16
Wij hebben overwogen opnieuw moties in te dienen om alsnog de door ons voorgestelde projecten te
herwaarderen en om het voor een aantal mensen in de raadzaal misschien acceptabeler te maken tegen
een aantal punten te stemmen, maar wij doen het niet! Uit de lijdzame, hier en daar wat tegensputte
rende, houding en reacties van de raadsleden maak ik op dat dergelijke moties geen schijn van kans
zouden maken. De raad, van PvdA tot VVD, slikt het weer!
Mevrouw De Jong: Hoewel ik alle waardering heb voor het ambtelijk werk dat hier is verricht, wil
ik toch opmerken dat het eerste dat ons opviel het overwegend apolitieke karakter van de voorstellen
is. Het gat van een groffe zes miljoen lijkt gedicht, maar de aanpak komt op ons over als een systema
tisch beknibbelen op de middelen zonder daadwerkelijke keuzen ten aanzien van de wel of niet voort te
zetten activiteiten. In december 1981 is door D'66 de wens uitgesproken te komen tot een permanente
politieke herwaardering van de bestaande activiteiten van de gemeente. Deze gedachte is toen in een
motie neergelegd en aangezien die motie destijds door het college is overgenomen, waren onze ver
wachtingen wat hoger gespannen. Maar helaas! De thans voor ons liggende voorstellen leggen sterk de
nadruk op versobering en de mogelijkheden om op deze manier door te gaan worden langzamerhand wel
erg klein. Wij bepleiten daarom nu, zoals wij ook de afgelopen raadsperiode hebben gedaan, om te ko
men tot duidelijke politieke keuzen. Het hoofdpunt bij de beoordeling van deze herwaarderingsvoorstel-
len is voor D'66: Geen verdere verhoging van de gemeentelijke belastingen voor de inwoners van onze
gemeente. De cijfers maken het meer dan duidelijk. Het bedrag dat de inwoners van onze gemeente nu
al per inwoner aan gemeentelijke belastingen betalen bedraagt 223, terwijl de overige gemeenten
in Friesland niet hoger komen dan ca 200,-- per inwoner. Leeuwarden zit derhalve al erg hoog en een
verdere verhoging van de lasten door het invoeren van een rioolretributie, die naar onze berekening
neerkomt op een verhoging van ca 30,per inwoner, is voor ons onaanvaardbaar. Wij zijn van me
ning dat het uiterste moet worden gedaan om dit te voorkomen en die uiterste poging vinden wij niet te
rug in deze herwaarderingsvoorstellen.
Voordat wij aangeven welke alternatieven wij bepleiten voor de belastingverhoging, willen wij
eerst nog een paar voorstellen, die voor ons in de gegeven vorm niet aanvaardbaar zijn, er tussenuit ha
len
Stadsvernieuwing heeft de hoogste prioriteit. Ook voor ons is het een duidelijke zaak dat er in alle
sectoren moet worden bezuinigd, maar de voorgestelde bezuiniging van 350.000,op het stadsver
nieuwingsfonds gaat onzes inziens te ver. Gelet op de afhankelijkheid van het rijk, wordt hierdoor voor
de wijkbewoners praktisch alles onmogelijk gemaakt en het inhoud kunnen geven aan inspraakprocedures
wordt hiermee finaal de nek omgedraaid. Bovendien blijven er dan projecten tot in lengte van jaren lig
gen en dat is weinig verheffend, om niet te zeggen ontmoedigend. Wij willen daarom met klem beplei
ten niet verder te gaan dan een korting op het stadsvernieuwingsfonds van 175.000,
Voor Krats en Biels willen wij een derde stafkracht bepleiten. Wij zijn namelijk van mening dat de
problemen waarmee jongeren worden geconfronteerd enorm zijn en dat het leger werkloze jongeren he
laas sterk groeiend is. Krats en Biels richten zich in feite op een van de zwakste groeperingen en een
van de kwetstbaarste binnen onze samenleving en wij zien eerder een toenemende dan een afnemende
taak voor dit jongerencentrum. Het sterke beroep op vrijwilligers vraagt onzes inziens dan ook de nodi
ge begeleiding van stafkrachten. Daarom menen wij dat een derde stafkracht een bittere noodzaak is.
De vakantietarieven voor de zwembaden hebben wij altijd een goede zaak gevonden. Wij vrezen
een toename van gezinnen die zich noodgedwongen geen vakantie kunnen permitteren. Het gaat dan om
de sociaal-zwakkere gezinnen, waarvoor dit vakantie tarief dan nog een enigszins verzachtend en be
taalbaar alternatief blijft. Wij vinden het dan ook een slechte zaak om juist deze gezinnen dit betaal
baar alternatief te ontnemen en wij maken hiertegen bezwaar.
Naar onze mening mag de realisatie van een wijkaccommodatie in Bilgaard niet tot 1987 of later
worden uitgesteld. 10% van de Leeuwarder bevolking woont in Bilgaard en over het algemeen zijn dit
niet de meer draagkrachtigenDoor de grote hoeveelheid activiteiten in Bilgaard en de zeer onvoldoen
de en bovendien erg verspreid liggende noodaccommodaties ontstaat langzamerhand een situatie waar
voor de wijkvereniging bijna geen verantwoordelijkheid meer kan aanvaarden. Hierbij komt nog dat de
wijkvereniging bereid is zelf aan de stichtingskosten van ca een miljoen een half miljoen bij te dragen.
Wij zijn het ermee eens dat de stichtingskosten eventueel op een lager bedrag zullen worden vastge
steld, want wij vinden de ingediende plannen ook erg grootscheeps, maar het feit blijft dat men in ieder
geval zelf een half miljoen kan bijdragen. Naar onze mening bevindt Bilgaard zich in een positie die
rechtvaardigt dat de wijkaccommodatie naar voren wordt geschoven. (Mevrouw Brandenburg—Sjoerdsma
En de wijken die niets kunnen bijdragen?)
