4
ten: Als de brug er straks toch moet komen ik heb
persoonlijk de indruk, dat de Raad er prijs op stelt,
dat de brug er komt wie moet dat dan betalen?
Dan heb ik nog een tweede punt. Ik ben even over de
brug gegaan die over de Wirdumervaart ligt. Die brug
naast Rapenburg staat ook op de prent die bij
dit plan hoort. Het is een leuk bruggetje, maar ik heb
geconstateerd, dat wij het schromelijk verwaarlozen.
De onderbouw lijkt mij nog wel vrij gaaf, maar de
leuningen zijn half verrot; die zijn misschien in 7 of
8 jaar niet geverfd. De leuningen zullen so wie so moe
ten worden vernieuwd. Dat bruggetje ligt in het loop
pad, dat straks bij het huis van één Uwer voorgan
gers, mijnheer de Voorzitter, langs loopt en dat pad
zal een leuk ommetje worden, ook voor de mensen
die daar wonen. Dat bruggetje kan, dacht ik, heel
goed gehandhaafd blijven. Zoals ik al zei, de onder
bouw lijkt nog behoorlijk gaaf. Het is m.i. wel dien
stig, dat wij iets doen voordat dat bruggetje verder
aftakelt.
Het pad bij het bruggetje is een grote wildernis. Ik
wil graag even iets van de Wethouder weten. De kos
ten van het aan te leggen wandelpad zullen toch moe
ten drukken op dit bestemmingsplan? Dat lijkt mij
voor de hand liggend. Nu zijn er al een groot aantal
bungalows en eengezinshuizen gebouwd in die hoek;
de gelden voor die grond hebben wij dus reeds binnen.
Het lijkt mij dan ook zaak, dat we nu zo zachtjes-aan
dat wandelpad maar eens gaan aanleggen. Er staan
(ik dwaal wat af, maar ik hoop, dat U mij dat niet
kwalijk zult nemen) in het tracé van het pad een paar
oude iepebomen. Die staan daar ciood te gaan. Die
bomen wil ik mèt het bruggetje in de aandacht van
onze dienst aanbevelen.
Dan wil ik toch nog iets zeggen over de situering
van de flats in dit bestemmingsplan. Wij hebben na
tuurlijk al heel erg vaak over dit plan gesproken en
op het laatst heb je er eigenlijk geen „puf" meer in
er nog eens over te beginnen. Wij hebben dit plan in
al zijn uitwerkingen en facetten begeleid in de Com
missie Ruimtelijke Ordening. Enfin, we weten het al
lemaal wel, dit plan is vreselijk vaak gewijzigd. Nu
eindelijk is het hier bij ons op tafel en dat is maar
een geluk ook. En nu zou je kunnen zeggen de
heer Van der Veen redeneerde eigenlijk ook al in die
geest Het moet een keer klaar, vooruit maar.
Maar, ik begin er toch maar weer aan. Ik vind de
situering van die flats in dit plan toch niet erg ge
lukkig. Dat geldt eigenlijk voor twee flats; die zou
ik er speciaal uit willen halen:
le de flat die bij het Van Harinxmakanaal in een
groengebiedje is gepland. Ik vind dat nog de ergste
niet. Ik geloof, dat we daar nog wel overheen zouden
kunnen stappen (niet over de flat, maar over de si
tuering dan), maar de situering is niet fraai;
2e de flat die aan de Weideflora is gepland bij de
patiowoningen. De situering van deze flat vind ik be
paald ongunstig. Ik geloof, dat we er verstandig aan
zouden doen die flat daar niet te bouwen. Dat ding
past daar niet. Het is een gebied van eengezinswonin
gen waar één zo'n kubus uit komt schieten. Ik zie
geen aanleiding, dat dat ding daar nu juist zou moe
ten staan. Het benadeelt de privacy van de woningen
er omheen.
Dat doet die andere flat die ik noemde ook wel, maar
niet in die mate als deze. (De heer Tiekstra (weth.):
Maar waar moet die flat dan wel komen, mijnheer Hei
dinga?) Nergens; dat ding moet er uit.
