10
Nederlands. En dit dreigt de laatste jaren steeds meer
te vervagen, terwijl het m.i. juist zoveel mogelijk in
stand moet worden gehouden, teneinde nog iets van
het Nederlandse karakter te behouden. Ik zou het orgel
niet graag uit onze stad willen missen en ik hoop, dat
velen mèt mij er zo over zullen denken.
Tot slot spreek ik de wens uit, dat meer raadsleden
zullen verlangen, dat de zaak ingevolge de andere mo
gelijkheid, die de bouwverordening biedt, terwille van
de noodzaak voor betrokkene tot een oplossing wordt
gebracht. Indien hiertoe geen mogelijkheid bestaat, zou
ik U met de meeste klem willen verzoeken alsnog met
betrokkene samen te trachten tot een andere bevredi
gende oplossing te komen, omdat niet alleen hij, doch
uiteindelijk ook de gemeente Leeuwarden, alsmede de
overige plaatsen, zoals Harlingen waar het orgel o.a.
ook een maal per week speelt, hiermee gebaat zijn.
De hear San tenia: To'n earsten soe ik oer dizze saek
net it wurd freegje. Mar in ünderhald mei de hear
Boukes hat my der dochs fan oertsjüge, dat ek fan
üs kant noch in wurd sein wurde moast. Ik haw it
blauwe boekje fan de bouforoardering ek yn hannen
hawn. Mar ik kin der net sa mei omgean as de hear
Heidinga. En nou bin ik forskuorrende bliid, mynhear
Heidinga (Laitsjen), dat Jo dy sa ynterpretearre
hawwe, dat dizze man yn alle gefallen noch in kans
hat om to dwaen hwat hy dwaen woe. As ik myn
boekje mei foroarderingen iderkear wer oanfolje moat
mei nije blêdtsjes, dan siz ik: Hwat is de boarger fan de
gemeente Ljouwert dochs in forsekere man, hwat
wurdt der om him tocht, mar oan de oare kant kinne
wy ek safolle foroarderingen meitsje, dat hy minofto-
mear it gefoel krijt, dat er ünfrij is en yn in sekere
biskerming torjochte komt. Ik soe it, hwat dat oan-
bilanget, tige tajüchje, dat itjinge dat troch de hea-
ren Heidinga en Schönfeld sein is, troch it Kolleezje
op 'e nij bisjoen waerd en dat dizze man yn it ramt
fan de mooglikheden noch it frij krijt om syn draei-
oargels op to bergjen.
De heer Engels: Ook ik heb de bouwverordening op
geslagen en de zaak nagekeken. Ik kan mij helemaal
aansluiten bij de heer Heidinga.
De hear Tjerkstra: Ik bin ta de foarsichtige kon-
klüzje kommen, dat hwat de frije romte efter dit hüs
oangiet, de bouforoardering fan Ljouwert mooglik wol-
ris net fan tapassing wêze kin. Op it aide plan-Gou-
tum leit dizze wente yn de bibouwingsklasse I en dat
aide plan is nea ynlutsen. Foar my is in nijsgjirrige
fraech: Hwer leit de eftergevelroailineNeffens de
boufoarskriften fan dat aide plan moat in frijsteand
bygebou (en dat is hwat oars as in oanbou) op to-
minsten 5 m distansje fan de eftergevelroailine lizze.
As dit nou sa likernöch strike koe mei de eftergevel
fan it hüs en dat hoecht net de eftergevel fan de
oanbou to wêzen dan komt it in hiel stik tichterby
en dan achtsje ik it net ütsluten, dat miskien de moog-
likheit fan de forgunning deryn sitte soe. Men kin
fansels redenearje: de bouforoardering is der ek, mar
neffens de wenstige jurisprudinsje prevalearje de bi-
bouwingsfoarskriften by in plan boppe de bouforoar
dering, tominsten, as der oer in punt eat bipaeld
wurdt en dat wurdt yn dizze boufoarskriften dien.
