21
mische, verkeerskundige en financiële bezwaren.
Ik zal heel kort de stedebouwkundige bezwaren even herhalen. Met het aanleggen van deze par
keergarage op die plaats begeven wij ons in een niet omkeerbare ontwikkeling. Als wij dit doen dan
kunnen wij nooit weer terug, wij moeten ons dit wel goed realiseren. (De heer Sterk: Dat moet ook
niet.) Ik weet wel dat jullie de ontwikkeling van steeds meer auto's in de binnenstad wel leuk vinden.
Maar er zijn ook mensen die er anders over denken. Dit principe bepaalt voor eens en voor altijd
dat de auto in de binnenstad blijft komen. Tot in lengte van jaren - in 40 jaar wordt de garage af
geschreven, dan zijn wij dus al ver over het jaar 2000 - bepalen wij nu dat de auto in de binnen
stad moet kunnen blijven komen. Dat vind ik op zich een groot bezwaar.
Dan het economisch bezwaar. Een parkeerkelder op deze plaats bevoordeelt de sterke economische
ondernemingen. Op deze plaats zitten n.l. de grootwinkelbedrijven - die dan ook gaarne garant wil
len staan -, terwijl de uiteinden van de banaan waar de zwakkere ondernemingen zitten door deze ves
tiging benadeeld worden. En in ons beleid stellen wij juist dat wij de uiteinden van de banaan willen
handhaven! Dit aspect is met name erg sterk naar voren gekomen in de discussies die door midden
standers gehouden werden op de hearings die kort geleden m.b.t. het verkeers- en vervoersplan zijn
gehouden. Die middenstanders zeggen: Als die grote winkels een parkeerkelder onder het Zaailand
krijgen, dan willen wij ook één in.de Amelandsstraat en dan willen wij ook éénwie weet
waar. Dat toont wel aan dat wij met deze stap gewoon een principe-beslissing nemen. Als de raad
hiermee akkoord gaat dan blijven er in ieder geval 40 jaar auto's in de binnenstad komen. Uit de
standpuntbepaling van Axies is uiteraard bekend dat wij daar totaal niets voor voelen. Bovendien
beperkt het je als gemeente in je mogelijkheden om op ontwikkelingen in te spelen die vooral ver
band houden met de energiecrisis en ook met het ontwikkelen van onze hele maatschappij. Als het
autosysteem op een of andere manier - wie weet wat er over 20, 30 jaar gebeurt - niet meer of in
een totaal andere vorm zou bestaan, dan zitten wij met de last van een parkeerkelder. (De heer De
Jong: Of een Hippo-kelder.) Wat een grappige opmerking. Het is trouwens al een hele ouwe, want
hij is de vorige keer ook al drie keer genoemd. Hij heeft dus nu al zo'n baard(De heer
Rijpma (weth.): Jij bent ook aan een repetitie bezig.) (Gelach)
Verkeerskundige bezwaren. Het principiële bezwaar is dat deze ad hoc-beslissing vooruit loopt
op de vaststelling van het nog volop in discussie zijnde verkeers- en vervoersplan. Waar blijft de rol
van de inspraak en het mede-beslissingsrecht van de burger? Bovendien is deze oplossing onnodig,
want er is een veel beter alternatief dat ook met de doelstellingen van het verkeersplan in over
eenstemming is, n.l. het alternatief Oude Veemarkt waar men een veel betere en veel grotere gara
ge zou kunnen maken als men dat zou willen. De plaats waar de parkeerkelder nu gedacht is is bo
vendien strijdig met de doelstellingen van het verkeers- en vervoersplan, want dat stelt n.l. dat de
binnenstad bereikbaar moet blijven. Doelstelling 2 - de middenstanders op de hearings vergaten dit
er meteen even bij te zeggen, omdat dat niet in hun kraam te pas kwam - is: beperking van het ge
motoriseerd verkeer, bevordering van het langzaam verkeer. Wordt dat hiermee bereikt? Nee, het
werkt juist andersom.
De financiële bezwaren. De vorige keer hebben wij naar aanleiding van het exploitatie-over
zicht dat de Dienst Stadsontwikkeling ons toen leverde een stencil rondgedeeld waar wij een exploi
tatie-overzicht in gaven dat o.i. op meer realistische en meer recente gegevens was gebaseerd. Dat
zal ik uiteraard niet helemaal voorlezen. De D.S.O. kwam op een kostendekkend parkeertarief van
1,25 per uur, onze berekening met de meer recente gegevens van dat moment kwam op een kos
tendekkend parkeertarief van 4,per uur. Dat was dan nog op zijn gunstigst gerekend.