Er blijven altijd wensen over. Wij willen het altijd
wel mooier en beter doen en het kan ook mooier en
beter, maar we worden ook door de economie van een
plan wel eens gedwongen in een bepaalde richting die
we eigenlijk liever niet uit willen. Maar als geheel
acht ik dit toch nog wel aanvaardbaar. Ik geloof wel,
dat het een goede wijk kan worden.
De heer Van der Wal: Allereerst wil ik opmerken,
dat wij veel waardering hebben voor de uitgangspun
ten en de doelstellingen van dit bestemmingsplan. Ook
de behandeling van her autoverkeer in dit plan spreekt
ons erg aan; de heer Van der Veen is daar al uitvoerig
op ingegaan. Vooral de nadruk die de ontwerpers leg
gen op de herkenbaarheid en de leefbaarheid van de
wijk, juichen wij toe, want daaraan heeft het in nieuw
bouwwijken van Leeuwarden wel eens ontbroken; niet
alleen daar trouwens. Men tracht die herkenbaarheid
o.a. te bereiken door waar twee hoofdstructuren elkaar
kruisen dit duidelijk te accentueren; bijv. waar de
hoofdontsluitingsweg en de watersingel elkaar kruisen,
wil men dit visueel duidelijk maken d.m.v. die brug
(inmiddels een beruchte brug). Dit klopt ook helemaal
met de doelstellingen voor deze wijk, waar wordt ge
sproken over herkenbaarheid en leefbaarheid. Ook de
Commissie ex art. 8 of de commissie ad hoe (zoals de
heer Van der Veen zegt) hecht veel waarde aan deze
brug. Ondertussen is de hoofdontsluitingsweg al aan
gelegd.
In plaats van de brug heeft men een onzichtbare
duiker gelegd. Die ligt daar inderdaad. (De heer Hei
dinga: Heeft U hem gezien?) Nee, ik ben naar een
keetje gegaan en daar was toevallig een opzichter van
Openbare Werken. Die zei: Ja, er ligt een duiker van
75 cm dik(De heer Tiekstra (weth.): Diep!) Ja,
goed. (De heer R. F. van der Veen: Voor gemeente
opzichters een vrij normale maat, dacht ik.) (Gelach)
Ik zou de Wethouder willen vragen of de aanleg van
de brug in de planning voor het uitbreidingsplan voor
komt, en zo ja, wanneer die brug dan wordt aange
legd? Ik wil ook graag weten of de aanlegkosten in
de grondprijscalculatie zijn opgenomen.
Dan nog iets over de koppeling van deze wijk aan
de binnenstad. In de toelichting van het bestemmings
plan wordt gesproken over de slechte verbinding met
de binnenstad en dan in het bijzonder voor voetgan
gers- en fietsverkeer. Is er in dit verband wel eens
gesproken over een voetgangers- en fietstunnel onder
de Aldlansdyk door, aansluitend op de Badweg?
Ik heb gehoord, dat het zuidelijk gedeelte van de
wijk met klinkers wordt bestraat en dat het noordelijk
gedeelte wordt geasfalteerd. Als dit juist is, wat is
hiervan dan de reden? Het lijkt mij juister, dat de
hele wijk op de hoofdontsluitingsweg na; die ligt
er al met klinkers wordt bestraat. Dat zou kunnen
meehelpen het autoverkeer wat af te remmen.
De hear Singelsma: Ik kin it mysels maklik meitsjc
nei alle lof en wurdearring dy't oer dit plan al ütsprut-
sen is.
Ik kin wol sizze, dat it yn wêzen fansels foar in Ont
werper wol hwat in heikerwei is, as hy sjocht, dat de
boartlike eleminten dy't der yn sa'n plan binne stik
foar stik eins fordwine moatte, eliminearre wurde; de
wetterpartijen, de brechjes ensfh., dy't krekt it wol-
wêzen, de aerdichheit fan sa'n plan ütmeitsje, de lyts-
skealige eleminten(De hear Tiekstra (weth.):
Hwer stiet, dat der gjin wetterpartijen komme?) Ik
bin nou efkes oan it wurd. (De hear Tiekstra (weth.):
Mar ik mei wol efkes ynterrumpearje As Jo ütpraet
binne, wol ik graech fierder gean. (De Foarsitter: Dc
hear Singelsma hat it wurd.) Dat tocht ik ek. (Laitsjen)
Der binne guon dy't miene, dat hja altiten it wurd
hawwe moatte.
