22
De Voorzitter: De motie is voldoende ondersteund en maakt deel uit van de beraad
slagingen
De heer HeidstraPer 1 augustus a.s. is de gemeente financieel verantwoordelijk voor
het vervoer van schoolgaande kinderen voorzover zij althans gebruik maken van vervoer.
Dat gebeurt door een jaarlijkse bijdrage van het rijk in het gemeentefonds. Hoewel iedereen
in deze zaal - in ieder geval de raadsleden - natuurlijk blij is wanneer centrale overheids
regelingen worden gedecentraliseerd, moeten wij met deze decentralisatie niet al te vroeg
en te luid juichen. Vergeleken met de huidige regeling leerlingenvervoer zal de nieuwe
regeling de gemeente in 1989 een nadelig saldo op begrotingsbasis van f. 160.000,opleve
ren. Ook brengt de nieuwe regeling met zich mee dat er een verordening vastgesteld dient
te wordenVoor wat betreft de nu aangeboden vast te stellen verordening kan ik stellen dat
mijn fractie hiermee akkoord gaat. Een aantal punten wil ik er uit lichten. De heer Krol heeft
ook op die punten gewezen.
In de eerste plaats de door het rijk opgelegde voorwaarde dat ouders met een belastbaar
inkomen van meer dan f. 27.000,slechts een vergoeding kunnen ontvangen wanneer de
reiskosten van hun kind(eren) een bedrag van f. 200,per jaar te boven gaan. Deze
regeling geldt alleen voor ouders van wie kinderen de scholen voor basisonderwijs, lom en
lmk bezoeken. Ten opzichte van ouders wier kinderen naar andere scholen voor speciaal
onderwijs gaan vinden wij dat er sprake is van rechtsongelijkheid. Wij vragen ons af of het
rijk niet op de hoogte is met het bestaan van bijvoorbeeld scholen voor langdurig zieke
kinderen
In de tweede plaats het afstandscriterium. In de vergadering van de Commissie voor het
Onderwijs is langdurig gediscussieerd over de in artikel 14 van de Verordening leerlingen
vervoer genoemde 2 km-grens bij het speciaal onderwijs. Binnen de grens van 2 km van de
school voor speciaal onderwijs komen de leerlingen niet in aanmerking voor een reiskosten
vergoeding. Dit zal volgens een aantal betrokkenen tijdens de commissievergadering op grote
bezwaren stuiten. Gezien het cijfermateriaal dat de raadsleden na de vergadering ter inzage
hebben gekregen blijven wij op het standpunt staan dat deze 2 km-grens haalbaar moet zijn.
De heer Krol sprak zojuist over kinderen in een speciale positie die vervoer zouden moeten
hebben. Ik ben dat natuurlijk met hem eens, maar als je het ter inzage gelegde stuk leest
dan blijkt daaruit dat het slechts om 41 kinderen gaat voor wie, als de situatie onontkoom
baar zou zijn, ook nog eens een keer op grond van artikel 18 van de verordening een ont
heffing zou kunnen worden aangevraagd. Gezien het aantal kinderen laten wij het bewuste
artikel maar even staan en wachten wij de verdere gang van zaken af. Ik ben er zeker van
dat voor die kinderen voor wie vervoer echt nodig is best een ontheffing kan worden ver
kregen. Met andere woorden, mijnheer de voorzitter, hieruit blijkt dat wij geen behoefte
hebben aan de motie van het CDA.
Mefrou WestraIk wol oer twa kwestjes in pear opmerkings meitsje. Yn it alderearste
plak oer de kwestje fan it 2 km-gebiet. Yn it twadde plak oer de fraach oft de feroardering
net ütwreide wurde moat ta in skoalkar op grün fan pedagogyske motiven.
It 2 km-gebiet/it hantearjen fan in foe ding sgebietUs fraksje kin it wol begripe dat it
kolleezje benammen üt finansjele oerweagings sein hat dat it sitten giet op de 2 km-grins
sa't yn it VNG-model foarsteld wurdt. Der is hjir wer ris in foarbyld fan in desintralisaasje
dy't tagelyk in besuniging is. Foar in part wie dy besuniging al ynkalkulearre en dêr komt
no wer ris f. 65.000,boppe-op. Wy kinne it begripe dat men dan goed sjocht nei de finan
sjele konsekwinsjes fan de feroardering sa't men dy opstelt. Dêr komt dan noch ris in kear
by it feit dat de 2 km-grins net in hiel strikte kwestje is, want yn de feroardering is de
mooglikheid fan üntheffing opnommen.
