10
11
Ik woe oer de foroarberheit fan in ütwreidingsplan
dit sizze: B. en W. kinne de situearring fan de iisbaen
yn it bistek fan dit bistimmingsplan noch bést bisjen
en wy binne ek ré dat to dwaen. Hy leit net sa gaed-
lik en hy soe op in oar plak mei meiwurking fan de
Rie forwêzentlike wurde kinne. Wy kinne ek de hiele
situaesje rounom de tsjerke, al bin ik it net iens mei
de nei foaren brochte opfettingen, nochris efkes bisjen.
Ik bin seis ré de bibouwingstichtens yn it südlike
stik to bisjen. En as it ien en oar yntern, yn de kom-
misje, oan de oarder komt, dan is de Rie der altyd
wol by. De Rie is ek wiis genöch, om, as it neffens
him net hurd genöch avesearret, us nochris to ynter-
pellearjen. It foarnaemste is, dat wy in bistimmings.
plan foar Goutum fêststelle en dat de Rie ré wêze
moat om dat to dwaen.
De hear Tjerkstra suggerearret: Kolleezje, nim it
werom, bigjin op 'e nij, it is it earste komplete doarps-
ütwreidingsplan dat Ljouwert presintearret foar in doarp
yn de gemeente, it hat ek lang genöch duorre, it leit
nou op tafel. De Rie moat dêrfoaroer fan my oan-
nimme, dat de üntwerper fan dit plan bipaelde ünder-
dielen noch wol bisjen kin, mar dat wy fan him net
freegje kinne, dat hy dit plan nou kompleet fan de
kaert poetst en dan mar wer ris op 'e nij bigjint. Dat
liket my müntsewurk ta, as men mei sa'n op himsels
biskieden plan al sa lang oan 'e gong west hat. As
de Rie dit plan nou net oannimme doar en in oar plan
dêrfoar yn it plak hawwe wol, hwerfoar wy oare
planologen dy't der fiersten to min binne; by de
Gemeente hawwe wy ta üs fortriet en ta fortriet fan
de Rie, nim ik oan, der ek net in soad fan ynskea-
kelje moatte, dan doar ik wol to sizzen en dér
warskögje ik earnstich foar dat it fiif a tsien jier
duorret, foardat wy by steat wêze sille om in nij plan
op tafel to lizzen. En dan wit ik noch net rjocht, oft
dat plan dan safolle better wêze soe as dit plan. Dat
is in fraech, dy't yn de Rie opwurpen is en dy't disku-
tabel is. Men kin oer de esthetyske kwaliteiten fan it
plan einleas diskussiearje. De niisneamde fraech krijt
fanüt de bistimmingsopdracht, dy't wy yn dit plan
lizze moatte, gjin antwurd. En dat soe spitich wêze
foar Goutum. Ut dizze wurden is de Rie wol düdlik
wurden, dat fan de kant fan B. en W. de suggesty
fan de hear Tjerkstra mei klam forwurpen wurdt.
Hwant dy soe bislist ta skea fan Goutum wêze.
We kunnen de gehele discussie weer overdoen, maar
dat lijkt mij niet verstandig. U hebt uit mijn antwoord
begrepen, dat wij bereid zijn het voorstel van de heren
Miedema, De Leeuw, Rijpma en Weide over te ne
men en te voegen bij de stukken met betrekking
tot bepaalde elementen in het plan, die de Raad nog
opnieuw onder ogen zou willen hebben. Dat is ü.o. de
iisbaen, mynhear Miedema. (De heer Vellenga: Bin
nen het plan, als ik het goed begrepen heb.) „Binnen",
d.w.z. als we de grenzen van dit plan verleggen. Dan
wordt de bestemming ijsbaan dus in het bestemmings
plan Goutum opgenomen. En de plaats van de nieuwe
ijsbaan, mijnheer Vellenga, wordt daarbij aangewezen.
