6
7
van brandweerpersoneel en de onderlinge hulpverlening.
De regionalisatie van het brandweerwezen zal de ko
mende tijd veel aandacht vragen. Zowel landelijk als
provinciaal zal moeten worden nagegaan of en in hoe
verre het brandweerwezen kan worden uitgebouwd tot
een meer algemene vorm van hulpverlening. Daarbij
wordt m.n. gedacht aan samenwerking, eventueel zelfs
samengaan met andere hulpverleningsdiensten, zoals
b.v. het ambulancevervoer en de B.B. Inmiddels zijn nog
vier Friese gemeenten tot deze Brandweerbond toege
treden, zodat thans 36 Friese gemeenten hieraan deel
nemen. Persoonlijk verwacht ik, dat binnen afzienbare
tijd praktisch alle Friese gemeenten aan dit werk deel
nemen.
N.a.v. vraag 5 merk ik op, dat m.i. een en ander na
der onder ogen moet worden gezien bij het optreden
van de nieuwe Raad in september a.s. Uiteraard zal de
portefeuilleverdeling steeds mede afhankelijk zijn van
de personen, die in een College zitting hebben. Het is
U allen bekend, dat de omvang en de gecompliceerd
heid van de taken van het College van B. en W. voort
durend toenemen. Vooral in grote gemeenten zullen
steeds hogere eisen aan de wethouders moeten worden
gesteld. In dit verband zou ik er met nadruk op willen
wijzen, dat de kwaliteit van de personen, die tot deze
taak worden geroepen, van groter belang is dan het
aantal leden, dat aan de werkzaamheden van het Col
lege deelneemt. Afgezien echter hiervan moet er reke-
ming mee worden gehouden, dat de omvang van de te
verrichten taken toch zo groot wordt, dat wij ook in
Leeuwarden behoefte zullen hebben aan een vijfde wet
houder. Of dat al in september a.s. het geval is, zullen
we mettertijd met elkaar onder ogen moeten zien.
I.v.m. vraag 6 wijs ik erop, dat nog slechts enkele
jaren geleden, naar mij is medegedeeld, op voorstel van
de fractievoorzitters door Uw Raad is besloten tot de
huidige gang van zaken. Ik dacht, dat e.e.a. moest wor
den gezien in het kader van een zekere stijl, welke wij
aan onze vergaderingen willen geven en welke past in
deze fraaie en tegelijkertijd waardige omgeving. De
wijze waarop Uw Voorzitter ter vergadering komt,
moet in dat licht worden gezien en heeft niets te ma
ken met zijn persoon. Korf na mijn komst in Leeuwar
den heb ik o.m. over deze kwestie een gesprek met de
fractievoorzitters gehad en wij hebben toen met elkaar
geconcludeerd, dat de huidige gang van zaken moest
worden gecontinueerd.
Op vraag 7 kan ik antwoorden, dat het College aan
neemt, dat het Stadhuisplan waarschijnlijk nog deze
zittingsperiode in de Raad aan de orde zal kunnen wor
den gesteld. Hoewel de Stadhuiscommissie reeds voor
stellen bij het College heeft ingediend, wordt nog nader
bekeken of nadien binnengekomen suggesties nog aan
deze commissie zullen worden voorgelegd. Het College
heeft nog geen standpunt ingenomen over de reeds in
gediende voorstellen.
De heer Vellenga: Tot mijn genoegen heeft de Voor
zitter een goede indruk kunnen geven van de contac
ten, die het College heeft gehad met bevriende Colleges
van dichtbij en verder af. Wat betreft de kwestie stads
gewest, waarover veel wordt geschreven en gestu
deerd, zou ik op dit ogenblik willen volstaan met U te
vragen, hoe de reacties zijn van de Colleges van B.
en W. van de randgemeenten, m.n. op de gedachte
van een stadsgewest. Praten zij er met evenveel over
tuiging over als U dat doet?
