6
De optimisten onder ons zeggen misschien: Stil maar, wacht eerst maar even af. Maar het is b.v. in de
collectieve sfeer, waarvan nu al gevreesd wordt dat harde klappen zullen vallen.
Het zou wel eens kunnen zijn dat wij allen in deze raad eerder dan wij op dit moment beseffen
zullen terug verlangen naar het beleid van de regeringsperiode 1973-1977, dus die van het eerste kabi
net Den Uyl. U zult overigens begrijpen dat de fractie van de P.v.d.A. dat nu al doet en wij troosten
ons met de gedachte dat de dag waarop dat beleid kan worden voortgezet misschien dichtbij is. Wij
zullen dan ook deze keer verder moeten onder het motto: "It moat earst op syn slimst, ear't it op syn
best kin." Voor dit verder gaan wenst onze fractie uw college en alle medewerkers veel sterkte en suc
ces toe. Ik wil mijn bijdrage aan de begrotingsbehandeling besluiten met iedereen die aan het gemeen
telijk wel en wee haar of zijn inzet heeft geleverd namens de P.v.d.A.-fractie hartelijk en welgemeend
te danken.
De heer Schaafsma is inmiddels ter vergadering gekomen.
De hear Miedema: len kear yn it jierkin men as fraksjefoarsitter in forhael halde oer hokker Onder
werp ek en dochs net buten de oarder komme. It noeget jin ut efkes werom to sjen mar it is wichtiger
en sjoch foarut. It biliedsplan lyk as it kolleezje dat de ried oanbean hat biiuwt in tige wichtich stik
yn us gemeentlike hüshalding. Wy binne nou by steat om de gefolgenop langere termyn to oersjen fan
de bislissingen dy't wy nimme. Wy moatte dit stik lykwols mei de nedige reserves bisjen, hwant, om
mar twa Onderwerpen to neamen: "welzijnssector" en eksploitaesje fan us bouterreinen, nimmen hat der
op dit stuit sicht op hokker wizigingen sokke saken yn de bigreating nedich meitsje kinne. Op beide
Onderwerpen hoopje ik aenst werom to kommen. Myn fraksjefreon Lieuwe Visser hopet neijer yn to gean
op in pear finansiéle aspekten fan it biliedsplan.
In pear moanne forlyn hawwe wy mei in great tal minsken dy't utnoege wiene, it nije polysjeburo
iepenje kinnen. By dy gelegenheit hat de plf. kommissaris Nienhuis nei myn bitinken in treflik forhael
halden. De plf. kommissaris spriek doe ek oer syn soarch oer de tanimmende kriminaliteit en oer de
feilichheit fan it hawwen en halden fan de boargers fan us gemeente. Mefr. Willemsma-de Jong sil ut
namme fan us fraksje hjir aenstouns noch hwat mear oer sizze.
Myn foldwaning wol ik utsprekke oer it feit dat b. en w. ek fan't jier kans sjoen hawwe de bigrea-
tingsbihanneling foar de wetlike termyn fan 1 jannewaris syn bislach krije to litten. Wol soenen wy
oer de bihanneling as sadanich in pear opmerkingen meitsje wolle. Troch us great tal kommisjes en rie
den is de foarljochting oan de riedsleden goed. Yn de kommisjes dêr't de wethalder dy't it oangiet
plus deskundige amtners oanwêzich binne kin de ried oer alle saken ynformaesje krije. By in goed bruken
fan dizze mooglikheden freget us fraksje him of oft wy wol mei de ofdielingsgearkomsten en seis mei it
systeem fan fragen stellen foar de bigreatingsbihanneling frochgean moatte. In krityske bioardieling fan ós
dwaen en litten is sa nou en dan nedich. Wy noegje b. en w. en de oare fraksjes ót om by de bihanneling
fan dizze bigreating of yn de rin fan it kommende jier, mooglik nei bihanneling yn it Seniorekonvint,
harren miening hjiroer to jaen.
Wy fiere as gemeente in bïpaeld personielsbi lied en foar safier't wy dat bioardielje kinne is dat in
goed bi lied; der is, tocht ik, fia de Kommisje G.O. ek in goed oerliz. Dochs hat myn fraksje op dit
punt fragen, ik sil bisykje dy under wurden to bringen. Troch de kommisjes en de ynspraek, beide nef-
fens de C.D.A.-fraksje in goede saek, wurdt der ek nei de kantooruren hieltyd wer in birop dien op us
amtners en faek op deselden. Yn dit forban twa fragen: 1. Kinne wy mei it personielsbistan fan hjoed
de dei hwat it tal, de sterkte, oanbilanget sa wol trochgean? 2. Wurdt fraech 1 Ontkennend biandere,
is it kolleezje dan ré om yn de rin fan it nije bigreatingsjier foorstellen oan de ried to dwaen?
