12
Gelet op de geringe loopafstand tussen de Prins Hendrikbrug en de Wirdumerpoortsbrug (Beursbrug)
en gelet op de noodzakelijke bezuinigingen, heeft mijn fractie geen bezwaar tegen het laten vervallen
van de brug over de stadsgracht in het verlengde van de Zuiderstraat. Wij vinden de brug in deze situa
tie een brug teveel.
De heer Van der Wal: Namens mijn fractie wil ik waardering uitspreken voor de inhoud en de vorm
geving van het uitvoeringsplan. Vanavond gaat het in de eerste plaats over de inhoud van het uitvoe
ringsplan. In zijn algemeenheid kunnen wij met het plan instemmen. Het uitvoeringsplan is meer een
constaterend plan. Er worden niet veel echt nieuwe bestemmingen en/of functies genoemd, op één grote
uitzondering na. Het gaat hier om de zeer forse vlek voor het geplande pleinafsluitend gebouw. Het
stelt onze fractie teleur dat juist in dit uitvoeringsplan de randvoorwaarden en de richtlijnen met be
trekking tot dit pleinafsluitend gebouw zeer vaag zijn. Dit uitvoeringsplan zou een vrij gedetailleerd
plan moeten zijn, waarin de belangrijkste nieuwe functie zeer degelijk geregeld zou moeten worden. Ir
de Commissie voor de Ruimtelijke Ordening heb ik begrepen dat een speciale werkgroep zich met een en
ander bezighoudt. Op zich is het wel te begrijpen dat de werkgroep niet op tijd klaar kon zijn met haar
werk. Dat de belangrijkste nieuwe functie in dit uitvoeringsplan, het pleinafsluitend gebouw, niet ge
regeld is vind ik echter een lacune.
De filosofie die in het uitvoeringsplan ten beste wordt gegeven over al of niet vrijliggende fietspa
den op Wirdumerdijk/Nieuwestad/St. Jacobsstraat kunnen wij onderschrijven. Vrijliggende fietspaden
met op enkele plaatsen oversteekpunten voor fietsers zouden tot allerlei moeilijke situaties leiden. Als
men namelijk bij een winkel moet zijn die precies tussen twee oversteekpunten ligt, dan wipt men toch
maar de "berm" over met alle gevaarlijke gevolgen van dien. In grote lijnen zijn wij het dus met de ge
noemde filosofie eens.
Ook ik ben geen liefhebber van asfalt in het centrum van de binnenstad. Toen het uitvoeringsplan
voor het eerst in de Commissie voor Openbare Werken aan de orde kwam, hebben wij ons, ook ik, er
»'on laten overtuigen, mede door het kostenaspect, dat het asfalt in weliswaar versmalde vorm moet wor
den gehandhaafd. Ik heb destijds in de Commissie voor Openbare Werken wel voorgesteld om het asfalt
op de daarvoor geschikte punten te knippen. Op die punten zou men verkeerstafels kunnen realiseren
met een ander bestratingsmateriaal. Op zo'n verkeerstafel zou men misschien ook duidelijk aan kunnen
geven dat er een belangrijke fietsroute loopt. De fietspaden zouden in twee richtingen in tegels moeten
worden uitgevoerd. In andere binnensteden heb ik daar weieens heel aardige oplossingen voor gezien.
Door deze oplossing dwingt men het éénrichting autoverkeer op deze punten over te gaan op de smalle
rijweg. Op deze punten zou men ook de zebrafunctie kunnen realiseren. Door het onderbreken van het
asfaltlint verdwijnt het racebaaneffect van de Nieuwestad z.z. ledereen weet dat de Nieuwestad z.z.