Mocht men lykwols ta de konklüzjc komme, dat dit
net mear jildt, dan bliuwt it foar my altyd noch in
frjemde saek, dat men doedestiids in bouforgunning
foar it gebou, sa't it der nou stiet, öfjown hat, mar
miskien wie doe dy 4 m net fan tapassing. Ik haw
oars üt de stikken bigrepen, dat men der ek al in
heale meter oerhinne gien is en dan soe it to bisjen
wêze, oft it yn dit bisündere gefal nou't it dochs ek
net om in normale wente, mar eigentlik om in bi-
driuwswente giet, sa slim is dy ófstan hwat to for-
lytsjen.
Fierders is it my opfallen by it bisjen fan de platte-
groun fan it bygebou, dat dêr ek hynstestallen yn
sitte. En nou mien ik, dat yn de bouforoardering of yn
de bibouwingsfoarskriften bipaeld is, dat men dêr gjin
fé halde mei. Ik woe wolris witte, hoe't dat einliks
sit. Is der yn dit gefal wol forgunning foar? Mar koe
men dy romte eventueel sünder de oanfrege forgrea-
ting net brüke om dêryn de beide oargels in plak to
jaen
De Voorzitter: Ik geloof, dat ik eerst de aandacht
van de heer Heidinga moet vestigen op de volledige
formulering van art. 50, lid la. Daar staat n.l.: „Een
bergplaats voor huishoudelijke doeleinden met geen gro
tere inwendige oppervlakte dan 8 m2" (dat is die ook
niet), „geen grotere gemiddelde uitwendige hoogte dan
2.50 meter" (dat is die ook niet), „mits de berg
plaats op tenminste 3 m afstand van de woning is ge
legen". Dit slaat op vrijstaande berging, en niet op de
aangebouwde berging. Dat volgt duidelijk uit de ge
citeerde aanduiding. Deze redactie gaat dus uit van
een afstand tussen de betreffende berging en de wo
ning.
Inzake de opmerking van de heer Tjerkstra, wil ik
alleen dit zeggen. Als wij de bepalingen van het oude
uitbreidingsplan hanteren is zelfs de bestaande loods
al niet meer houdbaar. Daar is de hele zaak mee ge
zegd. Ook de Raad is niet in staat om in strijd met de
bouwvoorschriften vergunning te geven.
Wat het gebruik van het onroerend goed betreft wil
ik U niet onthouden, dat dit niet allemaal ten genoege
van de buren is geweest. En het is best mogelijk, dat
toen met moeite de oplossing, zoals die gerealiseerd is,
tot stand is gebracht en dat dusdoende het College
zich nogal uitgerekt heeft en een elastisch beleid heeft
gevoerd. Ik kan hieraan toevoegen, dat de heer Boukes,
toen de vorige aanbouw er neergezet is, wist dat hij
geen centimeter verder kon gaan. Het is met dit soort
zaken zoals het vaker in de Raad is gezegd: een soe
peler bouwvergunningenafgiftebeleid leidt uiteindelijk
tot soep; dat zijn klassieke woorden van mijn voor
ganger. De heer Boukes, die tevoren precies wist waar
hij aan toe was, probeert opnieuw er anderhalve meter
bij te krijgen, wat volstrekt in strijd is met de bouw
voorschriften.
De heer Heidinga: Ik, voel ook wel, dat er grenzen
zijn waai1 men zich aan moet houden. Maar in art. 49,
lid 1, staat: „Voor de bepaling van het meest achter
waarts gelegen deel van het gebouw blijven de onder
delen van het gebouw, bedoeld in artikel 47, alsmede
balkons en veranda's, buiten beschouwing." En dat is
nou eigenlijk juist het punt. Zijn wij nu verplicht om
die achteruitbouw te nemen, of zijn wij vrij om de
gevellijn te nemen? Dan pak ik even weer artiKel 4/ en
daar staat: „een bergplaats als bedoeld in artikel 50,
lid 1 onder a." Ik vraag mij af, of dat bijgebouwtje er
oorspronkelijk aan vast gezeten heeft. Maar op het
ogenblik zit het er aan vast. Nu is bij een massa wo
ningen zo'n schuurtje er achter gebouwd en de voor
geschreven ruimte is daartussen gehouden, maar later
werd zo'n tochtgat wel dicht gemaakt. Dat gebeurt
hier veel in de stad en dat wordt dus ook getolereerd.
