol mear auto's, mar der moat
him altyd noch in diel fan de minskheit op fytsen
fuortbiwege; dat is ek neffens it aerd fan de Neder-
lanners. En nou kinne dyjingen, dy't op 'e fyts üt
Goutum nei de stêd wolle, eigentlik nearne mear lans.
Hja moatte de Goutumerdyk del, mar dy is smel en
stiet tsjokfol auto's en oan wjerskanten is dy smoarge
sleat. Wy kinne dit punt nou of by de bigreating
bihannelje, mar it giet der my om, dat, as dit plan yn
ütfiering komt, de Goutumerdyk bihoarlik opknapt
wurdt en dat hjir romte komt ek foar de fytsers dy't
nei de stêd wolle.
Oangeande it Doarpshüs soe ik my folledich oan-
slute wolle by de hear Rijpma; dy hat dêr in goed
bitooch oer halden.
Ik haw sa stadichoan wol leard, dat men by in rieds-
brief léze moat hwat der stiet en hwat der net stiet.
As men yn dit ütstel lést hwat der net stiet, dan stiet
der, dat der net in nije iisbaen komt. En dat giet
krekt to fier. Ik wol hjir graech mei de hear Rijpma
en mei de hear Tjerkstra pleitsje foar in iisbaen. Mar
ik leau, dat it in bytsje gefaerlik is by dizze Gemeente
foar soks to pleitsjen, hwant dan komt it ünder de
„Dienst voor Sport en Recreatie". Neat gjin kwea der
fan, mynhear de Wethalder, mar dan kostet it altiten
in hiele protte jild. En ik leau, dat soks yn dit forban
wier net nedich is. De Goutumers binne ienfaldige
minsken; dy binne gau tof reden. Ek op dit punt. Ik
bin sa frij in ütstel to dwaen. Soe it nou sa slim wêze
in hoekje fan it tünbousintrum ta iisbaen to promo-
vearjen It leit efter de loads fan de hear Adema,
yn 'e smoutte en biskut tsjin de eastewyn. Dan kin
der dus net tünderij komme, mar dan komt der mar
ien kas minder; dy kassen wolle dochs net sa bést
fuort. As de Gemeente dêr nou In hoekje oankocht en
dat hwat yn oarder makket. Wy hawwe nou in iis
baen, dy't men fol rinne lit en dy't wer leech pompe
wurde moat. Hjir yn Goutum soe it ien wêze dy't men
folpompe moat en dy't seis leech rint. (Laitsjen). Wy
kinne mei slutene pongen mei it bistjür fan de iisbaen
roalje fan terrein. (De hear Tiekstra (weth.)Is it in
eigen iisbaen?) Dat nim ik nou mar efkes oan. Der
moat in oplossing komme en it giet my om hwat yn dit
stik wolris forgetten wurdt: de iver fan de ynwen-
ners om hwat foar de doarpsmienskip to dwaen. Hwat
dy minsken dogge foar it doarpshüs en om de iisbaen
to runnen, om it hiele spul sünder in inkel subsydzje,
oan 'e gong to halden, dêrfan kinne wy as stêd hiel
hwat leare. En as wy nou alles öfbrekke hwat de mins
ken dêr opboud hawwe en sizze: Wy sjogge skylk
wolris, dan lüke wy as Gemeente alles oan üs. De
aktiviteit fan it doarp soe yninoar sakje en dy krije
wy dan net wer op gong. Wy moatte dy aktiviteit
heech halde en wy moatte it spul trochdraeije litte.
En dan hawwe wy in tofreden doarp en wy binne as
Gemeente goedkeap üt. Dat is, leau ik, wol oan alle
kanten oantreklik. Ik soe de hear Wethalder graech
advisearje wolle: Nim, foardat de aide iisbaen sloopt
wurdt, kontakt op mei it bistjür yn Goutum, bisjoch
de mooglikheden en probearje ta in oplossing to
kommen.