niet alleen als winkelstraat wordt gebruikt, maar ook als flaneerstraat. In deze tijd flaneert men niet
alleen wandelend of fietsend. Ook motoren en auto's moeten steeds weer aantonen hoe snel ze kunnen
rijden en hoe snel ze kunnen optrekken. Het racebaaneffect zou kunnen worden voorkomen door een
versmalling in één richting. Om in het asfaltl int op de Wirdumerdijk meer kleur en onderbreking aan te
brengen, zouden er in mogelijk te realiseren verkeerstafels op de Wirdumerdijk een aantal bomen kun
nen worden aangebracht. Ik wil hier echter niet verder op details ingaan, hoewel over dit onderwerp op
zich wel leuke verhandelingen te houden zijn. Om te bereiken dat een en ander nog eens een keer in
de Commissie voor Openbare Werken ter sprake komt - het feit dat wij in het asfaltl int gaan knippen
vind ik wel op het niveau van het uitvoeringsplan thuishoren - heb ik de volgende motie gemaakt.
"De raad van de gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op maandag
26 april 1982,
behandelende de vaststelling van het uitvoeringsplan voor het gebied St.
Jacobsstraat/Wirdumerdijk (bijlage nr. 151),
overwegende dat uit kostenoverwegingen de asfaltbestrating op de Nieuwe
stad z.z. en de Wirdumerdijk in versmalde vorm zal blijven gehandhaafd,
besluit deze asfal tbestrating op de volgende punten te onderbreken met
(enigszins verhoogde) klinkerbestrating(en):
- Nieuwestad z.z. ter hoogte van: Duco Martenapijp/Kleine Kerkstraat;
Nieuwe Pijp/Oude Doelesteeg; Lange Pijp/Oude Lombardsteeg; St. Ja-
cobsstraat/Peperstraat/Wirdumerdijk.
- Wirdumerdijk ter hoogte van: Doopsgezinde Kerk; Nauwesteeg.
De afmetingen en detaillering zullen via de Commissie voor Openbare Wer
ken worden vastgesteld."
De motie is mede-ondertekend door mijn fractiegenote.
13
Met de klinkerbestrating ter hoogte van de Nauwesteeg wordt bedoeld het punt waar de Wirdumer
dijk ongeveer bij het Rui terskwartier uitkomt. Daar zouden de bomen die volgens het rapport de poort
functie zouden moeten vervullen een betere en ruimere plaats kunnen vinden.
De winkeliers van de Wirdumerdijk hebben een brief geschreven waar in staat dat wat hun betreft
de rijweg versmald zou kunnen worden tot vier meter. De vorige sprekers hebben al opgemerkt dat een
versmalling van de Wirdumerdijk niet mogelijk is vanwege het feit dat de hoofdfietsroute via deze straat
loopt. Ik denk zelf dat er aan beide kanten van de weg wel 50 cm af zou kunnen. Aan de Schrans mer
ken wij echter inderdaad hoe nauw dit soort afmetingen steken. Ik zou eigenlijk de toezegging van het
college willen hebben om in de Commissie voor Openbare Werken nog eens te bekijken of wij voor wat
betreft de versmalling van de rijweg van de Wirdumerdijk ook met decimeters kunnen werken. Deze ver
smalling zal echter nooit kunnen leiden tot de versmalling die de winkeliersvereniging De Wirdumerdijk
voorstelt.
Volgens mijn fractie is de Peperstraat de enige plaats in de binnenstad waar uit historische overwe
gingen luifels aanvaardbaar zijn. De luifels dienen echter wel te voldoen aan de welstandsnormen van
de betreffende commissie. Wij zijn er dus wel voor om luifels in de Peperstraat te cre'éren. Het aanbren
gen van luifels moet echter wel een uitzondering zijn, want over het algemeen zijn wij niet zo'n voor
stander van luifels.
De verkeerssituatie rond het kruispunt Nieuweweg/Wirdumerdijk/Zaailand, het profiel van de Wir
dumerpoortsbrug en wat mijn fractie betreft daaraan gekoppeld de brug voor voetgangers en fietsers over
de zuiderstadsgracht worden in zijn totaliteit opnieuw bekeken. Ik zal nu niet verder ingaan op de brief
die de PvdA hierover heeft geschreven. Ik ben wel verheugd over het feit dat nu ook de PvdA voor een
kleinschaliger aanpak is, niet alleen van dit kruispunt maar ook van het kruispunt Prins Hendrikstraat en
naar ik aanneem ook van de wegen die daar tussen liggen en die onlangs nog, met steun van de PvdA,
zijn aangelegd. Ik had eigenlijk liever gezien dat de PvdA een paar jaar eerder tot deze conclusie was
gekomen, maarenfin.