M.b.t. de Brandweerbond zou ik het volgende wil
len vragen. Het is mij bekend, dat de Minister van
Binnenlandse Zaken pas een studiegroep heeft ge
ïnstalleerd om alles, wat de hulpverlening betreft, te
coördineren brandweer, B.B., ambulancevervoer e.d.
Daarbij wordt ook gedacht aan het in het leven roe
pen van regionale werkgroepen. Nu is bij mij de vraag
gerezen of het werk van de Provinciale Friese Brand
weerbond ook een doublure zou kunnen zijn van het
werk van een dergelijke regionale werkgroep of om
gekeerd, dan wel of er een vorm is gevonden om dit
bij voorbaat te voorkomen.
De kwestie van een hele herverkaveling van de be
stuurlijke arbeid, zoals die door een College kan wor
den verricht, is een zeer belangrijke zaak. Op zichzelf
ben ik het met U eens, dat een beslissing daarover en
over het al dan niet creëren van een vijfde wethou
derszetel de nieuwe Raad, die na september a.s. op
treedt, aangaat. Ik zou me echter kunnen voorstellen,
dat de dan optredende nieuwe Raad gediend zou kun
nen zijn met een zeer objectief zakelijke verhandeling
over deze hele materie van het thans zittende College.
Ik ben het met U eens, dat de verdeling van de porte
feuilles afhangt van de mensen, die beschikbaar ko
men om straks in september als wethouders op te
treden. Anderzijds zou ik mij kunnen voorstellen, dat
U, aangezien U zo ongeveer weet, wat de grote happen
van dit bestuurlijke werk zijn, kunt overwegen daar
de geschikte mensen bij te zoeken. Dat is dan ook
een kwestie van overleg tussen de fractievoorzitters
van dat moment. Wat de kwaliteit van die personen
betreft ben ik het uiteraard wel met U eens.
Ik heb het destijds weinig zinvol gevonden het cere
monieel bij het binnenkomen van de Voorzitter in de
Raadszaal, dat nooit traditie is geweest, in te voeren.
Ik waag het met U te betwijfelen of het een Byzan
tijns ceremonieel is, maar het lijkt mij goed, dat de
in september 1970 fungerende fractievoorzitters hun
gedachten nog maar eens laten gaan over de vraag
of dit ceremonieel moet blijven gehandhaafd.
Het Stadhuisplan lijkt mij inderdaad meer een zaak
om bij Afd. II te bespreken.
De hear Miedema: Yn it foarste plak oer de eventu
eel fiifde wethalder. Ik bin it iens mei hwat kollega
Vellenga der oer sein hat, mar dat it dochs sinfol is,
dat der in gesprek oer op gong komt en dat wy net
yn 'e gearkomste yn septimber de dan sittende
riedsleden dêr sa in bislissing oer nimme moatte.
Jo hawwe Jo yn Jou biantwurding frij posityf ütsprut-
sen foar in fiifde wethalder nou of oer fjouwer jier. Ik
freegje my efkes óf, oft der net in mooglikheit is, dat
Jo sizze: Wy forsterkje de groep hegere amtners sa-
danich, dat it Kolleezje gewoan lieding jaen bliuwt en
dat wy dus mear taken öfskouwe kinne op 'e amtners.
