20
Dat begrijp ik niet helemaal, misschien wilt u straks even uitleggen wat u hiermee bedoelt. Bovendien
zou ik in deze willen verwijzen naar punt 3 van het programma van eisen. Dat begint met: "De bouw zal
als woningwetbouw tot stand moeten komen." Heeft u de indruk dat de architecten rekening hebben ge
houden met de berekening van de huren voor nieuwbouw in stadsvernieuwingsgebieden?
Dan nog een aantal algemene opmerkingen» Naar ik gehoord heb is er een nieuw systeem in plan D
ontwikkeld m.b.t. de warmwatervoorziening die een niet onbelangrijke besparing op gasverbruik tot ge
volg zal hebben. Is u daar iets van bekend? Het is zo dat mij ter ore is gekomen dat de aanvoerleiding
korter zou zijn door het dichterbij plaatsen van de ketel voor de verwarming die o.a. voor de warmwater
voorziening nodig is.
Dan heb ik nog een vraag m.b.t. de poortwoningen. Hoe worden die geïsoleerd om hinder en over
last van het verkeer te voorkomen?
Graag zou ik nog van u vernemen in welk stadium van onderhandeling de 44 woningen van St. Jo
seph zich thans bevinden. Het is zonder meer duidelijk dat wij ten gunste van de totale uitvoering van
dit gebied het niet kunnen laten voor wat het nu is.
Graag zouden wij na aanname van één van de plannen van u willen weten in hoeverre de toekom
stige bewoners hun invloed kunnen laten gelden bij het tot stand komen van de nieuwbouw.
Alles overziende en in onze fractie doorgesproken hebbende kiest onze fractie in meerderheid voor
plan D.
Mevr. Van Dijk—van Terwisga: ;Wij hebben er kennis van genomen dat op 13 september 1976 door de
raad is besloten om een meervoudige opdracht aan 5 architecten te verlenen. Deze architecten zijn daar
toe uitgenodigd. Mijn fractie zou echter de voorkeur hebben gegeven aan een wat vrijere inschrijving om
daardoor ook anderen dan deze in woningwetbouw gespecialiseerde architecten een kans te geven en daar
door meer gevarieerde inzendingen te krijgen. (De heer Van der Wal: De V.V.D. heeft tegen de motie ge
stemd die daarom vroeg.) Ik heb gelezen dat er in bovengenoemde raadsvergadering op is aangedrongen dat
er een strak tijdschema zou worden aangehouden. De buurt met de dichtgespijkerde huizen is een droevig ge
zicht. Toch is de inzendingsdatum verschoven van december naar 15 maart. Ik zou hier graag iets meer over
willen weten. Wij hebben geconstateerd dat er in 5 brieven die gemaakt zijn tussen 14 januari en 9 fe
bruari nog aanvullingen zijn gegeven op het programma van eisen, m.n. over het verkeer langs de wijk,
de wijze van inzenden en de interpretatie van de overeenkomst. Was het niet mogelijk geweest om deze
eisen directer en duidelijker te omschrijven? Wij hebben ons ook afgevraagd of bij de prijsvraagreglemen
tering over de geheimhouding van de namen van de architecten wel een waterdichte regeling is gemaakt.
Wat betreft de beoordeling heeft ons het verschil in oordeel getroffen tussen de verschillende commis
sies en raden - bijna alle kiezen voor plan D, Metamorfose - en de keuze door de bevolking. Ook wij heb
ben geconstateerd dat eigenlijk betrekkelijk weinig bewoners gebruik hebben gemaakt van deze gelegenheid
tot kiezen en beoordelen. Toch is 63% van de bewoners voor plan B. Wij hebben opgemerkt dat daarbij voor
al een rol heeft gespeeld dat zij het uitzicht op muren van buurhuizen niet prettig vinden, maar dat zij er
hun voorkeur voor uitspreken op de verkeersweg te kunnen uitzien. Wij zouden willen ondersteunen dat der
gelijke plannen vaker aan de inspraak door de bevolking worden onderworpen. Misschien zou er ook nog
wat meer voorlichting kunnen worden gegeven.
Overigens kan mijn fractie meegaan met uw voorstel om de architect van Metamorfose - dus plan
D - opdracht te verlenen tot het maken van een definitief ontwerp voor het bouwen van woningwetwo
ningen waarbij wij graag willen beklemtonen dat er vooral aandacht wordt besteed aan de door de bewo
ners geuite wensen betreffende het uitzicht vanuit hun woningen.
