10
11
de toekomstige ontwikkeling van het gebied Huizum-Bornia, gelezen het voorstel van b. en w. (bij
lage no. 135), gelezen de voorstellen van de wijkbewonersorganisatie onder de titel Nieuw-Bornia"
en de rapporten van de betreffende ambtelijke projectgroep, besluit:
I. voor het gebied Huizum-Bornia zoals dat op de structuurschets d.d. maart 1978 (arch. no. 31 A—20)
is aangegeven, een bestemmingsplan te doen ontwerpen en daarvoor als basis deze schets te aanvaar
den met dien verstande dat in de nieuwbouwgebieden ter weerszijden van het tracé van de toekomstige
Oostergoweg (gebied 4) gemengde bebouwing zal worden gerealiseerd, waarin minimaal 80 woningen
en voor bedrijven/kantoren maximaal 12.000 m2 vloeroppervlak te verdelen over maximaal 3 ver
diepingen."
Ik heb begrepen - ik zal daar graag in tweede instantie een bevestiging van horen - dat dit
eerste deel van mijn motie volledig de intentie van de P.v.d.A.-motie dekt. In die motie is echter
de tunnel, waarop ik direct nog inga, in één adem met de gemengde bebouwing genoemd en ik wil
vragen of het een en ander kan worden gesplitst, want ik heb het daar nogal moeilijk mee. Zoals
de motie nu is, stem ik meteen voor de tunnel als ik voor de motie stem. Mijn motie luidt voorts:
"II. het onder I aangegeven gebied aan te wijzen als stadsvernieuwingsgebied, en dit als zodanig
aan te melden bij de Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening.
III. op basis van het door de wijkbewonersorganisatie ingediende stedebouwkundig plan "Nieuw-
Bornia" een stedebouwkundig uitvoeringsplan te doen ontwerpen, inklusief een ongelijkvloerse
kruising voor langzaam verkeer over de toekomstige Oostergoweg ter hoogte van de huidige Eysinga-
straat."
Punt II van mijn motie is gelijk aan punt II van de raadsbrief, maar punt III wil ik in ieder ge
val handhaven, omdat dit in de andere moties niet is opgenomen, hoewel de heer Geerts er in zijn
verhaal wel op heeft gewezen. Als je van mening bent dat er aan beide zijden van de Oostergoweg
woningen moeten worden gebouwd, vind je tevens dat het hele plangebied een eenheid dient te
zijn. In die filosofie moet je dus ook een veilige, en dus ongelijkvloerse, kruising over de Ooster
goweg projecteren. Nu weet ik dat er met het viaduct dat uiteindelijk door Nieuw-Bornia is voor
gesteld technisch van alles aan de hand is, maar aan de andere kant weet ik ook dat er eveneens
in het kader van het plan Nieuw-Bornia nieuwe ontwikkelingen zijn die voor de ongelijkvloerse
kruising een heel verrassende en vindingrijke oplossing inhouden. Als je kiest voor gemengde be
bouwing aan beide zijden kies je ook voor eenheid van de wijk en daaruit moet je dan ook de con
sequentie trekken dat de wijkdelen voor het langzaam verkeer onderling veilig te bereiken moeten
zijn. Dat houdt in dat er een ongelijkvloerse kruising moet komen, waarvan de vorm mij op dit mo
ment niet zo veel interesseert; een eventuele kredietaanvrage zien wij wel tegemoet. Ik heb er
daarom moeite mee de fietstunnel in de Huizumerlaan als alternatief te zien voor de onderlinge ver
binding van de twee wijken, waar de P.v.d.A. toch voor kiest, en volgens mij ook terecht. De con
sequentie is dan gewoon geen tunnel in de Huizumerlaan, maar een verbinding over de Oostergoweg,
ongeveer ter hoogte van de Eysingastraat. Vandaar dat ik dat punt ook in het laatste gedeelte van
mijn motie heb opgenomen.