Dan nog iets m.b.t. bijlage 2 waar de uitgangspunten voor de exploitatie-opzet in staan vermeld.
Ik zal proberen er zo snel mogelijk doorheen te lopen, de meeste punten zijn ook al door de heer
Knol genoemd. Eerst punt c. de bezettingsgraad. In het eerste jaar wordt uitgegaan van een bezet
tingsgraad van 30% en die loopt in 4 jaar op tot 42%; dat blijft dan de normale bezetting. Nu zijn
wij speciaal voor deze problematiek - ik heb dat de vorige keer ook al gezegd - op excursie ge
weest. Nou zijn dat op zich leuke reisjes, maar het is ook de bedoeling dat je er wat van opsteekt.
De ambtenaar die directeur van de stichting parkeergarages in Haarlem is vertelde ons over hum eerste
bovengrondse parkeergarage dat zij in de totale openingstijd - 15 uur - een bezettingsgraad haalden
van zegge en schrijve 8,7%. Hij stelde daar toen bij dat zij daar natuurlijk niet mee naar de gemeente
raad konden gaan om een tweede parkeergarage te realiseren. Zij hebben toen gezegd: Die parkeer
garage dient eigenlijk alleen voor de winkels, dus als wij de winkeltijd nemen dan ligt het wel even
anders. Toen kwamen ze op ruim 18%, afgerond 20%. In de exploitatie-opzet die nu voor ons ligt
wordt de bezettingsgraad gepland op 15 uur, stukken langer dan de winkeltijd. In de exploitatie-
opzet die ik destijds heb ingeleverd is uitgegaan van 20%, dus dat was al ontzettend gunstig gere
kend vergeleken met de ervaringscijfers in Haarlem, die overigens bevestigd werden door Maastricht
wat betreft de parkeerkelder bij het Frijthof. (De heer De Jong: Die meneer vertelde ook dat de gara
ge in Haarlem al helemaal rendabel is, daar wil men al een derde hebben.) Nu komt het kostenaspect
er bij. Een bovengrondse parkeergarage kost uiteraard minder dan een ondergrondse parkeergarage.
Dat moet je tegen elkaar afwegen, maar zo ver ben ik nog niet, ik heb het nu alleen nog maar over
de bezettingsgraad. Veel realistischer lijkt het ons om uit te gaan van de halve bezettingsgraad, n.l.
door in het eerste jaar uit te gaan van 15% in plaats van 30% gerekend over 15 uur en in het vijfde
jaar van 20%, zeg maar 21% om de helft even aan te houden. Dit heeft natuurlijk, zoals iedereen
wel kan begrijpen, nogal desastreuze invloed op de geplande opbrengsten, want die halveren name
lijk. Dan komt de exploitatie-vergelijking er heel anders uit te zien. Ik neem dan alleen even het
eerste jaar - ik zal u de berekening besparen -: In het eerste jaar is de opbrengst dan ƒ429.000,
de kosten houd ik gelijk - daar kom ik direct nog even op, maar ik geef het voordeel van de twijfel
m.b.t. de kosten maar even aan het voorstel van b. en w. -, resultaat: niet 14.000,voordelig,
nee, 415.000,nadelig. Dan spring ik even over naar het tiende jaar: In plaats van een opbrengst
van dik 2 miljoen komt er dan een opbrengst van iets meer dan 1 miljoen uit. Het resultaat is dan niet
440.000,positief, maar 576.000,negatief. Daarmee aangevend dat een beetje variatie in
de bezettingsgraad - ik heb nergens gelezen dat men juist in Haarlem en in Maastricht die cijfers
nog eens een keer nagechecked heeft, terwijl wij daar nota bene zelf op excursie zijn geweest; de
cijfers zie ik hier echter niet terug - de totale exploitatie-opzet eigenlijk voor 100% ondergraaft.