Ik wie dus oan it wurd en ik sei, dat it eins foar in
üntwerper wol hwat in fortrietlike boel is as hyltiten
op groun fan de ekonomy bipaelde eleminten üt it plan
fordwine moatte.
Sapas is der praet oer de üntslutingswei. It ,,racc-
baen-syndroom", de goarre dy't wy yn Ljouwert hawwe
en dy't wy ek yn it Bilgaerd ta utering kommen sjog-
ge, komt hjir ek wer op 'e proppen. Der moatte brede
üntslutingsdiken komme fan 9 m; as der in pear bak-
fytsen oan 'e kant steane moatte twa bussen inoar ek
noch foarby kinne. Ik fyn dat net nedich. Ik bin it mei
de hear Van der Veen iens, wy moatte mear ta op
hwat smellere wegen en mear fan soksoarte dingen.
(De hear Ten Brug (weth.): De smelle wei.) Just,
dat kinne Jo as dolearend man(Laitsjen) (De
hear Ten Brug (weth.): Né.) O, bin ik wer mis, nou
goed. Jo kinne it yn elts gefal wol meifiele.
Nou noch hwat oer de forneamde brêge. Ik tocht,
krekt as de hear Heidinga, dat de keaper fan dit hiele
objekt soargje moast foar de brêge. Ik haw ek al sjoen,
dat der in düker leit. Ik haw bigrepen, dat de lju dy't
dat plan ütfiere, dy brêge net bitelje wolle. Men soe
der fansels noch in greatere düker lizze kinne, fan
miskien in pear kear sa great. De dyk moast dan in
bytsje omheech en dan üntstiet der in optysk cffekt;
dan hat it dochs noch hwat fan in brêge. ïk wit net
5
oft dat kin. Yn elts gefal hie ik yn de Kommisje Romt-
like Oardering üt de wurden fan de Wethalder eins
hast preaun: dy dyk leit der nou wol, mar och, it is
mar in lyts kunstke en hakje in stik üt it asfalt wei,
en dan komt der wol in brêge. Ik wit net oft ik dat
goed bigrepen haw. (De hear Tiekstra (weth.): De ekse-
gese kloppet net hielendal.) Dat wie myn sterkste punt
miskien net. (Laitsjen) Mar dat komt dan fansels,
trochdat de wurden fan de Wethalder hwat dizenich
wiene. De hear Van der Wal is wiidweidich op dy brêge
yngien en ik wie yn it folste fortrouwen: dy brêge
komt der wol. Nou haw ik bigrepen, dat wy it seis
bitelje moatte as wy de brêge hawwe wolle; dc kcapers
fan it plan dogge dat yn elts gefal net. Dêrmei for-
dwynt in aerdich en boartlik elemint üt dit plan. Mar
ik wol de grime dy't wol yn my opkomt, efkes foar
my halde. Ik wachtsje it antwurd fan de Wethalder
earst ris óf. Hy kin miskien krekt fortelle hoe't dc
saek ynelkoar sit. Ik soe sizze: Lit ik dêr mar efkes
op wachtsje.
De hear Tiekstra (weth.): Hwannear't ik dc léste
wurden fan de hear Singelsma mei bitrekking- ta it bi-
stimmingsplan Aldlan-west as in opdracht ütlizze soe,
en ik soe dan binammen bigjinne mei nochris oer to
eidzjen alles hwat sa foar en nei yn dizze seal en op
oare plakken büten dizze seal oer de üntjowing fan
Aldlan-west sein is, dan hie ik aerdich mear tiid ne
dich as ik foarnimmens bin to brüken.