Ik wil verder nog iets over fietstunnels in het algemeen zeggen. Drie weken geleden, toen de
P.v.d.A. een enorm hoge prioriteit gaf aan één bepaalde fietstunnel, heb ik een motie ingediend om
te bevorderen dat die fietstunnel inderdaad zou worden aangelegd. Toen kwam het argument dat men
de fietstunnel-affaire in totaliteit wilde bekijken en niet op één wijk wilde toespitsen. Nu, drie we
ken later, krijgen we te horen dat er toch maar een fietstunnel moet komen, omdat die zo mooi kan
worden gecombineerd met routes uit Aldlan, Huizum-Dorp en Huizum-Bornia. Volgens mijn beschei
den mening is dat tegenstrijdig, maar ik begrijp wel vaker de redeneertrant van de P.v.d.A. niet.
Ik ben op zichzelf best voor een fietstunnel in die buurt en onder de Oostergoweg, maar ik vermoed
in de eerste plaats dat er in die contreien andere oplossingen mogelijk zijn, met name langs de
spoorlijn. Verder ben ik van mening dat er een hogere prioriteit moet worden gegeven aan fietsrou
tes elders in de stad, met name bij de Archipelweg, zoals u zult begrijpen. Ik zie dus niet veel
consequentheid in de redenering van de P.v.d.A., maar misschien wil zij wel helemaal niet conse
quent zijn; dat kan natuurlijk ook.
De motie van de heer Miedema spreekt over een maximale hoogte van 12 m; dat was het eigen
lijk wel ongeveer. (De hear Miedema: Wy meitsje altyd simpele moasjes!) In zijn verhaal heeft hij
echter gezegd dat er alleen aan de westzijde kantoorbebouwing moet plaats vinden. Los van die con
text wil ik zijn motie wel ondersteunen, mits die niet tot consequentie heeft dat het dan alleen over
kantoorbebouwing gaat. Daarover staat echter niets in de motie en daarom heb ik met die motie geen
moeite.
Tenslotte wil ik mijn grote waardering en bewondering uitspreken voor het doorzettingsvermogen,
de deskundigheid en de snelheid waarmee de wijkorganisatie - gedwongen - haar plannen heeft in
geleverd. Gezien de kwaliteit, ook van de reacties op die plannen, en gelet op het feit dat het plan
Nieuw-Bornia in iets meer dan een week in elkaar is gezet, terwijl de fundamentele kritiek daarop
naar mijn smaak niet erg steekhoudend was, is het duidelijk dat het best mogelijk is in zeer korte
tijd, mits je maar voldoende daarbij betrokken bent, goede alternatieve plannen te maken. Het is
een zeer groot pluspunt dat het wijkcomité Huizum-Bornia ook andere comité's heeft getoond dat
het ondanks de enorme tegendruk - om niet van "tegenwerking" te spreken - heel wel mogelijk is
op parlementaire wijze invloed uit te oefenen. Ik heb daar de grootste bewondering voor.
De hear Singelsma: It mei in great wunder hjitte dat de biwenners fan de Borniabuert de holle
jit net yn de skurte lein hawwe en mar oer har kommen litten hawwe hwat blykber komme moast. Jo
moatte jo efkes foarstelle, in generaesje fan bern groeit op tusken kealslach, punheapen, in forwaer-
leasde buert, forkrotting, ungesellichheit. Men hat it tsjintwurdich oer de kwaliteit fan it bistean.
De namme Karl Marx is forline wike ek al yn in oar forban fallen, hy neamt it de "Verelendung" fan
it bistean. Marx seit dat it by einbislót net allinne ta argewaesje mar ek ta reboelje, opstan en hei
bel liede sil. (De hear Ten Brug (weth.): En nou fierder mei Marx!) Dy twifels kin men rounom yn de
stêd al waernimme en hwa't hearre kin heart se en hwa't sjen kin sjocht se. De skuld derfan leit net
by de minsken, de biwenners, mar de skuld dêrfan leit by it bistjur fan de mienskip.
