- 28 -
werken van ambtenaren. De PAL-fractie gaat er zonder meer vanuit dat het om een keuzeprobleem
gaat. Het wordt soms voorgesteld als een managementprobleem, maar het Is naar onze mening een
bestuurlijk probleem. De reorganisatie zal slechts verbeter I ng k unnen Inhouden, wanneer erkend
wordt dat het stellen van prioriteiten een taak Is van college en raad. Wij kunnen niet vandaag
dit en morgen iets heel anders verlangen van de beleidsafdelingen. Hopelijk zal het instrument
van de bestuursopdracht daarin verandering kunnen brengen.
Voorzitter, mijn fractie had nog op veel meer concrete punten uit het beleidsplan In
willen en kunnen gaan en die in deze algemene beschouwingen tegen het licht kunnen houden.
Maar mijn tijd is bijna voorbij en zoals Ik al opmerkte heeft tijdgebrek te meken met priori
teitsstelling. Wat onze prioriteiten zijn, en dus waarop PAL zich zal profileren, is met deze
beschouwingen wel duidelijk geworden.
De Voorzitter: Ik zou nu de pauze willen aankondigen. Ukunt naar believen iets drinken
beneden of boven op het Blanke Ruim, dit naar aanleiding van een gespréc in de Commissie voor
Algemene Zaken. Reken zal In beide ruimten op grond van eerdere besluitvorming verboden zijn.
De Voorzitter schorst, om 16.00 uur, de vergadering voor de pauze.
De Voorzitter heropent, om 16.25 uur, de vergadering.
De Voorzitter: Ik heropen de vergadering. Ik ben u nog de mededeling verschuldigd dat
wethouder Vlletstra wegens ziekte verhinderd is. Haar portefeuille zal verdedigd worden door
wethouder Heere, die mitsdien niet meer tijd mag gebruik dan de afgesproken 30 minuten. Ik geef
het woord aan de heer Ybema.
De heer Ybema: Ruim een half jaar geleden Is aan de Voorstreek, In het pand van de voor
mal I ge k led ingzaak Dirk de Vries, de schilder Adriaen de Ridder begonnen met het panorama van
Leeuwarden. Een groot en opvallend project dat, als het eind 1989 klaar zal zijn, zal bestaan
uit 22 panelen met een totale lengte van 28 meter en anderhalve meter hoog. Dit panorama zal
een beeld geven van de stad Leeuwarden, bekeken vanaf de Oldehove.
Algemene beschouwingen, mijnheer de voorzitter, geven eigenlijk een politic panorama. En
ik neem u dan ock in gedachten mee naar de bovenste omloop van de Oldehove om u het beeld te
schilderen dat D66 heeft van de gemeente Leeuwarden.
Het eerste dat opvalt is de bedrijvigheid en zijn de voorzieningen die de stad heeft te
bieden. Voor ons heel duidelijk een stad met een zeer belangrijke centrumfunctie In Friesland
en vele voorzieningen en werkgelegenheid die belangrijk zijn voor het hele Noorden. Een stad
die samen met de stad Groningen het tandem reeds vormt voor het gehele Noorden. In het kader
van de Vierde nota zullen deze twee steden dan ock het dubbel stedelijk knooppunt moeten vor
men. Vanuit de gemeente wordt in een nauwe samenwerking tussen alle fracties getracht dit ock
daadwerkelijk te realiseren. De opstelling in de richting van Groningen is zeer constructief.
De Groninger bestuurders reageren echter hooghartig en eisen het alleenrecht voor Groningen op.
Ock de opstelling van het provinciaal bestuur van Friesland laat op dit punt veel te wen
sen over. Een volledige en krachtige ondersteuning door het provinciaal bestuur om de status
dubbel knooppunt binnen te slepen is een absolute voorwaarde. Tot nu toe moeten wij echter een
lauwe opstelling van de provincie Friesland constateren en dat Is een hele slechte zaekEn dat
de status van stedelijk knooppunt van essentiële betécenls Is, heeft het onlangs verschenen
Tweede Striktuurschema Verkeer en Vervoer duidelijk aangetoond. Naast positieve voorstellen
(verdubbeling RW 31 Leeuwarden-Drachten en verdubbeling spoorverbinding met Groningen) wordt
ock voorgesteld om Leeuwarden niet aan te sluiten op het Intercity-Eurocltynet met als argument
van de minister van VROM dat Leeuwarden geen knooppunt is In het kader van de Vierde nota. Het
college heeft hiervan onmiddellijk afstand genomen. Heeft het college ock een protest laten
horen bij het Kabinet en de betrekken departementen?
- 29 -
Leeuwarden zal zijn uiterste best moeten doen om de voorzieningen die bij een gedeeld ste
delijk knooppunt horen overeind te houden. Daarvoor zijn de ontwikkelingen ten aanzien van Het
Prlncessehofmet gevolgen voor de financiering van de Harmonie-nieuwe-stij I gelikkig positief.
Ock voor het Frysk Orkest lijken er mogelijkheden om deze voorziening voor Leeuwarden en
Friesland te behouden. Na de laatste behandeling door de Tweede Kamer ligt de bal echter in het
Noorden. De vraag Is nu: zijn Groningen en Leeuwarden èn de beide provinciale besturen bereid
gezamenlijk het bedrag dat nodig is boven de door het rijk beschikbaar gestelde tien miljoen
gulden, op het kleed te leggen voor de tweelckatle constructie? Hoe Is op dit punt de
opstelling van ons college?
Een negatieve ontwikkeling binnen Leeuwarden Is het recent genomen besluit ten aanzien van
het Stedelijk Gymnasium. Voor D66 Is ock deze onderwijsvoorziening belangrijk voor de kwaliteit
van onze voorzieningen en daarmee voor de kwaliteit van onze stad.
Over enkele dagen zal het Kabinet zijn definitieve standpunt over de Vierde nota bekend
maken. Indien Leeuwarden dan niet met Groningen als dubbel knooppunt zal zijn opgenomen, zullen
wij opnieuw onze strategie moeten bepalen. Daarbij zal volgens D66 ock gekeken moeten worden
naar samenwerking met andere steden die in een vergelijkbare situatie zitten. De steden die in
de ontwerp-nota als stedelijk knooppunt zijn aangewezen, vormen reeds een front en voeren geza
menlijk overleg met de departementen. Leeuwarden zal moeten trachten met andere steden een
tegenwicht te vormen. Hoe denkt het college hierover?
In de verte zien wij de Friese meren liggen. Ock vanaf de Oldehove kun je duidelijk
vaststellen dat Leeuwarden onvoldoende aansluiting heeft bij het Friese merengebied. En omdat
de Vierde nota nogal sterk op de toer zit van Friesland-Water land, zal ock de hoofdstad van
Friesland moeten proberen bij die beleidslijn aan te sluiten. Is de gedachtevorming hierover
intussen al wat verder? Planvorming zal geleidelijk op gang moeten komen, lijnen naar de
toécomst zullen moeten worden uitgezet.
Het zicht op de Prinsentuin is heel fraai. De mooiste jachthaven van Friesland, heet het.
Toch vraagt D66 zich af of ock hier alle mogelijkheden wel voldoende worden benut. In de maan
den juli en augustus zou de Prinsentuin toch één grote gezellige stadstuin moeten zijn, waar
vrijwel iedere dag wel iets gebeurt. Bruisend onderdeel van het stadshart, een grote trëcpleis
ter, niet alleen voor de watersporters maar voor alle toeristen en voor alle Llwadders. Is het
college bereid dit idee verder te bekijken en aan te kaarten bij het Leeuwarder bedrijfsleven?
Misschien dat de organisatoren van het Fries Straatfestival en de Warme Winternacht een en
ander verder kunnen uitwerken en Inkleuren.
Op het terrein van de recreatie en het toerisme moet nog veel gebeuren. De vele moge
lijkheden die onze gemeente op dat punt heeft moeten veel beter worden benut. D66 ziet dan ock
met belangstelling uit naar de Nota Toeristisch Beleid. Deze nota stond gepland voor november
van dit jaar te behandelen In de commissie. Hoe staat het er nu mee en waarom duurt het zo
lang?
Als je over de stad kijkt, wordt het beeld sterk bepaald door bouwkranen. De bouwaktlvi-
teiten zijn dan ock zeer talrijk. Sinds enkele jaren zijn de investeringen in bedrijfsgebouwen
en Infrastructuur werkelijk losgebarsten. En deze ontwikkeling zet zich zeker de komende jaren
nog voort. Leeuwarden maekt op dit punt werkelijk een spectaculaire ontwikkeling door die zijn
weerga niet kent. Het gaat er nu om om deze dynamische ontwikkeling ock op de middellange ter
mijn zo veel mogelijk vast te houden en te continueren. Hoe denkt het college hierover?
In het stadspanorama Is de lijn Lange Marktstraat-Tesselschadestraat en parallel daaraan
Zuldersingel-Snekertrekweg te herkennen als aantrekkelijke en compacte concentratie van kan
toren. Deze concentratie van grootscha!ige kantoorfuncties zal zich in de visie van D66 verder
moeten uitbreiden naar de rondweg en langs de spoorbaan. Ock In oostelijke richting zal verder
gewerkt moeten worden. Het schitterend gelegen Lijempfterreln zal zo snel mogelijk bouwrijp
gemaskt moeten worden voor de kantoorfunctie. Hoe staat het echter met de verontreiniging van
dit terrein? En hoe ziet het college de verdere stedebouwkundlge ontwikkeling van de grootscha
lige kantoorfuncties in Leeuwarden?
Nog verder naar het oosten ligt de hoofdvestiging van de CCFrlesland. De situatie in de
zuivel is vol onzekerheden. Dit betreft niet alleen het Europa van na 1992, maar ock de Friese
zuivel op korte termijn. Meerdere onderzoeken hebben aangetoond dat fusie en concentratie abso-
