12
kundig wordt het als zeer redelijk beschouwd; dat wordt ook door de huidige gebruiker, de
Vrije School, als zodanig ervaren - wordt in alle andere modellen dan model 1 wegbestemd.
Sterker nog, het schoolgebouw is de naamgever van dit gebied, want de Schoolstraat heet
zo omdat die school er staat. Het gebied heet Schoolstraat omdat die straat in dat gebied
ligt. Een waarheid als een koe. Dit is niet de hoofdreden, maar wel een reden die aangeeft
dat de school, als je de vrij jonge geschiedenis - ongeveer een eeuw - van dit gebied be
kijkt, wel degelijk een rol speelt. Bovendien heeft de school zeer goede gebruiksmogelijkhe
den voor wat betreft sectoren als bedrijvigheid, sociaal-culturele activiteiten en alternatief
wonen. Al deze argumenten zijn door insprekers, onder andere het Platform Eén- en twee
persoonshuishoudens Leeuwarden (PEL), en mijn fractie al voor deze raadsvergadering in
meerdere instanties verwoord. Ik heb een en ander ook nog eens in een motie verwoord, die
als volgt luidt.
Motie I.
"De raad van de gemeente Leeuwarden, in vergadering bijeen op
maandag, 30 september 1985,
behandelende de aanwijzing van een model voor de verdere inrich
ting van het gebied Schoolstraat e.o. (bijlage nr. 310),
gelezen het haalbaarheidsonderzoek van een aantal principe-moge
lijkheden voor de verbetering van het Schoolstraatgebied van het
architectenbureau Bolhuis-Lambeck-Ten Holt en het commentaar
haalbaarheidsonderzoek Schoolstraat e.o. van de ambtelijke werk
groep
overwegende dat:
- het hierbij gaat om een invulling van een deel van de te bescher
men historische binnenstad;
- in het commentaar van de projectgroep het model 1, voor wat be
treft de beoordelingsaspecten beschermd stadsgezicht, ruimtelijke
structuur, variatie en bestemmingen, als goed wordt beoordeeld;
- (in de terminologie van de projectgroep) het Schoolstraatgebied
al jaren een zogenaamde broedplaatsfunctie heeft ten behoeve van
alternatieve en traditionele woonvormen, bedrijvigheid en sociaal-
culturele functies;
- deze functies voor een goed functionerende binnenstad van es
sentieel belang zijn;
- een dergelijke invulling van dit gebied wel degelijk kan leiden tot
een goed woon-/werkklimaat en een verantwoord stuk (binnen-)
stadsvernieuwing;
- alleen in model 1 het in redelijk bouwkundige staat verkerende
hoofdgebouw van de school met zijn vele gebruiksmogelijkheden is
gehandhaafd,
besluit model 1 aan te wijzen als basis voor de verdere inrichting
van het gebied Schoolstraat."
De motie is mede-ondertekend door Jan Doede Niemeijer. (De Voorzitter: De motie is vol
doende ondersteund en maakt deel uit van de beraadslagingen.)
In de modellen 1, 3 en 4 - deze modellen zijn nog in discussie, want model 2 wordt door
niemand gesteund - komen de panden Arendsstraat 12 en 14, die eigendom zijn van de Til-
burgsche Hypotheekbank, voor als te renoveren c.q. te behouden voor de woonfunctie. Wij
hebben allemaal uit de krant kunnen vernemen - dinsdagavond hebben wij dat tijdens de
vergadering van de Commissie Openbare Orde ook vanaf de publieke tribune gehoord - dat
daar moedwillig interne sloopacties hebben plaatsgevonden, met het duidelijke doel de bewo
ning zoals die daar plaatsvond - en daarmee ook de bewoning zoals de gemeente in de ge
noemde modellen wenselijk achtte - voor een groot deel onmogelijk te maken. De burgemees
ter, onder andere voorzitter van de Commissie Openbare Orde, heeft dinsdagavond gezegd
dat hij zich geen constructie kon voorstellen waarin de projectontwikkelaar belang had bij
interne sloop c.q. nog verdergaande afbraak of verder afbranden. Wat dat betreft is hij op
zijn wenken bediend. Ik vond die opmerking toen ook al behoorlijk naïef. Maar ik hoop dat
de burgemeester wat dit punt betreft nu wat wijzer is geworden.
Uit perspublikaties van ik meen afgelopen woensdag is heel duidelijk geworden welk be
lang een projectontwikkelaar bij een dergelijke destructieve ontwikkeling heeft. De hele we
reld die daar achter zit lacht nu in zijn vuistje, want de gemeente staat wederom voor schut,
tenzij b. en w. onverwijld - in de Commissie Openbare Orde heb ik dit punt wat voorbarig
genoemd, want het was daar niet strikt aan de orde en het gaat bovendien om een bevoegd
heid van b. en w. - de eigenaar aanschrijven tot herstel van de toestand zoals die was voor
dat hij tot sloop overging en, bij in gebreke blijven daarvan, eventueel bestuursdwang toe
passen. Bestuursdwang houdt in dat de gemeente in dit geval de woningen herstelt op kos
ten van de eigenaar. Nu is de eigenaar al tijden failliet. De kans zit er dus heel dik in dat
13
dat geld niet terugkomt. Ik vind dat de gemeente, gezien de gebeurtenissen, het politio
nele advies om tijdelijk het onderkomen te verlaten, het falen om de woningen verder te be
schermen en het falen om plundering te voorkomen, op een wat indirecte manier tot een
soort schadeloosstelling moet komen, die formeel gesproken ook juist is. Bovendien demon
streert de gemeente met zo'n schadeloosstelling dat het haar ernst is met het handhaven van
het sloop- c.q. bouwregime dat de raad onlangs heeft vastgesteld. Ik heb hiervoor een motie
gemaakt, die ik nog niet indien omdat ik eerst wil weten of b. en w. van genoemde bevoegd
heid gebruik maken.
