1
RAADSVERGADERING
20
extra subsidies en ga zo maar door. Wanneer je dan
het totaal overziet vanuit die verantwoordelijkheid
en daar gaat het mij nu om dan moet je heel reëel
twee dingen vaststellen op een moment waarop je
een streep zet onder een bepaalde periode van je leven.
Dan kun je aan de ene kant zeggen: Er zijn een aan
tal mooie dingen voor de mensen tot stand gekomen
en als ik daar iets aan heb mogen doen dan stemt dat
dankbaar en tevreden. Maar dan moet je ook eerlijk
genoeg zijn om te zeggen: Daar waar fouten zijn ge
maakt wil ik daar niet onder vandaan lopen. Terug
blikkend op die periode van 28 jaar kan ik wei zeggen
dat niet iedere wijk die gebouwd is zo is als hij eigen
lijk had moeten zijn, dat er op het terrein van de
woningbouw aanwijsbare fouten zijn gemaakt, dat er
wellicht meer buurten en wijken onder slopershamers
zijn gevallen op grond van de toen geldende in
zichten dan wij nu op dit moment met elkaar goed
zouden kunnen vinden en dat wij met elkaar in de
financiële puree terecht gekomen zijn. Die weegschaal
wil ik heel bewust hanteren op dit moment. Nu kun
je voor de financiële situatie van de gemeenten der
Nederlanden dus ook voor die van de gemeente
Leeuwarden een aantal factoren aanwijzen. Op een
andere plek zeg ik dan vaak dat de rijksoverheid het
niet goed doet in de financiële verhouding van rijk en
gemeenten. Ik denk aan de manier waarop de doel
uitkeringen op dit moment gehanteerd worden, ik
denk aan het toepassen van de structurele budget
norm, ik denk ook aan het feit dat via allerlei sub
sidies b.v. van Economische Zaken en van C.R.M.
grote dikke leverworsten worden gehangen voor de
gemeentelijke hondenneuzen excuses voor het beeld
zodat iedereen draaft en hapt, maar die vaak een
aanzwengelende werking gehad hebben op datgene
wat uit de gemeentelijke kas zelf moest komen. Het
tot stand komen van een object bracht met zich mee
dat je na 5 of 8 of 10 jaar voor exploitatielasten werd
geplaatst, waarvan je denkt: Hoe moet dat? Ik ge
loof ook dat binnen het gemeentelijke bestel zelf op
dat punt dus ook door mij fouten zijn gemaakt.
Om het met een bijbels beeld te zeggen: Hier zijn
heel wat torens opgericht, grote en kleine, maar het
is de vraag of men er altijd rustig bij heeft gezeten om
de kosten te berekenen. Dat betekent dus dat er de
komende jaren in deze gemeente niet al te veel zal
kunnen gebeuren. Ik geloof dat het goed is om dat te
signaleren als een stuk verantwoordelijkheid waar ik
zelf ook deel aan heb.
Het derde is: hoe is dat allemaal te verklaren? Ligt
dat aan het soort raadsleden Zijn dat avonturiers,
zijn dat potverteerders, zijn dat lichtzinnige lieden
die denken: Och vooruit, wat kan het ons schelen, wij
doen, wij investeren, wij subsidiëren en laat het nage
slacht daarvan dan maar de lasten dragen? Ik dacht
niet dat het zo simpel ligt. Ik dacht dat het ook te
wijten is aan het soort beleid. Dan vul ik dat woord
„beleid" niet alleen met kritiek op de Raad, op frac
ties, op alle wethouders, op burgemeesters die achter
die tafel hebben gezeten. Ik zou het zo willen belich
ten dat je zou kunnen zeggen dat het beleid van een
gemeente vaak korte-termijn-beleid is, duidelijker ge
zegd te-korte-termijn-beleid, nog pregnanter gezegd
3-weken-beleid. Wij waren altijd bezig in een hurry.
