Blad 16
Installatievergadering 16 februari 1999
Onze organisatie verkeert in een voortdurende staat van
dynamische ontwikkeling. Elke organisatie, ook de onze,
heeft echter een vanzelfsprekend conservatisme. Een aspect
daarvan is dat de organisatie niet gelukkig is met veel en
snelle wisselingen van leidinggevenden, of dit nu politieke
of ambtelijke managers betreffen.
Voor zo'n organisatie is de wisseling in de samenstelling
van het college 1 x per 4 jaar, als gevolg van de verkie
zing, weliswaar een onvermijdelijk gegeven, maar niet iets
waar iedereen op zit te wachten.
Immers, pas na enige tijd krijgt de wisselwerking en het
samenspel tussen de bestuurder en zijn ambtenaren, of de
interactie van de bestuurder met de verschillende geledin
gen van de samenleving zijn volle rendement en het wordt
als frustrerend ervaren als die opbouwperiode te frequent
opnieuw moet worden doorgemaakt.
Ten aanzien van gekozen bestuurders leert de ervaring dat
in de politieke gremia de mobiliteit hoog is.
Voor de benoemde politieke en ambtelijke managers ligt dit
enigszins anders. Voor velen, ook voor mij, was het snelle
vertrek van Hayo Apotheker dus een teleurstelling en moet
er weer een paar keer diep worden gezucht om de energie te
mobiliseren om het wervings- en selectieproces voor een
nieuwe burgemeester optimaal te ondersteunen en te facili-
teren. Dit vraagt namelijk vrijmaking van vele ambtelijke
uren in het al zwaar belaste apparaat.
Hetzelfde is het geval met het organiseren van portefeuil
le-overdrachten, introductieprogramma's en het ondersteunen
van het inwerkproces
Dus wat ons ambtenaren betreft hoeven burgemeesters- of
wethouderswisselingen niet zo frequent plaats te vinden.
Rechtstreekser geformuleerd: mevrouw de burgemeester wij
verzoeken u dringend lange tijd in ons midden te blijven.
Zoals ook bij de officiële opening van een gebouw het geval
is, is een installatievergadering van de burgemeester niet
het begin van de kennismaking. Een behoorlijk aantal men
sen, waaronder ik, heeft dan al enige ontmoetingen en con
tacten met u achter de rug.
Nog meer mensen hebben de bij de plaatselijke boekhandel
even tot bestseller verheven uitgave: "Loekie van Balen, te
veel vrouw, de politieke carrière van een moeder", al gron
dig gelezen.
Als laatste onderdeel van die ontmoetingenreeks mochten
loco-burgemeester Den Oudsten, wethouder de Haan en ik uw
afscheidsvergadering en afscheidsreceptie in uw vorige ge
meente Weert meemaken.
Blad 17
Installatievergadering 16 februari 1999
Daarbij viel mij op - en nu kom ik in de agrarische metafo
ren - dat u werd betiteld als: een renpaard. Nu verbeeld ik
me, als zoon van Limburgse ouders, enige kennis van het
Limburgse te hebben, maar renpaarden heb ik daar weinig
gezien. Het oorspronkelijke Limburgse paard is gefokt om de
zware lössgronden te kunnen bewerken en lijkt als twee
druppels water op het Belgische en Zeeuwse paard. Dat is
geen renpaard, maar een nogal zwaar uitgevallen trekpaard.
Kijkend naar de opgaven waarvoor de stad staat en de be
perkte tijd die ons vaak gegeven is om die opgaven om te
zetten in adequate oplossingen en doelgerichte acties, zou
voor de stad een tussenvorm van een ren- en trekpaard ver
moedelijk de meest wenselijke zijn.
Zulke paarden worden in Friesland met succes gefokt: de
Friese paarden, zij zijn ook nog voorzien van donker haar.
Puur vanuit langjarige structuurversterkende trajecten en
de organisatie geredeneerd en kijkend naar onze lange-
termijn-visie, is een onvermoeibaar trekpaard dat opgewekt,
energiek en vasthoudend haar vaste koers volgt wel de meest
wenselij ke
Onze organisatie zit nog midden in een cultuurveranderings
proces. Een beperkt aantal dravers heeft zich de gewenste
cultuur al eigen gemaakt, de overgrote massa is nog maar
net begonnen en een ander deel zit nog dringend verlegen om
de inspirerende en consistente leiding van de leidster
en/of leider van de kudde en van het durven zetten van de
eerste stappen.
Dit veranderingstraject vertoont al enkele momenten van
galop, soms is er sprake van een prettige en comfortabele
draf, maar vaak zijn er ook momenten van stapvoets lopen of
tot stilstand komen en zelfs van teruggang.
Hierbij teken ik wel aan dat u daarbij een volstrekt loyale
'kudde' aantreft die staat te trappelen om belangrijke en
dynamische ontwikkelingsfasen van de stad in goede banen te
leiden
Om dit cultuurveranderingsproces te vervolgen zal er weer
minimaal van een tweespan, dus van een eendrachtig samen
werken tussen de door de Kroon benoemde bestuurder en de
door de gemeenteraad benoemde ambtelijke leider, sprake
moeten zijn.
Aan hen is in de gemeentelijke organisatie immers haast
vanzelfsprekend de rol van coördinatie toegedacht (dat wil
zeggen voor en tussen de politiek bestuurlijke en ambtelij
ke processen), maar ook de rol van: zorgen voor de continu
ïteit
Voor een organisatie die zo in beweging is, moeten zij bei
den een betrouwbaar baken vormen.
Maar de ideale situatie is natuurlijk dat er sprake is van
een tienspan (collegeleden en directeuren) met een goede
menner op de bok.