44
eerst het personeel wordt gevraagd wat men hiervan denkt. In ieder geval stelt mijn fractie dat doorvoe
ring van arbeidstijdverkorting of deeltijdbanen geen meerkosten mag opleveren. Er mogen onzes inziens
geen meerkosten ontstaan, die elders - wel of niet versluierd - op de begroting moeten worden gedekt.
Alle financiële gevolgen zullen binnen het raamwerk van de oorspronkelijke personeelskosten moeten
blijven.
Een ander gevaar zien wij bij het verminderen van het aantal arbeidsuren in de opwaartse druk die
zal ontstaan om overuren in te vullen. Gezien de toch al enorme taakopdrachten bij vele ambtelijke
sectoren lijkt dit zeer waarschijnlijk, hetgeen kostenverhogend werkt. Wij willen dit niet. Er wordt ge
steld dat zich situaties kunnen voordoen die het vervullen van minder dan 40 uren ongewenst of onmoge
lijk maken. Wij denken hierbij niet alleen in de richting van het personeel, maar ook in de richting van
het bestuur zelf. In de raadsbrief lees ik - een en ander is echter wat onduidelijk gesteld - dat voor die
situaties de beslissing aan de vacaturecommissie wordt overgelaten. Dat is naar mijn mening niet juist.
Het kan zijn dat mijn uitleg niet de juiste is, maar dat hoor ik graag. In het evaluatierapport dat wij in
februari hebben gekregen staat bij de werkwijze van de commissie op de laatste bladzijde dat advies
wordt gevraagd aan de vacaturecommissie en dat het college de beslissing neemt. Dat laatste is correct.
Het moet niet zo zijn dat de vacaturecommissie de uiteindelijke beslissing neemt. Deze commissie be
staat voor het merendeel, in de functie zoals zij daarin zitting hebben, uit niet politiek gerichte amb
tenaren. De enige twee in de vacaturecommissie zitting hebbende politieke functionarissen zijn de
voorzitter en de wethouder. Wij vinden dus dat het college uiteindelijk de beslissing moet nemen. Ik
houd daarom een motie achter de hand, voor het geval het antwoord van het college ons niet bevredigt.
De raadsbrief loopt niet over van duidelijkheid, maar wij begrijpen wel dat ook het college werd
geconfronteerd met de feiten. Velen met mij zullen dan ook met vragen blijven zitten.
Resumerend wil ik stellen dat wij naar ons gevoel geen eigen koers moeten varen. Een en ander mag
geen dwingend karakter krijgen, voordat er een centrale regeling is. Arbeidstijdverkorting of invoering
van deeltijdbanen mag in geen geval leiden tot enige verhoging van de personeelslasten op welk gebied
dan ook. Ik wil duidelijk stellen dat ik daarbij ook de overuren reken. Het feit dat er onzes inziens
geen meerkosten mogen ontstaan is voor ons doorslaggevend of wij wel of niet met het voorstel mee zul
len gaan. Verder wil ik nogmaals stellen dat het aanstellen van personeel in een volledige 40-urige
werkweek een taak is van b. en w.
De hear Jansma: De problematyk fan it koarter wurkjen as 40 oeren yn 'e wike hat ferskate kearen
wiidweidich oan 'e oarder west yn de Kommisje foar de Wurkgelegenheid, yn de Kommisje foar Emansi-
paasje-oangelegenheden en yn de Kommisje foar Organisearre Oerlis. It kolleezje hat der neffens us
goed oan dien ferskate yn dy kommisjes nei foaren brochte foar- en neidielen of te weagen en de oar-
spronklike konsepten by te stellen. It einprodukt dat no foar us leit is in kompromis. Der sitte wat be
swieren oan, mar dy binne sa liket my ta net foar te kommen. Ik stel foarop dat de maatregels dy11 oant
no ta nommen binne om de wurkleazens te bestriden noch mar och sa'n bytsje holpen hawwe. Wat ien
fan de belangrykste maatregels fan it Ministearje fan Sosiale Saken en Wurkgelegenheid om de wurkge
legenheid te befoarderjen like en ferline jier troch de hear Den Uyl ynfierd waard is de wvm, de wurk-
ferromjende maatregel, dy11 yn it hiele lan sa'n 20.000 minsken in jier lang oan wurk helpt. Sa'n 95%
dêrfan stiet nei dat jier lykwols wer op 'e dyk en sa'n jier kostet it ryk per wurkleaze 30.000,-- oant
40.000, Hjoed de dei wurdt der ek wurke oan objekten mei behald fan in utkearing en oan objek-
ten mei help fan in utkearing. In foarbyld fan it leste is "Bouwen werkt". Ek dy objekten jouwe tydlik
in oplossing.
