alsnog voorstellen een herindeling bij Leeuwarden goed te
keuren?
Dan kom ik terug op het begin van mijn bijdrage, de verhouding
tussen provincie en hoofdstad. Zorgwekkend, teleurstellend,
frustrerend en ga maar door. Voorzitter, u hebt in het verleden
wel gewezen op de positie die Leeuwarden enkele eeuwen geleden
had, als een van de belangrijkste steden van Nederland en dat
door de eeuwen heen Leeuwarden een middenmoter is geworden. Te
nauwernood konden wij de knooppuntstatus verkrijgen en wij
moeten concurreren met steden als Zwolle, Emmen en Groningen,
steden die hun provincie achter zich hebben staan en die in hun
vuistje lachen om deze bestuurlijke slagkracht van ons provin
ciebestuur. Welk signaal geven wij met dit gekibbel over econo
mische ontwikkeling, voorzieningen, het culturele klimaat,
gemeentegrenzen, busbanen, een koehandel met orkesten en HBO-
opleidingen af? Wat denken de duizenden HBO- en MBO-studenten
van deze provincie? Wat straal je uit ten opzichte van andere
steden als Groningen, Nijmegen of Utrecht? Het stemt mij niet
vrolijk en doet mij afvragen wat jongeren in deze provincie te
verwachten hebben, werk in ieder geval niet, een zonnige
economische toekomst ook niet. Mensen van mijn leeftijd met wie
ik heb gestudeerd kijken allemaal naar het westen, ze druppelen
één voor één weg. Daar zijn de banen, daar zijn de voorzienin
gen, variërend van winkels tot popconcerten. Friesland had het
niet, heeft het niet en een besluit zoals dat gisteren door
G.S. is genomen lijkt er op te wijzen dat Friesland het op
korte termijn ook niet zal krijgen. Want Friesland kiest er
voor te veranderen om te behouden, behoudzucht is echter stil
stand en stilstand is achteruitgang. Veranderen om te verbete
ren was een betere leus geweest, een leus die ik bij deze zou
willen claimen als een verkiezingsslogan voor PAL/GL. Het plei
dooi voor zeventien regionale kernen, zoals dat onlangs werd
gehouden, past in een traditie waarin nooit is gekozen voor de
ene economische trekker, maar voor een beleid waarin alle
regio's in Friesland evenveel aandacht en middelen van de
provincie moesten krijgen. Zie waar dat toe heeft geleid.
Friesland herbergt de armste gemeenten van Nederland. Na
eeuwenlang dezelfde fout te hebben gemaakt door niet voor
Leeuwarden te kiezen heeft het provinciebestuur een historische
blunder begaan. De titel van de Friese toekomstvisie had in
lijn met deze politieke lafheid beter 'behoudzucht om niet te
hoeven veranderen' kunnen heten.
De heer Jacobse: Ik hecht er aan eerst iets te zeggen over het
uitschrijven van deze extra raadsvergadering.
Mijn eerste vraag aan wethouder De Jong, die ik belde naar
aanleiding van het raadselachtig briefje dat deze vergadering
aankondigde, was: waar is de brand. Nergens dus, er is hooguit
wat rook. Wij moeten nu vrijwel onvoorbereid met u in debat,
terwijl er vanavond ook een Commissie Bestuur en Middelen was,
waaronder dit onderwerp valt, waarin u uw verhaal rustig kwijt
kon en vervolgens een tijdpad voor eventueel vervolgacties had
kunnen worden vastgesteld. Onvoorbereide extra raadsvergade
ringen op zulk een termijn zijn in onze ogen uitsluitend
bedoeld om beslissingen te nemen die geen uitstel dulden en
14
niet om impulsief uiting te kunnen geven aan gevoelens van
frustratie
Voorzitter, u zegt dat het college verbaasd is over de beslis
sing van het College van Gedeputeerde Staten. Dat vinden wij op
onze beurt verbazend. Het betekent dat u horende doof en ziende
blind bent geweest of ieder contact met de provinciale poli
tieke realiteit hebt verloren. De PvdA en het CDA en andere
partijen hadden zich voor de statenverkiezingen reeds heel
nadrukkelijk tegen herindeling verklaard en dat is door hun
politieke leiders daarna geregeld herhaald. Dat u dit wel
degelijk wist, blijkt ook uit stukken die in uw bezit zijn. Ook
door onze fractie is vaak genoeg gezegd dat G.S. de Arhi-
procedure alleen gestart hebben omdat ze door de staatssecreta
ris daartoe aangezet werden, maar dat de uitkomst vast stond.
Geregeld is door ons gezegd dat de provincie helemaal niet
bereid is om het oude beleid van verdeel en heers en houd
iedereen met beloftes tevreden, op te geven. Bij het convenant
met de provincie heb ik hier in deze zaal nog gezegd, eerst
zien dan geloven en heb ik ook gezegd, na iedere hand die je de
provincie geeft eerst je vingers natellen. Maar u wilde niet
horen. Wij waren dwars en u had het goed.
Voorzitter, u moet niet boos zijn op de provincie, al ben ik
met u van mening dat het eerlijker was geweest als de provincie
de Arhi-procedure überhaupt niet gestart zou hebben. Maar u
moet met name ook boos zijn op uzelf. U bent degene geweest die
in die procedure bent gestapt, terwijl alle signalen al lang op
rood stonden. U hebt daarna nog tonnen aan gemeenschapsgeld
uitgegeven, want u wilde meedoen aan die discussie terwijl u
eigenlijk de uitkomst al wist. En u bent ook voluit verantwoor
delijk voor het prutswerkje dat Boppeslach heette. Pas later
kwamen de echte argumenten en dat was te laat(De heer Brok
Ik vind het verhaal van de heer Jacobse demagogisch worden, als
hij dan ook nog durft te zeggen hier in deze raad: "u heeft
tonnen aan gemeenschapsgeld uitgegeven om een bepaalde status
binnen te krijgen"Mag ik de heer Jacobse er op wijzen dat wij
in het verleden reeds eerder relatief veel geld hebben uitge
geven om andere statussen binnen te krijgen, bijvoorbeeld de
status van stedelijk knooppunt, en dat heeft ons vervolgens wel
f 40 miljoen opgeleverdMaar dat is hij waarschijnlijk
vergeten.) Dat ben ik helemaal niet vergeten. (De heer Brok:
Maar dan past het toch niet om zo'n toon aan te slaan, lijkt
mij.) Maar het was helder toen deze discussie gestart was, al
voor dat deze discussie gestart was hadden de belangrijkste
partijen in Provinciale Staten al gezegd dat zij het niet
wilden. Als je dan toch aan die discussie begint, weet je dat
je aan een race begint die je niet kunt winnen. (De heer Brok:
Dat is onzin, want dat betekent dat je nooit op basis van
argumenten meer een discussie kunt voeren.) (Mevrouw Van Ulzen:
Dat klopt, want dat doet hij toch ook niet.) Ik ben het met u
eens, mevrouw Van Ulzen, dat in de politiek - en daar ben ik
niet altijd gelukkig mee, maar dat is wel een feit en u zit
lang genoeg in de politiek om te weten dat het zo is - argu
menten niet altijd doorslaggevend zijn. Dat doet de partij van
mevrouw Van Ulzen ook wel eens, die neemt ook wel eens een
standpunt in omdat de politiek dat nu eenmaal zo wil of dat het
in overeenstemming is met hun uitgangspunten. Partijen hebben
blijkbaar andere uitgangspunten genomen in de discussie van
15
