10
beperkt blijft is extra waakzaamheid geboden. Mijn fractie is dan ook de mening toegedaan dat er
voor de uitbreiding van bestaande ondernemingen en voor nieuwe vestigingen geen andere beperkende
bepalingen mogen gelden dan die welke voortvloeien uit de Hinderwet en de Bouwverordening. Uw
zorgen omtrent goede terreinen voor kantorenbouw delen wij. Het mag voor de raad duidelijk zijn dat
wij de inwoners van de stad en de gemeente tekort doen als wij niet snel zorgen voor het beschikbaar
stellen van goed gesitueerd terrein aan en in het centrum t.b.v. kantoren met een baliefunctie. In
dit verband stonden wij met verbazing langs de kant toen in de Leeuwarder Courant een actie werd aan
gekondigd tegen de opening van de Kamer van Koophandel. Als dan in datzelfde artikel geklaagd wordt
over de stijgende werkloosheid dan willen wij onze verbazing uiten over de contradictie die bebakken
zit in het schelden op dit soort uitbreidingen die werkgelegenheid scheppen binnen onze stad. Wij heb
ben een hausse in voorlopige uitgiften van industriële grond op de Hemrik, maar of dit zo blijft is nog
maar de vraag. Voor een provinciaal centrum is de districtsvestiging van diensten van eminent belang
voor de werkgelegenheid en die vestigingen laten zich niet naar uithoeken verwijzen. Als wij als raad
dit soort zaken naar b.v. de Hemrik willen dwingen dan zijn er wel andere vestigingsplaatsen binnen
Friesland. Problemen die de werkgelegenheid van een groot aantal werknemers aangaan krijgen veel aan
dacht; betreft het echter weinig mensen dan valt er blijkbaar weinig eer te behalen. Wij willen u er
nogmaals op wijzen dat er bij de subsidieverlening aan stichtingen en verenigingsgebouwen meer stringent
voorgeschreven regels ontworpen en door de raad vastgesteld dienen te worden. Het mag immers niet
voorkomen dat in clubhuizen die met financiële steun van de hele gemeenschap zijn gebouwd ruimte
wordt gegeven aan activiteiten die totaal niet liggen op het terrein waarop de vereniging zich beweegt;
meer en afdoende aandacht aan de naleving van de huidige regels zou bovendien goed zijn. Naast
de derving van inkomsten der eigenaren van de horeca-bedrijven staat ook de werkgelegenheid van
het horeca-personeel op het spel. Niet voor niets loopt de zaalaccommodatie in die sector in de stad
terug. Bovendien is iedere vorm van bestrijding van het hoge percentage werkloosheid in onze gemeen
te op zijn plaats.
Nogmaals met een gevoel van verbazing hebben wij de aankondiging gelezen van de uitreiking
van een wisseltrofee in de Transvaalwijk; deze trofee wordt uitgereikt aan de bewoner die de 4 miljoen
gulden subsidie aldaar vol maakte. Welk een bittere ironie als men meent dit met een zegeteken te
moeten bevestigen. Renovatie kan goed zijn, maar de luchthartige accentuering van ontvangen gemeen
schapsgeld komt wrang over. Het ware beter geweest als de protestgangers bij de Kamer van Koophandel
hun schreden hadden gericht naar dit bijzondere gebeuren, misschien dat zij dan op tijd waren geweest.
