- 81 -
bouwen. Dat aanbod moet maar uit de bestaande voorraad komen. Hiertegen heeft PAL In de com
missie en ock In de algemene beschouwingen stelling genomen, omdat de algemene doelstelling van
de volkshuisvesting - de zorg voor een goede hulsvesting van de bevolking - niet meer centraal
I Ijkt te staan.
Tot slot een paar opmerkingen over de PAL-motle over de S8-flat. Wij zijn er van overtuigd
dat het college grote moeite heeft gedaan om de S8-flat te behouden en hebben grote waardering
voor de Inspanningen op dat punt van met name de heer Timmermans. Dit even ter geruststelling
van mevrouw De Haan. De motie Is bedoeld juist om te trachten deze gemeentelijke Inspanning tot
het allerlaatst vol te houden. BIJ de sloop van de S8-flat wordt er namelijk 4,5 miljoen gulden
weggegooid en gaat er potentieel goeckope woonruimte verloren. Uit procedurele overwegingen
reageert het college niet op de Inhoud van de motie. Wij hebben daar wel enig begrip voor.
Volgende week zal PAL de Inhoud van de motie In de Commissie voor Ruimtelijke Ordening en
Volkshuisvesting aan de orde stellen. Om de besluitvorming bij voorbaat niet te frustreren
trekken wij thans de motie In.
De Voorzitter: Motie VII wordt Ingetrckken.
De heer Ybema: Voorzitter, Ik zal eerst Ingaan op de beantwoording van het college.
Wethouder Kessler heeft niet gereageerd op de suggestie die door ons opnieuw Is Ingebracht om
ock bij de reorganisatie van het gemeentelijk apparaat te kijken naar wat voor besparingsmoge
lijkheden er zijn binnen dat apparaat. Met name het kritisch doorlichten van het huidige taken
pakket hebben wij al vaker aan de orde gesteld. Ik voel mij op dat punt ock gesteund door de
fractie van de PvdA die ock als een van de mogelijkheden heeft aangedragen dat het college zal
moeten nagaan welke besparingen er binnen het ambtelijk apparaat zijn te realiseren. Die
resultaten zouden dan betrekken moeten worden bij de reorganisatie. Dat Is exact dezelfde bena
dering die ons ock altijd voor ogen heeft gestaan. Ik hoor op dat punt graag een reactie van de
wethouder. Voor de rest waardering voor het antwoord van wethouder Kessler.
Ik kom dan bij wethouder MIedema. Het verhaal van de wethouder over het
Frieslandhal complex Is zo langzamerhand bëkend. De redenering komt eigenlijk hierop neer dat,
gelet op het tekort van 1 miljoen gulden, een verzelfstandiging niet wenselijk Is. Ik wijs er
daarbij op dat de Stichting De Harmonie jaarlijks wordt gesubsidieerd In een tekort van 1,6
miljoen gulden. Op zich Is dat geen reden om De Harmonie binnen onze organisatie op te nemen.
De omvang van het tekort waarin wij subsidiëren Is volgens mij niet het argument dat gebruikt
moet worden bij de beoordeling van de vraag of het Frieslandhal complex wel of niet moet worden
verzelfstandigd. Het gaat denk Ik veeleer om het karde ter van de activiteiten die daar plaats
vinden en de slagvaardigheid die daarbij noodzakelijk Is. Op dat punt kan Ik een heel eind
meegaan met de voorstellen die In tweede termijn door de heer De Beer namens de VVD-fractle
zijn gedaan.
Het Is niet zo dat wij helemaal de handen zouden moeten aftrekken van het
Frieslandhal complex. Maar andere constructies waarbij toch de slagvaardigheid verder vergroot
zou kunnen worden, moeten serieus worden overwogen. Op dat punt vindt mijn fractie de
opstelling van het college en ock die van de wethouder toch wat krampachtig afhoudend.
Ik mis In de beantwoording van wethouder MIedema ock een reactie op mijn vraag hoe het
staat met de Nota Toeristisch Beleid. Die nota staat In het laatste raadsmemorandum geagendeerd
voor de raad In december. Het Is nu december, maar de nota Is bij mijn weten nog niet gearri
veerd. Ik wil graag van de wethouder weten hoe het ermee staat.
Wethouder Heere heeft gereageerd op mijn opmerkingen over het functioneren van de Ickale
democratie. Voor alle duidelijkheid wil Ik deze opmerking vooraf maken. Wij hebben niet gezegd
- ledereen kan dat nalezen In onze algemene beschouwingen - dat deze raad ondemocratisch func
tioneert, maar wij hebben kanttekeningen geplaatst bij het functioneren van de Ickale democra
tie. En dat Is een veel bredere en ock een veel genuanceerdere benadering. Althans dat Is de
bedoeling die wij hebben gehad. (Mevrouw De Haan-Laagland: Het voorbeeld dat u daarbij
aanhaalde had te maken met de democratie In deze raad.) Ik kom daar nog op.