Er moest altijd een temposlag geleverd worden. Wij
meenden dat wij heel snel aan bepaalde verlangens
moesten voldoen. Wij wilden altijd heel vlug en opti
maal profiteren van alle mogelijke regelingen. Daar
boog het College zich dan over, ambtenaren werden
opgejaagd om adviezen te maken ambtenaren die
ik zeer erkentelijk ben voor alle steun en medewer
king die ik van hen heb gehad in de loop der jaren
en de Raad moest dan maar weer snel, op grond van
wel of niet beschikbare gegevens, tot beslissingen ko
men. Dit waren raadsleden die amateurs waren en
die dit allemaal in hun vrije tijd deden. Er lagen nota's
soms hele dikke er waren adviezen voor
treffelijk, zowel technisch, administratief als finan
cieel maar een echte bestuurlijke blauwdruk ont
brak er vaak omdat wij zo hard moesten. Wij kwamen
vaak niet aan de bezinning toe. De tegenwoordige mi
nister De Gaay Fortman heeft net nog in een inter
view in „Nederlandse Gedachten" gezegd: Je moet
vergaderen, je moet spreken, je moet luisteren, je
moet lezen en aan nadenken, doordenken, diep door
denken kom je vaak niet toe. De Gaay is een wijs
man en ook op dit punt geef ik hem helemaal gelijk.
En hoe voorkom je dat nou? Je zou de suggestie kun
nen doen en daar haal je dan misschien de krant
ook nog mee iedere gemeenteraad zou één of
twee keer per jaar een week in retraite moeten gaan
om eens heel zorgvuldig alles te overwegen. Maar
dan zijn wij nog zo beperkt van geest dat wat wij van
daag wijs en zorgvuldig achten, misschien over 2, 3
jaar weer achterhaald is door nieuwe inzichten, door
ontwikkelingen en ga zo maar door. Toch geloof ik
dat het van grote betekenis is dat men ook bestuur
lijk probeert dat is dan een taak voor het College
van B. en W. om aan de Raad dat inzicht te geven.
Dat kun je doen met de middellange termijnplanning,
een zeer belangrijk instrument. Die verkenningen in
het toekomstige land van het beleid zijn moeilijker,
maar ik geloof wel dat ze van grote betekenis zouden
zijn.
Ik heb deze 3 opmerkingen zo eens willen maken
aan het eind van deze avond en aan het eind van de
periode dat ik hier als raadslid heb mogen zitten en
werken en een enkele keer het woord heb mogen voe
ren. Ik had de keus om dit soort dingen te zeggen of
boeiende herinneringen op te halen aan alle mogelijke
boeiende mensen die ik hier heb zien komen en gaan,
mensen die ik gekend heb. Luns is altijd van plan om
memoires te schrijven over anderen; over mensen die
mij gekend hebben, zegt Luns dan. Dat is een heel
leuke nuance. Ik zou dat zo niet zeggen. Ik zou daar
uren over kunnen praten, maar dat doe ik natuurlijk
niet. Ik heb 3 burgemeesters meegemaakt, ik heb 13
wethouders meegemaakt, als ik mijzelf er bij zou re
kenen dan zouden het er 14 zijn. Ja, dat is ook een
kwestie van meemaken, met jezelf alle dagen om
springen. Ik heb 2 secretarissen meegemaakt; een is
overleden en een zit hier nog springlevend en bruin
verbrand naar mij te luisteren. En verder 3 raads-
dienaren; een is overleden en de andere twee zijn er
ook niet, maar ze zijn nog wel in dienst. Ze zijn met
zeer nuttige dingen bezig. O, gelukkig dat de heer