Naast de renovatie nu de nieuwbouw. De wijk Camminghaburen komt boven de kim, toch zullen
er weloverwogen beslissingen genomen moeten worden. Een van de eerste beslissingen is: stadsverwar
ming, ja of nee. Niet ontkend kan worden dat stadsverwarming energiebesparing kan betekenen, ech
ter wel een besparing die zeker in de aanlooptijd grote bedragen zal vergen. Deze kosten kunnen en
mogen niet op de bewoners daar verhaald worden, daar zij bij aanleg van stadsverwarming geen keus
hebben, er worden immers geen gasleidingen naar de woningen gelegd. Doe je dat wel, dan valt de
energiebesparing in het niet tegen de kosten; daarbij komt dat de bewoner op elektrisch koken zal moe
ten overgaan. Ook dit kost geld en zal de mobiliteit van de bewoner beperken. Concreet gezegd komt
het er op neer dat er subsidie voor aanloopkosten moet worden gevraagd en aan de bewoner zal een
oordeel gevraagd moeten worden over de opgesomde consequenties. Er bestaan daarnaast natuurlijk nog
een aantal andere, meer technische vragen. Al met al komt het er op neer dat dit niet in enkele maan
den te realiseren valt. Zou het dan niet zinnig zijn - omdat voor half maart volgend jaar de beslissing
genomen moet zijn - om snel te besluiten in de eerste fase van Camminghaburen deze wijk niet op stads
verwarming te laten over gaan? Er ontgaat ons dan helaas een mogelijkheid tot energiebesparing - een
besparing die steeds meer noodzakelijk wordt - doch men weet dat een daadwerkelijke energiebespa
ring van 54% kan ontstaan bij maximale isolatie van de woningen, tegen 14% bij stadsverwarming.
Dit stemt toch tot nadenken. Wij zouden moeten overwegen hoe en waarmee wij de woningisolatie
extra kunnen stimuleren, te meer daar de bouwverordeningen daarin nog te kort schieten. De subsidiëring
van het stadsverwarmingsproject in Almere toont aan dat de regering mee wil helpen aan plaatselijke
oplossingen tot energiebesparing; ook stimuleert zij deze besparing via de N.E.O.M.de Nederlandse
Energie Ontwikkelings Maatschappij. Te overwegen valt of het, via directe aanvraag of via de N.E.O.M.,
niet mogelijk is extra subsidie te verkrijgen bij het aanbrengen van maximale isolatie van de woningen
in Camminghaburen. Het voordeel bij dit laatste is ook nog dat de individuele! burger zijn vrijheid in
de keuze van de manier van verwarming, koken enz. houdt en tevens het gevoel krijgt daadwerkelijk
mee te werken aan energiebesparing. Wij menen verder dat onderzoek naar de mogelijkheid van stads
verwarming voor de volgende fase van Camminghaburen nu reeds moet beginnen, opdat de raad een
volgende keer niet weer met de rug tegen de tijdsmuur komt te staan. Als je praat over Camminghaburen
wordt er ook aan een gezondheidscentrum gedacht. Voorop dient echter te staan dat zo'n vestiging de
11
vrije artsenkeuze in die wijk niet belemmert. Het door de overheid met te verlenen subsidies doordruk
ken van een gezondheidscentrum, boven een door artsen geprefereerde associatie of groepsprakti jk, zal
door ons niet worden gesteund. Een ding voor wat Camminghaburen betreft is zeker: Wil de buurt zijn
wervend karakter behouden dan is situering van meer goede koopwoningen daar een noodzaak. Gesteld
mag worden dat de vraag naar duurdere en kwalitatief goede woningen op het ogenblik bijzonder groot
is, hier is duidelijk sprake van een trendbreuk. Daarbij komt dat de nog steeds doorgaande inflatie
de Nederlander doet beseffen dat een eigen woning een waardevolle, verantwoorde en goede belegging
is; daar dienen wij als lokale overheid op in te spelen.
Naast de vreugde over de ingebruikneming van het nieuwe politiebureau menen wij te mogen con
stateren dat een zekere rust in het apparaat is weergekeerd. Wij vertrouwen er op dat de politie in ver
sterkte mate in staat zal blijven de veiligheid van de burger te garanderen. De burger voelt zich immers
niet vrij als hij zich niet veilig voelt. Gezien het aantal overvallen en gebruik van wapentuig door
misdadige elementen mag worden gesteld dat deze vormen van geweld bijna tot het dagelijks gebeuren
in Nederland behoren. Oplettendheid is in onze gemeente een vereiste. Wij begrijpen daarom ook de
wens tot handhaving van een politiepost in het centrum; zo'n vestiging heeft een grote morele waarde,
want door haar aanwezigheid geeft zij de burger een gevoel van veiligheid. Je zou best mogen over
wegen of deze morele waarde, ook wat betreft de nachturen, niet financiële middelen mag vergen.