Ik begryp einliks net wat der yn de CDA-moasje bedoeld wurdt mei de oerweaging dat it
ünderwiis feitlik ünberikber wurde sil. My tinkt dat troch de üntheffingsmooglikheid dy
sitewaasje net foarkomme sil. It is no in kwestje fan taksjearjen hoefolle üntheffingen der
oanfrege en takend wurde sille. In ynsprekker üt it spesjaal ünderwiis hat sein dat der foar
50% oant 70% fan de bern dy't binnen de 2 km-grins wenje üntheffingsoanfragen ferwachte
wurde kinne. Wy fine it net maklik om op foarhan al te sizzen dat dat in reële foarsizzing is.
It liket üs wol fan belang om ynformearre te wurden troch it kolleezje oer it tal üntheffings
oanfragen dat üteinlik dien en takend wurdt. Mocht it dan sa wêze dat der yndied sa'n heech
persintaazje ütkomt as niis neamd is, dan hawwe wy it idee dat wy net hielendal goed sitte.
Op dit momint kinne wy lykwols ynstimme mei it stünpunt fan it kolleezje.
Ik kom dan no by it twadde punt. Ik haw yn de kommisje sein dat skoalkar op grün fan
godstsjintige motiven of op grün fan libbensoertsjüging yn üs maatskippij folop erkend is
en ek yn dizze feroardering erkend wurdt. Der wurdt lykwols neat dien mei it feit dat in
protte alders bewust üt pedagogyske motiven foar in skoalle kieze dy't fier üt de eigen buert
stiet. It is yn Ljouwert sa dat it kolleezje hiel ütdruklik in belied opset hat dat der ta liede
moat dat der mear fariaasje komt yn it basisünderwiis yn üs gemeente. Wy hawwe no in
Montessori-skoalle, in Freinet-skoalle en in Jenaplan-skoalle. In logysk gefolch fan dat
23
kolleezjebelied is neffens üs om te besjen wat dêr yn dizze feroardering foar learlingeferfier
mei dien wurde kin.
Doe't ik dizze opmerking yn de gearkomste fan de kommisje makke gong ik der fanüt dat
it wetlik ramt dat Den Haach üs biedt üs dy romte gewoanwei net jaan soe. Ut de reaksje haw
ik begrepen dat dy romte der foar de gemeente wol is no't dizze saak desintralisearre is.
Ik soe graach in ütspraak fan it kolleezje hawwe wolle dat in skoalkar op pedagogyske grü-
nen lykskeakele wurdt mei in skoalkar op grün fan libbensoertsjüging. Is it kolleezje ek ree
om dan nei te gean hokker punten dêrby üteinlik fan belang wêze kinne, bygelyks de fraach
oft de gemeente sa'n bepaling opnimme mei?
In oare fraach is oft it kolleezje neigean wol hoe't it pedagogysk skoalkonsept fierder
ófbeakene wurde kin. Op it momint dat men de pedagogyske skoalkar wol moat men ek be-
pale foar hokker skoallen in reiskostenfergoeding krige wurde kin. It moat wol gean om
skoallen dy't it troch my neamde ünderwiis jouwe op grün fan pedagogyske motiven. Dat is
net sa ienfaldich omdat der mar in pear skoallen binne dy't hiel düdlik it etiket hawwe fan
fernijingsskoalle. Dêrnjonken binne der skoallen dy't ek wol fernijend wurkje mar it sunder
sa'n erkend etiket dwaan moatte. Ik wol graach in tasizzing fan it kolleezje dat ien en oar
ütsocht wurde sil sadat wy dêroer letter hjir in prinsipe-beslüt nimme kinne.
