8
gesproken kan worden van opvattingen waarin de harmonie niet ontbreekt. Een samenwerking in bestuur
met daarbij duidelijk zichtbaar de eigen uitgangspunten is datgene waarmee de burgers van Leeuwarden
o.i. het best gediend zijn. Meer en meer wordt duidelijk dat het samenstellen van meerjarenplannen
zijn nut begint af te werpen; een bevestiging hiervan vinden wij in de afdelingsvergaderingen. Planning
op langere termijn betekent voor de raad meer houvast bij haar kritische begeleiding van het dagelijks
bestuur. Het zal ook voor de nieuwe raad die volgend jaar wordt gekozen een uitgangspunt kunnen zijn.
Uit onze inleiding zou misschien kunnen worden geconcludeerd dat Leeuwarden geen problemen
kent, niets is echter minder waar. Als woordvoerder van een kleine fractie hetgeen u, mijnheer de voor
zitter, zo aardig geformuleerd heeft als: "De grootsten onder de kleinen"(De heer Ten Brug
(weth.): Dat mag ook wel zo blijven.) - er zijn ook kleinen onder de groten - wil ik graag eerst een
klein object naar voren brengen. Binnen dit stadhuis zijn zeker voor de raadsleden in de afgelopen ja
ren goede voorzieningen getroffen, de grootste nood is zeker gelenigd. Echter voor de kleine noden
worden bezoekers en raadsleden geconfronteerd met een drietal aftandse hokken waarover de V.V.D.M.
als ze in een kazerne waren aangetroffen zeker het "staakt het vuren" zou hebben uitgesproken. (Ge
lach) Buiten dit stadhuis zullen in het komend jaar de panden Raadhuisplein 21 en 23 gereed komen.
De uitbreiding van het aantal ambtenaren op de secretarie is de laatste jaren niet onaanzienlijk, maar
het aantal parkeerplaatsen voor diezelfde ambtenaren heeft daarmee geen gelijke tred gehouden. Ik
zou er toch voorzichtig op willen wijzen dat wij, waar wij voor vestigingen in en rond de binnenstad
stringente parkeereisen stellen, voor ons zelf niet met een andere maat moeten gaan meten dan die
waaraan wij anderen onderwerpen. Gezien de uitbreiding van taken voor de lokale overheid die de af
gelopen jaren heeft plaats gevonden mogen wij er van uitgaan dat die ontwikkeling vooralsnog zal
voortduren. Niet dat wij daar de grootste voorstanders van zijn, maar de realiteit gebiedt ons wel daar
rekening mee te houden. Voor die toekomst hebben wij de oude Hofschool en de Sint Anthonyschool nog
als reserve. Voordat wij echter overgaan tot uitbreiding vinden wij dat ook wij hebben te voldoen aan
parkeereisen die wij anderen stellen. Maken wij de cirkel om het stadhuis iets groter dan zien wij nog
steeds het" gapende gat aan de Sint Jacobsstraat, zeker geen symbool van voortvarend handelen. Als
wij nog even wachten ontstaat er wel een actiegroep die dit plein om zijn historische waarde wenst te
handhaven. Achter dit pleintje, en wel begrensd door Voorstreek en Eewal, ligt een gebied waar zich
de oorden des vermaaks hebben geconcentreerd. In dat deel van de stad waar wij de woonfunctie wil
len bevorderen hebben wij met de hulp van de Drank- en Horecaverordening dit soort zaken beperkt;
het één lijkt ons een logisch gevolg van het ander. Wij hebben ons gekeerd tegen het gebruik van die
zelfde verordening op die gebieden waar het in gang zetten van het wonen in de binnenstad niet dui
delijk is gestart. Is het echter niet noodzakelijk om een duidelijk begrensd stuk in de binnenstad aan
te wijzen voor dit soort, vaak luidruchtige, instituten? Het maakt twee dingen duidelijk, ten eerste:
Waar niet gewoond kan worden zonder dat men gaat slapen met oordoppen en ten tweede: Dat de uit
spraak "hier niet" in woonwijken niet wordt ondermijnd door de uitspraak "en nergens niet", want de
laatste houdt een opgave in die u slechts met de bajonet op het geweer kunt waar maken. Om op de
geluidshinder terug te komen, als ik goed ben ingelicht geeft de komende wet op de geluidshinder aan
de lokale overheid wel wat meer machtsmiddelen t.a.v. het aantal decibels wat geluidsapparatuur mag
produceren. In feite geldt t.a.v. de geluidshinder voor Hippo hetzelfde. Wij verwachten van geluids
isolatie daar nu dadelijk niet het meeste succes, omdat ook hun binnentuin deel uitmaakt van de ac
tiviteiten. In feite sluit de aanwezigheid van Hippo het wonen in de binnenstad voor dat deeltje van
de stad uit. Wij hopen dat degenen die het punt Hippo hebben geclaimd en zich ook als voorstanders
van het wonen in de binnenstad meestal niet onbetuigd laten ons deze tegenstrijdigheid van belangen
in de loop van deze zitting kunnen verduidelijken. (De heer Ten Brug (weth.): Dat hoeft vandaag niet.)