Foar it goed funksionearjen fan it gemeentlik apparaet freget noch eat us omtinken en derby
rjochtsje ik my fia jo ta myn kollega-riedsleden. Wy hawwe op dit stuit in kolleezje dat neffens poli-
tike gearstalling in ofspegeling is fan de ried. Neffens de C.D.A.-fraksje is dit in goede saek, ja seis
de iennichst goede. By dizze opstelling moat it mooglik wêze dat de ried per sektor in dudlik bilied
fêststelt. Dan kinne b. en w. ek in dudlik bilied fiere en fierders wit de boarger better hwer't hy oan
ta is. It liket der op dat wy as ried de léste jierren yn hieltyd sterkere mjitte elk detail fêststeIIe wolle.
It soe, tocht my, in goede saek wêze as wy it kommende jier ris bisochten us hwat mear ta de greate
linen to biheinen.
In hiel oare saek dêr't ik in opmerking oer meitsje wol is de folkssounens. Wy hawwe yn us gemeen
te in tige heech tal minsken op jierren en nou binne de léste jierren faeks net de maklikste jierren fan
in minskelibben. De foarsjenningen dy't Ljouwert op dit punt en binammen foar de geastlik steurde al-
dere minsken to bieden hat foldogge kwantitatyf net oan ridlik to stellen easken. Der is gjin plak foar
de opfang fan dizze biwenners fan eigen gemeente, lit stean fan minsken ut oare gemeenten yn it kader
fan Ljouwert as sintrumplak. Wy achtsje it dan ek fan great bilang dat it kolleezje ek yn it kommende
7
jier wach wêze sil sawol foar sikenhusbou as foar foarsjenningen foar minsken op jierren. Yn it nije
bigreatingsjier sil der miskien hwat dudlikheit komme op it terrein fan it wolwêzen. It is absolut nedich
dat alle by dit wurk bitrutsen minsken komme to witten hwer't hja oan ta binne. Jierrenlang hat de mi
nister fan C.R.M. de greate baes west, tiden lang is der praet oer desintralisaesje en oer de eigen taek fan
de gemeente en de provinsje. Der moat nou einlings ris dudlikheit komme. Sa't it liket komt der in ryks-
bydrageregeling. C.R.M. stelt de easken fêst dêr't in gemeentlik plan oan foldwaen moat. Dizze easken
kinne frij maklik wizige wurde. In kaderwet jowt mear rjochtswissichheit foar de ynstelIingende wurkers
dêryn, de gemeentebistjuren en de provinsje as in ryksbydrageregeling jowt. Sa't it nou liket sil der
dochs in kaderwet komme. Noch in pear opmerkingen oer dit punt: a. is der al hwat sicht op hoefolle
jild de gemeente Ljouwert Onder de nije regeling minder krije sil as under de bisteande? b. it partikulier
inisiatief kin under de nije regeling better syn gerak krije; c. foar in diskusje oer de gearstalling fan in
eventuele kommisje foar it wolwêzen moatte wy, tocht ik, earst mar ris it advys fan de kommisje ad hoe
ofwachtsje.
Nou in inkele opmerking oer de regiofoarming. Der is in dudlike oanset jown en it tal dielnimmende
gemeenten nimt ta. Utgongspunt wie under mear de rieden to biheljen yn de yntergemeenti ike regelingen.
Soarch bliuwt der oer ituntstean fan in fjirde bistjurslaech dêr't wy op tsjin binne. It probleem hjirby is
dat nimmen wit hwer't dy fjirde bistjurslaech bigjint.