- 82 -
Wethouder Heere heeft gezegd dat de besluitvorming over het voortgezet onderwijs In zijn
visie niet ondemocratisch Is. Ik heb het niet gehad over ondemocratisch. De wethouder heeft
erbij gezegd dat hij vindt dat een besluitvorming waarbij de helft plus één bepaalt wat er
gebeurt op zich zeer democratisch Is. Ik vind dat een heel smalle uitleg van het begrip
democratie. (De heer Heere (weth): Het mag ock meer zijn!) Het moet In principe meer zijn
althans het streven moet er op gericht zijn om het meer te maken. Ik vind dat de wethouder op
dat punt toch wat een karikatuur heeft geschetst van het verhaal dat Ik In eerste Instantie heb
gehouden. Het Is altijd gemakkelijk om je tegen een karikatuur af te zetten. (De Voorzitter:
Hoe komt u nou In uw filosofie tot besluitvorming?)
Ik zeg helemaal niet dat de essentie van de democratie, dat de besluitvorming op zich
plaatsvindt door de meerderheid, door mij ter discussie wordt gesteld. Zo ligt het natuurlijk
niet. Laat Ik het anders zeggen. Ik heb geprobeerd aan te geven dat een situatie die al jaren
het geval Is bij de landelijke politiek - daarbij hebben het CDA en de VVD de meerderheid en
zij domineren de besluitvorming - heel sterk wordt ervaren met name ock door de PvdA als niet
rechtdoen aan wat toch In brede lagen van de maatschappij leeft. Op dat punt heeft de PvdA ock
altijd denk Ik terecht kritiek op die houding van CDA en VVD. Ik heb geprobeerd twee ont
wikkelingen aan te geven die In wezen, althans dat Is onze Inschatting, hetzelfde beeld een
beetje te zien geven op het Ickale niveau. Dat heb Ik getracht aan te geven. (Mevrouw De Haan-
Laagland: Dat klopt niet. Als u een vergelijking maakt met de landelijke politiek dan derk Ik
dat wij als PvdA wel Inhoudelijk bezwaren hebben tegen het beleid. Wij gaan echter niet zitten
roepen dat wij dat vinden omdat Iedereen dat zou vinden. Dan hebben wij daar gewoon onze eigen
visie op. In zo'n geval hebben wij er gewoon Inhoudelijke bezwaren tegen en dan gaan wij niet
over het democratische gehalte praten.)
De opstelling van de PvdA In de landelijke discussie Is steeds geweest dat men vindt dat
niet recht wordt gedaan aan ock met name de geluiden die van haar kant worden Ingebracht In die
discussie. Het gaat hier om belangrijke maatschappelijke geluiden waar ruimte voor moet zijn.
En dat heeft alles te mdcen met de houding van de meerderheid In dit geval In de Tweede Kamer.
Wethouder Heere heeft ock gezegd dat bij de discussie over het voortgezet onderwijs de
Inspradk en de medezeggenschap In het onderwijsveld goed Is geregeld. Hij zegt dat dat op zich
al een zeer democratische procesgang waarborgt. De wethouder heeft daarbij gezegd dat een con
sultatief referendum over dat probleem In zijn visie hier alleen maar afbreik aan zou doen. Ik
ben het bepaald niet eens met die redenering. Ik bestrijd ten eerste dat je In de discussie
over het voortgezet onderwijs kunt volstaan met Inspraak en medezeggenschap In het onderwijs
veld. Dat Is belangrijk en moet vorm krijgen. Bovendien moet er naar geluisterd worden. Maar
dit beleidsvoorstel Is een punt dat heel diep radkt In de samenleving van Leeuwarden en daar
door een breed maatschappelijk draagvlak nodig heeft. (De heer Heere (weth.): Dat brede
maatschappelijke draagvlak zit hier! Dat Is het kenmerk van de representatieve democratie.) Het
punt consultatief referendum staat toch niet voor niets In het collegeprogramma? De bedoeling
van het consultatief referumdum Is te proberen de mensen In de samenleving meer te betrekken
bij de besluitvorming. (De heer Heere (weth.): Vla Inspraak, zoals Ik gezegd heb.) Nee, het
element consultatief referendum Is daar een nieuw Instrument voor en dat moet nog worden
uitgewerkt. Dat punt staat In uw collegeprogramma. (De heer Heere (weth.): Ik heb toegezegd dat
wij daar naar toe zullen gaan werken. U weet wanneer dat gebeurd Is, namelijk bij de behan
deling van de Nota Bewonersparticipatie en buurtbeheer. U hebt daarmee toen genoegen genomen en
u komt er nu op een andere manier weer op terug. Dat wijs Ik daarom namens het college dus af.)
Wethouder Heere heeft het onderwerp met betrekking tot de structuur van het voortgezet
onderwijs aangegrepen als een onderwerp dat op zich niet geschikt zou zijn voor een con
sultatief referendum. Ik bestrijd dat ten zeerste. Ik vind het onderwerp zeer zwaar en zeer
diep Ingrijpend. (De heer Ten Hoeve: Nu jij je zin niet hebt gekregen kom jij met het con
sultatief referendum. Dat Is de omgekeerde zaak.) Ik heb het consultatief referendum als een
suggestie Ingebracht en niet als een concreet voorstel. (De Voorzitter: Het was sterker geweest
als dat gebeurd was met een onderwerp dat nog helemaal blanco ter tafel lag.) Ja, de hele
discussie over het consultatief referendum op dit moment Is niet aan de orde om daar een
concreet voorstel voor te doen, omdat de mogelijkheden eerst nog moeten worden onderzocht. Er
Is dus geen mogelijkheid om nu een concreet voorstel te doen.