Je zou kunnen zeggen, we hebben de zaak behoorlijk opgevoerd en
we gaan zelfbewust verder. Samen die interessante bestuurlijke
toekomst in. Dat stellen college, ambtelijk-apparaat, gemeente
raad en ikzelf als burgemeester ons daarvan voor. Daarom tot
slot en tot afsluiting van dit korte felicitatiespeechje een
boek met een motto. Het boek heet 'Na 2020', en achter op dat
boek staat waarom het is geschreven.
"Veel van de aandacht van het topmanagement van ondernemingen
is de afgelopen jaren intern gericht geweest. Een steeds
verdere efficiency van de bedrijfsactiviteiten stond centraal,
met als gevolg een voortdurende stroom van nieuwe management-
gedachten rond verbetering, kwaliteitsgerichtheid en producti-
viteitstheorieën. Maar de interne gerichte aandacht is hierdoor
voor een deel ten koste gegaan van de externe aandacht. Dit
boek voorziet in beelden voor die externe aandacht en voor de
nieuwe inhoudelijke positiebepaling. Prikkelende scenario's
naar 2020 nemen u mee op een tijdreis door trends. Voor wie de
toekomst ziet als een aaneenschakeling van nieuwe mogelijk
heden
Het leek mij een passend cadeau, namens ons allen, bij deze
benoeming
De heer Steijvers: Toen de burgemeester mij gisteravond de orde
van dienst van vandaag vertelde, ben ik meteen naar boven
gegaan om uitgebreid uit te schrijven wat ik vanavond zou
vertellen, daar heb ik vandaag een wat kortere versie van
gemaakt. Ik heb zonder ritueel en poeha als interim-secretaris
willen beginnen, want ik dacht, niet een indrukwekkende entree
maar daden horen voorop te staan.
Maar nu u heeft besloten om van een interim-situatie een vast
dienstverband voor een onbepaalde tijd aan te gaan met mij, wil
ik toch de kans benutten om in het kort - want de burgemeester
zou het ook kort houden - iets te zeggen over mijn missie hier.
Secretaris, dat hoef ik u niet te vertellen, betekent schrijver
en hij moet dus tijdens de raadsvergaderingen ook in die zin
vooral actief zijn en niet spreken. Dit hoort dus een uitzon
derlijke uitzondering te blijven.
Maar allereerst dank voor het in mij gestelde vertrouwen. Dat
is het bekende cliché, maar dat is het voor mij niet. Tenslotte
benoemt u een persoon - mij in dit geval - op de belangrijkste
ambtelijke functie die u te vergeven heeft. En daarmee ver
trouwt u, als u bijvoorbeeld het besturingsmodel wat u heeft
vastgesteld nog voor ogen heeft, mij heel veel toe. U had daar
bij weliswaar een uitzonderlijke extra selectie toetsmogelijk-
heid, wie heeft dat in zelfs in deze tijd van uitzend-, oproep
krachten en flexibilisering, en u wist dus enigszins waar u met
mij aan begon. Ik ook en dat schept verwachtingen over en weer.
Maar tochIk noem u het nog een keer volledigheidshalveU
vraagt en u benoemt een eerste adviseur van uw raad en een
secretaris van uw raad; eerste adviseur en secretaris van het
college, dagelijks bestuur van uw stad; in het besturingsmodel
LIS een algemeen directeur met de ambtelijke eindverantwoorde
lijkheid voor de organisatie; ook nog contractnemer van het
college voor de uitvoering van het Collegeprogramma. Voorwaar
allemaal niet niks.
8
Dat betekent dat in zo'n rol van een secretaris minimaal drie
loyaliteiten worden geclaimd en die moeten ook gegeven worden.
Daarnaast wordt er van zo'n functionaris nadrukkelijk een rol
als schakelaar tussen al die geledingen gevraagd. In een minder
goed samenwerkende organisatie is er voor zo'n functionaris een
levensgrote kans om met zijn vingers tussen de deur te komen of
erger nog, vermalen te worden tussen de dan beleefde tegen
gestelde belangen. Dan komt onvermijdelijk, u heeft mij dat ook
gevraagd tijdens de gesprekken, de loyaliteitsvraag aan de
orde. Die kan dan niet anders zijn dan dat je kiest voor de
raad, tenzij de keuze voor de raad mijzelf in gewetensnood zou
brengen en dan moet ik ontslag nemen. Overigens wordt loyali
teit soms sneller gevraagd dan dat loyaliteit wordt gekweekt.
Wat zijn de komende tijd mijn prioritaire aandachtsgebieden?
De burgemeester heeft ze eigenlijk al opgesomd, dus ik hoef
niet teveel in herhaling te treden. Ik kan er hoogstens aan
toevoegen waarom ik bepaalde dingen zo belangrijk vind.
De lange termijnvisie, het begint weer op te leven in Nederland
om dat te willen. Ik vind dat heel belangrijk, omdat elke
organisatie ook lange termijndoelen moet hebben. Waar gaan we
tenslotte voor. Maar ook in het kader van Arhi is het een
belangrijk element om onze argumentatie beter te kunnen onder
bouwen. Maar het is ook voor u als raad een sturingsmiddel en
controlemiddel op hoofdlijnen voor de lange termijn. Als het
goed werkt, werkt het ook door in de komende partijprogramma's
en daarmee in de collegeprogramma's en langs die weg weer in de
middellange termijnvisie die wij Perspectiefnota noemen. Dat is
de tweede mogelijkheid van aansturings- en controlemiddelen
voor een stadsbestuur.
Daarom heb ik mij als gemeentesecretaris als ambtelijk trekker
van dit project aangewezen. De Perspectiefnotas ten behoeve
van structurele meerjarige planning - wat mij betreft moge
lijkerwijze langer dan de gebruikelijke 4 jaar - moeten de
beleidsvisie opleveren en de koers die nodig is om bepaalde
zaken, die nu eenmaal alleen maar in langdurige trajecten
kunnen worden hersteld, ook te herstellen en op te bouwen.
Uiteraard ter nadere invulling en uitvoering van het College
programma, maar ook om bijvoorbeeld de financiële weerbaarheid
van de stad op te voeren. Dat is niet alleen op zichzelf al
belangrijk, maar alleen een stad die over voldoende middelen
beschikt kan werkelijk invloed uitoefenen op structurele
veranderingen. Anders blijven beleidsvoornemens min of meer
vrome wensen en dode letters. Het middel om tussen de politieke
leiding, dat is de raad en b. en w.en de ambtelijke leiding
overeenstemming te bereiken, is een verder onderdeel van het
verhaal. Dat is ook nodig om de kloof tussen droom en werke
lijkheid te dichten. Essentieel is dat in de discussie met
respect voor eikaars taak en rol, open en eerlijk, integer
wordt gekeken naar de inzet om zoveel mogelijk te realiseren en
de grenzen die de middelen bieden aan te geven. Daarbij mogen
over en weer geen werkelijke of veronderstelde dubbele agenda's
worden gehanteerd.
Ik meen dat ook in dit traject, zonder inbreng van ambtelijke
zijde, zonder die van de directeur Bedrijfsvoering en de
Directieraad tekort te willen doen, de secretaris een belang
rijke rol hoort te spelen.
9