It Onderwerp romtlike oardering fortsjinnet ek oandacht yn dizze skoging, in wurd fan wurdearring
foar ynsidintele subsydzjes is hjir op syn plak: Ik tink oan restauraesjes, wdlmuorren en kuijergebiet
fan'e Nijestêd. Yn 1975 binne wy utein set mei rehabilitaesje en herstel fan de wenfunksje yn de bin-
nenstêd, wy hawwe dit dien mei reéle hope op subsydzjes: a. interim-saldoregeling, b. lokaesjesubsydzje
c. subsydzje foar tarieding en ynspraek, d. C.R.M.-subsydzje foar it bihald fan byldbipalende panden
dy't gjin monumint binne, e. subsydzje foar forpleatsing fan steurende bidriuwen lykas Lijempf en Han-
nelsdrukkerij. Trije jier hat us Tsjinst D.S.O. aktyf west mei it tarieden fan plannen, de ynwenners
hienen ynspraek, riedskommisjes hawwe der jounen oer forgadere en fan it kolleezje fan b. en w. hat
itek de nedige tiid ferge. Sa kinne wy net trochgean; der moatte nou resultaten komme, net allinne
foar de binnenstêd mar ek foar Camminghabuorren. Myn yndruk is dat oer subsydzjes allinne op amtlik
nivo underhannele is, dat is in normale saek mar as dat neat opsmyt sil der dochs hwat barre moatte. Is
it kolleezje net mei my fan miening dat der al hiel gau in petear komme moat tusken kolleezje en for-
antwurdlike minister? Nei ofrin fan dat oerliz sille der bislissingen nommen wurde moatte. It Lijempf-
terrein is eigendom fan de gemeente. Is it ek mooglik en untwikkelje de nijbou hjir yn fasen om sa oan
mooglike oanfragen foldwaen to kinnen? Hoe sit it mei it untsluten fan dit terrein? Moat soks wachtsje
op it forkearsrapport en hoenear kin de ried dêr in bislissing oer nimme? Miskien krije wy dan ek de
biskikking oer de terreinen yn de Klanderijbuert en Tulpenburg as it dykstrasé dêr fêstleit. Bislissingen
yn dizze sektor meije net langer as heechst needsaeklik utsteld wurde. De forkearsbiwegingen op it west-
lik yndustryterrein binne it léste jier hurd tanommen. Yn tarieding is in nij bestimmingsplan Nijlan.
Dêryn wurdt de forkearsstream ut it yndustrygebiet troch de wenwyk in hiel great punt. Kin it kolleezje
de tasizzing dwaen syn miening oer de oan- en offierdiken fan it westlik yndustryterrein tagelyk mei de
hersjenning fan Nijlan oan de ried to jaen en in plan dêrfoar yn to tsjinjen?
Ik bin kommen ta myn léste punt en dat is in punt dêr't us fraksje him greate soargen oer makket: It
is de forkearsstruktuer om de stêd hinne. De iennige dyk dy't op forantwurde wize de stêd binnenkomt
is de dyk fan Drachten of, dy fan Boalsert komt net iens oan! As dizze dyk aenstouns trochlutsen wurdt
nei Marsum dan is it Europaplein noch mear to lyts as it nou al is. It Frijheitsplein foar de binnenkomst
ut de rjochting Grins wei hat, tocht ik, gjin omskriuwing nedich. De rounwei wurdt hieltyd drokker en
dêrtroch nimme de problemen foar de butenwyken buten de rounwei noch hieltiten ta. De sudtangint
sit yn de dofpot, men krijt de yndruk dat it fjouwerbaens meitsjen fan Rykswei 32 oan it nije Eastergo-
plein ta net iens mear oer praet wurdt. As wy wachtsje oant it forkear alhiel fêstsit dan wurdt de oplos
sing allinne mar slimmer. Us fraksje forwachtet op dit mêd foorstellen fan it kolleezje yn it kommende
bigreatingsjier.
Nei dizze léste opmerking soe ik dizze skoging graech ofslute mei de winsk dat de Hear fan himel
en ierde it wurk fan kolleezje en ried mei Syn seine efterfolgje wol.
De heer Bijkersma: Als je bezig bent de algemene beschouwingen van je fractie samen te stellen,
kom je in de verleiding enkele passages te wijden aan de landelijke politiek. Het in de Haagse dreven
opgevoerde spektakel in meerdere bedrijven heeft sinds 25 mei j.l. onze gemoederen immers bezig ge
houden. Bovendien kun je naar mijn mening stellen dat de politiek in de gemeenteraad een afspiegeling
en verlengstuk is van de landelijke verhoudingen en schakeringen. Onze fractie is echter van mening
dat de landelijke politiek geen directe plaats moet krijgen in het kader van de jaarlijkse begroting.
Bovendien ervaren wij dat waar elders vaak op de tegenstelling gewezen wordt er hier in Leeuwarden
