in het stadsgewest. Tuskenspul is heel vaag over de oplossing
van die problematiek. Over het eerste punt, de provincie moet
kiezen, ja dat is interessant. De heer Den Oudsten zegt ook
al dat het Collegeprogramma van de nieuwe staten aangeeft dat
Leeuwarden prioritaire aandacht krijgt. Daarnaast krijgen we
nu hier in deze zaal uitgereikt, in het kader van de bestuur
lijke vernieuwing, voor één van onze nieuwe leden een bos
bloemen van een gedeputeerde van deze mooie provincie. Heel
goed, hij zegt ook kennelijk dat hij wil dat dit een echte
hoofdstad van de provincie Friesland wordt. Maar wat wordt
daar nu van waargemaakt in het Collegeprogramma? Het is
inderdaad zo dat Leeuwarden een prioritaire aandacht krijgt.
Maar naast Leeuwarden krijgen nog zoveel andere zaken priori
taire aandacht, dat je je af kan vragen wat dat waard is.
Leeuwarden wordt op de eerste rij gezet, maar ook alle ande
ren worden op de eerste rij gezet, zo zitten we toch weer
allemaal achteraan.
Dan over het stadsgewest voorzitter, ook daar is het nodige
over gezegd en zal nog veel meer over gezegd worden. Tot nu
toe is die samenwerking volstrekt onvoldoende gebleken en
zeer vrijblijvend. Nu is het de vraag of de enige oplossing
is herindeling, zoals sommigen denken uit dit stuk te kunnen
lezen. Het stuk Tuskenspul geeft eigenlijk aan dat er een
takendiscussie moet plaatsvinden en dat uit die takendiscus
sie mogelijk zou kunnen blijken dat een schaalvergroting rond
Leeuwarden noodzakelijk is. Inmiddels heeft in de beide be
trokken buurgemeenten, Leeuwarderadeel en Menaldumadeel, een
referendum plaatsgevonden, in het kader van bestuurlijke
vernieuwing een interessant fenomeen. Over de techniek van
het referendum kan je veel zeggen, want eigenlijk was er nog
geen voorstel waarover gestemd kon worden en eigenlijk was de
discussie nog niet eens gestart, dus technisch gezien kon het
nog niet echt een referendum zijn. Maar toch, de opkomst en
de uitslag geven wel een hele duidelijke richting waarin de
publieke opinie in Leeuwarderadeel en Mendaldumadeel gaat.
Dat is iets wat we niet zomaar onder het kleed mogen schui
ven. Dat geeft ons de verplichting om heel duidelijk te
kijken naar wat er nu anders mogelijk is dan die schaalver
groting, die mensen kennelijk niet willen.
Als we dan uiteindelijk na een takendiscussie tot de conclu
sie komen dat het niet anders kan, hebben we ook de plicht om
duidelijk te maken waarom het zo moet. De komende takendis
cussie en de komende uitwerking van de nota Tuskenspul zal
dan ook moeten opleveren of een goed model voor verdergaande
samenwerking of, als dat uiteindelijke niet blijkt te lukken,
toch een goed voorstel voor eventuele schaalvergroting.
De reactie zoals die nu aan onze raad wordt voorgelegd op de
notitie Tuskenspul geeft een duidelijke en evenwichtige weer
20
gave van hoe hier in de gemeente Leeuwarden over dit punt en
ook over alle andere punten rond Tuskenspul gedacht wordt. We
willen deze nota dan ook van harte ondersteunen.
Mevrouw Van Awaers: In de commissie heb ik al aangegeven dat
wij de reactienota helder en overzichtelijk vinden. Met name
de helderheid is belangrijk opdat het standpunt van de ge
meente Leeuwarden voor een ieder duidelijk is en niets te
raden overlaat. Dit proces van bestuurlijke vernieuwing biedt
zowel Leeuwarden als de rest van Friesland, en ook de provin
cie Friesland in haar totaliteit, kansen en mogelijkheden die
wij allemaal in Friesland zeker nodig hebben. In de commis
sievergadering ben ik uitgebreid op de notitie, die wij
overigens in grote lijnen onderschrijven, ingegaan en dat wil
ik hier niet nogmaals doen. Ik zal mij daarom bepalen tot
enkele belangrijke uitgangspunten.
Een van de uitgangspunten is de takendiscussie. Voor de WD-
fractie zijn de drie bestuurslagen een gegeven. Tussenvormen
of hulpstructuren, zoals men de vierde bestuurslaag ook wel
noemt, moeten zoveel mogelijk worden vermeden vanwege de
ondoorzichtigheid van het openbaar bestuur en de grotere af
stand naar de burger die dat met zich mee zou brengen. Als
wij kijken naar het functioneren, of beter gezegd het niet
functioneren, van het stadsgewest zijn wij van mening dat de
kritiek zoals die in de reactie wordt verwoord volkomen cor
rect is. Uit het ontstaan van het stadsgewest enige jaren
geleden is in ieder geval wel gebleken dat er behoefte is aan
overleg en aan samenwerking in een breder verband dan alleen
maar binnen de gemeentelijke grenzen. Die behoefte bestaat
nog steeds en zal door de toenemende decentralisatie van
taken naar de gemeente toe in de toekomst alleen nog maar
toenemen. Daarom is het nu hoog tijd een takendiscussie te
starten. Dat de conclusie zou kunnen zijn dat voor een goede
taakverdeling een gemeentelijke herindeling nodig zou zijn,
dan wijzen wij dat niet af. Maar in het stadium waarin wij op
dit moment nog verkeren, vinden wij het prematuur om over
schaalvergroting te praten, laat staan om welke gemeente dan
ook te noemen. Wij sluiten een schaalvergroting van onze
gemeente, maar ook van welke andere gemeente dan ook, niet
uit. Maar het is voor ons absoluut geen doel op zich. Belang
rijker vinden wij de onvoorwaardelijke steun van het provin
ciaal bestuur naar onze gemeente toe. Als provinciale hoofd
stad en als stedelijk knooppunt kunnen wij deze steun niet
ontberen. Leeuwarden telt 45.000 arbeidsplaatsen dat is ruim
20% van het totale aantal arbeidsplaatsen in Friesland. Dit
is een voorbeeld van een lokaal zwaar takenpakket voor Leeu
warden, dat zeker zijn eisen stelt aan de bestuurskracht van
21