Daarnaast zijn wij er van overtuigd dat de politie vanuit de nieuwe post, technisch gezien, haar taak
goed kan uitvoeren. Kapingen en gijzelingsacties hebben aangetoond dat een dergelijk gebeuren overal
in den lande kan geschieden. Opneming van dit facet in het rampenplan en oefening in het totale ram
penplan met het personeel is, hoe tijdrovend ook, een bittere noodzaak. Het bestuur van de stad dient
op noodsituaties ingespeeld te zijn, immers, hoe beter ingespeeld des te beter het weerwoord.
Naast daadwerkelijke bestrijding van branden kan ook de brandweer een centrale plaats innemen
bij het bestrijden van rampen. De moeilijkheden bij de brandweer zijn nog niet opgelost: De vraag
blijft of voldoende vrijwilligers kunnen worden gevonden. Een ding is zeker, het gaat gemeenschaps
geld kosten. Bij een oplossing tot volledige beroepsaanvulling zal dit ruim 1 miljoen gulden kosten.
Wij menen dat een besteding van een dergelijk groot bedrag met grote reserves moet worden bekeken.
Personeelszorg is uitstekend, maar de offers mogen niet te eenzijdig op de gemeenschap worden afge
wenteld. Wij menen dan ook dat een zekere vorm van consignatie niet mag worden uitgesloten, zeker
als wij weten dat er voldoende categorieën in de samenleving zijn die consignatie weten te aanvaarden.
De brandbestrijding die nu na de totstandkoming van de nieuwe brandweerkazerne tot over de gemeente
grens reikt, mag men niet zien in het kader van het gezegde: "Eén zwaluw maakt zomer in regioland."
De afwijzing van voorstellen voor een regionale vuilophaaldienst mag bewijzen dat regionaal denken
zijn weg nog niet heeft gevonden.
Onze gemeente is deelnemer geworden in de stichting Fonds Universitaire Vestiging Friesland.
De doelstellingen zijn duidelijk, maar wij hopen dat uw college daarbij ook werkelijk activiteiten ter
realisatie van het universitair onderwijs zal nastreven. Tot nu toe lijken alle toezeggingen als door
een mistbank vervaagd. Wij menen dat Friesland, Leeuwarden, recht heeft op een snellere honorering
van de toezegging. Maastricht heeft - door steun van de regering - getoond dat het snel kan.
De zwemsport zag dit jaar haar accommodatie uitgebreid door de opening van het zwembad aan
het Kalverdijkje. In de sportwereld valt duidelijk waar te nemen dat meer en meer groepssporten, zoals
zaalhockey en zaalvoetbal, hun aanhang zien groeien. De mogelijkheden tot beoefening van deze
sporten zijn hier helaas nog niet groot. Wij hopen dat het mogelijk zal zijn deze achterstand in te
lopen.
Het is een goede gewoonte dat wij ons via u richten tot het voltallig gemeentepersoneelMisschien
lijkt deze dankbetuiging een plichtpleging, maar eigen waarneming heeft ons getoond dat het vele werk
der gemeente-ambtenaren door hen op loyale wijze wordt uitgevoerd. Het personeel mag er dan ook
van overtuigd zijn dat onze dank welgemeend en oprecht is.
Ik wil in het kader van de afdelingsvergaderingen nog even een opmerking plaatsen, de heer
Miedema is daar ook al op ingegaan. Het nut van vragen stellen, na uitgifte van de begroting, is
duidelijk en wij geloven dat je daar niet aan moet tornen. Beantwoording van de vragen in zeer korte
tijd vergt echter van de betrokken diensten zeer veel inspanning en is vaak moeilijk te realiseren.
Wordt het daarom niet eens tijd dat wij ons bezinnen op de gevolgde en te volgen methode? Ten slotte
mogen wij ook wel iets doen aan taakverlichting voor de bij het werk betrokken mensen.
Wij spreken hier vandaag onze algemene beschouwingen uit in een raadzaal waar, naast andere
portretten, ook het portret hangt van onze huidige regerende vorstin. In tegenstelling tot de bedoeling
van de uitspraak van het congres van de P.v.d.A. menen wij dat het portret van een regerend vorst of
vorstin ook in de toekomst deze raadzaal moet blijven sieren. (De heer Ten Brug (weth.)Ook als het
