Blad 22
Verslag van de raadsvergadering van 28 en 30 mei 2001
klus van vier jaar en een zeker saamhorigheidsgevoel hoort
daarbijDat geldt ook voor de fracties die deelnemen aan
de coalitie. Je weet dat je niet lichtvaardig afstand kunt
nemen van het college en dat een uitgesproken onaanvaard
baar en zware lading heeft. Het is de vraag of de gang van
zaken en de verantwoordelijkheidskwestie een dergelijk oor
deel zou rechtvaardigen. Na lange beraadslagingen zijn wij
als VVD-fractie tot de conclusie gekomen dat dit niet het
geval is, hoewel wij buitengewoon geschrokken zijn van de
opeenstapeling van gemaakte fouten, een gebrekkige uitvoe
ring en een toch niet optimale bestuurlijke aansturing in
de periode dat het er echt om ging, namelijk het tweede
halfjaar van 2000. Toen moest het werk gebeuren. Terzijde,
het heeft bij ons tot de vraag geleid, of onze financiële
functie op dit moment niet te veel versnipperd door het ap
paraat heen zit en of niet naar een bepaalde clustering van
die discipline zou moeten worden gestreefd.
Een bestuurder doet zijn werk deels in onzichtbaarheid. Op
momenten dat zaken nog niet onderwerp zijn van publiek de
bat wordt er gewerkt aan de beleidsvoorbereiding, wordt de
voortgang bewaakt en worden de lijnen uitgezet. De verant
woordelijk bestuurder vervult daarbij een stimulerende, be
wakende en coördinerende rol. Het is de vraag of dat hier
in voldoende mate is gebeurd. PriceWaterhouseCoopers geeft
daar niet echt een antwoord op. Nogmaals als er gesproken
moet worden over verantwoordelijkheid dan gaat het over die
periode, voordat het probleem aan het licht kwam. Want, ik
denk dat iedereen het er wel over eens is, dat het college
buitengewoon voortvarend heeft geopereerd toen de nood aan
de man of vrouw kwam en de zaak in zijn volle omvang zicht
baar werd.
Als ik dit gedeelte mag samenvatten en afronden, mevrouw de
voorzitter, dan is de conclusie van de VVD-fractie, dat het
college een lelijke deuk, of zo u wilt kras, heeft opgelo
pen, maar mijn fractie geen moties van wantrouwen, afkeu
ring of droefenis of wat dies meer zij, zal steunen.
Dan de oplossingsrichting, ofwel de voorkeursvariant van
het college, die nu als voorstel op tafel ligt.
In de commissie heb ik gepleit voor het scenario, waarbij
we geen juridische risico's zouden lopen, maar waarbij wel
een tekort in de gemeentebegroting zal worden geschoten.
Die stellingname had verschillende oorzaken, ik zal ze niet
allemaal herhalen, maar ze laten zich samenvatten onder het
begrip, juridische risico's, waarbij verder met grote waar
schijnlijkheid kan worden gesteld dat veel burgers bezwaar
zullen aantekenen. Ondernemers en bedrijven zullen zich ge
confronteerd zien met een aanzienlijke lastenverzwaring.
Een lastenverzwaring, niet alleen vergeleken met het belas
tingjaar 2001, maar ook ten opzichte van het jaar 2000. Tot
en met het jaar 2000 betaalden woningen en niet-woningen
hetzelfde bedrag per f 5.000,- getaxeerde waarde. Er was
Blad 23
Verslag van de raadsvergadering van 28 en 30 mei 2001
geen sprake van differentiatie van tarieven. Met de beslis
sing van vanavond wordt de lijn uitgezet voor de tarieven
van het jaar 2002. Bedrijven zullen in dat jaar 64% meer
belasting gaan betalen dan de woningen voor diezelfde
f 5.000,- getaxeerde waarde. Een gigantische verschuiving
in slechts één jaar tijd, waarbij we ons vestigingsklimaat
negatief aan het inkleuren zijn. Het is duidelijk dat de
VVD-fractie eind vorig jaar, bij de huidige cijfers, niet
met differentiatie in deze mate zou hebben ingestemd. Dan
was het tijd geweest voor een aantal fundamentele vragen.
Bijvoorbeeld of bij het ver uiteen gaan lopen van het taxa
tietotaal van de woningen en van de niet-woningen, het aan
deel van deze groepen in de te leveren inkomsten aan de ge
meentebegroting niet opnieuw zou moeten worden bekeken.
Bijvoorbeeld of ons volume goed geraamd is, nu de taxatie
waarde van panden zo tegenvalt en de algemene uitkering van
het Gemeentefonds daar deels compensatie voor biedt. Bij
voorbeeld of het terecht is dat een misschien wel negatieve
waardestijging van niet-courante objecten, waar alle open
bare gebouwen en het vliegveld onder vallen, in zijn geheel
worden toegerekend aan de andere niet-woningen. Dat soort
vragen zijn we niet aan toegekomen. We zijn voor de niet-
woningen niet verder gekomen dan de constatering, dat vol
gens de oorspronkelijke begroting voor 2001 f 4,8 miljard
getaxeerde waarde aan onroerend goed f 27,5 miljoen aan be
lasting moet ophoesten. Vervolgens is er geconstateerd dat
er iets mis is gegaan en is er een veelheid aan acties op
touw gezet. Nu wordt gezegd dat niet f 4,8 maar f 3,4 mil
jard aan onroerend goed, niet f 27,5 miljoen maar f 30 mil
joen aan belastingen moet gaan opbrengen.
Ik heb geprobeerd dat aspect van de voorstellen uit te ver
groten in een Te Gast in de Leeuwarder Courant, omdat deze
zaak naar mijn mening te veel als een intern dekkingspro
bleem van de gemeentebegroting werd beschouwd. Wij krijgen
als raadsleden over een veelheid aan onderwerpen continue
notities toegestuurd, waarin het wemelt van begrippen zoals
integraal, outputgericht en de noodzaak van het regelmatig
verrichten van effectmetingen, die dan ook weer gemonitord
moeten worden. Die externe effecten heb ik geprobeerd in
beeld te krijgen en daar zijn we van geschrokken. Dat ge
koppeld aan de gekozen methodiek van een fictieve verlaging
voor 2001, die niemand krijgt uitbetaald, met de daarbij
behorende risico's van de totale voorgestelde aanpak van
dien, hebben ertoe geleid dat mijn fractie, exclusief onze
wethouder, het collegevoorstel niet zal steunen. Wij hebben
wel de afgelopen dagen geprobeerd inhoud te geven aan onze
collegeverantwoordelijkheid door mee te blijven zoeken naar
een compromis, dat is ook al genoemd door eerdere partijen.
Dat heeft de afgelopen dagen gespeeld. Dit heeft tot nu toe
niet tot resultaten geleid. Wat ik nu zie is dat de PvdA-
fractie enerzijds, de CDA-fractie anderzijds, elementen van
dat compromis, waar wij over gesproken hebben, in een motie