Ik weet niet of dat hier het geval is, maar het is hier
kennelijk wel een bergplaats voor huishoudelijke doel
einden, binnen niet groter dan 8 m2, niet hoger dan
2l/z m, die op grond van een vrijstelling buiten het
eigenlijke gebouw uitsteekt. (De Voorzitter: Het is
geen vrije ruimte van 3 m.) Nee die is er ook niet.
Maar het is hier kennelijk wel een gebouwtje in de zin
van art. 49, lid 1, en wij kunnen als Raad, geloof ik,
rustig zeggen, dat de geest van de Bouwverordening
zo is, dat die dingen niet meegerekend worden voor
het berekenen van de vrije ruimte. Ook erkers worden
niet meegerekend. Ik geloof, dat wij ons hier dan hele
maal niet soepel tonen, maar dat wij echt in de geest
van de bouwverordening bleven.
De heer Engels: Ik zou mij bij de heer Heidinga wil
len aansluiten. U hebt het beeld gebruikt van: wij
hebben ons al uitgerekt in het kader van de bouwver
ordening. Ik moet er dan op wijzen, dat er dan kenne
lijk iets schort aan die bouwverordening. Het College
heeft zich uitgerekt om een mogelijkheid te creëren;
dan moet U niet zeggen: „als ik die mogelijkheid niet
helemaal creëren kan, dan is de zin van dat hele uit
rekken weg." Als U gaat uitrekken, rek dan zover uit,
dat het in de behoefte voorziet, anders heeft dat hele
uitrekken geen zin!
Verder vind ik, dat Uw antwoord niet slaat op de
argumentatie zoals de heer Heidinga die gegeven heeft.
Ik meen, dat diens interpretatie mogelijk is en dat in
geval van twijfel het belang van de betrokkene moet
prevaleren.
ïi
De hear Tjerkstra: Ik bliuw fan miening, dat yn dit
gefal de foarskriften fan it aide plan-Goutum tapassing
fine kinne, sadat B. en W. foar bidriuwsromten ta in
oerflakte fan 10 by 6 m efter dizze wenten tastimming
jaen kinne. Ik tocht, dat dit B. en W. in gaedlike
mooglikheit joech om op legale wize üt in ympasse to
kommen; dêrom woe ik harren in neijer ündersyk yn
oerweging jaen, hwerby it punt fan de féstalling
ek noch wolris bisjoen wurde mocht; dêr haw ik niis
gjin antwurd op krige.
De heer Rijpstra: Ik heb mijn oor goed te luisteren
gelegd bij de scherpzinnige betogen van de diverse
spiekers en heb ook goed naar Uw tegenargumenten
geluisterd. Ik geloof, dat de argumenten van de heren
Heidinga, Tjerkstra en Engels mij meer aanspreken.
Ik zou dan ook het verzoek van de heer Heidinga wil
len ondersteunen.
De Foarsitter: Mei tapassing fan de bipaling dy't
de hear Tjerkstra bidoelt, is der nou kommen hwat
der is. Dat hat de mooglikheit west, dy't B. en W. doe
üt-en-tonei ündersocht en tapast hawwe. Dat wie op
dat stuit oan de han fan dizze foarskriften maksimael
helber.
Nu kan de heer Engels tegen mij zeggen Uw uit-
rektheorie faalt, want als U uitrekt, kunt U ook ver
der uitrekken, maar dat gaat eenvoudig niet. Een uit-
rektheorie kan men hanteren in bepaalde situaties,
maar nooit verder dan de rechtsgeldige voorschriften
toelaten.