De hear Tjerkstra: Ik soe graech earst efkes de
hear Heidinga antwurdzje wolle. Ik ha sa'n idé, dat
der in misbigryp is tusken üs. Ik krige de foarige
kear de yndruk, dat mefr. Veder tocht, dat dit plan
hielendal yn de hjoeddeiske Kommisje bihannele is. Ik
haw allinnich yn it midden bringe wollen en dat
is ek itselde hwat de hear Heidinga sein hat dat
dat net it gefal west hat; dat wy, de trije nije leden,
der n.l. allinnich mar kennis fan nommen hawwe.
Yn it foarste plak tank foar de neijere ynljochtingen
en foar de wiidweidige wize hwerop de Foarsitter op
dizze saek yngien is. Ik bin wol kjel wurden fan syn
léste tirade; dy soe n.l. ynhalde, dat praktysk elk plan,
dat dizze Rie yn üntwerp-foarm oanbean kriget, oan-
nommen wurde moat, omdat wy oars yn fiif, tsien of
fyftjin jier gjin oar plan krije kinne. Dêr bin ik net
fan oerstjüge. (De Foarsitter: Pardon, fiif a tsien
jier; dat is hwat oars as' fyftjin jier.) Bést, fiif a tsien
jier, dat is nöch lang genöch. Ik freegje my öf, hoe't
oare gemeenten dan wöl har plannen, ek foar doarpen
op 'e tiid ré krije. Ik kin en wol net bioardielje, oft
hjir stéboukundigen foar to finen binne. Persoanlik
mien ik, dat dit wol it gefal is, mar ik wol der fier
der net op yngean.
Op in tal punten hawwe Jo, mynhear de Foarsitter,
wol hwat forhelderjende ynljochtingen jown. Dat nimt
net wei, dat ik op in pear punten myn biswieren hald.
Ik bliuw fan miening, dat dit in plan is, dat yn grea
ter forban bisjoen wurde moat en dan is it myn sizzen
net, dat it forkear troch it doarp moat. Krekt oarsom;
dat trochgeande forkear moat der üt, mar in feit is,
dat de provinsiale wei mei syn trochgeand forkear
sa't it op 'e tekening oanjown is, troch it doarp giet,
foaral as it westlike stik der by nommen wie. Jo sizze
nou noch al: Dan hie it üt de stikken ek bliken dwaen
moatten, hoe't dat dan yn de takomst wêze kin.
Myn biswier hald ik ek tsjin de kompakte bibouwing
fan it südlike stik. Ik mien fierder, dat in oare bi-
hanneling fan it stik om toer en tsjerke hinne need-
saeklik is.
Ik kin ek net meigean yn datjinge hwat B. en W.
sizze oangeande it biswierskrift fan de hear Kimsma.
Lit ik it hjir by litte om it net to lang to meitsjen.
Ik soe it folgjende ütstel dwaen wolle: „De Rie
fan de gemeente Ljouwert; by elkoar yn de gearkom-
ste fan 29 novimber 1966 stelt üt, B. en W. to for-
sykjen: a. it bistimmingsplan-Goutum werom to nim-
rnen op groun fan de biswieren, suggestys en winsken
dy't by de bihanneling yn de Rie nei foaren kommen
binne en b. it plan jitris yn stüdzje to nimmen." It
ütstel is, bihalven troch my, ündertekene troch mefr.
Veder-Smit en de hearen Schönfeld, Santema en
Kingma.
De hear Santema: Op technyske punten, sa foar en
nei troch forskillende sprekkers nei foaren brocht, is
de Wethalder, neffens my, net foldwaende yngongen.
Sa hat hy byg. neat sein oer myn fraech oer in paed
by de Wurdumerfeart lans. En ek it idé hwer't einliks
dit plan mei stiet en fait de bibouwing op 'e terp,
hat hy neffens myn smaek ünfoldwaende bihannele.
Foar myn gefoel stiet de Rie, as it giet om in plan
hurd oan to nimmen, omdat wy oars miskien wol fiif
of tsien jier yn it efter binne soks biweart de Wet
halder mei de rêch tsjin de muorre. Lyk as de hear
Tjerkstra kin ik net oannimme, ek op groun fan myn
praktyk as riedslid net, dat it yndied fiif of tsien
jier duorje moat, foar't wy wer in plan hawwe. Doe't
wy byg. it struktuerplan foar de binnenstêd oannom-
men hawwe, hawwe wy üs ek boun, hwat oanbilanget
it yn de takomst sa foar en nei nimmen fan bisluten.
