Blad 20
Verslag van de raadsvergadering van 16 februari 1998
Door koppeling van diverse bestanden wordt al veel misbruik
opgespoord. Wanneer er voldoende waarborgen geschapen zijn,
ter bescherming van de tipgevers, kan de betrouwbaarheid
alleen nog maar toenemen en kan er veel onnodig leed worden
voorkomen. De opstelling van de gemeente Leiden spreekt de
meerderheid in mijn fractie erg aan. Wij zijn dan ook be
nieuwd hoe het geschil met de minister afloopt.
De heer Meerdink: In de Commissie Economische en Sociale
Zaken is uitvoerig gepraat over het verzoek van het Plat
form Uitkeringsgerechtigden Friesland (PUF) over het ge
bruik van melding van vermeend misbruik van uitkeringen.
Het PUF is van mening dat klikgedrag van burgers wordt be
vorderd door het opzetten van klik- en meldlijnen. Het PUF
spreekt zijn zorg uit over een samenleving waarin een klik-
cultuur kan gedijen en roept ons op niet langer gebruik te
maken van anonieme burgerinformatie. Het college is van me
ning dat het zorgvuldig omgaat met anonieme tips en dat het
zeker niet een jacht op uitkeringsgerechtigden opent na een
anonieme tip. Het geeft echter aan de wet te moeten uitvoe
ren; dat betekent dat het anonieme tips niet zonder meer
naast zich neer mag leggen. De bijgevoegde beslissing van
de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op het be
zwaarschrift van de gemeente Leiden spreekt wat dat betreft
voor zich. Mijn fractie deelt de zorg van het PUF. In een
open en democratische samenleving past een open manier van
kritiek leveren en past een houding van burgers die elkaar
op vermeend onwettig en onoorbaar gedrag aanspreken. Angst
voor de reacties is op zich heel goed voorstelbaar, maar
mag geen reden zijn één van de belangrijkste beginselen van
een open en democratische rechtstaat ter zijde te schuiven.
Overheden moeten dat beginsel hoog houden en zouden niet
mee moeten willen werken aan zelfs maar de geringste aan
tasting daarvan. De realiteit is echter dat mensen bang
zijn voor repercussies en dat de wetgever gemeenten een be
paald gedrag oplegt
Tijdens de discussie in de commissie heeft onze fractie de
wens geuit om een drempel op te werpen tegen het doen van
anonieme meldingen. Dat willen wij opnieuw bepleiten. Ervan
uitgaande dat de gemeente Leiden in beroep is gegaan tegen
de beslissing van de minister, moet afgewacht worden hoe de
Raad van State over dit geschil zal gaan beslissen. Dat kan
nog wel even duren. In de tussentijd bestaat voor de ge
meente Leeuwarden de mogelijkheid om uit te zoeken of de
minister met een iets minder vergaand beleid dan de gemeen
te Leiden wel genoegen neemt. Dat beleid, die variant, is
dan dat anonieme tips niet zonder meer ter zijde worden ge
legd, maar dat de tipgever wordt verzocht naar het Stads
kantoor te komen om daar zijn tip aan een vertrouwensper
soon mee te delen. Wat dat betreft sluiten wij ons aan bij
wat de heer Van Olffen gezegd heeft. Alleen bij die persoon
Blad 21
Verslag van de raadsvergadering van 16 februari 1998
is zijn naam en adres dan bekend. De tip wordt onderzocht
op dezelfde zorgvuldige manier als ook nu al gebeurt. Mocht
de tip na onderzoek tot een strafrechtelijke vervolging
leiden, dan zal in de meeste gevallen de tipgever niet als
getuige hoeven op te treden. Alleen in die gevallen dat
zonder zijn getuigenis de bewijsvoering niet is rond te
krijgen zal hem gevraagd worden of hij zijn anonimiteit wil
afleggen. Als hij dat niet wil, zal de vervolging om tech
nische redenen niet worden voortgezet.
Mijn fractie maakt dus onderscheid tussen anonimiteit ten
opzichte van degene op wie de tip betrekking heeft en ano
nimiteit ten opzichte van de uitkerende instantie in casus
een vertrouwenspersoon. De eerst anonimiteit wordt gewaar
borgd, de tweede lijkt ons niet nodig. Als je verder kijkt
naar het uiteindelijk resultaat van anonieme tips, mijnheer
Van Olffen is daar ook al op ingegaan, lijkt dat ons eens
temeer een reden om tipgevers te vragen naar het Stadskan
toor te komen. Dat bespaart waarschijnlijk ook werk. Meer
dan 60% van de anonieme tips wordt afgelegd tegenover nog
geen 50% van de niet anonieme. Op grond van deze overwegin
gen wil mijn fractie het besluit amenderen. Het amendement
luidt als volgt:
De raad van de gemeente Leeuwarden,
bijeen op 16 februari 1998;
behandelende punt 9 van de agenda, bijlage 13;
overwegende dat
1het in behandeling nemen van anonieme tips door over
heidsdiensten tot een cultuur kan leiden waarin klik
ken een normaal patroon wordt;
2 de wetgever de gemeenten als uitvoerende instanties
verbiedt anonieme tips terzijde te leggen;
3. de reikwijdte van dit verbod in jurisprudentie nog
niet is vastgelegd;
4. het college van b. en w. in samenwerking met andere
gemeentebesturen actief op zoek dient te gaan naar de
reikwijdte van dit verbod;
5het voorgenomen besluit geen blijk geeft van een der
gelijk actief zoeken;
besluit
in de tekst onder BESLUIT: het volgende te wijzigen:
na voortgezet" te schrappen en wijzigen in: in
die zin dat de melders wordt verzocht ten overstaan van
een vertrouwenspersoon en met vermelding van hun naam en
adres hun melding te formuleren en daarmee gevolg te ge
ven aan de oproep van het Platform"
en gaat over tot de orde van de dag."
Het amendement is ondertekend door mevrouw De Bruin en mij
zelf namens de PAL/GL-fractie(De VoorzitterHet amende
ment maakt onderdeel uit van de beraadslagingen.
