14
Steaten ek gjin biswieren opröp. Mar, sjoen it tokoart,
dat de ekspioitaesje-opset opleveret, woene hja it earst
nochris goed trochprate en dat is ek bard. Doe hawwe
Dep. Steaten sein, dat hja net earder machtiging jaen
woene, dan nei 't it plan it oerliz ex art. 8 passearre is.
Hwant dan wisten wy ek, oft dér noch biswieren at
fuortkamen. Nou, dy wiene der net. Dus oan dit plan
kinne wy fierder arbeidzje.
In hiel oar fraechstik is, dat wy yntusken hieltiten
mear klem roun binne mei it tün fan de pastorije. De
Ried wit, dat yn it bistimmingsplan in üntslutingsdyk
opnommen is, hwerfoar in stik fan dat tün nedich is.
Dêroer binne wy it alhiel iens mei de tsjerkfaldij. Dat
nawwe wy yn in gearkomste mei alle tsjerkfalden (dêr
wie de dümny ek by), hielendal bisprutsen ünder lie-
ding fan de bitrutsen notaris. En yn dat bisprek hat
de notaris by alle puntsjes frege: Dêr binne wy it dus
oer iens? En alles wie akkoart. Der wie dus gjin inkel
biletsel. En der is yn alle ridlikheit oannommen de
bitrutsen akte nou mar ris to passearjen. Mar nou
blykt, dat (op groun fan bipaelde regleminten, regel jen
de de trakteminten fan de predikanten by de N.H.
tsjerke) de meiwurking fan de dümny nedich is en
de dümny wol dy meiwurking net jaen. Ik fyn dit in
tryste gong fan saken, mar it is sa. De dümny moat
dus in hantekening sette, mar hy wol dat net dwaen.
Dêrom sitte wy klem. En in ünteigeningsprosedure
hat nei alle gedachten gjin groun, omdat wy oerien-
stimming birikt hawwe mei de eigeners fan de groun.
Wy moatte dat mar ris rjochtskundich bisjen. Miskien
kinne wy troch it üntstean fan in fakature by de Herf.
Tsjerke yn Wurdum ta in „geruislozer" oplossing kom-
me. Dêr skynt ienich perspektyf yn to wêzen. Mear
wit ik der net fan, hwant dümny hat net by my west.
Ik hoopje, dat de Ried fan my oannimme wol, dat ik
it tige spitich fyn foar Wurdum. Men moat by it bi-
stjür mei sa folie dingen rekken halde.
In inkele opmerking oer de moty.
Yn de nota fan 28 novimber 1968, riedsbrief nr. 446,
stiet ünder punt 9, oangeande Wurdum: „In verband
met de omstandigheid, dat G.S. hun goedkeuring heb
ben onthouden aan het bestemmingsplan Wirdum-zuid,
zult U een nieuw plan moeten vaststellen, waarbij de
beslissing van G. S. zoveel mogelijk in acht zal moe
ten worden genomen." Under it haedstik: „Tijdschema
waarin de plannen moeten worden voorbereid" stiet
op side 3 yn de léste regel: „Wurdum yn it earste heal
jier fan 1969". Dit wie in prinsipe-ütspraek. (De heer
Heidinga: Wirdum-noord of Wirdum-zuid?) Wurdum-
süd wurdt letter yn haedstik 3 oanhelle as Wurdum,
mar ik woe dy saken byinoar halde. Hwant wy haw
we by Wurdum oant nou ta praet oer in bistimmings
plan foar Wurdum-süd. It struktuerplan jowt rüchwei
in formaet foar it gehiel oan, mar dêr binne wy op
it stuit noch net üt.
Der is al earder ütmakke, dat it üntwerpen fan
plannen foar Wurdum, sjoen de hiele tarissing, it béste
by de eigen tsjinst bliuwe koe. En ik tocht, dat soks
forstannich is. Wy hawwe ek mei Goutum goede ün-
derfinings mei de tsjinst opdien. Ik leau net, dat it
goed is, nei't de Ried doe bisletten hat it by de eigen
tsjinst to dwaen, it nou oan in oar op to dragen.