Nou kin de Wethalder wol biweare, dat der (mei 't
der miskien ris oer praten wurde sil yn kommisjes en
sa) noch wizigingen oanbrocht wurde sille, mar ik
foarsjoch situaesjes, dat wy dat net mear kinne. En
dêrom bifrediget it antwurd fan de Wethalder my
net. Ik hald my dus by myn hantekening dy't ik
set haw ünder it ütstel-Tjerkstra c.s.
De heer Kingma: Ik kan mij, evenals de beide an
dere sprekers, niet voorstellen, dat een wijziging van
het plan zo ontzettend lang zal moeten duren. En het
is precies, zoals werd gezegd: Dan zou de Raad altijd
met de rug tegen de muur staan en zou het weinig
zin hebben plannen in de Raad te brengen, omdat
men ze toch moet aannemen. Dan zou dit altijd een
middel zijn om een plan er door te krijgen. Ik kan me
ten enenmale niet indenken, dat een dienst zo traag
zou werken, dat er vijf jaar voor nodig is om het plan
in een vorm te gieten, die wèl acceptabel voor de Raad
is. Dan behoeven we niet eens over het plan-Wirdum
te praten; dat is dan een hamerstuk. Dan behoeven
we in het vervolg over geen enkel plan meer te pra
ten. Men zou altijd klaar zijn met te zeggen: We kun
nen niet vijf jaar op een nieuw plan wachten. Dus we
moeten dit plan hebben en dan komen er wel enkele
wijzigingen. Ik ben het ook niet eens met de Wethou
der, dat altijd nog wel een en ander in zo'n plan ge
wijzigd kan worden. Ik ben van mening, dat men een
goed basisplan moet hebben. Kleine wijzigingen, om
de één of andere reden nodig, kunnen dan wel worden
aangebracht, maar een plan, dat bij het begin al niet
de instemming van de Raad heeft, is een verkeerd uit
gangspunt. Dat kan men niet met kleine correcties te
hooi en te gras in orde maken.
Mevr. Veder-Smit: Met het oog op de tijd zal ik
proberen de uiterste kortheid te betrachten. Wat de
exploitatieverordening betreft: U hebt toegezegd, mijn
heer de Voorzitter, dat hier een regeling ad hoe getrof
fen kan worden en dat mag ik natuurlijk opvatten als
een blijk van een welwillende houding en toezegging,
maar ik meen toch met de wet in de hand dat het
niet voldoende is. Ik dacht, dat een voordeel van terug
nemen van het voorstel zou zijn, dat U öf alsnog met die
verordening zou kunnen komen öf G.S. om vrijstelling
daarvan zou kunnen vragen. Uw argument van tijdnood
zou ook een argument tegenover G.S. kunnen zijn om
alsnog die vrijstelling te vragen. Ik geloof, dat we dan
toch juister handelen, dan door nu dit plan vast te stel
len zonder die verordening.
Wat de schadevergoeding betreft, misschien is het
beter, dat ik daar bij de begroting nog eens op terug
kom, omdat het zo'n specialistische aangelegenheid is.
Mijn motivering voor uitstel is bovendien, dat wij aan
Monumentenzorg nog advies zouden kunnen vragen
over de bebouwing van de terp. Ik ben inderdaad in
de vorige instantie onduidelijk geweest dat moet ik
de heer Heidinga onmiddellijk toegeven toen ik
zei, dat het m.i. beter was de terp niet te bebouwen.
Natuurlijk is daar al bebouwing, maar die is 18e eeuws
en detoneert toch lang niet zo, als een 20e eeuwse be
bouwing met winkels.
