- 14 -
heeft de bevolking inspraak. Desalniettemin is het nog steeds zo - ik
heb dit verhaal zonet ook van de heer Boelens gehoord, al ontging mij
de context enigszins - dat de bevolking maar eens in de vier jaar mag
kiezen, dat de raadsleden geen plicht tot last of ruggespraak hebben en
dat de raad niet tussentijds naar huis kan worden gestuurd. Bovendien
onttrekt de collegevorming zich aan de invloed van de kiezer.
De constatering, onderaan bladzijde 3 van dit rapport, dat repre
sentatieve democratie moet worden aangevuld met inspraak en participatie,
verandert wezenlijk aan deze beperking van de gemeenteraad en van het
hele parlementaire stelsel niets. Een discussie over de vraag wat een
goede raad dan wel zou moeten zijn, kan volgens ons alleen plaatsvinden
als wij weten waar wij met ons vertegenwoordigend systeem heen willen.
Voor ons geldt dat wij een democratisch stelsel willen, waarin ten eer
ste de rol van parlementaire organen - in dit geval de gemeenteraad -
wordt vergroot ten koste van economische machthebbers en bureaucratisch
oncontroleerbare organisaties. Dit kan gebeuren door bij voorbeeld in de
ruimtelijke ordening de rol van de projectontwikkelaars terug te dringen
en in de welzijnssector de invloed van de welzijnsorganisaties. Ten twee
de vinden wij dat de positie van de gemeenteraad binnen het parlementaire
stelsel moet worden versterkt ten koste van b. en w. en ambtenaren. Hier
mee sluiten wij deels aan bij de voorstellen die in dit rapport worden
gedaan. Verder moet de positie van de gemeenteraad worden versterkt ten
koste van hogere parlementaire organen: de bekende gouden koorden. Voor
wat dit laatste betreft zouden wij, veel meer dan tot nu toe is gebeurd,
strijd moeten voeren om de gemeentelijke autonomie te behouden en uit te
breiden. Ten derde vinden wij dat de rol van de gemeenteraad moet worden
verkleind ten gunste van buurtcomitésdoor aan hen bevoegdheden te de
legeren. (De heer Van den Eist: Wordt die controle dan niet nog moeilij
ker?) Daar kom ik zo meteen wel op. Ik hoorde iemand zeggen dat dit on
begrijpelijk is. Ik wil het nog wel even uitleggen. Waar het ons om gaat,
is dat de gemeenteraad een soort spil moet zijn die enerzijds bevoegd
heden van hogere parlementaire organen, van-economische machthebbers,
van b. en w. enz., naar zich toe moet halen om die vervolgens voor een
deel te delegeren naar buurtcomité1s
Ook in onze visie op een werkelijke democratie spelen parlementaire
organen wel degelijk een rol. Vanuit die visie willen wij kijken naar de
aanbevelingen in dit rapport. In hoofdstuk 1 van het rapport wordt de
aanbeveling gedaan om een commissie van bestuurlijke aangelegenheden in
te stellen. Wij vragen ons af of het vanuit het streven naar het herstel
van het primaat van de raad wel zo juist is dat die voorgestelde commissie
- 15 -
van bestuurlijke aangelegenheden een commissie van advies en bijstand
aan b. en w. moet zijn en niet een raadsadviescommissie
Dan constateren wij met instemming dat het belang en de noodzaak
van beleidsplannen in dit rapport worden onderstreept. De uitwerking
moeten wij nog afwachten. Als wij zien dat het woord "politieke" in de
tekst, waarin op de beleidsplannen wordt ingegaan, tussen haakjes staat,
dan vragen wij ons af of wij ons in deze raad nog wel met politiek mogen
bezighouden. Ik vraag mij dit te meer af, als ik beluister wat zonet van
de kant van het CDA werd gezegd. Volgens ons is besturen politiek be
drijven. Als sommigen dat willen ontkennen, dan is dat volgens ons het
negeren van het feit dat ook op gemeentelijk niveau verschillende poli
tieke opvattingen aanwezig zijn en een rol spelen. (De heer GeertsKortom,
de haakjes om het woord "politiek" moeten verdwijnen.) Dat is duidelijk.
Vervolgens het hoofdstuk over de informatie aan de raad. Bent u ook
niet met ons van mening dat het voor een goed functioneren van de raad
nodig is dat wij die informatie krijgen die ons inzicht verschaft in het
proces van wikken en wegen dat binnen de ambtelijke dienst heeft plaats
gevonden, voordat de uiteindelijke voorstellen naar de raad gaan? Met
name het inzicht in globale alternatieven en in de overwegingen die bij
het laten afvallen van die alternatieven een rol hebben gespeeld, ontbreekt
nogal eens. Overigens zou de informatie aan commissies wat ons betreft
wel wat ruimer van tevoren kunnen worden toegezonden.
De huidige besluitenlijstjes van b. en w. vinden wij nogal weinig
informatie verschaffen. Wij willen graag dat deze besluitenlijstjes wor
den uitgebreid. Zonet is het college in overweging gegeven om die be
sluitenlijst jes toe te sturen; dit lijkt mij een goede suggestie. Door
de Partij van de Arbeid is naar voren gebracht dat de agenda van de ver
gaderingen van b. en w. ter inzage zou moeten liggen. Wij zijn daar ook
voor en willen bovendien de suggestie in overweging geven om de b. en w.-
vergaderingen toegankelijk voor raadsleden te laten zijn. Wij hebben ook,
zoals in het rapport staat, inspraak vanaf de publieke tribune bepleit.
De wijze waarop dit zal moeten gebeuren, zal nog moeten worden bekeken.
Overigens zijn hiermee in andere gemeenten reeds ervaringen opgedaan,
zodat wij daar kunnen vragen hoe een en ander functioneert. Wij vinden
namelijk dat betrokkenen in alle fasen van het gemeentelijke besluitvor
mingsproces moeten kunnen meepraten.
Hoofdstuk 4 gaat over de positie van ambtenaren ten opzichte van de
raad. Wij delen het minderheidsstandpunt op bladzijde 12. Om het moge
lijk te maken dat de raad het hoogste orgaan is, moeten raadsleden en
fracties met initiatiefvoorstellen kunnen komen. Hiertoe is het wenselijk