Hwat de oankeap fan groun oanbilanget, dy is dele-
gearre, as ik it goed bigrepen haw, oan in kommisje
üt Rotterdam. (De hear Tiekstra (weth.)De Rie
keapet groun oan.) Ja, mar ik bidoel de ünderhanne-
lingen deroer. Myn fraech is: Hat it Kolleezje ek in
idé oer de wurkwize fan dizze kommisje, oer har „be
nadering" fan de eigners en binne de eigners tofreden
oer har? Hoe flot rint dit? Der is sein en nou set
ik it miskien wer in bytsje frij oer Wy sille har earst
loslitte op Goutum. Is it Kolleezje eat bikend, hoe't
dat forroun is, hoefier binne de foarderingen, mei oare
wurden: Hwannear kin, as dit plan oannommen wurdt,
it earste hüs boud wurde? Ik soe der ek graech yn dit
forban op oanstean wolle: Kolleezje, sadré der in hoekje
groun eigendom fan de Gemeente is, wachtsje dan net
oant der in bou-oanfraech is, mar meitsje ït bouryp.
Liz der in pear strjitten yn. Komt der in gadingmak
ker, dan kinne Jo sizze: Jo kinne bigjinne, moarn. Dy
kant moatte wy üt.
Mar noehris, foar it plan as sadanich alle hulde en
alle lof.
Mevr. Veder-Srnit: In aansluiting op het vele wat
er over de ijsbaan gezegd is, zou ik willen opmerken,
dat ik mij enigszins op glad ijs voel bij het bespreken
van dit onderwerp. Om twee redenen: Omdat onze
fractie niet vertegenwoordigd is in de Commissie voor
de Openbare Werken en dus ook niet heeft kunnen in
spelen op b.v. een vaktechnisch betoog als dat van de
heer Tjerkstra. En ook niet, omdat de Wet op de
ruimtelijke ordening nog zo nieuw is en men daarover
nog weinig commentaren en jurisprudentie heeft kun
nen geven. Ik troost mij in dit opzicht maar met de
hoop, dat het College zich misschien in dit opzicht ook
wat op glad ijs zal voelen. Ik zou verder nog als in
leidende opmerking willen zeggen, dat mijn fractie
graag, in grote lijnen, in zoverre de uitgangspunten van
het plan onderschrijft, dat zij het juist acht, dat men
enerzijds het waardevolle in het huidige Goutum heeft
willen handhaven en anderzijds daaraan nieuwe moge
lijkheden heeft willen toevoegen. Ik zou ook waarde
ring willen uitspreken voor de manier, waarop men
het plan geïntroduceerd heeft in Goutum zelf, door
daarvoor een speciale bijeenkomst te beleggen. Dit
lijkt mij een loffelijke poging om de afstand tussen de
bestuurden en de bestuurders zo klein mogelijk te
maken.
Wanneer ik nu kom tot de uitwerking van het be
stemmingsplan, dan zou ik graag nog een enkele alge
mene opmerking vooraf maken.
Bij het duiken in de Wet op de ruimtelijke ordening
heb ik gezien, dat de Wet de Gemeenteraad voorschrijft
een exploitatieverordening te maken. Ik zou daarom
graag weten, hoe het College zich dit denkt. Het heeft
hierover geen opmerkingen gemaakt en ook geen voor-
stel gedaan. Mag ik aannemen, dat die verordening nog
in voorbereiding is en zo ja, mag ik vernemen in welk
stadium die voorbereiding verkeert?
Mijn tweede opmerking gaat over de schadevergoe
ding. Het is duidelijk, dat het plan, als het wordt vast
gesteld, aan bepaalde belanghebbenden schade zal ver
oorzaken. Al de voorgaande sprekers noemden reeds
het dorpshuis, dat op den duur zal moeten verdwijnen,
wat ons allen zeer ter harte gaat. De Wet kent ook
hier recht op schadevergoeding toe aan belanghebben
den die schade lijden. Hoe staat het met de gemeente-