Wat betreft het betoog van de heer Heidinga moet
ik zeggen, dat de redactie duidelijk is en men kan niet
handelen alsof het er niet staat. En dat betekent, dat
in deze situatie gemeten moet worden uit het verst
naar achteren gelegen gedeelte van de achtergevel, dat
is in casu het achtergedeelte van die bijbouw. Want er
is geen vrije ruimte van 3 m. Ik bedoel het echt niet
onvriendelijk, maar naar mijn mening verkeert de Raad
precies als het College in de onmogelijkheid om de
heer Boukes aan de door hem gevraagde vergunning te
helpen. Ik laat het aantal orgels buiten beschouwing,
want per slot van rekening speelt dat hier geen rol.
Wij hebben te maken met wat de bouwvoorschriften
terzake zeggen. Dat is het enige wat U in Uw beleid
hebt te betrekken.
Deze zaak is in twee instanties besproken. Ik kom
echt niet verder met de beantwoording dan ik nu heb
gedaan.
De heer Heidinga: Ik ga tegen het voorstel stem
men en daar versta ik onder, dat die voorziening wel
moet worden verleend, zijnde dit niet in strijd met de
bouwverordening.
De Voorzitter: U stemt over het preadvies, maar of
dus een eventueel ten gunste van de heer Boukes gel
dende beslissing van Uw Raad voor uitvoering vat
baar is, daar ben ik niet van overtuigd. Ik kom n.l.
tot de conclusie, dat dit bepaald niet voor uitvoering
vatbaar is. (De hear Boomgaardfc: Dan moatte wy
it mar mooglik meitsje.) Ja, dat betekent, dacht ik,
een gelegenheidswetgeving waar geen zegen op kan
rusten, nog afgezien van het feit, dat wij terzake nog
gebonden zijn aan hoger toezicht.
De heer Van dor Veen: Zou het niet mogelijk zijn,
mijnheer de Voorzitter, na alle nieuwe argumenten die
wij niet bij de stukken hebben kunnen vinden, maar
die we nu horen van de heren Heidinga en Tjerkstra
en ook van Uw kant, deze zaak aan te houden om van
U nog nader advies te krijgen
De Voorzitter: Ik ga er wel mee akkoord, dat dit
preadvies nog even wordt teruggenomen. (De heer Van
der Veen: Wij overschrijden dan toch niet een ter
mijn?) Nee, de belangen van de heer Boukes blijven
wel gedekt. U vindt hopelijk de zaak de volgende keer
terug op de agenda.
Punten 15 t.e.m. 17 (bijlagen nos. 80, 73 en 84).
Z.h.st. wordt besloten overeenkomstig de voorstellen
van B. en W.
Punt 18 (bijlage no. 83).
De heer Van der Veen: Ik ben het er mee eens, dat
de toestand niet zo moet zijn, dat iedereen overal, waar
hij dat wil, een benzinepomp kan zetten. Maar de zaak is
wel gecompliceerd en ook nogal teer. De raadsbrief
begint met een opgave van de verwachte toeneming van
motorvoertuigen: in 1970 1 op de 6 inwoners. Ik meen,
dat wij een belangrijk snellere toeneming van het auto
park zullen zien. Het zal voor alle mensen die benzine
gebruiken, van belang zijn, dat ze zoveel mogelijk ver
kooppunten kunnen vinden en dat er ook zoveel mo-
gelijK concurrentie is. Ik geloof, dat wij ook rekening
moeten houden met het feit, dat wij, wanneer wij zeg
gen: niet te veel, een groep van geprivilegeerden schep
pen. Iedereen die zo'n vergunning heeft, heeft daarmee
een privilege verworven, dat hij vaak bereid is te ho
noreren eventueel in de vorm van een subsidie voor
een zwembad of wat dan ook. Ik geloof niet, dat het
de bedoeling is van het College om dat soort subsidies
uit te lokken, dat hebben wij ook niet nodig. Wij kun
nen onze zwembaden zelf wel bedruipen. (Gelach.) Nu
dreigen die gevaren nog niet zo verschrikkelijk. De
Hinderwet is een van de middelen die gehanteerd kun
nen worden om ongewenste vestigingen te voorkomen
en in de meeste gevallen zal toch gemeentegrond ge
bruikt moeten worden. Het enige wat alléén hier ge
daan kan worden is het plaatsen van de pompen op
eigen grond, waarbij geen uitrit naar de openbare weg
behoeft te worden gemaakt. Ik heb in de raadsbrief
gezien, dat er nieuwe aanvragen zijn, waarbij een aan
tal is waarvan de inwilliging om verkeerstechnische re
denen volstrekt onaanvaardbaar is; die motivering kom
ik eigenlijk in de verordening zelf niet tegen. Ik moet
trouwens zeggen, dat deze verordening al niet veel be
ter te lezen is dan de verordening die zopas op tafel
is geweest. Bij een paar punten in de verordening en
ook in de toelichting, heb ik wat vraagtekens gezet.
