De heer Heins: In de commissie hebben wij een voorbehoud
gemaakt in verband met het feit dat nu voor de tweede keer
een aanvullend krediet noodzakelijk is. De vorige keer ging
het om f 1,2 miljoen en nu om f 7 ton. Het plan is goed en
zal bij uitvoering een grote verbetering van de stad beteke
nen. Maar je vraagt je af of wij het wel kunnen betalen. Nu
wil ik niet meer terug komen op de f 1,2 miljoen extra van
een aantal jaren terug. De gemeenteraad besliste toen in
meerderheid dat het plan kon worden uitgevoerd en het aanvul
lend krediet kon worden verstrekt.
Wij hebben destijds gepleit voor het zoeken naar andere
financieringsbronnen, sponsors, Brussel, bedrijfsleven,
reclamegelden en winkeliers. Dat is voor f 5 ton gelukt,
dankzij de inspanningen van het college. Er zat kennelijk
niet meer in. De winkeliers die een prachtig plein voor de
deur krijgen komen met f 5.000,over de brug. Geweldig, dat
scheelt een boel, wellicht een vlaggestok erbij. De Rijksge
bouwendienst en Justitie kijken kennelijk niet verder dan hun
neus lang is en zitten straks vooraan zonder één cent te
hebben bijgedragen.
Maar plannen kun je niet alleen financieel afwegen, zij
moeten ook kwalitatief tegen het licht worden gehouden. Het
gaat ons nu echt iets te ver om voor de f 2 ton, want dat is
de gemeentelijke extra bijdrage, de boel af te blazen. Dit
plan heeft al veel te lang geduurd. Bovendien heeft het
college, zoals gezegd, eruit gehaald wat er in zat.
Het plein in zijn nieuwe vorm vraagt om activiteiten. Er moet
straks wel wat gebeuren, markt, kermis en andere grote evene
menten moeten het plan vullen. Het podium moet niet lang meer
op zich laten wachten. Maar behalve dat zijn er meerdere
activiteiten op dit plein voorstelbaar. Zoals een plek voor
skateboards waar de jeugd al jarenlang om vraagt. Wil het
college onderzoeken of dit te realiseren is?
Ten slotte het kunstwerk van Coop Himmelblau.
Hij krijgt het kennelijk niet voor elkaar om voor f 3 ton een
acceptabel kunstwerk te maken. Wij willen het college dan ook
voorstellen de opdracht aan de heer Himmelblau in te trekken
en een plan te laten maken voor een podium en voorzieningen
voor de openluchtprojecties, bijvoorbeeld in de vorm van een
tijdelijk aan te brengen groot videoscherm annex projectie
scherm voor films en dergelijke, in samenwerking bijvoorbeeld
met het bedrijfsleven op audiovisueel gebied, winkeliers
en/of de Leeuwarder bioscopen. Reclamegelden kunnen dan de
eventuele financieringsbron zijn. Wij denken dat dit soort
voorzieningen de levendigheid en de gebruikswaarde van het
plein zullen vergroten, passende bij de nieuwe inrichting die
het plein verdient.
52
Met andere woorden wij zijn voor het plan.
De heer Ten Hoeve: Mijnheer de voorzitter, ik wil even begin
nen, omdat ik dat wel aardig vond, met een citaat van de
detective-schrijven Havank, die overigens in Leeuwarden
geboren is. Hij spreekt in het boek Circus Mikkenie, dat zich
in Leeuwarden afspeelt, ook over het Zaailand. Hij beschrijft
dat dan zo: "En het Zaailand is een plein, het is een plein
in het hart van de stad Leeuwarden. Het is een vaag en hope
loos soort van plein, feitelijk alleen maar geschikt om er
een circus neer te zetten en de kermis. Het lijkt op geen
enkel ander plein in geen enkel andere stad. Het lijkt bij
voorbeeld helemaal niet op Trafelger Square in Londen en
evenmin op de Place de la Concorde in Parijs. Het lijkt
feitelijk nog het meest op het Zaailand in Leeuwarden."
Maar de kernzin in dit citaat is natuurlijk dat Havank
schrijft - dat kun je wel of niet met hem eens zijn - over
een hopeloos plein. In ieder geval is het geen plein, het is
een gedempte gracht. Anders dan heel veel andere stadspleinen
die wij dan bij de Oldehove of bij de Grote Kerk zouden
moeten zoeken, is hier na demping van de Heregracht een grote
vlakte gekomen die voor allerlei doeleinden, dat is in het
verleden gebleken, geschikt was. Er zijn ook een aantal
gebouwen zoals het Gerechtshof, de Harmonie en later het
Plein Afsluitend Gebouw op gekomen. Maar daarmee is het toch
voor een kermis of een markt - één keer in de week - een
geschikt plein gebleken, maar een intiem plein is het nooit
geworden
Dat heeft gemaakt - dat was al in 1987 toen er na langdurige
discussies toch gekozen werd voor het Plein Afsluitend Gebouw
- dat er tegelijk van de kant van onze fractie voor gepleit
is om ook het Wilhelminaplein bij de verdere stadsvernieuwing
te betrekken. Wij hebben meteen ook gezegd dat wij daar geld
voor uit wilden trekken, omdat de schaalloosheid van de grote
ruimte toch aangepakt zou moeten worden. Dat was overigens
voor ons toen ook één van de redenen om te kiezen voor het
Plein Afsluitend Gebouw, naast de economische motieven. De
kwaliteit van dat stuk binnenstad heeft bij ons voorop ge
staan, kiezen voor stedelijke vernieuwing en voor binnen
stadsvernieuwing betekent voor ons nog steeds ook kiezen voor
een heel goed plein.
Dat heeft toentertijd gemaakt dat het college op pad is
gegaan om een prijsvraag uit te schrijven. Wij hebben daar
uitvoerige procedures voor gehad. Er zijn ook drie heel
aardige plannen binnen gekomen.
Na allerlei afwegingen is heel bewust door alle politieke
partijen voor het plan van Lucas en Ellerman gekozen. Daar
was ook een financieel plaatje bij en dat financiële plaatje
53