Punt 2 fan 'e moty bitsjut ik siz it mar krekt
sa't it is dat wy it bistimmingsplan Wurdum-noard,
hweroer noch gjin ófroune tinzen bisteane, üt it ge-
hiel lichte moatte, alle oandacht dêroan jaen moatte,
en dat bitsjut ek ik siz it yn alle iepenhertich-
heit dat wurk lizzen bliuwe moat. En dan hawwe
wy noch net de wissichheit, dat wy der yn 1970 yn-
died ütkomme. Wy nimme dan insidinteel in bislissing
oer in bipaeld doarp, wylst wy yn it romtlik ramt,
lyk as de hear Tjerkstra krekt sei, t.o.f. de doarpen yn
üs plattelansgebiet noch net ta in konklüzje kommen
binne. Ik leau. dat wy trochgean moatte op dit stuit
üs oandacht to konsintrearjen op it sa fluch mooglik
ütfieren fan it bistimmingsplan Wurdum-süd. Dat is
it earste hwat foar üs leit. De hear Miedema hat sein,
dat der in oanfraech wêze soe fan in wenningboufor-
iening om yn Wurdum to bouwen. Dizze oanfraech is
wy net bikend en ek nei ynformaesje bin ik dêroer net
wizer wurden. Ik soe net witte hwer't dy oanfraech
lizze kin. (Stini: Op de ófd. Wenningsaken.) Dat leau
ik net, hwant oer 't ginnerael is de haedamtner, chef
V.O.W., aerdich goed op 'e hichte hwer't dy dingen
lizze. Ik tocht, dat de hear Miedema yn 'e war is mei
de bilangstelling dy destiids it Bouwfonds Nederlandse
Gemeenten foar Wurdum hawn hat, in bilangstelling
dy't der, op dit momint alteast, net mear is. It brief
is my net bikend en miskien kin de hear Miedema it
boppe wetter bringe. Ik wit net oft der wenningbou
komme kin yn Wurdum, mar yn it foar-oerliz is my
bleken, dat premybou net ünmooglik is.
Dan de kwestje fan it oankeapbilied. Wy binne, mei
in hwat yngewikkelde konstruksje (hwerby wy de fi-
nansieringsproblemen sa fier mooglik ünder de tafel
skoud hawwe), ré kommen mei it keapjen fan de
pleats fan Schuurmans. Soene wy nou op dit stuit üs
oankeapbilied konsintrearje op in gebiet, dat noch net
yn in bistimmingsplan bigrepen is, dan bin ik bang,
dat wy by Dep. Steaten dochs wol op swierrichheden
stuitsje sille. Ik bin it alhiel mei de hear Tjerkstra
iens, dat, salang wy net krekt witte, hoe't it model fan
it doarp wurdt en gjin ynsjoch hawwe yn it totael, wy
gjin foldwaende basis foar it hiele oankeapbilied yn
dat gebiet hawwe. Ik üntried dus op dit stuit dizze
moty; dy is „onaanvaardbaar".
De Voorzitter schorst, om 23.00 uur, de vergadering
voor het houden van een pauze.
De Voorzitter: Ik heropen de vergadering (23.15
uur) en stel U voor eerst volgno. 188 te behandelen,
aangezien enkele raadsleden nog niet ter vergadering
zijn teruggekeerd.
Volgno. 188.
Vragen 1 en 2.
