Blad 80
Verslag van de raadsvergadering van 3 november 1998
tie gehandhaafd blijft of niet. De heer De Jong: Wij hebben
ook om ons heen gekeken en de motie is kansloos. Wij hebben
er geen zin in om moties in te dienen die kansloos zijn.
Dat betekent dat wij hem intrekkenMaar dan zal in ons
stemgedrag over het totale voorstel blijken hoe wij over
een en ander denken.)
Motie nr. 2 is ingetrokken.
Aan de orde is de stemming van het totale voorstel.
De heer P. de Jong: De D66-fractie wil geacht worden te
hebben tegengestemd bij het voorstel over de verhoging van
de afvalstoffenheffing.
De heer Stoker: Dat geldt ook voor mijn fractie.
De heer Kalsbeek: De afvalstoffenheffing geldt ook voor
ons, daarnaast de tarieven parkeergelden waar wij het eer
der over gehad hebben, het kwartje voor zwembaden en de
woonschepen
Zonder hoofdelijke stemming wordt besloten overeenkomstig
het voorstel van b. en w., met de aantekening dat de leden
van de D66-fractie en de GPV/RPF/SGP-fractie geacht willen
worden tegen de verhoging van de afvalstoffenheffing te
hebben gestemd en de leden van de SP-fractie geacht willen
worden tegen de afvalstoffenheffing, de parkeergelden, het
kwartje voor zwembaden en de woonschepen te hebben gestemd
Punt 3 (bijlage nr. 149)
De Voorzitter: Aan de orde is Verkoop aandelen Frigem.
De heer Jacobse: Ik kan mij nog herinneren, zij het vaag,
dat de Leeuwarder PvdA en PAL vanuit socialistische princi
pes vonden dat de grond aan de overheid behoorde. In dat
kader mocht erfpachtgrond niet verkocht worden. Dit princi
pe werd verlaten na druk van Aegon die zei 'of grond verko
pen of wij vertrekken'Thans verwachten partijen het mees
te heil van liberalisering en de werking van de vrije
markt. Het kan verkeren. Voor de PvdA is dat niet zo verba
zend, de sociale zekerheden zijn nog nooit zo verslechterd
en er zijn nog nooit zoveel staatsbedrijven geprivatiseerd
als in de kabinetten met de PvdA. De opstelling van de
PAL/GL is minder te verklaren, anders dan vanuit de vol
strekte loyaliteit aan het college.
Wij zijn geen tegenstander van particuliere bedrijven en de
vrije markt kan binnen grenzen goede diensten bewijzen bij
de productie en verdeling van goederen en diensten. Echter
hier ontstaat geen vrije markt. Wij gaan op den duur via de
fusiegolf die gaat volgen naar een oligopolie of monopolie,
Blad 81
Verslag van de raadsvergadering van 3 november 1998
met als belangrijk verschil met nu, hooguit dat dat monopo
lie niet wordt aangestuurd door een organisatie die het al
gemeen belang op het oog heeft, maar door een beursgeno
teerde organisatie die op winst gericht is. De oligopolis-
tische markt die zal ontstaan, wordt gekenmerkt door een
non-price-competission of prijsstarheid. Er is bij die
marktvorm ook geen enkele reden om efficiencyvoordelen door
te geven in lagere prijzen. Ervaringen elders wijzen uit
dat met name grootverbruikers profiteren en de kleinver
bruiker te maken krijgt met de niet lagere prijs, maar wel
met minder service. Met name klanten met betalingsproblemen
zijn eerder de klos. Wij vinden principieel dat de meest
essentiële goederen via overheidsbedrijven beschikbaar moe
ten worden gesteld, gecontroleerd door een bestuursorgaan
dat zo dicht mogelijk bij die burger staat. Niet om ons met
de bedrijfsvoering te bemoeien, wel om als het nodig is in
vloed te kunnen uitoefenen om tot een bijstelling van be
leid te komen.
De nu als hard verkochte afspraken over werkgelegenheid en
zeggenschapsgaranties daar hebben wij in de commissie van
gezegd dat wij daar niet zoveel van geloven, op den duur
zullen die in de fusiegolf verwateren of worden afgekocht.
Je kunt zien, vandaag ook in de krant, dat toen de PTT nog
een overheidsbedrijf was om politieke redenen decentralisa
tie in het vaandel stond, nu het een beursgenoteerde onder
neming is zien wij hele andere bewegingen. Ik vraag u op de
man af of u dat een positieve ontwikkeling vindt. De prijs
die de gemeente nu en de provincie Fryslan en Gelderland
later voor hun aandelen krijgen zullen door de kopende par
tij worden doorberekend in de prijzen. Immers een overne
mende partij wil zijn investering met rendement terug ver
dienen. Het bedrag dat de gemeente nu in één keer int, zul
len de burgers in de komende jaren aan de kopers terug be
talen. De miljoenen lonken en de gemeenten, die altijd geld
kunnen gebruiken, happen gretig toe. Want liever nu geld in
de hand, dan later dividend, zeggenschap en zekerheid, want
je weet maar nooit. Zijn wij werkelijk zo bang dat wij nu
willen verkopen omdat wij denken dat zo'n kans nooit meer
komt, hebben wij het geld zo hard nodig en kunnen wij niet
uit andere bronnen financieren, waarbij de inkomsten uit
dividenden ingezet kunnen worden ter compensatie van rente
lasten? Is het uit handen geven van de zekerheden nu zoveel
beter dan het behouden van die aandelen? Mijn fractie waagt
dit te betwijfelen. Maar het geld jeukt al in de handen.
Wim Kan zei al: als je linkse mensen met veel geld laat om
gaan worden ze rechts.
Wij hebben de fracties voorgesteld om de burgers van Leeu
warden te laten beslissen over al dan niet verkoop van de
aandelen. Zij hebben het bedrijf gemaakt tot wat het nu is
en zij zijn als burgers en afnemers ook diegenen die de ge
volgen van het besluit zullen ervaren. Alle overige partij
en hebben deze optie van de hand gewezen. Sommigen omdat
zij principieel tegen een referendum zijn, anderen omdat
zij de burgers daarvoor te dom vinden, anderen omdat het
onderwerp niet leeft bij de burgers. Kijkend naar deze ar
gumenten kunnen de verkiezingen voor Waterschap, provincie
en Europees parlement ook beter afgeblazen worden. Ook
daarvan geldt dat ze bij de burgers nauwelijks leven en dat
