Academie naar het imago en de klantvriendelijkheid van
Dienst Stadsontwikkeling en Milieu staat een pleidooi voor
een onafhankelijke evaluatie-afdeling.
Beleidsevaluatie vraagt om bezinning en de afbakening van
het beleid. Bij de afbakening kan je je afvragen wat de
taken, ofte wel kerntaken van de overheid zijn en zouden
moeten zijn. De kerntakendiscussie is niet te voeren zonder
een gedegen doorlichten van eigen gemeentelijk presteren.
Met dit voorgaande als invalshoek, de noodzaak voor
beleidsevaluatie, wil ik stilstaan bij de betaalbaarheid
van het milieubeleid en de voortgang van het buurtbeheer.
Sociale vernieuwing, buurtbeheer en milieubeleid zijn
beleidsvelden waarbij overheidsinvloed en sturing voorlopig
essentieel en hard nodig zijn en tegelijk ook de twee
speerpunten van de politieke opstelling van de PAL-fractie.
In ons oppositieprogramma hebben wij juist daarom "het
rechttrekken van scheve verhoudingen en een radicaal
milieubeleid" centraal gesteld.
Ik zeg "voorlopig" want eigenlijk zou het bij het milieu zo
moeten zijn, dat de zorg voor het milieu zodanig groot is
dat huishoudens en bedrijven minder afval produceren, dat
bedrijven hun gebruikte produkten terugnemen en als grond
stof verwerken, dat kringlopen niet verbroken worden. In
deze ideale situatie behoeft de overheid alleen nog maar
aanvullend bezig te zijn met verzameling, transport en ver
werking van het weinige afval dat er dan nog isOp dit
moment heeft de lokale overheid de taak, een kerntaak om
een dergelijke duurzame ontwikkeling in gang te zetten. En
te proberen deze overgangsperiode naar een duurzame samen
leving zo kort en pijnloos mogelijk te doen zijn.
2. Scheve verhoudingen en de afvalstoffenheffing
Er is een ambitieus Milieuplan gemaakt, dat onze volledige
steun heeft en op 9 december j.l. is vastgesteld.
Inhoudelijk staat het als een huis en kan het als voorbeeld
dienen voor vele andere gemeenten. Toch moeten wij vast
stellen dat het Milieuplan nauwelijks ingaat op wat de
gemeente kan doen op het gebied van preventie. En juist
daarin moet de kracht van het huidige milieubeleid komen te
liggen. Wij zouden toch voorkomen dat onze kinderen in onze
puinhopen omkomen?
Het rijk zal bij preventie het voortouw moeten nemen. Het
is de bedoeling van het rijk dat de afvalverwerking onder
deel gaat uitmaken van het produktieprocesDat kan doordat
bedrijven gebruikte produkten zullen moeten terugnemen:
denk aan een koelkastenproject opgezet door de leverancier
52
van koelkasten. Of dat de kosten voor afvalverwerking in de
kostprijs van het produkt opgenomen worden. Een plastic zak
wordt dan veel duurder dan een papieren zak, in plaats van
andersom, zoals nu het geval is.
Maar zover is het nog lang niet. Het gaat heel langzaam en
het gevaar is groot dat het allemaal te lang duurtde
afvalstroom neemt toe en het milieubewustzijn neemt af.
In deze overgangsituatie zitten wij met grotere kosten voor
de afvalverwerking. De afvalstoffenheffing wordt verdrie
voudigd van 120 gld in 1990 tot bijna 360 gld in 1992. Voor
velen is deze verhoging is niet meer op te brengen. Want
deze verhoging komt bovenop de huurverhoging, de verhoogde
gasprijzen, de duurder wordende strippenkaart, de hogere
0GB en andere vaste lasten. De kwijtscheldingsregeling is
aan het verdwijnen. Wat ook verdwijnt is het vertrouwen in
de overheid. Koopkrachthandhaving voor de minima is een
loze kreet gebleken. Wat ook verdwijnt is het milieubewust
zijn, als die ene vuilniszak per week evenveel kost als
drie of vier zakken. Vorig jaar betaalde men nog een rijks
daalder, volgend jaar 7 gulden per week. Minder afval en
meer betalen? Dat is niet meer te volgen.
Wie moet dan de prijs voor het milieubeleid betalen?
De PAL-fractie gaat uit van drie principes:
1. De vervuiler betaalt. Een gedifferentieerd systeem is
noodzakelijk voor het milieubewustzijn. Hoe meer vuil
nis hoe hoger de afvalstoffenheffing. In andere
gemeenten wordt al druk geëxperimenteerd. Leeuwarden
wacht af en verdrievoudigd de heffing. Waarom ook hier
niet met een experiment te beginnen en de hoogte van
de heffing koppelen aan het gewicht van het afval?
2. De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dra
gen. Nu is het "de vervuilers betalen samen". Het kos
tendekkend houden van de afvalverwerking gaat uit van
een opgelegde solidariteit, die voor velen niet meer
is te dragen.
3. De gemeentelijke overheid moet haar prioriteit voor
het milieubeleid waarmaken door zelf extra geld vrij
te maken voor het milieubeleid. Zelf het goede voor
beeld geven. Wat dit laatste betreft: Voor de komende
jaren worden er wel miljoenen vrijgemaakt voor de ver
dubbeling van Rijksweg 31, maar het MUP-programma 1992
krijgt geen extra geld. Wel geld voor een autoweg en
niet voor de actie tankslag, niet voor een milieucon
sulent
53