Ik haw sa'n bytsje byhalden hokker oanbefelIingen der troch underskate organisaasjes, advysorganen
en wurkgroepen dien wurde om de wurkleazens yn te damjen. Op oanbefel ling fan gans in wurkgroep gie
it ryk foar syn amtners oer op in maatregel om 30% fan de fakatueres op te foljen mei banen foar 32 oe
ren yn 'e wike. It giet om 144.000 funksjes yn it lan. De bedoeling is dat de regeling frijwillich oer-
nommen wurdt troch de rest fan de oerheidssektor. It Kristen Demokratysk Appel pleitet derfoar om ut-
einlik foar eltsenien in 32-oerige wurkwike yn te fieren. Net ynienen fan 40 nei 32 oeren, net mei ien
stap fan de flier op 'e souder - men soe de skonken der by brekke -, mar fia in heale ferdjipping dertus-
ken, dus fia 36 oeren. Wat smyt dat op, sille guon freegje; de hear Bijkersma hie der hiel grutte twifels
oer. Wol, in algemiene wurktiidferkoarting fan 10%, dus fan 40 nei 36 oeren, soe ferline jier 425.000
nije banen oplevere hawwe. Dat is net neat. Dizze wurktiidferkoarting soe der boppedat foar soarge
hawwe dat 137.000 troude froulju harren as nije wurksykjenden op de arbeidsmerk oantsjinne hienen. Dy
sifers blike üt in undersyk fan it Ekonomysk Ynstitüt foar de Ryksuniversiteit te Utert. It wurdt meikoar-
ten publisearre, mar bepaalde gegevens binne ferline wike frij jun, yn andert op fragen ut de Twadde
Keamer oangeande de werferdieling fan wurk. Ek dizze meast resinte gegevens pleitsje derfoar om de
wurktiden yn te koartsjen. Us fraksje fynt dat yn dit stik fan saken de oerheid, dus ek üs gemeente,
45
foarop rinne moat. De provinsje is der ek al ta oergien en by myn witten binne de earste resultaten dêre
posityf
Wat kinne wy as gemeente no dwaan? Wy soenen us oanslute kinne by de ryksopfetting om 30% fan
de fakatueres oan te bieden foar 32 oeren. Oan dy 32 oeren waard ynearsten yn it kolleezje ek tocht.
Wy fine it in goed ding dat der fan ofstapt is en dat men keazen hat foar 35 of 36 oeren of foar 2 kear
ungefear 20 oeren. De arguminten dy't derfoar yn it riedsbrief oanfierd wurde hawwe üs ynstimming. Ik
haw sakrekt al sein dat it Kristen Demokratysk Appel ek net yn ien kear fan de flier op 'e souder stappe
wolYn de Kommisje foar Organisearre Oerlis hat bliken dien dat yn elts gefal in part fan de fakbewe-
ging beswier hat tsjin 35 oeren en net sasear tsjin 36 oeren. Wy kinne der ynkomme dat dat is fanwege
de bangens dat, as men deis mar ien oere minder wurket, it slimmer wurdt in nij wurkplak te skeppen
Ommers, 20 kear of 36 kear ien oere opsparje liket slimmer as 5x4 of 9x4 oeren. Oan 'e oare kant kin
ik my yntinke dat in frije heale dei yn 'e wike soms op it wurk organisatoaryske problemen jout. Ek kin
it lykwols organisatoaryske problemen jaan wannear't men ien oere deis minder wurket. It sil dan oan de
haden fan tsjinst oerlitten wurde moatte hokker kar dien wurdt, 36 oeren of 35 oeren. Wy wolle der net
yn't foar nee tsjin sizze, mar freegje wol fan de wethalder twa dingen, nammentlik om yn de rjochting
fan de haden fan tsjinst in foarkar üt te sprekken foar 36 oeren en fierder om per tsjinst registrearje te
litten hoe't de fakatueres opfolle wurde: 36 oeren of 35 oeren of yn dieltiid of mooglik dochs noch 40
oeren (wannear't it in ynterne oerpleatsing oanbelanget)Mei oare wurden: in evaluaasje dy't nei ferrin
fan tiid yn de oanbelangjende kommisjes oan 'e oarder komme kin.