Men weet, dat wij bij de ontwikkeling van dit be
stemmingsplan, omdat wij de woningbouw vooruit
moesten en wilden helpen, op een aantal beslissingen
vooruit zijn gelopen. Dat zijn beslissingen die de Raad
heeft genomen. Eén van die beslissingen is geweest
de aanleg van de hoofdontsluiting zoals die er nu ligt.
Ook hebben wij één- en andermaal de transacties met
hun eigen financiële voorwaarden met de exploitanten,
in het bijzonder die van het zuidelijk gebied, hier in de
Raad gehad. Op dit ogenblik in het midden latende of
wij nog in staat zouden zijn in die onderhandelingen
meer kosten in het plan te brengen dan toen overeen
is gekomen, moet ik alleen maar zeggen, dat de finan
ciële ruimte die ons geboden werd voor de realisering
van die transacties, betrekking had op een vrij groot
pakket particuliere woningen, duidelijk ook in het ka
der van wat de betreffende opdrachtgever in dat ge
bied nog haalbaar, eventueel acceptabel achtte i.v.m.
zijn bouwprijzen resp. grondprijzen. Ik dacht, dat ook
de Raad aan deze beslissing m.b.t. deze groep belang
hebbenden toch vrij sterk gebonden is.
Ik zeg nadrukkelijk, dat op dit moment aan deze
transacties ten grondslag liggen de kosten zoals die
gemaakt zijn plus de kosten die binnen het gebied nog
gemaakt moeten worden. Dat bitsjut wol en dan
kom ik by de hear Singelsma dat de wetterpar
tijen der yn sitte en der yn bliuwe. Dat bitsjut ek, dat
de forbining dy't yn it südlik gebiet fan it plan leit
en dan kom ik bij de heer Heidinga inderdaad, zoals
op de plantekening staat aangegeven, een vaste ver
binding is. De heer Heidinga bedoelde vermoedelijk
het stuk weg in het zuidelijk plangebied tussen de
waterpartijen. De waterpartijen liggen daar aan weers
zijden van de weg; uiteraard is er een doorstromings
mogelijkheid onder de weg aangebracht.
Voor wat de financiële consequenties betreft, zal
vermoedelijk het „wegpoetsen" van de flat, zoals de
heer Heidinga wilde, wel een moeilijk element worden
in het kader van de transacties met de beleggers en
bouwers. Als in deze plan-opzet de opbrengst van deze
flat een zeer duidelijke rol speelt, dan is het, dacht ik,
bijzonder moeilijk te verantwoorden deze flat uit het
plan te halen; het is nog de vraag of het mogelijk is
een betere situering voor deze flat te vinden. Als er
een andere plaats voor deze flat gevonden had moeten
worden, was het beter geweest, dat daar eerder een
opmerking over was gemaakt. Dit is de laatste gele
genheid om die opmerking te maken; dat snap ik ook
wel. Ik geloof, dat er best over de situering gesproken
zou kunnen worden, maar daarbij moet het heel dui
delijk zijn, dat de bebouwingsdichtheid door de aan
wezigheid van flats mede bepaald wordt.
Dan iets over de overige bruggetjes binnen het plan
gebied. Ik heb er geen bezwaar tegen bruggetjes
die in de plan-tekening zijn te maken, eventueel in
het plan op te nemen. Ik moet er wel bij zeggen, dat
welbewust in de hoofdontsluitingsweg de brug op de
tekening is blijven staan om de mogelijkheid open te
houden deze wel te maken, zodra duidelijk is, dat in
de realisering van dit plan het ook inderdaad finan
cieel gezien mogelijk zou zijn om met de middelen die
het plan oplevert, de brug te bouwen. De mogelijkheid
is dus in het plan gereserveerd. Daarover zijn de tech
nici het samen eens. Daar hoeft verder m.i. geen pro
bleem van gemaakt te worden. Alleen zal moeten blij
ken, of het er in zit. Vandaar, dat op het ogenblik de
ontwikkeling nog moet worden afgewacht.