De heer Van der Wal: In het verleden hebben wij er vaak voor gepleit om, als het om gemeente-op
drachten gaat, een prijsvraag voor architecten uit te schrijven. Op dat standpunt staan wij nog steeds,
ook na dit fiasco. Ik zeg dat maar meteen dan weet u waar u aan toe is. Wij zien in die prijsvragen ge
woon een methode om m.n. jonge onbekende talenten een kans te geven. Wij hebben daar als overheid
ook ergens verantwoordelijkheid voor. Toen in september vorig jaar de raad op voorstel van b. en w. be
sloot - wij zijn daar op zichzelf mee akkoord gegaan - een prijsvraag uit te schrijven voor de Linnaeus-
straat gingen wij er van uit dat daar zoveel mogelijk jonge en talentvolle - voor zover wij dat kun
nen beoordelen - architecten bij betrokken zouden worden. Wij hebben een motie ingediend om dat te
bereiken. Nu hoor ik tot mijn stomme verbazing van de woordvoerdster van de V.V.D.-fractie dat de
V.V.D. eigenlijk voor die motie was; het is alleen jammer dat - mevr. Van Dijk zat toen nog niet in de
raad - de V.V.D.-fractie tegen die motie heeft gestemd. (De heer Ten Brug (weth.): Dan hadden jullie
het nog niet gered.) O.k., maar dan waren de woorden van de V.V.D.-fractie wel wat geloofwaardiger
geweest dan ze nu zijn. (De Voorzitter: Nu maar weer naar de Linnaeusstraat.) Wij hebben toen in een
motie gepleit om meer jonge architecten er bij in te schakelen, maar dat kon niet en dat hoefde ook niet
21
volgens het college want er waren 5 architectenbureaus uitgekozen, die moesten het kunnen doen en bij
hen kon je er ook op vertrouwen dat ze binnen de curveprijzen zouden werken. Op zichzelf is het natuur
lijk al vreemd dat van een zo sterk geselecteerd gezelschap dat volgens het college totaal niet meer voor
uitbreiding vatbaar was tijdens de rit één van de gerenommeerde bureaus heeft afgehaakt. Ik zou graag
weten waarom dat gebeurd is, voor zover dat bij het college bekend is. Het ondersteunt wel - misschien
kunnen wij hiervan iets leren voor de toekomst - ons standpunt dat het bij het uitschrijven van een prijs
vraag in de toekomst - ik blijf daar ondanks alles voorstander van - beter kan dan nu gebeurd is.
Wat wij in de toekomst vooral beter moeten regelen is de jurering. Ik ben n.l. erg geschrokken van
de amateuristische manier waarop hier een officiële prijsvraag door de verschillende gemeente-instanties,
commissies en raden is benaderd. Ik wil vooraf zeggen dat het mij persoonlijk tot op zekere hoogte niet
zo gek veel interesseert wie wint, want ik hoef naar alle waarschijnlijkheid niet in dat plan te wonen,
maar ik ben wel in de positie dat ik deze plannen moet beoordelen. Om die reden hecht ik dus grote
waarde aan de liefst gefundeerde voorkeuren van deskundigen en vooral van de mensen die er straks moe
ten gaan wonen.
Bij het doorlopen van de rapporten zal ik mij beperken tot de plannen B en D. Wat plan C betreft
ben ik het met de Raad voor de Volkshuisvesting eens, plan A vind ik ook wel redelijk, maar uiteindelijk
kiest de meerderheid van de commissies en raden voor D en kiest de overgrote meerderheid van de bewo
ners voor B, Allerhande dus. Om het niet te ingewikkeld te maken beperk ik mij dus tot B en D.