De heer Visser: In de afdelingsvergadering heb ik
mijn twijfel uitgesproken over het rendement van de
kosten van net Bureau Huisvesting hier ter stede. In
december 1969 werd een nieuwe ontwikkeling ingeluid
ten gevolge van het kerstpakket van Minister Schut in
de vorm van een aantal richtlijnen voor het Bureau
Huisvesting. Op grond van die richtlijnen zal, naar ik
meen, ingaande 1 maart a.s., de bevoegdheid van het
Bureau Huisvesting op een aantal punten m.b.t. het
afgeven van woonvergunningen worden beperkt een
beperking, die m.i. vrij fors is. Dit zal, dunkt mij, toch
ook wel gevolgen hebben voor de taakstelling van dit
Bureau. Vandaar, dat ik bij mijn opmerkingen de uit
gavenpost van dit Bureau (ongeveer 1 ton) betrokken
heb. Daar komt nog bij, dat, als ik het goed heb be
grepen, de Woonruimtewet uiterlijk 2 jaar na het in
gaan van de huurliberalisatie buiten werking zal wor
den gesteld. Voor Leeuwarden zou dat dan op 1 sep
tember 1971 zijn. Ook dit zal toch heel wat conse
quenties hebben voor de taak van het Bureau Huis
vesting. De Wethouder heeft vanavond nogmaals ge
wezen op de plannen van het College m.b.t. de samen
werking met woningbouwcorporaties. Ik vraag mij
echter af of een vorm van samenwerking met de wo
ningbouwcorporaties, zoals bedoeld door de Wethou
der, beslist noodzakelijk dan wel nuttig moet worden
geacht. Misschien is het in de gegeven omstandigheden
nog niet mogelijk deze kwestie ver uit te diepen, maar
ik zou er graag nog iets naders over vernemen.
De heer De Jong (weth.): Zo lang de Woonruimte-
wet in Leeuwarden nog van kracht is, blijft de huidige
situatie van het Bureau Huisvesting gehandhaafd, waar
bij iedere woningtoewijzing moet worden geregistreerd.
Voorts zullen per kwartaal verslagen van de doorstro
ming moeten worden opgezonden. Zoals ik reeds heb
gezegd, is het wel mogelijk, dat wij de ingangsdatum
voor het opheffen van de Woonruimtewet in Leeuwar
den vervroegen, mits wij van tevoren met de woning
bouwcorporaties duidelijke richtlijnen overeen kunnen
komen. Die zijn niet alleen nuttig, maar ook noodzake
lijk, wanneer wij zouden overgaan tot de overdracht
van amovatiepanden. Wij durven dat niet aan, zonder
dat wij een voldoende greep hebben op het totale wo
ningbestand in Leeuwarden, dat betrekking heeft op de
vervanging van amovatiepanden, de renovatiepanden en
de krotwoningen. Ook uit dien hoofde zullen we straks
in de nieuwe situatie zeker een taak hebben voor het
Bureau Huisvesting. Alleen is het de vraag of dat nog
in dezelfde omvang het geval zal zijn. Zo niet, dan zal
dat uiteraard in de begroting wel worden verwerkt.
Bovendien behoudt het Bureau Huisvesting ook na
opheffing van de Woonruimtewet de verantwoordelijk
heid voor de toewijzing van woningen binnen het ge
meentelijk Woningbedrijf. De consequenties van e.e.a.
kunnen we echter nu nog niet overzien.
De heer Visser: Wanneer we rekening houden met
het debiet van de woningbouwcorporaties, dan zal bij
opheffing van de Woonruimtewet driekwart van het
debiet van thans vervallen. (De heer De Jong (weth.):
Dat is wel waar, maar wanneer wij met de amovatie/
renovatie een aanvang maken, dan komen we, zo ge
zegd, van het confectiewerk in het maatwerk en dat
vraagt per geval veel meer tijd, ook in de begeleiding.
We weten dus nog niet, hoeveel werk daarmee ge
moeid zal zijn. Zo lang het Bureau Huisvesting met
al zijn ervaring en registratie nog bestaat, zou ik het
daarbij wel een functie willen laten vervullen. Wij
zullen hiermee echter ongetwijfeld nog bij de Raad
komen.) Dan blijft nog de vraag over of we daarvoor
een apart apparaat in stand zullen moeten houden.