Was de brug niet in het plan geprojecteerd, dan zou
ze ook niet gemaakt kunnen worden. Nu is die er wel
in geprojecteerd. (De hear Miedema: Op papier.) Dat
is fansels wol it earste hwat der bart, nou? Hwat jo
wolle moatte jo earst op papier sette. It is net genöch,
dat de Wethalder it seit. Hoewel, er is een aantal raads
leden dat graag bepaalde uitspraken van de Wethou
der wil horen en bepaalde toezeggingen van hem wil
hebben. Ik moet wel nadrukkelijk zeggen, dat je aan
toezeggingen van de Wethouder alleen niet zo bar veel
hebt, tenzij het een toezegging is bepaalde zaken in
de overwegingen te betrekken.
Aan het adres van mevr. Brandenburg zeg ik, dat
in de kavelprijzen bij de huidige financiële opzet van
dit plan de aanlegkosten van de brug niet zijn opge
nomen. Als blijkt, dat de financiële ruimte wel aan
wezig is, zou de brug gemaakt kunnen worden.
Dan heeft de heer Van der Veen gevraagd wat de
zin is van het vaststellen van dit plan door de Raad.
Het raadsbesluit is natuurlijk alleen maar een pu
bliekrechtelijke fundering van alles wat wij tot op he
den in dit gebied al gedaan hebben, resp. van de ver
schillende besluiten die de Raad m.b.t. de woningbouw
in dit gebied reeds genomen heeft. Ik denk daarbij
ook aan de woningbouw in het noordelijk gedeelte van
dit plan. Het is, dacht ik, voor de heer Van der Veen
een vertrouwde gang van zaken, dat er pas tijdens de
realisering een definitief en gedetailleerd bestemmings
plan komt. Ik herhaal echter met grote nadruk
deze Raad weet het ook wel dat wij heel hard aan
allerhande zaken moeten trekken om allereerst de wo
ningbouw veilig te kunnen stellen. En in dat opzicht
doet zich vaak de situatie voor ook nu nog dat
de vaststelling van het bestemmingsplan er achteraan
hobbelt. Dat is zo geweest met Lekkumerend-oost;
dat heeft zich ook hoewel we daarvoor een vlek-
kenplan hebben afgespeeld m.b.t. het Westeinde.
Dit speelt dus ook voor dit gebied. Zolang wij niet in
de situatie zijn gekomen, dat er rustig een voorberei
ding en planvaststelling vooraf kan gaan aan de rea
lisering van een plan, moeten we genoegen nemen met
de situatie, dat in feite de beslissing van de Raad over
een bestemmingsplan voor een groot deel niet meer is
dan een formele aangelegenheid.
Dan heeft de heer Van der Veen gemist het advies
van de Raad voor de Volkshuisvesting. Eigenlijk past
dat in deze hele situatie. Ik meen, dat eind 1970 over
een eerder plan voor Aldlan-west al advies is uitge
bracht door de Raad voor de Volkshuisvesting. Na
dien is het plan de molen ingegaan en allerhande over
leg gepasseerd. Dat staat allemaal in de stukken. Het
plan dat nu voor ons ligt is het eindresultaat van al
dat overleg. Het leek niet noodzakelijk om opnieuw het
advies van de Raad voor de Volkshuisvesting te vra
gen; bovendien zijn al een groot aantal wezenlijke
elementen van het toenmalige advies van die raad
opgenomen in het plan. Dat betekent dus, dat het ad
vies van die raad inderdaad wel in dit definitieve plan
gefunctioneerd heeft.
De heer Van der Veen vraagt zich af, of de aange
houden parkeercapaciteit wel voldoende zal zijn. Op
dit ogenblik ligt de norm, voor dit plan aangehouden,
hoger dan die welke in Leeuwarden tot op heden werd
gehanteerd. We moeten goed bedenken, dat elke extra
parkeerplaats alleen maar meer kosten veroorzaakt en
nu meer kosten maken zonder die duidelijk te kunnen
motiveren met de beschikbaar zijnde statistische ge
gevens, is een zaak die m.i. op dit ogenblik niet ver
antwoord is, rekening houdende vooral met wat door
verschillende gegadigden en in het bijzonder door de
Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Orde
ning geaccepteerd wordt aan grondkosten. Dat is al-