Dan kom ik nu bij de kostenkant. De parkeergarage wordt afgeschreven in 40 jaar. 40 jaar is na
tuurlijk een ontzettend lange tijd voor een autosysteem waarvan niemand kan voorspellen hoe lang
het nog bestaat. In de periode van 1980 tot 2020 gaan wij deze garage afschrijven. In project-ont
wikkelaarskringen waar deze problematiek ook speelt wordt meestal een afschrijvingsperiode van
15 jaar gehanteerd. Deze 40 jaar zijn o.i. veel te lang.
Dan kom ik bij punt e. Het Ministerie van Economische Zaken verstrekt 3 miljoen - dat is ook
al de helft minder dan wij aanvankelijk dachten, maar goed - en de gemeente Leeuwarden verstrekt
een bijdrage ineens in de stichtingskosten van 1 miljoen, uit te betalen naar rato van de vordering
van de bouw. Ik heb begrepen dat dit miljoen komt uit het rekeningsoverschot van de voorgaande
jaren. Als ik goed ben ingelicht bestaat dat uit ongeveer 6 miljoen. In april - mooi gepland, vlak
voor de verkiezingen, wij kunnen dan mooi Sinterklaasje spelen - wordt dat bedrag verdeeld. (De
heer Ten Brug (weth.): Wij willen het graag later in de raad brengen, hoor, als u hier moeite mee
zou hebben.) Voordat die politieke prioriteitsafweging gebeurt wordt nu al een ad hoc-beslissing
genomen over die 1 miljoen. Dat vinden wij principieel onjuist en ook het doel waarvoor het be
stemd wordt vinden wij onjuist. U zegt op pagina 2 van de aanvullende raadsbrief dat de mogelijk
heid bestaat een perceel grond aan de oostzijde van het plein te verkopen. De koppeling die daar in
mocht zitten wijs ik principieel af, daar is de heer Knol ook al op ingegaan. Verder staat er dan: "De
opbrengst van deze grond zal te zijner tijd aan de algemene middelen ten goede komen. Het verlenen
van de bijdrage a fonds perdu van 1 .000.000,betekent voorzover het geld t.z.t. uit de opbrengst
van grondverkoop terug komt geen afstel maar uitstel van het realiseren van andere voorzieningen in
de gemeentehuishouding". Eerlijk gezegd vind ik dit een drogredenering. Stel dat wij dat miljoen
niet geven en de parkeergarage gaat toch door, dan houden wij dus een miljoen in onze zak. Stel
dat de verkoop - ik vind die koppeling fout, maar ik ga er dan toch even van uit - doorgaat, dan
vangen wij een miljoen, dus worden wij er een miljoen rijker van. Nu worden wij een miljoen armer.
(De heer Ten Brug (weth.): Dat scheelt overigens 2 miljoen.) De redenering die u hier in de raadsbrief
stelt gaat gewoon niet op. De gemeente stopt gewoon een miljoen in de grond. Daar kan men wel
licht vrij over beschikken, alleen, zonder een afweging van andere prioriteiten zijn wij daar tegen.
De heer Miedema heeft het ook al opgemerkt, er zijn geen tekeningen, er zijn geen plannen, er
is geen bestekklaar plan, er is eigenlijk niks. De totale investeringen worden geraamd op 600 maal
22.000,-- per parkeerplaats is 13.200.000,Er worden ook andere getallen voor ondergrondse
parkeergarages genoemd. Wij moeten ons realiseren dat wij hier in de oude Middelzee moeten gaan
graven met een grotere kans op grondproblemen en dergelijke. Wij moeten ook rekening houden met
de fundering van de panden er omheen die niet onderheid zijn en dan is een bruto investering van
30.000,per parkeerplaats meer op zijn plaats. Dat houdt in dat de 13.000.000,omhoog gaat
naar 18.000.000,De kosten worden dus nogal wat hoger, mijnheer De Jong, u had het daar zo
net immers over. (De heer De Jong: Ik vind het een heel leuke redenering die je houdt, maar hij slaat
nergens op.) Ik hoor in tweede instantie graag hoe u dit bedoelt, ik volg trouwens gewoon de metho
diek van de raadsbrief, hoor, dus indirect zegt u dat de raadsbrief niet klopt, maar goed.
De heer Knol is ook al ingegaan op de variabele kosten, als personeelskosten, energiekosten,
verzekering en belastingen. Die zijn plotseling, vergeleken met het vorige rapport, drastisch ge
daald. De personeelslasten dalen van 185.000,naar 150.000,terwijl iedereen weet dat