Ik tocht, dat it oan 'e iene kant wol hwat oantreklik
wêze kin foar in fiifde wethalder; ik nim oan, dat dy
fiifde syn „zegje" sizze wol, en dat men dus noch langer
forgadert. dan dat it nou wolris foarkomt. Mar
ik kin dat dus net oersjen en ik wit dus net hoe fier
Jou rju Kolleezje is. Dêrfoar stean wy fan it wurk fan
lt Kolleezje tofier óf, om dat oersjen to kinnen, mar
ik haw der wol bihoefte oan, dat Jo dêr noch neijer op
yn gyngen. Sit der noch in mooglikheit yn, om to
sizzen: „De topgroep amtners, dy forsterkje wy, en wy
kinne it mei fjouwer wethalders oan"; dan like my dat
fan myn kant üt sjoen miskien in hiele goede
oplossing. Jo stelle: It stêdhüsplan is faeks in punt
foar in oare öfdieling. Ik kin der yn komme. Ik siz
net: Nou moatte wy perfoarst takomme jier mei dat
stedhüs oan 'e gong, mar ik leau, dat üs boargers dy't
op de bitreffende plakken wenje, it ek skjin sêd binne,
dat it gemeentebistjür nea in bislissing nimt. As Jo
yn 'e omkriten fan dat stedhüs wenje, dan hawwe dy
minsken der rjocht op, dat dy gemeentelied ris in kear
in bislissing nimt fan: „Hwat wolle wy nou." (De hear
Vellenga: Dat hinget gear mei de opset fant it bin-
nenstêdplan.) Akkoart, mar ik tink hjir efkes oan 'e
sakeminsken, dy't hjir roun it stedhüs sitte, dy't al-
tyd mar wachtsje moatte op in bislissing foar't se in
bislissing nimme kinne op har partikulier terrein.
ïk bliuw mar by üs eigen gemeentlike hüshalding.
Wy kinne it Rengerspark net forkoeapje en net ütjaen,
omdat wy sizze: „Nei fiif jier kinne wy it seis wolris
brüke moatte."
It kin perfoarst gjin ütstel mear lije, hjir moat yn
dizze sitting nei myn idé in bislissing nommen wurde.
De hear Boomgaardt: It hat my in bytsje nij dien,
dat yn 'e oanbiedingsbrief fan it Kolleezje it sa steld
wurdt: „Gelet op de landelijke ontwikkeling, lijkt op
langere termijn een samenwerking in de vorm van het
stadsgewest meer in de lijn te liggen."
Hwat it oparbeidzjen mei de omlizzende gemeenten
oangiet; myn yndruk fan dizze sack is, dat as men in
stêdsgewest foarmje wol, dit tige lêstich weze kin en
bistjürlik jowt it wer op 'e nij allerhande komplekaes-
jes. Men moat jin wol goed réalisearje, hwer't men oer
praet, mar my tocht, dat, as men oer in stêdsgewest
prate wol, de saken dy't oan 'e oarder binne yn in
gemeente foar omlizzende gemeenten fan folie en folie
mear bilang en fan folie greater intensiteit wêze moat
te, as dat it yn Ljouwert en omkriten it gefal wêze sil.
My tocht, dat it hast de bidoeling net wêze koe, mar
ik moat tajaen sa as it Kolleezje ek al seit - op
langere termyn, as men yn omstannichheden lyk as
Ljouwert forkeart, mei syn omlizzende gemeenten, grif
prate moat; mar dat hoecht gjin reden to wêzen om ta
in foarming fan in stêdsgewest to kommen.
En dan woe ik ek noch efkes hwat sizze oer it bin
nenkommen fan de foarsitter en de gemeentesiktaris;
ik wol my yn dat opsicht wol graech oanslute by hwat
de hear Vellenga sein hat. Wy sille dat foar dizze sit
tende ried, tocht my, net wer yn diskusje bringe.
Ik hie der wol niget oan to witten hoe't it is yn oare
gemeenten. Men hoecht net to dwaen hwat yn in grea
ter gemeente bart, dêr't wy üs mei forgelykje kinne
mar dêr soe in yndikaesje yn sitte kinne fan: „In oar
docht it ek, och nou lit üs it ek mar dwaen." Mar as
it nearne de gewoante is, dan sjoch ik ek net de reden
hwerom wy it wol dwaen moatte, mar hwat my oan
giet, hiel bést, dat sjocht men letter noch mar ris. Lit
in oarenien it yn 'e nije Ried mar oan 'e oarder stelle.
Sa'n wichtich punt fyn ik dit net, dat moat ik der ek
noch by sizze.