In de eerste plaats stellen wij een onderzoek voor naar de mogelijkheden van uitbesteden of afsto
ten van de huidige gemeentelijke activiteiten. Wij hebben het toepassen van de profijtgedachte, waar
17
het mogelijk en verantwoord is, al eerder bepleit. Men kan hierbij denken aan terreinen als de biblio
theek, het Kreativiteitscentrum, de schouwburg, concerten, sport en dergelijke. Het verwondert ons dat
in andere grote gemeenten met vergelijkbare financiële problemen de mogelijkheden van de profijtge
dachte en de privatisering, met name op het gebied van sport en cultuur, worden onderzocht en uitge
voerd, terwijl in Leeuwarden deze mogelijkheden niet bespreekbaar lijken. Men kiest blijkbaar liever
voor een verdere belastingverhoging dan voor het onderzoeken van andere mogelijkheden. Het is hierbij
interessant erop te wijzen dat onderzoek heeft uitgewezen dat veel subsidies, die gegeven zijn met de
motivering dat lagere inkomensgroepen meer van de voorzieningen moesten profiteren, voornamelijk ten
goede zijn gekomen aan middengroepen en hogere inkomens. Ik denk dat dit een argument is dat met
name de PvdA zal aanspreken.
Ik kom nu toe aan het punt van de subsidiëring van het Frysk Orkest. D'66 is van mening dat er ten
aanzien van de subsidiëring van het Frysk Orkest een verschuiving tussen subsidiënten dient plaats te
vinden. Gezien de grote financiële problemen van onze gemeente is het niet meer verdedigbaar dat wij
naast het verzorgen van de accommodatie van het Frysk Orkest ook nog fors bijdragen in het exploita
tietekort. Wij menen daarom dat in het thans plaatsvindende overleg tussen de Vereniging van Friese
Gemeenten en de provincie naar een regeling moet worden gestreefd, waarbij onze gemeente niet lan
ger bijdraagt in het exploitatietekort. Ik heb hiervoor een motie gemaakt en deze motie is pro forma
mede-ondertekend door de heer Van der Wal(De heer Ten Brug (weth.): Wat betekent pro forma?) Dat
betekent dat de heer Van der Wal niet achter de inhoud van de motie staat. De motie luidt als volgt:
"De raad van de gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op 3 mei
1982, ter behandeling van de herwaardering 1982-1986 is van mening dat:
gelet op de omvang en het karakter van de financiële problematiek van de
gemeente Leeuwarden,
overwegende dat de gemeente thans naast het exploitatiesubsidie aan het
Frysk Orkest ook de financiële gevolgen van de vaste accommodatie van het
orkest voor haar rekening neemt,
overwegende dat de thans van kracht zijnde subsidieregeling voor het Frysk
Orkest eind 1982 afloopt,
spreekt als haar mening uit dat in de nieuwe subsidieregeling de gemeente
Leeuwarden geen bijdrage meer zal dienen te verstrekken in het exploitatie
tekort van het Frysk Orkest, maar dat zal worden volstaan met het subsidië
ren van de vaste accommodatie van het orkest,
geeft daartoe het college opdracht de zojuist uitgesproken mening in te
brengen en te effectueren in het thans reeds lopende overleg over een nieu
we gemeenschappelijke regeling ten aanzien van de subsidiëring van het
Frysk Orkest.
Verder bepleiten wij afbouw van het exploitatiesubsidie aan FC Cambuur in de periode 1982-1986.
Ook deze subsidie is voor ons, gezien de nijpende situatie van onze gemeente, niet meer verdedigbaar.
D'66 vindt dat de gemeente alleen nog een subsidie moet blijven verstrekken in de accommodatiesfeer.
Wij stellen verder een extra hondenbelasting voor van 10,-- gedurende de jaren 1983 en 1984 en
5,gedurende de jaren 1985 en 1986, teneinde in 1986 te komen tot 80,per hond. D'66 acht
dit verantwoord en bovendien lijkt ons de scheve verhouding ten opzichte van andere gemeenten dan
rechtgetrokken. Wij gaan er namelijk van uit dat ook vergelijkbare gemeenten de hondenbelasting in de
periode tussen 1982 en 1986 zullen verhogen.
Voorts zijn wij van mening dat het liggeld voor de pleziervaart wel iets verder mag worden opge
trokken dan de voorgestelde matige verhoging. Wij vinden dat een tariefsverhoging voor vaartuigen van
zeven tot tien meter tot 5,-- en voor vaartuigen met een lengte groter dan tien meter tot 7,50 per
overnachting heel redelijk is en wij menen niet dat hierdoor het aantrekken van de pleziervaart voor
Leeuwarden in gevaar wordt gebracht.
Gezien de gunstige reservepositie van de gemeente Leeuwarden achten wij het verantwoord het dan
nog eventueel resterende tekort te dekken door een beroep te doen op de reserves, gekoppeld aan het
londs extra afschrijvingen. Hierbij zullen ook de resultaten van de totaalstudie met betrekking tot de
gewenste maximum- en minimumpositie van alle gemeentelijke reserves en fondsen moeten worden be
trokken
D'66 blijft duidelijk neen zeggen tegen de voorgestelde invoering van een rioolretributie. Wij heb
ben het echter niet bij dit neen willen laten. Vandaar dat wij met alternatieven zijn gekomen. Zoals
gezegd zijn wij van oordeel dat het uiterste moet worden gedaan om op andere wijze de dreigende te
korten te dekken. Ik heb daarom een motie gemaakt, die wederom pro forma is mede-ondertekend door
de heer Van der Wal. De motie luidt:
