36
over de rol van de gemeenteraad überhaupt, maar ook veel discussies in deze gemeente
raad tussen mijn fractie en andere fracties hangen denk ik samen met het vertegenwoor
diger zijn, de invulling die wij daar met elkaar aan geven. Als gemeenteraad zitten wij
gezamenlijk hier voor de gehele Leeuwarder bevolking. Door de verkiezingen worden wij
geacht representatief te zijn voor iedereen, zelfs voor hen die, bewust of onbewust, niet
stemmen
Hoe garanderen wij echter dat wij die hele bevolking vertegenwoordigen, een bevol
king die zo pluriform is? Hoe krijgen wij het met elkaar voor elkaar om respect te hebben
voor meerderheden en minderheden als onze besluitvorming niet gebaseerd is op eenstem
migheid, consensus, maar op meerderheidsbeslissingen? Hoe voorkom je, om maar eens
concreet te zijn, dat een linkse meerderheid alleen haar welgezinde groepen subsidieert?
Aan de andere kant, wij hebben een linkse meerderheid in deze gemeenteraad en daar
hebben wij ook wat mee willen doen. Wij willen dat ook laten doorwerken in het beleid. In
de discussies die wij hebben gehad over subsidiebeleid is dat dilemma naar voren geko
men. Je wilt iedereen - ook linkse partijen moeten rechtse groeperingen subsidiëren -
kans geven om zijn activiteiten te ontplooien.
Tegelijkertijd sta je ergens voor. Pluriformiteit en tegelijkertijd voor iedereen staan.
Zoals wij voor alle Leeuwarders in deze raad aanspreekbaar zijn, zo vinden wij ook dat
instellingen voor iedereen toegankelijk moeten zijn. Instellingen mogen niet discrimineren
omdat het om algemene middelen gaat. Dat was wat mij betreft ook de inzet bij het discri
mineren door het Leger des Heils van homoseksuelen. Het ging er om dat bepaalde groe
pen naar mijn inschatting bij voorbaat uitgesloten werden en dat kan niet als het gaat om
algemene middelen. Met elkaar garanderen wij pluriformiteit.
Maar hoe pluriform moet de gemeenteraad zijn om pluriformiteit te kunnen garande
ren? Wat betekent het om vertegenwoordiger te zijn? Wie kan ik vertegenwoordigen? Kun
nen zwarte mensen alleen door zwarte raadsleden vertegenwoordigd worden, homo's door
homoseksuele raadsleden en vrouwen door vrouwelijke raadsleden? Nee, gelukkig is dat
natuurlijk niet zo. Een mannelijke wethouder voor vrouwenemancipatiezaken, een hetero
seksuele woordvoerster voor homozaken. Maar toch, een uitsluitend heteroseksuele, niet-
werkloze, mannelijke, blanke gemeenteraad beschouwen wij niet als representatief. Dat is
een paradox. Iedereen kan in principe iedereen vertegenwoordigen. Maar wil iedereen
zich vertegenwoordigd weten, dan zal ook deze gemeenteraad nog veel pluriformer moeten
worden in de toekomst.
Waarom is het leuk of niet leuk om vertegenwoordiger te zijn? Ik vond het leuk om
vertegenwoordiger te zijn van een deel van de Leeuwarder bevolking juist door de con
tacten die wij hebben gehad, het overleg, de stimulans, maar ook door de druk die op
ons is uitgeoefend, soms het bemoedigende schouderklopje en soms ook een woedende
blik. Minder leuk waren de nachtelijke telefoonades en scheldbrieven, want die hoorden
er helaas ook bij.
Minder leuk is ook dat door de bezuinigingen de rol van een vertegenwoordiger an
ders geworden is. De kloof tussen vertegenwoordigden en vertegenwoordiger is vergroot.
Ons monopolie op de afweging „van dat doen wij wel en dat doen wij niet" is eigenlijk al
leen maar versterkt door de moeilijke financiële situatie. Soms voelde ik mij als raadslid
gemangeld door alle groepen die allemaal eigenlijk even goede verhalen hadden waarom
hun club juist subsidie zou moeten krijgen, waarom hun activiteiten juist beloond zouden
moeten worden. Het was dan vaak een doodse discussie, want dan gingen wij weg en zei
den: Wij laten alles nog eens in ons om gaan en wij bepalen dan daarna wel wat er beslo
ten wordt. De discussie is de laatste tijd geen dialoog meer maar vaak een monoloog,
waarna wij als raad besluiten.
Misschien zijn linkse gemeenteraadsleden wel extra gevoelig voor hun functioneren als
vertegenwoordiger, omdat er door links hele theorieën zijn opgezet over de verhouding
tussen parlementair en buiten-parlementair. Wij worden terecht geacht onderwerpen poli
tiek te maken, ruimte te benutten die door buiten-parlementaire druk ontstaat. Groepen
te ondersteunen met kennis of adviezen over begaanbare wegen naar de gemeenteraad toe
te geven. Die rol van bemiddelaar vond ik soms moeilijk. Bij het officiële circuit - met al
le codes en met de wandelgangen - wilde ik soms niet helemaal horen. Tegelijkertijd kun
je pas een bemiddelende, vertegenwoordigende rol spelen als je wel deel uitmaakt van het
circuit en je enigszins gedraagt naar daar gangbare gewoonten.
De laatste maanden, eigenlijk vanaf het moment dat ik in Amsterdam ben begonnen
met werken, ben ik het raadswerk minder leuk en moeilijker gaan vinden. Doordat ik
minder tijd en mogelijkheden had voor overleg, voor discussies en voor gesprekken met
anderen, drong zich steeds meer de vraag op wie ik eigenlijk vertegenwoordigde en voor
wie ik hier zit. Met drijven op routine en algemene politieke ideeën kun je heel ver ko
men. Maar mijn rol als vertegenwoordiger, als bemiddelaar tussen mensen buiten de raad en
binnen de raad raakte naar mijn idee zo langzamerhand uitgespeeld.
Ik denk dan ook dat het zowel voor PAL als voor mij zelf goed is dat ik er nu mee
stopniet omdat mijn passie voor politiek is verdwenen want ook politicologen kunnen ge
37
passioneerd zijn. Maar mijn opvolger zal zonder twijfel veel meer de rol van volksverte
genwoordiger zoals ik die zojuist heb geschetst kunnen waarmaken.
Tot slot. Ik wil iedereen in deze raad bedanken voor de goede samenwerking en voor
het vrijwel altijd aanwezige respect dat voor meningen werd opgebracht, ook als die me
ningen, zoals bijvoorbeeld vanavond weer, soms tamelijk ver van elkaar verwijderd lagen.
Ik wil Piet en Katja en andere PAL'ers in het bijzonder bedanken voor de stimuleren
de sfeer waarin wij de afgelopen jaren met elkaar hebben gewerkt. Nooit heb ik het ge
voel gekregen hier alleen te zitten, nooit het gevoel ergens alleen voor te staan. Met el
kaar vertegenwoordigen wij ideeën, waarvan ik nog steeds vind dat ze de moeite waard
zijn om verwoord te worden.
Ik dank u wel.
De Voorzitter: Dan sluit ik hierbij de vergadering.
De Voorzitter sluit, om 23.35 uur, de vergadering.