De problemen dy't untstean soenen wannear't men by 35 of 36 oeren under it wetlik minimum lean
telane komt binne oplost wannear't men dan nei 40 oeren tagiet. Guon sizze dat der dan diskriminearre
wurdt. Ik sjoch der gjin oplossing foar. Wa't dy oplossing wol wit moat it mar sizze, mei dit betingst dat
oplossingen dêr't oaren dan wer by diskriminearre wurde yn feite gjin oplossingen binne. Yn dit ferban
üs tank oan de PAL-fraksje foar har op skrift steld stanpunt. Dat wint tiid en it jout üs de gelegenheid
der direkt op te réagearjenIt alternatyf om der dan mar hielendal net oan te begjinnen, lykas PAL
blykber wol, wize wy fan 'e han. Dat betsjut noch fierder ütstel en unwerklike ferwachtings op stimu-
learringspreemjes.
Wat ik yn it ferhaal fan de hear Bijkersma mis is dat de hege wurkleazens, foaral foar de jongerein,
maatskiplik gefaarlik en yndividueel ellindich is. Alle bytsjes helpe en ek dit. Dêrom sis ik: Net langer
wachtsje.
Gearfetsjend: it kolleezje is üteinliks mei in goed trochpraat en goed trochtocht ütstel kommen. In
evaluaasje dy't yn de oanbelangjende kommisjes trochpraat wurdt en dêrnei yn de ried, fine wy need-
saakl ik
De hear Bijkersma hie noch in fraach oangeande de ferantwurdlikens fan b. en w. Op side 3 fan it
riedsbrief stiet: "Er kunnen zich namelijk situaties voordoen die het vervullen van een vacature voor
minder dan 40 uren ongewenst of onmogelijk maken. In die gevallen kan via de vacaturecommissie een
gemotiveerd ontheffingsverzoek worden ingediend." Ik les dêryn dat der net mear dien wurde kin as wat
fersykje en dat sil allinnich mar oan b. en w. dien wurde kinne. B. en w. binne dus folslein ferant-
wurdlik en ik begryp de fraach fan de hear Bijkersma dan ek net.
De heer Pruiksma is inmiddels ter vergadering gekomen.
De heer Buurman: Er zou een belangwekkend verhaal op te zetten zijn over het verschijnsel ar
beidstijdverkorting in het algemeen, in hoeverre het een bijdrage kan vormen aan het bestrijden van de
werkloosheid en over het feit dat arbeidstijdverkorting als medicijn gerelativeerd zou moeten worden. Ik
zal dat niet doen, omdat het buiten het bestek van het voorstel zou voeren. Laat ik mij beperken tot het
maken van enkele opmerkingen over het onderhavige - en in"de loop van de tijd gematigde - voorstel,
om daarna tot een conclusie te komen.
De bedoel ing die achter dit al les I igt is nobelDe hoeveelheid werk is schaars, helaas een gege
ven. Dan is het voor de hand liggend te zoeken naar mogelijkheden om door middel van arbeidstijdver
korting de bestaande hoeveelheid werk op een betere of rechtvaardiger wijze te verdelen. Ik las ergens
dat dit voorstel niet vanuit een ander aspect, namelijk vanuit emancipatie-oogpunt, is gedaan. Het zal
u niet verbazen dat dit mijn fractie tot tevredenheid stemt. Arbeidstijdverkorting om "traditionele rollen
te doorbreken" lijkt mij een onjuiste zaak, niet omdat er in die rollen niets maar dan ook niets doorbro
ken zou mogen worden, maar omdat dit niet tot de competentie van de overheid behoort. Bevorderen
van deeltijdarbeid door middel van het wegnemen van mogelijke belemmeringen vind ik daarentegen op
zich geen slechte zaak. Zolang de mensen zelf maar kunnen kiezen voor deeltijdarbeid is er geen cent
je pijn. Kwalijker wordt het wanneer deeltijdarbeid aan en door de overheid wordt opgedrongen, bij
voorbeeld vanuit emancipatoir denken. Overigens wil ik wel zeggen het met PAL eens te zijn dat de