Ik weet niet hoe lang de zitting duurt
Het Woningbedrijf zag het afgelopen jaar een uitbreiding van het aantal woningen door o.a. onder
brenging van de woningen in de Simon de Vliegerstraat bij deze dienst, een beslissing die zeker ver
haald zal worden op de gemeenschap. Wij blijven er voorstander van dat herstel van de binnenstad als
woongebied beperkt moet worden tot een gebied ruwweg omsloten door Bagijnestraat, Eewal, Voorstreek
en Noordersingel. Iedere vergroting van het gebied zal leiden tot voor ons onaanvaardbare financiële
offers. Bovendien heeft deze tijd recht op nieuwbouw, ook in en bij het centrum; juist de gebieden ten
zuiden van het station lenen zich hier goed voor. Wij kunnen, al zouden wij dat met elkaar willen, nu
eenmaal niet alles restaureren en bewaren in de oude staat. Besturen is kiezen uit de begrensde finan
ciële mogelijkheden. Wij kennen toch de situatie die m.n. in Nederland bestaat voor de woonhuismo
numenten. V.R.O. en C.R.M. zijn de gezamenlijke subsidiënten, bij C.R.M. is de pot meer dan leeg.
Dan kunnen wij wel een beschermd stadsgezicht wensen voor de gehele binnenstad met liefst de singels
er bij, maar dat is gezien de centen een slag in de lucht, omdat wij het nooit en te nimmer kunnen
waar maken. Niet elke ontwikkeling is architectonisch mooi: De toneeltoren op de Harmonie is, volgens
9
onze mening, niet bepaald mooi te noemen, maar wat daardoor in diezelfde schouwburg mogelijk is
hebben wij in een lange reeks van voorafgaande jaren niet meegemaakt. Wie de lusten wil zonder de
lasten is een dagdromer. Wij vinden het jammer dat een hotelbedrijf als de Klanderij moest verdwijnen,
doch met wat er nu staat zijn wij volledig content. In de kaaspakhuizen om het Wagenplein was geen
werk. De F.B.T.O. en de O.T.O.S. geven dat wel en wat zij gebouwd hebben en nog bouwen kan vol
gens ons de toets der kritiek wel doorstaan.
Over de participatie van de burgers d.m.v. de inspraakprocedure behoeft niet veel meer gezegd te
worden, het nut en de noodzaak hiervan zijn in de afgelopen jaren overduidelijk gebleken. Men mag
echter niet uit het oog verliezen dat de gemeenteraad zelf de beslissingen zal moeten nemen. Wij moe
ten voorkomen dat de besluitvorming verzandt door het optreden van actiegroepen buiten de geregelde
inspraak om. In dat geval immers kan deze inspraak veranderen in het recht van de grootste schreeuwer.
Kennisneming daaromtrent van het jaarverslag van het Amsterdamse Bureau Bestuurscontacten kan bij
zonder verhelderend werken. Hierin worden de ervaringen op het gebied van de inspraak weergegeven.
Duidelijk wordt aangetoond dat vaak dezelfde elitaire groepjes, in Amsterdam soms de spijkerpakken-
doctorandussen genoemd, de boventoon voeren. Zij slagen er in de rest te overstemmen en die rest,
geïmponeerd door het lawaai en bang zich een buil te vallen of zich aan koud water te branden, doet
er maar liever het zwijgen toe'.
