- 16 - smeren uit Zutd-Afrlka. Het zal duidelijk zijn dat de PAL-fractle dit beleid volledig onder steunt. Vanavond wordt besloten over een door LOTA opgesteld raadsbesluit. Zoals In de Inlei ding van de raadsbrlef Is aangegeven gaat het erom dat zoveel mogelijk aangesloten leden met dit concept-raadsbesluit Instemmen. De argumenten die LOTA daarvoor aanvoert kan mijn fractie onderschrijven. Ik wil niet Ingaan op alle onderdelen van het besluit, maar mij tot een tweetal onderdelen beperken. Onderdeel IV van het concept-besluit gaat over het voorkeursbei eld. De nuancering die b. en w. hebben aangebracht Is een verwijzing naar eerder door deze raad genomen besluiten. Die nuancering houdt In dat de raad uitgesproken heeft niet over te gaan tot een boycotregeling van bedrijven die zakelijke relaties onderhouden met Zuld-Afrlka. Wel werd meer In het algemeen - dat staat op bladzijde 1 van de raadsbrlef onder punt 2, het zesde liggende streepje, - een voorkeursbei eld vastgesteld In die zin dat, Indien onder overigens gelijke omstandigheden een keus moet worden gemaakt uit meerdere ondernemingen, de voorkeur moet worden gegeven aan be drijven die In hun bedrijfsvoering het beste stroken met de politieke opvattingen die door de raad zijn geformuleerd, waaronder de standpunten Inzake Zuld-Afrlka. Uit de notulen van de raadsvergaderIng van 11 Januari 1988 blijkt dat er lang gepraat Is over het besluit en dat het daarbij met name ging om de vraag wat onder "gelijke omstandighe den" verstaan moest worden. De suggestie van PAL-zIJde om de woorden "min of meer" toe te voe gen werd afgewezen. Duidelijk werd wel uit die discussie dat het voorkeursbeletd de gemeente geld zou mogen kosten. Uit die discussie kan onzes Inziens niet worden afgeleid dat het antl- apartheldscrIter I urn pas In het geding kan worden gebracht op het moment dat de criteria prijs, kwaliteit en service niet tot een aankoopbes lult hebben kunnen lelden. Dat zou namelijk veron derstel len dat deze criteria onderling meetbaar zijn. Volgens onze fractie zullen In een con creet geval de eventuele contacten van een bedrijf In Zuld-Afrlka een rol moeten gaan spelen. Er blijven dan ook naar onze mening InterpretatleverschlIlen mogelijk. Wat er ook van zij, onze fractie kan Instemmen met de formulering zoals die nu Is gekozen, omdat de Intentie duidelijk Is, namelijk als gemeente, In de hoedanigheid van consument van produkten en diensten, ook het antl-apartheldsgehalte daarvan als criterium mee te laten wegen In de keuze. Het tweede punt waar Ik op In wil gaan Is het beginmoment van de beleidsuitvoering. Onze fractie vraagt zich af wat de verhouding Is van het nu te nemen besluit tot dat van 11 Januari 1988. Destijds heeft de raad geen termijn aangegeven met betrekking tot de datum van het begin van de beleidsuitvoering. Dat zich tot nu toe geen concrete gevallen hebben voorgedaan neemt niet weg dat onzes Inziens de gemeente Leeuwarden vanaf 11 Januari 1988 een voorkeursbei etd heeft gevoerd. In het besluit dat vanavond wordt genomen wordt dat voorkeursbei eld nog eens bevestigd, maar wordt tevens besloten met de uitvoering ervan te wachten. Het besluit betekent dat de uitvoering van een beleid dat deze raad al voerde wordt geschorst. Wat de PAL-fractle betreft wordt onderdeel VI uit het besluit geschrapt. Dat onderdeel luidt als volgt: "met de uitvoering van de In dit beleid verwoorde nieuwe maatregelen te wachten totdat In LOTA-verband het overleg met de regering Is afgerond;" Dat dit onderdeel wordt geschrapt heeft dan alleen betrekking op onderdeel IV want dat voorkeursbeleid voeren wij al. (De heer Heere (weth.): Voorzitter, Ik wil de heer Meerdlnk wijzen op het onder onderdeel VI van het besluit genoemde woord "nieuwe".) U hebt gelijk, dan heb Ik deze opmerking niet gemaakt. Het betekent In leder geval wel het handhgaven van het beleid zoals dat tot nu Is gevoerd. Dat leidt er volgens ons toe dat, wanneer de minister van Binnenlandse Zaken ons besluit voor schorsing en vernletlng zal voordragen, onze formulering van het voorkeursbeleid een recht streekse rol In de discussie met die minister zal gaan spelen. Wie de column van dr. P. Bor- dewljk In Binnenlands Bestuur, nummer 7 van februari 1990, onder de kop Schorsing LOTA besluiten Is gevecht tegen windmolens, heeft gelezen, zal zich waarschijnlijk met hem afvragen of schorsing van een raadsbesluit zoals wij dat vanavond nemen enige zin heeft, omdat het geen concrete rechtsgevolgen heeft. Pas wanneer een bedrijf geen contract kan sluiten met onze gemeente op grond van de contacten van dat bedrijf met Zuld-Afrlka Is er wellicht reden voor dat bedrijf om naar de rechter te gaan, aldus BordewIJk. Tot slot vindt mijn fractie dat het zeker nog geen tijd Is om het voorkeursbeleid op te schorten nu Nelson Mandela Is vrijgelaten. De positieve ontwikkeling die In Zuld-Afrlka op gang lijkt te komen Is een reden om door te gaan. Wat dat