(De Voorzitter: Dat kunnen we echt nog niet over
zien, mijnheer Visser. U moet nog even geduld hebben,
totdat Weth. De Jong zijn overleg met de woningbouw
corporaties heeft beëindigd. Op de een of andere wijze
komen wij er vast weer in de Raad op terug.) Ik zou
U toch in overweging willen geven om tijdig te be
kijken of dit niet kan worden gebundeld met het Wo
ningbedrijf. (De Voorzitter: Daar zijn wij al steeds
mee bezig.)
De Voorzitter: We gaan thans nog even terug naar
het vorige punt (volgno. 162, vraag 19) voor de twee
de instantie.
De hear Tjerkstra: Tank foar de soepele hal ding,
mynhear de Foarsitter.
Jo hawwe wol bigrepen, dat ik tsjin de moty, sa't
dy der lei, biswieren hie. Oan de oare kant stie ik der
sympathyk tsjinoer, joun to bisykjen foar in bipaeld
doarp in konkreet bislüt to nimmen. Ik leau, dat wy
it net allinne bliuwe litte meije by frijbliuwende leaf-
desforklearringen. De hear Miedema en ik hawwe it
kofjeskoft sa nuttich mooglik brükt en wy binne ta in
mienskiplike opset fan in moty kommen.
Wy binne der fan ütgien, dat punt ien yn de oar-
spronklike moty forfalle kin, omdat eins al fêststiet,
dat de eigen tsjinst it üntwerp meitsje sil. Mar dêr
moatte wy it noch wol efkes oer hawwe, hwant ik wit
net, oft de tsjinst hwat wy freegje ek wol ütfiere
kin.
It twadde punt is wizige yn dy sin, dat en dat
wie dus myn biswier wy üs net bine oan in bipaelde
sektor fan Wurdum, mar bisykje to kommen ta in
plan foar hiel Wurdum, net fuortendaliks mei foar-
skriften en de hiele ratteplan, mar in sketsmatige op-
set foar Wurdum yn syn totaliteit. Dat plan moat dan
binnen in bipaelde termyn yn de Ried yn bisprek
komme, sadat men der oer diskussiearje kin en der
mooglik ek noch bipaelde foroaringen yn oanbringe
kin. Dêrnei kin dan bisletten wurde, hokker plak it
gaedlikste is om earst yn bistimmingsplanfoarm üt to
wurkjen en dêr dan mei to set to gean. It tredde punt
fan de oarspronküke moty soene wy dan yn dit ramt
wol misse kinne.
De moty is troch de hear Miedema en my ünder-
tekene. It is in gearmjuksjel fan de aide moty en de
nije tinzen; hjir en dêr miskien net sa lokkich redi-
gearre.
De moty is nou dizze:
„De Raad der Gemeente Leeuwarden; in vergadering
bijeen op 24 februari 1970; draagt het College van B.
en W. op de nodige werkzaamheden te verrichten om
te komen tot vaststelling van een volledig afgerond be
stemmingsplan voor Wirdum. De Raad verzoekt het
College rekening te houden met de wens van de Raad
een schetsplan voor geheel Wirdum in het komende
halfjaar in de Raad in bespreking te geven."
De Voorzitter: Trekken de heren Miedema en Hei
dinga de eerste motie in? Ja. Dan is die dus van de
baan.
De heer Schönfeld: Ik ben gewend mij aan een
vooraf gemaakte afspraak te houden. Met deze af
spraak doel ik op hetgeen n.a.v. dit punt staat in de
samenvatting van de punten, die in deze zitting aan
de orde zullen worden gesteld. Ik vind het toch van
bijzonder weinig sportiviteit getuigen, dat de heer Mie
dema deze motie niet door mij heeft laten mede-onder
tekenen, zoals indertijd was afgesproken. Van mijn kant
blijf ik echter wel sportief door vóór deze motie te
stemmen (zij het dan, dat de vorm ervan enigszins is
gewijzigd), omdat het belang van Wirdum bij mij pre
valeert boven de eer.