De heer Sijbesma: Ik wil mij in eerste instantie aansluiten bij de waardering die de heer
Timmermans heeft uitgesproken over de aanpak door het college van deze zaak. Ik wil in die
waardering ook betrekken het architectenbureau en de projectgroep voor hun heel duidelijke
nota. De verschillende modellen zijn beoordeeld op een aantal aspecten. De waardering van
de modellen ten aanzien van die aspecten is wat grofmazig gebeurd - goed, matig en slecht -
en niet op een weegschaal gewogen. Wat dat betreft zou je hier en daar wat verschillen kun
nen veronderstellen. De beoordelingsaspecten zelf zijn onderling niet van een zwaarte voor
zien. Het financiële aspect speelt wel een duidelijke rol, ook in onze afweging. Vandaar dat
wij ons ook beperken tot een keus tussen model 3 en model 4.
Model 3 voegt zich het beste in de karakteristiek van het gebied. In model 4 wordt door
een pleintje aan de Arendsstraat en een poort in de Schoolstraat een aantal bijzondere ele
menten toegevoegd. Op zich biedt dit model betere parkeermogelijkhedenmaar daarvoor is
toch ook weer het pleintje nodig. Model 4 heeft ook een aantal grotere woningen - op zich is
dat positief te waarderen -, maar ook een hogere en gesloten bebouwing aan het Zaailand.
De projectgroep geeft zelf al aan dat de bijzondere elementen in dit model niet zonder meer
als positief zijn te waarderen.
Na de discussie in de Commissie voor de Ruimtelijke Ordening is er over de keuze tus
sen model 3 en model 4 ook in mijn fractie gediscussieerd. De conclusie is dat een minder
heid, te weten de heer De Jong, op basis van het volkshuisvestingsaspect kiest voor model
4 en dat de overige fractieleden op basis van de historische structuur kiezen voor model 3.
Mevrouw De Jong: Na alle vervelende zaken rondom dit gebied, ben ik toch blij dat wij
nu zover zijn dat wij een model kunnen vaststellen. Ik wil een compliment geven aan het col
lege voor het laten instellen van een haalbaarheidsonderzoek. Ik ben blij dat in deze ronde
de bewoners inspraak hebben gehad. Ik kies voor model 4, omdat dat meer gezinsbebouwing
heeft, er financieel gezien gunstiger uitsteekt, maar bovenal - dat vind ik het belangrijk
ste - de keus van de bewoners is. Aangezien er een erg klein verschil is tussen model 3 en
model 4, spreek ik in dit geval mijn voorkeur uit voor de keus van de bewoners die toch ook
heel belangrijk is.
Op onze tafels ligt een brief van het Platform Eén- en tweepersoonshuishoudens Leeu
warden (PEL). Het is heel duidelijk dat de failliete Tilburgsche Hypotheekbank ook nog eens
de panden Arendsstraat 12 en 14 bij zijn failliete rotzooi heeft gegooid. Een meer dan schan
dalige zaak, mijnheer de voorzitter. Ik ben van mening dat wij in dezen een aanschrijving
moeten doen, zodat de bank kan komen tot herstel van de toestand zoals die was voordat tot
interne sloop werd overgegaan. Het lijkt mij niet meer dan redelijk dat de kosten van herstel
in mindering worden gebracht op de koopsom.
Ik ben het niet eens met het voorstel van het PEL om deze zaken voorlopig maar te laten
liggen. Deze buurt is veel te lang verpauperd geweest. Ik vind dan ook dat wij nu een mo
del moeten vaststellen en deze verloedering zo gauw mogelijk een halt moeten toeroepen.
Mevrouw Van Dijk-van Terwisga: Ook onze fractie is goed te spreken over de wijze
waarop een haalbaarheidsonderzoek naar de financiële en technische mogelijkheden door het
architectenbureau heeft plaatsgevonden en de wijze waarop het college dit heeft aangepakt.
Er ligt nu een duidelijke rapportage als resultaat van het haalbaarheidsonderzoek. Er zijn
vier modellen ontwikkeld. Wij onderschrijven de mening van het college dat de modellen 1 en
2 afgewezen moeten worden. Onze keuze is noch een totale renovatie noch een totale nieuw
bouw.
Wij onderschrijven een keuze tussen model 3 en model 4. Beide mengvormen met enkele,
zij het misschien geringe verschillen. In beide vergaderingen van de Commissie voor de
Ruimtelijke Ordening hebben wij onze voorkeur uitgesproken voor model 4. Onze fractie on
derschrijft deze keuze, die is gebaseerd op de volgende argumenten. Model 4 geeft de moge
lijkheid voor een wat groter aantal gezinswoningen. Dit argument heb ik ook in de Commissie
voor de Ruimtelijke Ordening genoemd. Wij willen hiermee de leefbaarheid en de evenwichti
ge bevolkingsopbouw in de binnenstad bevorderen. De PvdA heeft een en ander ook her
haaldelijk bepleit en zou met deze modelkeuze iets in die richting kunnen doen. Maar nu
kiest de PvdA-fractie voor model 3 en dat vinden wij jammer.
Een ander argument is dat de bewoners, de Initiatiefgroep Wonen in de Binnenstad, uit-
diukkelijk voor model 4 kiezen. Wij menen dat in dit geval ook naar deze inspraak geluisterd
moet worden en willen dan ook gehoor geven aan de keuze van de bewoners.