Ik begin bij de inspraak van de bewoners. Daarover heeft op 28 mei 1977 een artikel gestaan in het
Friesch Dagblad dat weth. Eijgelaar zeker gelezen zal hebben. Ik kan niet nalaten daar een stukje uit te
citeren: "De heer H. Loonstra, bestuurslid van het huurderscomité in de Oosthoek vertelt dat op de op
maandagavond" - dat is dus vorige week maandag geweest - "in het stadhuis gehouden bijeenkomst van
de huidige en de toekomstige bewoners van het Zamenhofgebied- zo zal de Linnaeusstraat en omgeving
straks genoemd worden - "wethouder G.F. Eijgelaar nog geprobeerd heeft de bewoners unaniem achter
plan D te scharen. De bewoners zijn achter het plan Allerhande blijven staan, aldus de heer Loonstra,
die zelf voor het plan Metamorfose is. Weth. Eijgelaar heeft die avond de bewoners er op gewezen dat
een lage huur op zich geen pre is voor een plan. De bewoners hoeven volgens hem daar niet aan vast te
houden omdat bij hogere huren de huursubsidie aangesproken kan worden. De bewoners hadden o.a. voor
Allerhande gekozen omdat de huurprijzen in dit plan aanmerkelijk lager zijn dan in het plan Metamorfo
se. De bewoners hebben daarnaast nog eens hun bezwaren tegen Metamorfose op een rijtje gezet: te wei
nig privacy, tuinen liggen tegenover elkaar, weinig zon, veel schaduw op het terrasgedeelte omdat de
bergingen aan de woningen gebouwd zijn, verspringende straatgevels waardoor het uitzicht beperkt wordt;
het plan telt daarnaast 6 poortwoningen, dit kan samenscholingen in de hand werken, aldus de bewoners
die in zo'n situatie verhoogde criminaliteit vrezen. Het plan Allerhande heeft volgens het merendeel van
de bewoners het voordeel dat men zelf mee kan bepalen hoe de woningen ingericht zullen worden en dat
er meer privacy zal zijn. De gang van zaken rondom de tentoonstelling en de voorlichting vindt de heer
Loonstra nogal vreemd. Wij zijn er 4 keer geweest, steeds werd er weer op de voordelen van plan D ge
wezen. Over dit plan werd de meeste voorlichting gegeven, tegen plan B hadden de voorlichters veel be
zwaren, plan A kwam eigenlijk helemaal niet aan de orde." Ik denk dat de wethouder zal zeggen dat het
verkeerd overgekomen is in de pers; op die manier zal hij zich hier wel uit proberen te redden, ik hoop
echter dat hij het op een meer faire manier zal spelen. Ik heb met de betreffende mensen gesproken en
die bevestigen voor 100% - het waren meerdere - deze lezing van de meeting op het stadhuis vorige
week maandagavond. Ik kan op het ogenblik niet anders dan veronderstellen dat die lezing in grote lij
nen juist is. Als dat zo is dan vind ik eigenlijk dat dit lid van het college - ik weet niet of hij het in
samenhang met het hele college deed - zijn boekje ver te buiten is gegaan in het kader van deze prijs
vraag. Ik vind ook dat het helemaal niet kan om zo duidelijk op de voordelen van plan D te hameren om
toch vooral maar met een unaniem standpunt naar de raad te kunnen en de bewoners er aldus achter te
scharen. Gelukkig zijn de bewoners zeer gemotiveerd achter het plan Allerhande blijven staan en hebben
zij zich niet laten beïnvloeden door dit avondje stadhuis. Hun motieven staan in het stukje, die hoef ik
niet voor te lezen. Ik hoop nu alleen niet dat de wethouder begint te zeggen dat de journalist het weer
gedaan heeft. (De heer Ten Brug (weth.): Waarom niet?) Omdat het de geijkte methode is. Een tijdje ge
leden was er ook iets over de veemarkt; toen werd ook gezegd dat de pers het gedaan had. (De heer De
Vries (weth.): Was de heer Loonstra ook niet voor plan D?) (Mevr. Brandenburg—Sjoerdsma: Kunnen wij
niet gewoon afwachten wat weth. Eijgelaar antwoordt?) Mijnheer Loonstra, die in het stukje in de krant
aan het woord is, is voor het plan Metamorfose. De hele inspraak van de bewoners wordt in een vreemd
daglicht gesteld. In de concep.t-raadsbrief ben ik een zinsnede tegengekomen waarvan ik iets gezegd heb
in de Commissie R.O.; de wethouder zei toen dat dat geschrapt zou worden, dat is inderdaad gebeurd
met ongeveer de halve bladzijde. Maar in dit stuk komt het weer naar voren: "De bewoners hoeven vol
gens hem" - dat is dan de wethouder - "daar niet aan vast te houden omdat bij hogere huren de huur-