betreft Is het Jammer dat minister Van den - 17 - Broek de ontwikkelingen aangrijpt om het voorgenomen beleid, een verbod op Investeringen van Nederlandse bedrijven In Zuld-Afrlka, uit te stellen. De heer Ybema: Voorzitter, toen de raad In het begin van 1988 over het antl-apartheldsbe- eld sprak, heeft mijn fractie het standpunt Ingenomen dat wij niet konden Instemmen met het voorstel dat toen voorlag. Het ging toen om de formulering dat onder overigens gelijke omstan digheden ook ten aanzien van aanneemsommen de voorkeur aan bedrijven zou worden gegeven waarvan de bedrIJfsvoerIng het beste strookt met de politieke opvattingen van de raad. Onder die poli tieke opvattingen horen dan ook de standpunten van de raad ten aanzien van Zuld-Afrlka. WIJ hebben toen gezegd dat wij een dergelijke voorstelling van zaken volstrekt theoretisch vonden. Je kunt Je bijna geen situatie voorstellen die tegemoet komt aan het beleid zoals dat was ge formuleerd. Verder zou de uitvoering van het beleid In onze visie volstrekt onmogelijk zijn. Je zou dan de betrokken bedrijven volledig moeten doorlichten aan de hand van de politieke stand punten van de raad, zoals op het terrein van emancipatie, minderhedenbeleid, milieubeleid enz., die ook van Invloed zijn op de bedrijven. Dat was toen de overweging voor de fractie van D66 om tegen dat voorgestelde beleid te stemmen. WIJ hebben de Indruk dat de discussie nu een heel andere loop neemt. Er Is tussendoor ge komen een discussie op landelijk niveau over het voorkeursbeleid of het boycotbei etd. Het voor stel dat nu voorligt Is In onze visie veel meer een poging om vanuit de gemeentelijke overheid te vechten voor die gemeentelijke beleidsruimte. Op zich wordt die Intentie door mijn fractie volledig onderschreven. Sterker nog, op landelijk niveau hebben wij samen met Groen Links ons uiterste best gedaan om ook daar die uitspraak al te krijgen. Helaas hebben daar het CDA en de PvdA n1 et In mee willen stemmen Onze taxatie Is dat het voorstel dat nu voorligt een gemeenschappelijke actie Is vanuit de lagere overheid tegen het standpunt van het CDA/PvdA-kablnet. Dat wordt dan gegoten In een for mulering die betrekking heeft op het antl-apartheldsbeleld, want daar gaat het uiteindelijk om. Wil Je echter effectief kunnen zijn op het beleid In de richting van Zuld-Afrlka dan zul Je eerst ook de beleidsruimte moeten claimen bij de rijksoverheid. Begin 1988 toen wij hierover spraken - In de raadsbrlef wordt daar melding van gemaakt - Is ook gezegd dat een formulering die overeenkomt met de strekking van het voorstel dat LOTA nu aan de gemeenten voorlegt onhaalbaar zou zijn, omdat een dergelijk besluit door vernietiging zou worden getroffen. Het voorstel van LOTA Is nogal wat breder qua strekking dan het beleid zoals dat begin 1988 door de raad Is vastgelegd. Dat betekent toch dat mijn fractie daar een aantal vragen bij heeft. Hoe kan het dat het oordeel van het college In begin 1988 nog was dat een dergelijke be leidsintentie onhaalbaar zou zijn althans door vernietiging zou worden getroffen,terwij I nu het oordeel Is dat die ruimte er wel Is? WIJ kunnen dat niet helemaal plaatsen. Wat betreft de uttvoerbaarheld van het beleid dat nu wordt voorgesteld hebben wij ook een aantal vragen. Het college wijst er zelf ook op dat een van de punten die daarbij speelt Is het al of niet beschikbaar zijn van een lijst van zogenaamde besmette bedrijven. LOTA beschikt niet over die lijst althans er Is geen betrouwbare lijst. Dat betekent dat Je grote vraagtekens moet zetten bij het opnieuw effectueren van Je beleid. Het voorgaande heeft betrekking op onderdeel IV van het thans aan ons voorgelegde ontwerp-besIuit. Naast criteria als prijs, kwaliteit en service speelt ook het criterium het al dan niet hebben van relaties met Zuld-Afrlka een rol. Over dat laatste criterium Is dus geen betrouwbare Informatie. Wat de andere criteria betreft merkt het college op dat daarvan onduidelijk Is hoe Je de criteria moet wegen. Dan kan mijn fractie niet tot een andere conclusie komen dat het beleid dat nu aan ons wordt voorgelegd niet meer Is dan een soort symboolbeleld, een signaalfunctie. Enige praktische effectuering van dat beleid - dat wordt toch wel wat gesuggereerd - achten wij echter niet mogelijk. Niet dat wij niet zouden willen, maar wij denken dat het gewoon niet kan. Ook op dat punt zou Ik graag een nadere reactie van het college willen hebben. Een laatste opmerking, voorzitter. Op dit moment Is op landelijk niveau het gesprek gaande tussen de ministers van Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Zaken met de gemeenten In LOTA-vei band. De besluiten zijn Intussen geschorst maar nog niet vernietigd. Binnen een Jaar zal er re sultaat moeten komen van het overleg en zal ook een standpunt worden bepaald door het kabinet.

Historisch Centrum Leeuwarden

Raadsverslagen van de gemeente Leeuwarden, 1865-2007 (Notulen) | 1990 | | pagina 9