Mevrouw Van der Werf: Voordat ik namens mijn fractie nog wat aanvullen
de opmerkingen maak bij de profielschets van de nieuw te benoemen burgemees
ter zoals die namens de gezamenlijke fracties door mevrouw Brandenburg naar
voren is gebracht, wil ik toch een paar kanttekeningen maken bij het kader
waarin dit profielschetsen plaatsvindt, omdat juist door dat kader mijn frac
tie zich vanavond in een moeilijke positie bevindt.
Ten eerste heeft mijn fractie bezwaren tegen het ondemocratisch karakter
van het helaas nog steeds van hogerhand benoemde burgemeesterschap, waarop
betrokken gemeenteraden hooguit wat inspraak hebben. Mijn fractie is voorstan
der van het gekozen burgemeesterschap, omdat ons inziens alleen op die manier
recht wordt gedaan aan het politieke karakter van de burgemeestersfunctie.
Want ondanks het feit dat mijn fractie dat graag anders zou zien draagt de
burgemeester alleen verantwoordelijkheid voor een aantal politiek geladen ge
bieden als de openbare orde, het politiebeleid, de bescherming bevolking en
dergelijke. De raad is in deze afhankelijk van de welwillendheid van een bur
gemeester om over de invulling van zijn of haar beleid met de raad te over
leggen. Een gekozen burgemeester zou in ieder geval een iets grotere garantie
kunnen bieden dat zijn of haar opvattingen sporen met die van de meerderheid
^van de raad. Daarnaast is het benoemde burgemeesterschap op alle manieren in
strijd met het principe van decentralisatie. Met het benoemde burgemeester
schap blijft Den Haag greep houden op de situaties in de gemeenten, zeker
ten tijde van oproer, onrust, kraakacties en dergelijke. In een linkse gemeen
te zou bij verkiezing door de bevolking wel eens iemand kunnen worden gekozen
die niet zo "betrouwbaar" is als door Den Haag wordt gewenst. Dit was toch
ook een van de argumenten om tot voor kort een CPN-burgemeester te weren. Ik
zei het al, meer als inspraak hebben wij niet. De nieuwe procedure rond burge
meestersbenoemingen heeft wat dat betreft weinig veranderd. Ook wij kunnen,
net als de provincie een tijdje geleden, voor verrassingen komen te staan.
Maar laten wij vooralsnog hopen dat dat niet zal gebeuren en dat dus het ge
zamenlijke profiel van de raad zwaar zal blijken te wegen. Binnen de - zoals
ik zei - helaas veel te smalle marges die ons worden gelaten gaan wij akkoord
met het instellen van een vertrouwenscommissie die de Commissaris der Koningin
zal adviseren.
Dan nu het profiel zelf. Mijn fractie kan geheel instemmen met hetgeen
door mevrouw Brandenburg namens de gezamenlijke fracties is verwoord. Mijn
fractie kan zich eveneens aansluiten bij de aanvullende opmerkingen van de
PvdA. Ook wij zijn van mening dat voor de nieuw te benoemen burgemeester zijn
of haar burgerlijke staat, godsdienst of geschiktheid van de eventuele partner
op geen enkele manier een rol mag spelen in de overweging. Ook vinden wij dat
de nieuwe burgemeester zich ervan bewust moet zijn dat besturen van een gemeen
te politiek werk is en dat dat moet doorklinken in de verhouding met de raad
- 7 -
en de manier waarop het beleid naar buiten toe wordt vertaald. Mijn fractie
wil graag een burgemeester die niet bij voorbaat is geneigd uitingen van on
vrede en protest met repressieve maatregelen te onderdrukken, maar die in
staat is deze met begrip voor de maatschappelijke achtergronden en motieven
tegemoet te treden. Wij hebben voorkeur voor iemand die zich sterk verbonden
voelt - liefst vanuit eigen achtergrond - met de Friese cultuur en die Fries
spreekt of bereid is dit snel te leren. Als laatste: op alle fronten in deze
maatschappij krijgen vrouwen minder kansen en komen ze minder goed aan de
bak. Een vrouw als burgemeester zou wat dat betreft een goede doorbreking
zijn en er zou bovendien ook nog een voorbeeldwerking vanuit kunnen gaan.
Met andere woorden: wij hebben voorkeur voor een vrouw! Ik begrijp echter
dat wij op dit moment niet zoveel kunnen met deze voorkeur.
Mevrouw De Dong: Mijnheer de voorzitter, mijnheer de commissaris.
In de profielschets, zoals die namens de raad door mevrouw Brandenburg is uit
gesproken, zijn de voor mijn partij belangrijkste punten al verwoord. Ik wil
dan ook volstaan met een enkele toevoeging en het aanscherpen van wat punten
uit de gezamenlijke profielschets. Wij verwachten dat de nieuw te benoemen
burgemeester respect toont voor de levens- en geloofsovertuiging van een ieder.
T
Ervan uitgaande dat dit een vanzelfsprekende zaak is, is voor ons de godsdienst
of burgerlijke staat van de nieuwe burgemeester dan ook niet ter zake doende.
Wij verwachten van de nieuwe burgemeester dat hij/zij Fries met de Friezen,
maar vooral Leeuwarder met de Leeuwarders wil zijn.
Gezien de slechte financieel_economische situatie waarin ons land verkeert
en de extra klappen die Leeuwarden daarvan meekrijgt door haar excentrische
ligging, wil ik benadrukken het heel belangrijk te vinden dat de nieuwe burge
meester inzicht heeft in sociaal-economische verhoudingen.
Belangrijk voor de nieuw te benoemen burgemeester vinden wij het gevoel
voor democratische verhoudingen en de wil om samen met de raad de moeilijke
problemen waar wij voor staan te willen aanpakken.
Gezien de verhoudingen in de raad waarin progressief de meerderheid heeft
staan wij een burgemeester voor uit PvdA-kring.
Een laatste opmerking,mijnheer de voorzitter. D'66 heeft altijd gepleit
voor een democratisch gekozen burgemeester. Gezien de politieke verhoudingen
in ons land ligt die wens helaas nog lang niet binnen ons bereik. Om aan de
benoeming van de nieuwe burgemeester toch een democratisch tintje te geven, wil
len wij dan ook met klem de instelling van een vertrouwenscommissie bepleiten.