Brouwer er zit, want dat is de man met de meeste
dienstjaren op dat punt. Heel vaak gaf ik dan een
wenk, wanneer zij daar zo zaten, wijzend naar dit
glaasje. Een enkele keer kwam het voor dat één van
beiden ik noem geen namen zei: Nou krijgt U
wel drinken, maar dan moet U niks meer zeggen,
want het duurt al weer lang genoeg vanavond. En
omdat dat zo is, stop ik ook nu. Ik dank U, mijnheer
de Voorzitter, zeer voor Uw prettige woorden. Ik
dank de nestor en in hem alle collega's voor de woor
den die hij tot mij heeft gesproken. Dit is een Raad
waarin je fel discussieert en toch lekker vriendschap
pelijk met elkaar omgaat. Dat is ook altijd zo ge
weest. Ik ben ook erg erkentelijk voor het cadeau. Ik
moet er nog in kijken, maar het komt van de Ge
meente dus het zal wel goed zijn. Dankbaar en vol
daan terugblikkend heb ik toch ook t.a.v. mijzelf even
wat pijlen van kritiek willen richten. Ik wil eindigen
met te hopen dat de Raad in nieuwe samenstelling in
een zeer moeilijke periode met een voortreffelijk Col
lege van B. en W. heel mooie dingen tot stand zal
brengen voor deze Gemeente. Dan heb ik altijd de
neiging om aan de stad te denken, hoewel de dorpen
erg belangrijk zijn. Maar als je net als ik een jongen
bent die geboren is in de Houtstraat, die gewoond
heeft in de Javastraat achter op het Vliet en in de
Lekkumerstraat vlak bij Oldegalileën, dan betekent
dat dat je helemaal gek bent van dat oude Leeuwar
den het Kleine Krantsje is één van de periodieken
die ik met ontzaglijk veel genoegen lees maar
dat ik ook dankbaar kan zijn dat ik als voorman van
een grote politieke partij 28 jaar lang goede dingen
heb mogen doen voor „die stad waar ik kind ben ge
weest".
De Voorzitter: Ik dacht dat wij op een waardige
wijze vanavond afscheid hebben genomen van 10 leden
van de Raad van Leeuwarden. Met deze woorden zou
ik deze samenkomst voor 10 leden dus de laatste
raadsvergadering willen sluiten. Ik zou de leden
van de Raad willen uitnodigen om nog een korte
spanne tijds een drankje te drinken op het Blanke
Ruim. Ook de leden van de pers zijn daarbij van harte
welkom.
De Voorzitter sluit, om 23.25 uur, de vergadering.
Verslag van de handelingen van de gemeenteraad van Leeuwarden van dinsdag 3 september 1974
van dinsdag 6 september 1974.
Aanwezig 37 leden de dames E. Brandenburg-
Sjoerdsma, mr. E.N.J. Smit, G. Visscher-Bouwer, M.M.
Th. Visser-van den Bos, A.J. de Vos en A. Willemsma
de Jong en de heren J. de Beer, S. Bouma, J. ten Brug,
G. Buising, G.F. Eijgelaar, ir. C.G.H. Geerts, drs. M.H.
G. de Greef, O. Heidinga, J. Hoekstra, H. ten Hoeve,
H. Jansma, J.F. Janssen, C. de Jong, J. de Jong, A.
Klomp, J. Knol, W.S.P.P. de Leeuw, H. Meijerhof, W.
Miedema, dr. W.A. de Pree, A. Pronk, ir. C.L. Rijpma,
J. Schaafsma, J.B. Singelsma, K. Spoelstra, N. Sterk,
P. van der Veen, L. Visser, G. de Vries, P.D. van der
Wal en K. Weide.
Voorzitter: de heer J.S. Brandsma, burgemeester.
Secretaris: de heer P.P. de Jong.
Voorts zijn aanwezig de heren M.F. Koopmans,
hoofd van de afdeling Sociale Zaken en Welzijnsaange-
legenheden, mr. W.J.G. Reumer, loco-secretaris, en mr.
H.J. Winkelman, hoofd van de afdeling Kabinet en Al
gemene Zaken.