Yn 1960 I einen der plannen om de sódlike ynfalswei, de Eastergowei, troch de wyk Bornia rin-
ne to litten. Dêrmei wie it lot fan Bornia bisegele. It forfal bigoun al yn 1963 mei de oankeap en de
sloop fan de earste wenten. De biwenners undergienen it as in need lot dat net to kearen wie. Man-
nichien joech bilies en gie fuort, mar de palmbeam groeit under de druk. Dat sil jo, mynhear Ten
Brug, as bibelkenner wol oansprekke. (De hear Ten Brug (weth.): Jo witte minder fan Marx as fan
de bibel, bigryp ik nou.) (Laitsjen) Jo witte fan beide like min. (Laitsjen) De nije lieders kamen op en
haldden de kop der foar en hja setten harren toskoar tsjin in kolleezje dat der op ut wie de wyk syn
wezen to untnimmen. In biIiedsombuging is blykber net mooglik. It forkear moat en sil troch de stêd
laet wurde. De rapportemakkers krigen de opdracht om oan dizze eask to foldwaen. It is krekt as
eartiids op de middelskoalle. As ik mei myn maten in mjitkundich fraechstik oplosse moast, dan wis
ten wy fan to foaren de utkomst al, dér wurken wy op ta. Wy setten der letter mei greate halen under:
"Quod demonstrandum est". Dat bitsjut: Itjinge to biwizen wie. De biwenners binne safier gien dat
hja einliks de ótgongspunten fan it gemeentlik bilied, dy't yn feite foar harren net to fortarren wie-
nen, yn harren plannen opnommen, ntl. de Eastergowei en de kantoaren yn harren wyk.
Men kin sizze dat de biwenners wol yn goedens wol Ie. Gjin getsier en gjin heibel as it net ne-
dich is. Dêrom is de visy lyk as dy yn bylage 135, it riedsbrief, ta us komt ek net krekt. Dêr stiet:
It wykkomité sjocht it gebiet tusken de Forlingde Skrans, de Huzumerleanede Jansoniusstrjitte en
de Borniastrjitte as in unforbreklike ienheit. Yn dizze gedachtegong past gjin nije forkearswei, gjin
kantoarbibouwing, mar past allinne it herstellen fan de oarspronklike en de nije biwenning. Sa is it
net. De biwenners hawwe krekt dudlik makke dat hja harren winsken foar de wyk binnen de troch
de gemeente stelde Ótgongspunten réalisearje wolle. Dêrfoar is it rapport "Nij-Bornia" opsteld dat
neffens my stêddeboukundich sokke goede Ótgongspunten bifettet dat it my noch in riedsel is hwer-
om de projektgroep en de wyk net wer ris om de tafel sitten gien binne om to kommen ta réalisear-
ring fan de winsken, finansieel en ekonomysk. Mar né, de plannen fan de D.S.O. en it kolleezje
geane ut fan in tsjinstelde stêddeboukundige visy. It plan fan de D.S.O. giet Ot fan in monokultuer
fan kantoaren oan de westkant fan de Eastergowei en allinne wenningbou oan de eastkant. Dêr foar
oer de miening fan de wyk: In forwevenheit fan wenjen en wurkjen oan beide kanten fan de dyk.
It leit foar de han dat de biwenners fan de Forlingde Skrans de natuerlike bounsmaten binne fan de
biwenners van Bornia. It isolemint, de desyntegraesje, sil foar de Skrans ta forstjerren liede.
It is foar in riedslid net mooglik om alle sifers dy't beide partijen oandrage krekt to hifkjen.
Syn foarkar nei it iene of it oare model wurdt foar in part mei bipaeld troch de ótgongspunten. Dy
ótgongspunten binne foar my yn it plan "Nij-Bornia" tige oantreklik. Yn it foarste plak de sels-
wurksumheit fan de biwenners, it hieltyd wer op'e nij argumentearjen fan harren idéen op heech ni-
vo, harren earstberterjocht yn dizze buert, dit alles hat laet ta ótgongspunten dy't men omskriuwe
kin as in plan mei 3 wenwykjes fan iengesinswenten, in mingde bibouwing fan kantoaren en wenten
mei hjir of dêr in inkeld heech kantoargebou, it opnimmen yn de nije wyk fan kantoaren as in forryk-
jend elemint dat mooglik liede kin ta nije middenstansaktiviteiten en dan binammen it auto-frij meitsjen
fan de hiele buert mei tagongswegen dy't allinne brukt wurde kinne troch it autoforkear, en dan de
rannen fan it gebiet dy't stadich oer rinne nei de wenwyk. Dat binne de ótgongspunten en dat is de
reden dat ik fyn dat op basis fan dit plan "Nij-Bornia" fuort borduerd wurde moat. Dat dêr in brêge
foar it stadich forkear tusken leit, liket my in needsaeklike oanfolling om't it bydraecht ta in visu
ele ienwurding fan dy beide gebieten. In tunnel soe hjir mooglik folie minder psychologysk wurkje.