De heer Heidinga: We zijn nu, denk ik, haast wel
aan het einde van de besprekingen en het moet me toch
nog even van het hart, dat de Raad er m.i. werkelijk
goed aan zou doen het voorstel aan te nemen. Ik ben
het volkomen met U, mijnheer de Voorzitter, eens, hoe
wel ik niet direct onderschrijf, dat het maken van een
nieuw uitbreidingsplan vijf a tien jaar zou vragen. U
zult echter wel gelijk hebben, dat de mogelijkheid er
in zit. De Raad kan gemakkelijk zien uit het verloop
van alle mogelijke uitbreidingsplannen, hoeveel tijd er
vaak mee heengaat. U weet, dat ik er zelf een vreselijke
hekel aan heb, dat de Raad in een dwangpositie wordt
geplaatst, maar ik zie het risico van de lange duur in
dit geval niet. Wij moeten dit plan op zijn eigen mérites
beoordelen en, zoals ik in eerste instantie ook al heb
gezegd, er zullen echt wel aanmerkingen op zijn, maar
wat voor plannen we hier ook krijgen, die blijven er
altijd op te maken. De meningen zullen steeds verdeeld
blijven. En als de Voorzitter toezegt, dat hij de bebou
wing van de terp zo nodig nog wil bezien, alsmede
eventueel dè bebouwingsdichtheid van het rechthoekige
vak in het zuiden, en als door het College opneming
van de ijsbaan in de uitwerking van het bestemmings
plan wordt aanvaard, dan kunnen wij m.i. op het ogen
blik alleen maar de ontwikkeling van de stad en van
Goutum dienen door dit bestemmingsplan aan te ne
men. In deze Raad is meermalen gezegd: Hadden wij
voor de dorpen, vlak bij de stad maar goede uitbrei
dingsplannen, dan gingen onze burgers niet naar
Stiens, Hardegarijp of Weidum. Daarover is wel eens
gefoeterd. Nu hebben we hier een uitbreidingsplan,
waarin werkelijk een knappe bebouwing is ontworpen
en daarom zou volgens mijn fractie de Raad beslist
onverstandig handelen door dit bestemmingsplan van
avond niet aan te nemen.
De heer Vellenga: Dat ik nog even het woord
vraag, is niet om ook maar iets toe te voegen aan het
voor mijn gevoel voortreffelijke betoog van mijn frac
tiegenoot de heer Tjerkstra en aan beschouwingen uit
de Raad, die daar min of meer parallel mee lopen, maar
alleen om enkele dingen heel duidelijk te zeggen, om
dat er anders misschien toch misverstanden zouden ont
staan.
De heer Heidinga heeft gelijk, als hij zegt, dat hier
vaak is gevraagd om uitbreidingsplannen voor de dor
pen. Het is een verdienste van het College, dat dit uit
breidingsplan er nu ligt en het is een verdienste van
de Raad, ook de taak van de Raad, zo'n plan kritisch
te bekijken. Het blijkt, dat van verschillende kanten in
de Raad kritiek is op een aantal belangrijke onderde
len van dit plan. Dat betekent, dat waarschijnlijk een
min of meer grote meerderheid sterke bezwaren heeft
tegen het plan in deze vorm. Met die bezwaren zal
het College rekening moeten houden, omdat èn de Raad
èn het College van mening is, dat men moet denken
aan het belang van dit dorp, nu, maar m.n. in de toe
komst. Allen in de Raad hechten dus aan een goed be
stemmingsplan, dat voldoet aan een aantal eisen en
voorwaarden, o.m. zoals wij die zien. Nu heeft de Voor
zitter van deze Raad in zijn kwaliteit van Wethouder
van Ruimtelijke Ordening begrip getoond voor een aan
tal punten die hier zijn genoemd, en hij heeft gezegd:
Raad, aanvaardt dit plan. Dan gaan wij nog eens over
wegen, wat we gaan doen t.a.v. de bebouwing in het
zuidelijke gedeelte, de vormgeving rondom de kerk en
de plaats van de ijsbaan. Wat betekent dat? Dat wij
vanavond dit plan accepteren en dat wij in de naaste
toekomst zo nu en dan, in fasen of in één keer, met een
zeer wezenlijke wijziging van dit plan geconfronteerd
zullen worden. Maar hoe dan ook, men haalt dit plan,
zoals het hier nu ligt, volslagen overhoop. Ik dacht,
dat we er daarom ook vanuit de argumentatie van U
zelf, mijnheer de Voorzitter, wijs aan doen B. en W. te
vragen dit plan terug te nemen, opdat zij rekening
kunnen houden met alles wat hier is gezegd en op
basis daarvan te werken, want in wezen komt dit, wat
het einddoel betreft, op hetzelfde neer, als wat de Voor
zitter in de verdediging namens het College naar voren
heeft gebracht. Ons voorstel heeft dit voordeel, dat
men nu direct rekening kan houden met de wijzigin
gen; dat men het kan aanpassen bij de verkeersstruc-
turen, waarover de heer Tjerkstra heeft gesproken en
dat men ook kan ingaan op bepaalde adviezen, die ge
wenst worden t.a.v. monumentenzorg, en, wat de ste-
debouwkundige opzet betreft, geloof ik, dat de weg die
de Raad, zou hij dit voorstel accepteren, wil inslaan,
een betere en een juistere weg is, omdat èn de voorstel-
ders van dit plan èn degenen, die dit voorstel willen
steunen, een goed uitbreidingsplan voor het dorp Gou
tum willen.
