vergoedingsregeling. Niet minder belangrijk zijn preventieve
maatregelen. Dat is niet alleen een zaak van de politie, maar
ook - en misschien wel allereerst - van de hele samenleving,
variërend van opvoeding tot de school, het buurthuis, de
sportvereniging en de horeca. Hier is de doelgroep te vinden
en hier is het ook dat men vaak de criminaliteit van betrok
kenen zelf ervaart. Wat ligt er dan meer voor de hand om tot
een geïntegreerde, projectgewijze aanpak te komen. Laat ik
enkele voorbeelden noemen. Veelvuldig schoolverzuim kan een
aanwijzing voor beginnend crimineel gedrag zijn. Er zijn dus
ook andere dan puur onderwijskundige motieven om schoolver
zuim tegen te gaan of om naar andere, op de persoon toeges
neden oplossingen te zoeken. Of neem de sportvereniging.
Wordt iemand betrapt op diefstal, dan volgt vaak royement uit
de vereniging. In Oss kwam men er achter dat dit vaak ave
rechts werkt. Daar gingen bestuurders van verenigingen naar
de ouders, spraken in overleg met de politie een alternatieve
straf af. De verdachten bleven lid van de club en hielden dus
binding met de maatschappijHet gevolg was dat verdere
criminaliteit uitbleef. Zo'n project zouden we in
Leeuwarden ook moeten opzetten. Het voorkomt recidive. In
dezelfde lijn ligt het voornemen om iedere jongere, die met
de politie in aanraking is geweest, minstens een maal per
jaar nogmaals op te zoeken. De praktijk geeft aan dat preven
tie-maatregelen al gericht moeten worden op de hogere klassen
van de basisscholen. Wat dat betreft spreekt een Amsterdams
project ons bijzonder aan. Daar kreeg de zevende groep van
basisschool bezoek van de politie. De leerlingen kregen
foto's te zien van vernielingen in de omgeving van de school
en kregen vervolgens een rondleiding langs die punten. Daarna
werd een bepaalde plek, een plein bijvoorbeeld, door de
school geadopteerd. Met gemeentelijk mate-riaal werd die plek
een jaar lang regelmatig door de groep schoongemaakt. En het
gevolg was dat die kinderen zich verantwoordelijk zijn gaan
voelen voor hun buurt en omgeving. Dit succesvolle project
kreeg de Roethof prijs en is ook in Leeuwarden heel goed
toepasbaar. We hoeven echt niet allemaal zelf het wiel uit te
vinden.
Zo werd in Zwolle vandalisme en diefstal in een wijk met de
helft teruggebracht door een groep knokkende en vernielende
jongeren een cursus autotechniek aan te bieden, terwijl de
betreffende woningbouwvereniging een zaalvoetbalcompetitie
voor de groep ging sponsoren. We hoeven de kapotte telefoon
cel toch niet als een soort noodlot te accepteren? Lering
trekken uit ervaringen elders en het doorbreken van vicieuze
cirkels: daar gaat het om.
Neem bijvoorbeeld het winkeldiefstalproject in Venray. Daar
richtte men zich op de groep schoolgaande kinderen en beperk
te men zich niet alleen tot gastlessen, lesmappen en adviezen
aan winkeliers over het leren observeren. Men wist met twee
toneelverenigingen ook een interessant toneelproject op te
zetten. Op koopavonden en zaterdagen werden op alle mogelijke
opvallende manieren midden tussen het winkelend publiek
scènes gespeeld, waarmee winkeldiefstal aan de kaak werd
gesteld. Dit sprak zowel de winkeliers zelf als het publiek
zo aan, dat de aangiftebereidheid toenam en dat er desondanks
toch minder winkeldiefstallen voorkwamen. Welnu, we kennen in
onze gemeente maar liefst 15 toneelverenigingen. Die willen
vast wel eens voor een ander publiek spelen. Is dit niet een
prima project om samen met de Cityclub en een aantal van deze
toneelverenigingen op te zetten?
Mijnheer de voorzitter, we zitten in Leeuwarden bepaald niet
stil. Ook hier zijn de afgelopen tijd prima projecten gestart
en uitgevoerd. Ik hoef maar te verwijzen naar de opstellen
wedstrijd, die wat ons betreft een vervolg zou moeten krijgen
maar mijn fractie is er tegelijk van overtuigd dat we heel
veel van andere gemeenten kunnen leren, als het om crimina
liteitspreventie gaat. Daarom nog een laatste voorbeeld.
Dezer dagen stond in de pers dat het personeel van het MCL
zich steeds onveiliger is gaan voelen in de directe omgeving
van het ziekenhuis. Terecht sprak men in eerste instantie de
directie op het nemen van maatregelen aan. Maar er zijn in de
stad meer grootschalige gebouwencomplexen of terreinen, waar
men zich 's avond niet altijd veilig waant. Nu opereren er
ook in Leeuwarden bewakingsdiensten, o.a. op de industrieter
reinen. Toch laat het toezicht vaak te wensen over. In En
schede heeft men nu voor deze terreinen en ook voor de zie
kenhuizen extra maatregelen genomen. De politie heeft daar
samen met de gemeente, de Kamer van Koophandel en de Vereni
ging van Particuliere Beveiligingsorganisaties een stichting
opgericht. Deze stichting leidt werklozen met behoud van
uitkering op tot de ogen en oren van de politie. De cursisten
mogen in wisseldienst alleen surveilleren, signaleren en
waarschuwen; de politie houdt de leiding. Op het industrie
terrein, waar dit werklozenproject startte, is de crimina
liteit met 70% afgenomen. Vandaar dat het nu naar zieken
huiscomplexen wordt uitgebreid. De langdurig werklozen vinden
daarna vaak werk bij beveiligingsbedrijven en alarmcentrales.
Kortom: criminaliteitspreventie als werkgelegenheidsobject
Ook dit spreekt ons bijzonder aan. En graag zien we ook op
dit punt, al of niet in het kader van de banenpool, nadere
initiatieven tegemoet.
Ik heb stilgestaan bij twee prioriteiten van de PvdA-fractie
als het om criminaliteitsbestrijding gaat. De derde is de
aanpak van de agressieve delicten, waarbij geweld tegen
personen wordt gebruikt. Vooral vrouwen lopen in dit
opzicht een verhoogd risico en zijn daardoor kwetsbaarder.
Deze misdrijven tasten bij uitstek de menselijke integriteit
7