Met de opmerking van de heer Ten Hoeve over het Waagplein, over het handhaven van de leilinden
en over het restaureren van de walmuren langs het Naauw ben ik het eens.
Dan rest mij nog te reageren op een opmerking van de heer De Jong die heeft gezegd dat uit een of
ander rapport blijkt dat het bezoek aan binnensteden in Nederland met één-vijfde is afgenomen. Leeu
warden is daarop dan wel een heel gunstige uitzondering. Uit de laatst gehouden cordon te 11 ingen rond
de invalspoorten van de binnenstad - deze tellingen zijn eind 1979 gehouden - blijkt dat na invoering
van het verkeerscirculatieplan het autoverkeer iets is toegenomen, maar dat het langzaam verkeer is
verdubbeld. Met andere woorden, het bezoek aan de binnenstad is fors toegenomen. In dit geval loopt
Leeuwarden kennelijk niet in de pas met de cijfers die de heer De Jong heeft genoemd. Die cijfers zijn
dus duidelijk pessimistisch of het zou moeten zijn dat de heer De Jong het verkeerscirculatieplan de
sondebok wil laten zijn van de teruglopende omzetten. De teruglopende omzetten hebben volgens mij
echter meer te maken met de recessie en met de vermindering van de koopkracht dan met het verkeers
circulatieplanDat de teruglopende omzetten het gevolg zijn van het verkeerscirculatieplan blijkt ner
gens uit de cijfers. De conclusies die de heer De Jong aan de cijfers verbindt berusten op drijfzand. De
cijfers liggen voor Leeuwarden gelukkig heel wat anders.
Mevrouw De Jong: Ik wil beginnen met mijn grote waardering uit te spreken voor dit uitvoeringsrap
port. In grote lijnen ben ik het met het rapport eens. Toch is het jammer dat het pleinafsluitend gebouw,
dat zo bepalend zal zijn in deze omgeving, niet bij de plannen betrokken is. Ik heb wel begrepen dat
men met de plannen met betrekking tot het pleinafsluitend gebouw bezig is, maar ondanks dat is een en
ander juist in dit plan een duidelijk gemis.
In de Commissie voor de Ruimtelijke Ordening is ons gezegd dat in verband met het kostenaspect
het asfalt op de Nieuwestad en op de Wirdumerdijk gehandhaafd blijft. Ik vind het kostenaspect een
zwaarwegend punt en ik heb daar ook wel begrip voor. De suggestie van de heer Van der Wal om het
asfalt te onderbreken vind ik erg goed. In plaats van een ononderbroken zwarte massa, zoals een asfalt
weg vaak is, krijgt de weg op de manier zoals de heer Van der Wal voorstelt een iets, zij het heel sum
mier en heel sober, speelsere aanblik. Ik zal de motie van de heer Van der Wal dus ondersteunen.
Ook ik ben van mening dat er op de Wirdumerdijk gelegenheid moet komen voor kortparkerenVoor
de winkeliers op de Wirdumerdijk lijkt mij dat gewoon van levensbelang. Over de breedte van de Wir
dumerdijk neem ik ten opzichte van de vorige sprekers een afwijkend standpunt in. Ik vind dat het smal
ler maken van de weg een heel essentieel onderdeel is van de inrichting van de Wirdumerdijk. Als men
een breedte van 4,50 meter aanhoudt en men onderbreekt het asfalt en men brengt nog enige beperkin
gen aan in de weg, dan zal dat zeker verkeersremmend werken waardoor het fietsverkeer zich aan beide
kanten van de weg veilig kan bewegen. Door deze maatregelen kan men dan van de Wirdumerdijk een
