er volop.
Er zijn dus nieuwe instrumenten nodig om de doelmatigheid van
de gemeentelijke overheid te vergroten. Ik heb zojuist in
algemene bewoordingen getracht daarvan iets duidelijk te
maken. Voorzitter, laten we met elkaar de toekomst realis
tisch onder ogen zien. En er zou al een wereld gewonnen zijn
als realisme niet langer wordt gezien als synoniem van pessi
misme. Besturen in de jaren negentig is niet meer het beheer
sen van de maatschappelijke processen. Volgens D66 is bestu
ren mede richting geven aan die processen, die, zonder ze
zelf tot stand gebracht te hebben, hun kracht aan zich zelf
ontlenen. De overheid, ook de gemeentelijke, moet weer iets
terug krijgen van het begrip dienstbaarheid.
De gemeente is nadrukkelijker dan vroeger het geval was op
het maatschappelijk veld een grensrechter en meevoetballende
scheidsrechter geworden. De uitdaging waarvoor de gemeente
staat, is met minder middelen basistaken te blijven uitvoeren
in de toekomst. Ons nieuwe stadskantoor, dat zojuist in ge
bruik is genomen, kan zowel letterlijk als figuurlijk als
symbool dienen voor het grensvlak van oude en nieuwe tijden.
Nergens in Leeuwarden zijn verleden en toekomst zo nadrukke
lijk aanwezig als onder de Oldehove. Flexibiliteit, produkt-
gerichtheid en klantgerichtheid met daaraan gekoppeld een
strak financieel beheer zijn voor D66 wezenlijk toetspunten.
En daarmee is een aantal grenzen gesteld aan de toekomstige
gemeentelijke organisatie.
Op het maatschappelijk speelveld neemt de gemeentelijke over
heid steeds wisselende posities in. Soms is zij grensrechter,
wanneer bijvoorbeeld het milieu beschermd moet worden. Soms
is ze zelf actief speler, zeker waar het gaat om het behouden
en versterken van de werkgelegenheid. In het kader van de
actie Tegengas is een sterk team geformeerd van een groot
aantal betrokken organisaties. Mijn partij mocht een positie
ve reactie van B&W ontvangen op ons verzoek aan de gemeente
zich in te zetten voor het behoud van een deel van de werkge
legenheid van de zuivelfabriek in Wergea. Het wegnemen van
het concurrentiebeding door FFD zou ertoe kunnen leiden dat
het bedrijf als zuivelfabriek door derden wordt overgenomen.
Is het niet zo dat de gemeente een veel actievere rol zou
kunnen spelen in deze zaak? Graag nodigen wij B&W uit om te
komen met initiatieven. Het gaat om het behoud van werkgele
genheid in de regio. In het kader van Tegengas rekenen wij op
concrete resultaten, er moet gescoord worden teneinde degra
datie te voorkomen. Datzelfde geldt overigens ook voor Cam-
buur, maar dit terzijde. De grenzen van dit speelveld, waarop
dit spel gespeeld wordt, vervagen steeds meer. Van gemeente
33
grenzen trekt de regionale economie zich in ieder geval
weinig aan. Samenwerking met steeds wisselende partners is
nodig. Vorig jaar heeft D66 een motie ingediend waarin ge
vraagd werd om een onderzoek naar de vorming van een regio
naal grondbedrijf. Een vraag nu is op zijn plaats: hoe ver is
het met dat onderzoek?
In welke rol we ons ook op het speelveld begeven, een goede
conditie is vereist, zowel financieel als organisatorisch.
Iets waarvoor de afgelopen jaren te weinig aandacht is ge
weest, zoals steeds meer pijnlijk duidelijk is geworden. Het
roer moet om, ambities prima, maar eerste de financiën op
orde.
In dit verband mogen we de gemeente in de rol van verzorger
niet vergeten, zeker nu het aantal mensen, dat van een uitke
ring afhankelijk is zich zorgwekkend naar een hoogtepunt, cq.
dieptepunt begeeft. Een minimabeleid blijft noodzakelijk, al
kunnen we niet meer alles doen wat we eigenlijk zouden wil
len.
Een betrekkelijk nieuwe rol die we ons hebben aangemeten, is
die van trainer. De toeleiding van uitkeringsgerechtigden
naar de arbeidsmarkt is de doelstelling van het ambitieuze
1000-banenplan. Het effect van JWG en Banenpool zou naar de
mening van D66 vergroot kunnen worden indien deze instrumen
ten ook ingezet zouden kunnen worden in de marktsector. Wij
hebben dat destijds bij de stichting van de Banenpool ook al
naar voren gebracht. De gemeentelijke vertegenwoordiger in
het RBA zou er alles aan moeten doen om dit mogelijk te
maken. Wij hebben begrepen dat deze inspanning tot nu toe
niet tot resultaten heeft geleid. D66 vraagt zich af waarom
dit in andere RBA-regio's wel mogelijk is, maar hier niet.
Voorzitter, mijn fractie heeft waardering voor het feit dat
de notitie Hoofdlijnen ook echt de hoofdlijnen van voorgeno
men beleid bevat en dat is gekozen voor een nieuwe opzet. Ook
voor deze raad blijft besturen op hoofdlijnen echt noodzake
lijk met daarnaast invulling geven aan het volksvertegenwoor
digende element. Een lastige dubbeltaak op het eerste ge
zicht. De afgelopen maanden hebben fysiek veel van de raads
leden gevergd. Zelf heb ik ervaren dat daardoor zelfs het
voorbereiden van deze Algemene Beschouwingen onder druk kwam
te staan. Dat is niet de enige reden waarom mijn fractie hier
een hartstochtelijk pleidooi wil houden voor het verplaatsen
van de Algemene Beschouwingen naar een ander tijdstip. Ons
komt het voor dat het voorjaar een beter tijdstip hiervoor
is, bij de behandeling van de voorjaarsnota, de zogenaamde
PerspectiefnotaDat is een tijdstip waarop politieke frac-
34