Te behandelen punten:
1. Beëdigen van de nieuw gekozen raadsleden.
2. Mededelingen.
3. Benoemen van de wethouders.
4. Benoemen van leden van commissies, raden enz.:
a. Commissies van advies voor de raad:
1. benoemen van negen raadsleden tot lid van
de Commissie voor de Ruimtelijke Ordening;
2. benoemen van zes raadsleden tot lid van de
Commissie voor Openbare Werken;
3. benoemen van zes raadsleden tot lid van de
Commissie voor het Onderwijs;
4. benoemen van zes raadsleden tot lid van de
Commissie voor de Financiën.
b. Commissies van advies en bijstand aan burge
meester en wethouders:
1. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Gemeentelijke Sociale Dienst;
2. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Volksgezondheid;
3. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Straatnaamgeving;
4. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Gemeente-Archief en de Stedelijke
Bibliotheek
5. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Dienst Reiniging en Brandweer;
6. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Gemeentelijk Electriciteitsbedrijf
7. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Marktwezen en het Slachthuis.
c. Commissies van advies en bijstand aan burge
meester en wethouders tevens belast met be
heerstaken:
1. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Woningbedrijf;
2. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Grondbedrijf;
3. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Dienst Sport en Recreatie;
4. benoemen van de leden van de Commissie
voor de Dienst voor de Gezondheidszorg;
5. benoemen van de leden van de Commissie
voor het Princessehof.
d. Bestuurscommissies:
benoemen van een lid in de Bestuurscommissie
voor de Akademie voor Beeldend Kunstonder
wijs „Vredeman de Vries".
e. Functionele raden (benoeming van raadsleden)
1. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor Culturele Aangelegenheden;
2. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor Sportaangelegenheden
3. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor de Volkshuisvesting;
4. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor Bejaardenaangelegenheden;
5. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor Jeugdaangelegenheden;
6. benoemen van twee raadsleden tot lid van
de Raad voor Maatschappelijke Dienstverle
ning.
f. Functionele raden (benoeming van niet-raads-
leden)
1. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor Culturele Aangelegenheden
2. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor Sportaangelegenheden
3. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor Bejaardenaangelegenheden;
4. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor de Volkshuisvesting;
5. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor Jeugdaangelegenheden;
6. benoemen van niet-raadsleden tot lid van de
Raad voor Maatschappelijke Dienstverlening.
g. Commissies op bijzondere verordeningen steu
nend:
1. benoemen van de leden en de plaatsvervan
gende leden van de Commissie van advies
inzake beroepschriften ingevolge de Alge
mene Politieverordening;
2. benoemen van de leden en de plaatsvervan
gende leden van de Commissie van advies
inzake beroepschriften ingevolge de Drank
en Horecaverordening
3. benoemen van de leden en de plaatsvervan
gende leden van de Commissie van advies
inzake beroepschriften ingevolge de Bouw
verordening;
4. benoemen van een lid van de Commissie van
Toezicht Gemeentelijk Muziekinstituut;
5. benoemen van drie leden en drie plaatsver-
vervangende leden van de Commissie voor
Georganiseerd Overleg;
6. benoemen van de leden en de plaatsvervan
gende leden van de Planschadebeoordelings-
commissie.
h. Gemeenschappelijke regelingen:
1. benoemen van een kandidaat voor het voor
zitterschap van de Regio Leeuwarden en
van 9 leden van de regioraad;
2. benoemen van een plaatsvervangend lid van
het algemeen bestuur van het Woonwagen
schap Friesland.
De Voorzitter: Dames en heren, ik zou eigenlijk de
vergadering willen openen, maar ik moet eerst twee
aanwezigen verzoeken hun plaatsen in te nemen. Het
Reglement van orde bepaalt in artikel 10: „De overige
leden nemen de hun door de voorzitter, na overleg met
het college van senioren, aangewezen plaatsen in." U
hebt dus de keus, u kunt de u aangewezen plaatsen in
nemen of u kunt de zaal verlaten; u kunt niet blijven
staan. (De heer Van der Wal: Wij zullen daar, onder
protest, gaan zitten onder het voorbehoud dat wij er
voor de volgende vergadering over kunnen praten.)
De heren De Greef en Van der Wal nemen hierna de
hun door de voorzitter aangewezen plaatsen in.
De Voorzitter: Dames en heren, ik zou willen be
ginnen u bijzonder hartelijk welkom te heten op de
eerste vergadering van de raad in nieuwe samenstel
ling. Een aantal heel bekende gezichten zijn niet meer