De heer Lijzen: Ik zou nog even een kleine opmer
king willen maken over het ceremonieel bij het bin
nenkomen. Ik vind het toch maar weinig stijlvol op
te staan bij de binnenkomst van de Voorzitter, terwijl
verschillende raadsleden hun plaatsen nog moeten op
zoeken of rustig met elkaar blijven staan praten. Wil
het goed zijn, dan moet om half 8 iedereen op zijn
plaats zitten en dan kan bij het binnenkomen van
de Voorzitter het ceremonieel plaats vinden.
De Voorzitter: Ik schors de vergadering voor het
houden van een koffiepauze.
De Voorzitter: Ik heropen de vergadering.
De heer Schönfeld: Ingaande op punt 7 zou ik wil
len opmerken, dat de Stadhuiscommissie het Stadhuis
plan destijds serieus onder de loep heeft genomen en
daarbij tot een bepaalde conclusie is gekomen, die wij
allen in de krant hebben kunnen lezen. Het spijt mij
bijzonder, dat het College aangaande het advies van
deze commissie nog geen decisie heeft kunnen nemen
en thans weer aandacht wil gaan schenken aan nieu
we suggesties. Op die manier komen we er naar mijn
idee nooit uit en laten we de burgerij en speciaal die
genen, die nauw betrokken zijn bij dit plan, doordat
bepaalde percelen moeten worden aangekocht of voor
verbetering in aanmerking zouden komen, in het on
zekere. Ik zou er dan ook wel op willen aandringen, dat
het College zich in de kortst mogelijke tijd hierover
een oordeel gaat vormen en dat dit plan zo spoedig
mogelijk aan de Raad wordt aangeboden.
De hear Klomp: Ik soe graech witte wolle, hwat it
Kolleezje krekt forstiet ünder stêdsgewest, hwant dat
bigryp dêr wurde forskillende bitsjuttingen oan jown.
Der is noch net in mienskiplike miening oer, hwat dêr
ünder forstien wurdt en dêrom is it foar de diskusje
miskien moai, dat wy witte hwat it Kolleezje dêr ünder
forstiet.
En dan ek noch efkes oer punt 6. Om my kin dat
seremonieel wol forfalle.
De Voorzitter: Op de desbetreffende vraag van de
heer Vellenga moet ik antwoorden, dat ik niet de in
druk heb, dat men van de zijde van andere gemeenten
met evenveel overtuiging als ik spreekt over de ge
dachte van een stadsgewest. Dit is een moeilijke ma
terie, die stellig onze aandacht moet blijven houden.
Ik geloof niet met de heer Boomgaardt, dat men, spre
kende over stadsgewesten, niet kan hebben gedacht
aan Leeuwarden en omgeving. Er zijn heel duidelijke
aanwijzingen, waaruit wij kunnen concluderen, dat er
zich in toenemende mate problemen zullen voordoen,
die we met elkaar zullen moeten bespreken en waar
over we niet meer onafhankelijk van elkaar zullen
kunnen beslissen. Hierbij denk ik ook aan de nood
zaak van het treffen van gemeenschappelijke voor
zieningen, b.v. op het gebied van de brandweer. Ik
zie de problematiek van stadsgewesten naast en niet
in de plaats van een herindeling van gemeenten. Er
zijn wel mensen, die menen, dat de vorming van stads
en streekgewesten in de plaats zou kunnen komen van
de vergroting van gemeenten. Ik persoonlijk geloof
daar niet in. Ik geloof, dat dat een probleem op zich
zelf is, dat niet direct voor Leeuwarden een rol speelt,
maar wel voor vele andere gemeenten. Men zal moe
ten komen tot zodanige eenheden, dat er ook werke
lijk sprake is van een bestuur. Dat is niet meer mo
gelijk (en laten we nu maar iets extreems noemen)
bij gemeenten met enkele honderden inwoners. Ik doe
geen uitspraak in de vraag, waar de grens moet lig
gen. Daarover zijn allerlei visies. Ik zie de vorming
van een stadsgewest ook niet in de plaats komen van
annexaties. Dat heb ik ook in een gesprek met de
