- 26 -
zij niet dezelfde ondernemingen mogen kiezen, maar ik kan mij best
voorstellen dat zij om allerlei redenen inspelen op andere onderne-
mingen. Dat kan trouwens ook bij de projectontwikkelaars gebeuren.
De projectontwikkelaars die gekozen zijn hebben geen relatie met een
vast bouwbedrijf. Dat is ook een van de selectiecriteria geweest:
Een projectontwikkelaar die een vaste relatie heeft met een bouwbe
drijf van verre komt, hoewel wij niet op grote schaal autarkische
tendenzen in willen voeren, niet in aanmerking, want de situatie is
op dit moment toch wel zo dat wij met enige zorg kijken naar de lo
kale belangen. De projectontwikkelingsmaatschappijen die hier genoemd
zijn hebben geen vaste relaties, die zijn dus ook in staat om een se
lectie uit te voeren die niet leidt tot bouwmaatschappijen die heel
ver van onze deur zijn.
Een punt dat ook een rol heeft gespeeld in de discussie is de keuze
van de lokaties voor de verschillende woningtypen. In onze indeling is
sterk de lijn doorgetrokken zoals die op het ogenblik in het spraak
gebruik, ook in de gesubsidieerde wereld, gangbaar is, n.l. woningen
gebouwd door woningbouwcorporaties, premiewoningen en vrije sectorwo
ningen, waarbij wij nog een onderscheid hebben gemaakt tussen de vrije
sectorwoningen in wat grotere aantallen en de vrije sectorwoningen in
wat kleinere aantallen. Die differentiatie is door het plan heen ge
speeld en het is een uitermate moeilijke bezigheid om te zeggen waar
al die lokaties gesitueerd moeten zijn. In het oostelijke deel vindt
u vrij veel ruimte voor de vrije sectorbouw, maar in datzelfde ooste
lijke deel vindt u ook een gebied waarin anderen terecht kunnen. Doel
bewust is tegen de oostwand ook aangegeven dat, als er in de eerste
fase woningen in de beschutte sfeer gebouwd worden, die ook in de oost-
rand een plaats moeten vinden. Wanneer er vrije sectorwoningen naar
binnen komen dan kan dat naar mijn mening, want er zijn ook gebieden
aangegeven voor premiewoningen en vrije sectorwoningen in wat grotere
aantallen die meer naar binnen liggen. In het plan is duidelijk aan
gegeven - misschien komt een van de stedebouwkundigen er nog op te-
rug - dat een bepaalde categorie van de vrije sectorbouw gedacht is
aan de oostkant en dat is m.n. zo gebeurd omdat een van de groepen
die op het ogenblik op vrij grote schaal naar buiten het woongebied
van Leeuwarden trekken de groep is die de kavels zou kunnen betalen
waarin in het oostelijke gebied is voorzien. De kosten die daarvoor
nodig zijn worden ook via een verdeelsleutel - die vindt u in de ex
ploitatie-opzet - aan dat gebied en aan de woningen in dat gebied toe
gerekend.
Ik weet dat ik nog een aantal punten heb laten liggen, maar ik zou
graag willen dat u mij nu eerst de gelegenheid geeft om die nog wat
te verzamelen. Die kan ik dan straks nog wel even beantwoorden.
De heer AchterhofEen van de punten die niet door de wethouder
zijn aangeroerd is de groene zoom aan de noordkant. U weet dat de gren
zen van dit plan aan drie kanten vrij hard en strak zijn, aan de west
kant is de grens het oosttangent dat nog gebouwd moet worden, aan de
noordkant ligt de Groningerstraatweg er al en het verkeer dat wij daar
op kunnen verwachten is er ook al voor een groot deel. Bij het vorige
plan Camminghaburen was ook al die groene zoom aanwezig, alleen hoeven
wij deze keer niet zo krampachtig lang te praten over de breedte daar
van. Het is zo ongeveer 100 meter en die 100 meter is dan waarschijn
lijk gemeten vanuit het hart van de meest zuidelijke rijbaan tot de
gevellijnen die wij globaal aangegeven hebben. Het is niet zo'n enor
me maat, jé kunt er geen voetbalveld neerleggen, maar het is toch nog
wel iets om over na te denken en dat doen niet alleen de stedebouwers
maar ook de mensen die voor de exploitatie-opzet verantwoordelijk
- 27 -
zijn; die laatsten hebben daar een wat zware dobber aan. Wij hebben
gemeend met deze strook toch het een en ander te moeten doen, hij is
er nu eenmaal, wij krijgen hem gepresenteerd en wij moeten hem zien
te verwerken. In de eerste plaats wordt er dan natuurlijk gedacht aan
de afscherming, de scheiding tussen verkeer en wonen. Verder is er de
functie die deze strook nu ook al heeft, het is een baan voor de lei
dingen die van buiten naar Leeuwarden lopen; een van de belangrijkste
is de waterleidingpijp die al ons drinkwater aanvoert en dat is nogal
wat, het is ook nog een vrij kwetsbare leiding. Dat betekent ook al
dat wij daar maar niet van alles en nog wat kunnen doen. Het is b.v.