In de toelichting bij art. 1 wordt gezegd: „In verband
met de bepalingen van het Rijkswegenreglement zijn
de wegen, in onderhoud bij het Rijk, van de werking
dezer verordening uitgezonderd." Dat is administratief
rechtelijk vanzelfsprekend, maar dan vraag ik mij toch
af, of dan niet in art. 1, sub 2, in de omschrijving had
moeten worden opgenomen: „met uitzondering van de
wegen die vallen onder het Rijkswegenreglement" en
ik dacht, dat dan ook de uitzondering zou moeten wor
den opgenomen voor de provinciale wegen, omdat die
ook onder een aparte regeling vallen. Ik heb mij ook
afgevraagd waar in het Rijkswegenreglement het plaat
sen van benzinepompen is geregeld. De laatste zin van
de toelichting op art. 2 verwijst daarnaar zonder het
artikel te noemen. Art. 4 bepaalt, dat B. en W. beslis
sen omtrent een aanvrage binnen twee maanden en dan
nog een termijn van twee maanden hebben, waarmee
ze hun eigen beslissingstermijn kunnen verlengen. Het
komt er dus op neer, dat B. en W., gehoord alle mo
gelijke adviezen, vier maanden ter beschikking hebben
om op een aanvrage te beslissen. Ik zou die twee maan
den verlenging willen schrappen, omdat twee maanden
normaal lang genoeg is. Bij art. 5 heb ik mij afge
vraagd, of het tot wederopzegging verlenen wel een
aantrekkelijke manier is, omdat het hier betreft zaken
die nogal wat investering vragen. Wel zeggen B. en W.
in hun toelichting op art. 5, dat de rechtszekerheid ver
hoogd wordt doordat de vergunninghouder moet wor
den gehoord. In de toelichting staat, dat de mogelijk
heid van opzegging is opgenomen, omdat zich omstan
digheden kunnen voordoen, die het gewenst maken,
dat de bestaande installatie verdwijnt. Welke omstan
digheden dat precies zijn, wordt niet uit de doeken ge
daan. Ik hoor dat misschien straks wel. Maar als die
omstandigheden er eenmaal zijn, kan ik mij nauwelijks
voorstellen, dat die veranderen door het horen van de
vergunninghouder. In hoeverre deze er nu beter aan
toe is, omdat hij gehoord moet worden, ontgaat mij.
Art. 7 noemt drie gronden waarop een aanvrage wordt
geweigerd. Volgens de toelichting is dat een verplich
ting, daar is dus geen „freies Ermessen" van het Col
lege. Er moet dus geweigerd worden, wanneer gevaar
voor de veiligheid van het verkeer zou ontstaan, de
vrijheid van het verkeer zou worden belemmerd of
schade aan het stads-, dorps- of landschapsschoon zou
worden toegebracht. Dat punt schade is een bijzonder