Colleges van de omliggende gemeenten gezegd. Op
een bepaald moment kan men ook in Leeuwarden (niet
vandaag, maar in de toekomst) genoodzaakt zijn om
ergens te gaan spreken over een annexatie. Dat gaat
dan over een gebied, waar iets tot stand moet wor
den gebracht, wat zo ingrijpend is in onze Leeuwar
der samenleving, dat wij er dag in dag uit mee te
maken hebben. In een dergelijk geval zullen we wel
moeten spreken over annexatie. Een tweede fase is,
wanneer er een belangrijk aantal problemen is, dat
men eigenlijk niet meer straffeloos onafhankelijk van
elkaar kan aanpakken, terwijl er tegelijkertijd vol
doende problemen overblijven, waarover men separaat
kan decideren, zonder direct in te grijpen in de huis
houding van de ander. Als dat laatste niet meer het
geval zou zijn, zou het geen zin meer hebben om over
gemeenten te blijven spreken, ik geloof, dat wij het in
dat kader moeten zien. De vervlechting moet dus zo
danig zijn, dat men niet dag in dag uit heel indrin
gend over bepaalde problemen met elkaar heeft te
maken, maar dat er een groter aantal punten is, waar
over men per se regelmatig overleg moet plegen en
waarover men ook met elkaar moet decideren. Ik
dacht, dat men dan moest spreken over een stadsge
west. Wij zijn met elkaar zover gekomen, dat de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten thans een voor
lopig rapport opstelt, waaruit moet blijken, welke ver
vlechtingen er zijn en om welk gebied het zou moeten
gaan. Het is n.l. nog de vraag of e.e.a. zich zal moe
ten beperken tot de streek Leeuwarden met de di
rect aangrenzende gemeenten. Ik zou mij best kun
nen indenken, dat b.v. de gemeente Het Bildt en nog
een gemeente tot dat gebied zouden moeten behoren.
Ik doe geen uitspraak, maar dat zou wel eens kunnen
blijken. Dit gebied kan zich natuurlijk niet uitstrek
ken van b.v. Oostmahorn tot Workum, want dat zou
geen stadsgewest meer zijn. Wij hebben afgesproken,
dat we de discussies in afwachting van dat rapport
even zullen stopzetten. Hopelijk zal dat rapport vóór
de zomervakantie binnenkomen. Dat rapport zal eerst
worden besproken door de Burgemeesters en daarna
door de Colleges. Uiteraard zal daarover t.z.t. ook ver
slag worden uitgebracht aan de Raad. Mijn collegae
en ik houden ons ondertussen wel bezig met het ana
lyseren van de punten, waarover men al dan niet ge
zamenlijk overleg zal moeten plegen en zal moeten
decideren. Ik heb mijn collegae voorgesteld tot een
inventarisatie van deze problemen te komen en open
baar te maken, hoe de verschillende gemeenten daar
over denken. Hopelijk gebeurt dat ook. Ik heb er wel
begrip voor, dat de omringende gemeenten in de mees
te gevallen iets aarzelenden zijn dan Leeuwarden.
Iedereen stelt prijs op zijn zelfstandigheid. Het is dui
delijk, dat Leeuwarden, wanneer we tot een stadsge
west zouden komen, daarin een dominerende positie zal
innemen en zal moeten innemen. Hierbij zou ik het
thans t.a.v. de kwestie stadsgewest willen laten. Deze
kwestie komt t.z.t. nog wel weer in de Raad.
N.a.v. de opmerkingen van de heer Vellenga over
de Provinciale Friese Brandweerbond breng ik naar
voren, dat er door de Minister van Binnenlandse Za
ken inderdaad een studiegroep is ingesteld. Men be
hoeft niet bevreesd te zijn voor doublures. De Friese
Brandweerbond is ook reeds met het aangeroerde pro
bleem bezig en het ligt in de bedoeling, dat t.z.t. ook
in Friesland een studiegroep wordt ingesteld, die voor
een bepaalde regio moet nagaan of men al dan niet
en, zo ja, in welke mate, kan komen tot een samen-