zo dat het oprichten van hoge wallen die wij, als wij werkelijk wat
aan geluidbezwaar willen doen, zouden moeten aanleggen eigenlijk niet
mogelijk is. De betekenis als afscherming tegen het geluid van het
verkeer mogen wij niet overschatten. Zo'n zone is inderdaad een zeer
minimale voorziening; zo wordt het over het algemeen ook beschouwd.
Zou je werkelijk meer resultaat willen bereiken dan zit er niets an
ders op dan anti-geluidsbouwwerken op te richten of zeer hoge wallen
op te werpen. Die zouden dan ook nog weer extra grond vragen omdat de
strook vlak langs de Groningerstraatweg niet in de ophoging is betrok
ken. Dat niet in de ophoging betrokken zijn is natuurlijk ook een kos-
tenvraagstuk geweest, maar waarschijnlijk is toen bij het nemen van de
beslissing ook al rekening gehouden met de kabel- en leidingtoestand
die daar aanwezig is. Het gebruik van de zone is globaal op de opge
hangen tekening te zien; u hebt bij de stukken ook de structuurschets
van het noordelijke deel, daar is ook wel het een en ander uit af te
lezen. Wij denken ons daar een nogal gevarieerde beplanting, een af
wisseling tussen open en dicht, echt flinke boomgroepen en lagere
dichte beplantingen. Er zijn dus stukken waar het wonen zich min of
meer achter kan verschuilen vanaf de Groningerstraatweg gezien. Daar
tussendoor zijn er toch ook gedeelten waar een doorkijk op de weg mo
gelijk is. Het is vreemd maar er zijn altijd nog vrij veel mensen die
blijkbaar graag langs grote wegen wonen. Bij alle prikken en sugges
ties die de werkgroep in de tijd dat wij hiermee bezig waren hebben
gekregen was er toch ook nog weer een heel duidelijk geluid van: Maak
hier alsjeblieft iets waardoor het uitzicht op die weg zo goed moge
lijk is, want er zijn altijd nog veel mensen die daar van houden. Per
soonlijk ben ik niet zo dol op verkeer dat voortraast met 100 km per
uur of iets meer, maar ieder zijn eigen smaak. Ook die mogelijkheid
zit hier dus in. Wij hebben die rand in principe niet hoger gedacht
dan twee lagen met een kap in enigerlei vorm; daar zou het bij moeten
blijven. Maast het zonder meer op een ongeveer evenwijdige maat trek
ken van die gevellijn hebben wij ook geprobeerd om het groen dat wij
daar om allerlei redenen nu toch al moeten maken nog meer betekenis
te geven door het op een paar plaatsen naar binnen te laten dringen.
Dat ziet u op twee plaatsen, de ene keer in de vorm van een soort sin
gel met waarschijnlijk een greppel of sloot er tussen (dat moeten wij
nog eens bekijken) en de andere keer door een verruiming zodat daar
b.v. een plek kan ontstaan waar wij een bijzondere bestemming aan zou
den kunnen geven. Op de kaart staan diverse aanduidingen, het is alle
maal nogal schematisch gebeurd. Het gaat hier van rustig op een bankje
zitten, gezellig wandelen, een fietstochtje maken vanuit de wijk naar
buiten de wijk en weer naar binnen en een aanloop naar de Groene Ster
tot het trappen van een balletje en zelfs zijn wij op een zeker moment
zo ver gegaan dat wij de a.anduiding volkstuin hebben gebruikt. Het is
niet zo dat wij volkstuincomplexen in de oude zin bedoelen, maar waar
om zou hier niet op wat kleinere schaal een gelegenheid geschapen kun
nen worden voor de liefhebbers van tuinieren.
Iets dergelijks is aan de westkant ook gebeurd; aan die andere wal
wil ik ook nog een paar woorden wijden. Die is weer wat anders van ka-