In het beleidsplan hebt u gesteld dat het behouden en versterken van de centrumpositie van
Leeuwarden op economisch, sociaal en cultureel gebied dient te worden beschouwd als een van de
voornaamste doelstellingen van het gemeentelijk beleid; deze visie uit uw beleidsplan spreekt onze
fractie bijzonder aan. Toch zijn wij er met die opvatting alléén niet, wij zullen daadwerkelijk iets
moeten doen. Het wordt langzamerhand tijd dat het verkeerscirculatieplan ten tonele komt, omdat vele
dingen wachten op de door ons te verkiezen verkeersoplossing. Een van de grootste problemen is dan
wel het autoverkeer en m.n. de auto van de eigenaar die Leeuwarden nog steeds als het inkoopcentrum
ziet. Ik zeg uitdrukkelijk "nog steeds", omdat het aantal auto's fors toeneemt en dus daarmee het aan
tal potentiële kopers die de auto als noodzakelijke boodschappenmand beschouwt. Het parkeerprobleem
in de binnenstad wordt nijpend, wij hoeven maar te kijken naar de wonderwel geslaagde donderdagse
koopavond. Wij beschouwen de auto als gast in de binnenstad, omdat de eigenaar er van de midden
stander meehelpt aan zijn omzet. I.p.v. weren moeten wij regelen en mogelijkheden scheppen. Het mag
dan ook een duidelijk signaal voor u zijn als in het rapport-Leeuwarden distributie/planologisch gezien
naar voren wordt gebracht dat de aantrekkelijkheid van Leeuwarden op winkelgebied vergroot dient te
worden teneinde de kopersstroom uit het verzorgingsgebied te behouden; dit woord "behouden" wil
duidelijk maken dat wij alert moeten zijn. (De heer Ten Brug (weth.): Dat woord "behouden" ligt u
wel, hè?) Jawel, maar de andere partijen gebruiken dat ook wel eens, dat ligt maar net aan de situa
tie. (De hear Singelsma: Hwat binne jo oars rêstich hjoed.) (De hear Buising: Jo hawwe noch net oan bar
west.) De anderen willen Den Uyl behouden en dat willen wij dan weer niet natuurlijk. Mocht de par
keerkelder Wilhelminaplein in de komende raadsperiode worden gerealiseerd dan is dit uiteindelijk een
eerste aanzet. Voor ons is het gevangenisterrein met een omsluitende bebouwing een tweede mogelijk
heid voor een parkeergarage.
Ondanks tegenacties lijkt het dat de weg naar de kop van de Afsluitdijk dubbelbaans zal worden.
Wij hopen dat het tempo van uitvoering iets hoger zal zijn dan bij rijksweg 43, zodat wij bij ons leven
de voltooiing nog zullen meemaken. (De heer De Vries (weth.): Niet zo somber.) Ik ben niet somber.
Voor Leeuwarden als provinciaal centrum is van even groot belang dat de onvoltooide weg naar Bols-
ward zijn aansluiting zal vinden op het kruispunt bij Marssum. Ook de laatste bottleneck bij Drachten
zal over enkele maanden tot het verleden behoren en ons een snellere verbinding geven met Z.O.-
Friesland en Groningen. Blijft nog de voor ons belangrijke wegverbinding met Meppel. Al behoren wij
dan met deze weg niet tot de illustere groep die ons bekend is van de radioberichten en al heeft deze
verbinding dan misschien nog niet de aantallen auto's die deze weg in aanmerking doet komen voor
verbreding, toch moet bij het Ministerie van Verkeer en Waterstaat duidelijk worden gemaakt dat, wil
een industriële vestiging in onze contreien kans op succes hebben, de lange verbindingen in tijd soe
pel genomen moeten kunnen worden. Hiernaast willen wij ook uw aandacht vragen voor de voortdurend
toenemende verkeersonveiligheid: Onveiligheid en verstoring van rust in de buitenwijken, waar zwaar
vrachtautoverkeer gebruik maakt van sluipwegen om zo lastige verkeerssituaties te ontwijken. Hier
voor goede regels te stellen is een noodzaak, maar wij blijven een tegenstander van een lussensysteem
in de binnenstad.
In het beleidsplan stelt u dat de problematiek van de werkgelegenheid in versterkte mate op het
gemeentebestuur is afgekomen. Naast goede relaties met betrokken ministeries en met andere op soci
aal-economisch gebied werkzame instellingen is ook een aktief acquisitiebeleid op zijn plaats. Waar
bovendien nog te verwachten valt dat de uitbreiding van de werkgelegenheid in de industriële sector