De Voorzitter: Ik zou in aansluiting op wat de heer
Vellenga gezegd heeft en ter voorkoming van misver
stand nadrukkelijk willen zeggen, dat ik het waar
deer ik heb daarbij de overtuiging namens B. en W.
te spreken dat de Raad dit voorstel behandeld heeft
naar de waarde die het heeft, en ik geloof, dat daar
over ook geen enkel misverstand tussen de Raad en
het College behoeft te bestaan. Het is de bevoegdheid
van de Raad een uitbreidingsplan vast te stellen. En
het zou onjuist zijn dat te doen door maar te slikken,
zelfs misschien zonder te kauwen. Ik geloof, dat we
daarmee onze democratie bepaald geen deugd doen.
Daarover heerst dus geen misverstand. Dan krijgen
we de discussie over de belangen van de betrokken
partijen, die we zo goed mogelijk hebben te waarbor
gen, en over de bezwaren, eventueel verbonden aan
het overhoop gooien van het plan, die we wel ter dege
onder ogen hebben te zien. Ik heb mij zoëven nadruk
kelijk bereid verklaard in intern overleg, mèt de
Commissie voor de Openbare Werken erbij de ele
menten waarop kritiek werd gespuid, i.e. de kerk, de
ijsbaan en de bebouwingsdichtheid in het zuiden, nog
eens gezamenlijk onder de loep te nemen, nadat de
Raad dit plan vanavond heeft vastgesteld. De vraag
komt dan op, in welke mate dit bij een redelijk intern
overleg het plan wezenlijk zou aantasten. Ik heb uit
de discussies de conclusie getrokken, dat de Raad te
genover het verdwijnen van de huidige ijsbaan be
paald niet kritisch staat, maar wel tegenover het feit,
dat er geen andere plaats voor de ijsbaan is gereser
veerd. Ik heb me dus bereid verklaard een plaats te
reserveren, uiteraard niet de ijsbaan op de bestaande
plaats te handhaven.
Vervolgens heb ik gezegd, dat ik bereid ben, al
deel ik de mening t.a.v. de bebouwing in het centrum
niet, in intern overleg de gehele kwestie van het cen
trum nog eens te bekijken. Daar zouden we het advies
van Monumentenzorg over kunnen vragen, al weet ik
niet, welke waarde daaraan te hechten valt. Maar
dat kan dan allemaal gebeuren. Ook de bebouwings
dichtheid in het zuiden zou misschien in samenhang
met de totale bebouwingsdichtheid nog kunnen worden
bekeken, maar dat betekent, dat de structuur van het
plan op zichzelf gehandhaafd blijft. Dat kan gebeuren
in overleg met de ontwerper van dit plan. Maar een
volstrekt ander plan en de Raad moet mij ten goede
houden, maar de wens daartoe heb ik in die categorische
zin toch ook niet uit de Raad vernomen met in.
schakeling van andere stedebouwkundigen of plano-