De heer Buurman: Aan b. en w. worden in de Wet gemeentelijke regelingen leerlingen
vervoer ruime bevoegdheden toegekend passend bij een wet die op decentralisatie is ge
schoeid. Dit weerspiegelt zich in het aantal "kan "-bepalingen waarmee een gemeentelijke
verordening mag worden gevuld. Hier ligt een vrije beleidsruimte voor elke gemeente om een
beleid ten aanzien van leerlingenvervoer te voeren. Op enkele punten is dan ook van de
model-verordening van de VNG afgeweken om een betere afstemming te verkrijgen op de
lokale situatie.
Eén punt daarvan is één van de zogenaamde volume beperkende maatregelen en wel dat
de gemeentelijke regeling kan bepalen - zie bladzijde 2 van de raadsbrief - dat voor leer
lingen die een basisschool, een lom-school of een mlk-school bezoeken en voor wie de afstand
van de woning naar de school meer bedraagt dan 20 km, de hoogte van de vergoeding af
hankelijk is van de financiële draagkracht van de ouders. Op bladzijde 3 van de toelichting
op de Verordening leerlingenvervoer wordt daarvan gezegd - ik citeer -: "Het komt slechts
sporadisch voor dat een leerling een basisschool bezoekt, die op een afstand van 20 km van
zijn woning verwijderd is. Het is niet te verwachten dat dit in de toekomst wel het geval zal
zijn. Wij zijn met de V.N.G. derhalve van oordeel dat, gelet op het gegeven dat de bepaling
omtrent het draagkrachtprincipe slechs bij wijze van hoge uitzondering zal worden toegepast
het de voorkeur verdient deze niet in de verordening op te nemen." Hoe dat gevoelen van de
VNG b. en w. heeft bereikt is mij niet duidelijk en ik heb het ook niet in de stukken kunnen
vinden. In de model-verordening staat de financiële draagkracht wel vermeld, namelijk in
artikel 22. Ik neem aan dat, wanneer een of meerdere gevallen zich voordoen - ik verwijs
daarbij naar de beantwoording van vragen over dit punt in de Commissie voor het Onderwijs -,
in de geest van dit artikel zal worden gehandeld, geen eigen gefabriceerde formule wordt
gebruikt maar de in artikel 22, lid 3, van de model-verordening genoemde formule zal worden
gehanteerd.
De km-grens is overigens arbitrair van karakter. Verschillende ouders uit één gemeente
die hun kinderen naar dezelfde school sturen en van wie de een binnen de 20 km-grens woont
en de ander net daar boven worden financieel heel anders belast. Het verschil in vergoeding
van de gemeente kan honderden guldens bedragen. Wanneer toepassing van de draagkracht
regeling in een zeldzaam geval tot dergelijke onrechtvaardige verschillen leidt mag van de
gemeente worden verwacht te besluiten gebruik te maken van de wettelijke mogelijkheid ge
noemd in artikel 23 van de verordening namelijk dat b. en w. in bijzondere gevallen ten
gunste van de ouders kunnen afwijken van de bepalingen. Ik wil graag dat het college dit
nog even bevestigt.
Het tweede punt geldt de eigen bijdrage-regeling, waarover ik slechts een opmerking wil
maken. Ouders met veel schoolgaande kinderen zullen door de eigen bijdrage-regeling nog
eens extra de dupe worden. Per kind geldt de drempel van f. 200, De gemeente kan daar
niets aan doen. De bepalingen zijn imperatief gesteld.
Het derde punt is meer een signaal. Wij moeten er wel voor waken dat de gemeente deze
verordening op de een of andere manier in de toekomst zal aangrijpen om bezuinigingen door
te voeren ten koste van het leerlingenvervoer. Ik hoop dat dit signaal duidelijk is wanneer
in december a.s. mocht blijken dat er weer een gat is te dichten van een paar miljoen.
Ik wacht overigens de reactie van het college af op de motie van het CDA.
De heer De Beer: Ik wil een opmerking maken over twee punten die ook al door de vorige
sprekers naar voren zijn gebracht. In de eerste plaats de eigen bijdrage-regeling van
f. 200,--. Wij kunnen daar weinig aan doen. Ik zou de mensen die door deze regeling in de
problemen komen willen adviseren om zelf stappen te ondernemen.