De hear Tiekstra (weth.)Ik haw oan it ein fan
myn bitooch yn earste ynstansje it wurd „onaanvaard
baar" brükt; ik hie better sizze kinnen „onuitvoerbaar".
Itselde soe ik t.o.f. de nou modulearre moty net sizze
doare. Binammen ek troch de taljochting, dy't de hear
Tjerkstra jown hat. Hy seit: Wy drage it Kolleezje
op mei in sketsplan to kommen; dat hoecht net kom
pleet mei stikken to wêzen. It haldt fansels wol yn,
dat der in opfetting ta ütdrukking komme moat en
dat der dus in taljochting by wêze moat. In fraechje
noch (en nou wurdt ik in bytsje skoalmasterich)It is
nou hast 15 febrewaris. Sizze de hearen: It moat yn
it earste healjier fan 1970 of jowe se üs in healjier?
(De heer B. P. van der Veen: Er staat in de motie:
Het komende halfjaar.) Nou, dan hoopje ik, dat wy
mei rjocht en reden oan de opdracht fan 'e Ried fol-
dwaen kinne. En dan haw ik op dit stuit gjin biswieren
tsjin dizze moty.
De Voorzitter: Het College is dus bereid deze motie
uit te voeren. Ik neem dus aan, dat we daarover niet
meer hoeven te discussiëren of te stemmen.
Vragen 7 t.e.in. 11.
De heer Kingma: Ik zie ervan af over deze vragen
nog het woord te voeren.
Hoofdstuk VIII Onderwijs, Cultuur en Recreatie.
Par. la en lb Kleuteronderwijs.
De heer Hogenlijk: Onder de mogelijkheden tot het
opvangen van 3-jarige kleuters versta ik geen kinder
crèches, waar kinderen tijdens de afwezigheid van de
moeder doeltreffend worden bewaakt en verzorgd. Ik
wens ook geen voorziening, zoals men die in Drachten
realiseert, een soort dagverblijf voor kleuterverzorging.
(Men meent in Drachten, dat men na Arnhem als
eersten met een dergelijk experiment start, maar men
vergist zich naar mijn mening. Arnhem heeft iets heel
anders, nl. een soort buitenschool voor kleuters. Drach
ten streeft meer naar een soort kleuterdagverblijf, zo
als wij in Leeuwarden hebben.) Mijn wens gaat ech
ter uit naar een vorm van onderwijs, die twee elemen
ten sterk benadrukt, nl. het beter leren spelen met
goed speelgoed en het bijbrengen van een zekere taal
rijkdom bij die kinderen, die daarin door de gebrek
kige ontwikkeling van hun milieu een achterstand ver
tonen. Deze achterstand is later eigenlijk niet meer
in te halen. „Taalarmoede is een duurzame barrière
voor iedere verdere ontwikkeling", zegt prof. Van Heek
en in de vele publikaties, die de laatste jaren aan dit
onderwerp zijn gewijd, kan men soortgelijke uitspraken
lezen. Ik zou de Wethouder willen verzoeken een on
derzoek te doen instellen naar de noodzaak van peuter-
onderwijs en indien dit onderwijs noodzakelijk blijkt,
te doen onderzoeken, hoe dit onderwijs via een expe
riment te verwezenlijken valt.
De heer Ten Brug (weth.): Ik ben bereid beide
onderzoeken op gang te brengen.
Par. 2a Basisonderwijs.
Volgno. 316.
De heer Hogendijk: Verschillende keren heb ik reeds
over dit onderwijs gesproken en ik zal nu niet alle
argumenten herhalen. Ik zou wel graag een conclusie
willen voorlezen uit de nota inzake de onderwijsver-
goedingen (2 oktober 1969) van het Convent van Prot.
