Blad 1# /tl
Verslag van de raadsvergadering van 3 juli 2001
van ambtenaren van de burgerlijke stand, die van
wege hun godsdienstige overtuiging principiële be
zwaren hebben tegen voltrekken van huwelijken tus
sen personen van hetzelfde geslacht, het hebben
van gewetensbezwaren tegen het voltrekken van hu
welijken tussen personen van hetzelfde geslacht,
niet als weigeringgrond mag worden gebruikt voor
benoeming c.q. herbenoeming in de functie van bui
tengewoon ambtenaar van de burgerlijke stand, met
inachtneming van het uitgangspunt dat voldoende
ambtenaren van de burgerlijke stand beschikbaar
zijn voor het voltrekken van alle huwelijken;
2. het college van burgemeester en wethouders op te
dragen deze beleidswijziging met betrekking tot
het benoemingsbeleid inzake buitengewoon ambtena
ren van de burgerlijke stand uit te voeren en na
dere regelen op te stellen met betrekking tot het
inroosteren van de ambtenaren van de burgerlijke
stand;
3. deze motie ter kennis brengen aan de Staatssecre
taris van Justitie met het verzoek de uitspraak
van haar ambtsvoorganger, dat gemeenten - indien
zij dat willen - een ruimhartig(erbeleid kunnen
voeren, alsnog in formele wetgeving te verankeren;
4. een afschrift van deze motie toe te zenden aan de
Tweede Kamer der Staten-Generaal in haar functie
van medewetgever;
en gaat over tot de orde van de dag."
De motie is mede-ondertekend door de heer Krol namens de
CDA-fractie
De vrijheid van meningsuiting is een van de pijlers van on
ze democratie. Er bestaat in de praktijk nog wel eens en
spanningsveld tussen bijvoorbeeld het discriminatieverbod
en de vrijheid van godsdienst, nota bene in één en dezelfde
Grondwet
Wat betekent respect voor de ander voor mij? Heel veel.
Je moet altijd, voor iedereen, voor ieder persoon, respect
hebben. De bijbel is daarover duidelijk en moet altijd ons
richtsnoer zijn, nooit mensen veroordelen, wel waar nodig
corrigeren of duidelijk je mening geven, wanneer je denkt
dat ze fout zitten. Maar oordeel de mensen niet, zoals het
college nu lijkt te doen, met gewetensbezwaarde trouwambte
naren. Schrijf mensen niet af. Zet ze nooit op een dusdani
ge manier buiten bij het vuilnis. Verdraagzaamheid is syno
niem aan tolerantie. En de klassieke betekenis van toleran
tie is elkaar binnen grenzen zoveel mogelijk ruimte geven.
Dat is een groot goed. Maar velen, ook in dit huis, hangen
naar mijn idee een andere invulling van dit begrip aan. De
invulling van tolerantie, zoals ik die hier nogal eens te
genkom, zou je kunnen vangen in het begrip, ruimdenkend
Blad te* Ila2
Verslag van de raadsvergadering van 3 juli 2001
heid. Geen strenge ethische normen hanteren, geen exclusief
waarheidbegrip aanhangen. Getuige deze situatie hier in
Leeuwarden kun je zeggen dat er spraakverwarring is rond
het begrip tolerantie. Ik heb sterk de indruk dat het in
deze zaak verworden is tot de intolerantie van de toleran-
ten. Iedereen roept van elkaar dat hij of zij niet tolerant
is, maar dan heeft men het toch echt over een verschillende
invulling van het begrip. En die discussie tussen twee ver
schillende begrippen zie je ook in deze zaak duidelijk te
rug. Degenen die zich beroepen op de nieuwe invulling van
het begrip 'ruimdenkend' voeren daarvoor in de praktijk
vaak discriminatieverbod op - artikel 1 van de Grondwet -
en degenen die zich beroepen op de klassieke invulling van
het begrip tolerantie, elkaar zoveel mogelijk de ruimte la
ten, beroepen zich daar tegenover weer op de klassieke
grondrechten, zoals de vrijheid van meningsuiting en de
vrijheid van godsdienst. Die twee benaderingen botsen ook
hier in de discussie. Ook onder christenen leven er, met
betrekking tot de materie waar we het nu over hebben, ver
schillende opvattingen. Men zegt tegen elkaar: "Ja, maar
dat is zoals jij de bijbel uitlegt, maar ik.Laat het
duidelijk zijn bij een beroep op de godsdienstvrijheid is
het niet vereist dat een meerderheid van de gelovigen die
visie moet delen, aantallen spelen in dat opzicht niet mee.
Een diepste overtuiging laat zich niet door een ander voor
schrijven
U weet het, ik vind de niet-contractverlenging van mevrouw
Eringa niet juist. Maar als een meerderheid er dan toch
voor is, dan is daar toch ook nog de kwestie van de proce
dure. En niet-contractverlenging is volgens mij pas moge
lijk na een zeer zorgvuldige procedure, op zijn minst zo
belangrijk is de voorwaarde dat eerst moet worden gezocht
naar een ander takenpakket binnen de organisatie, of dat
ook mogelijk is.
Wanneer het gaat over het huwelijk dan is het zo dat 2000
jaar lang iedereen wist waar het over ging. Nu heeft Neder
land een uitzondering. Het is volstrekt logisch dat lang
niet alle mensen in Nederland de nieuwe definitie van huwe
lijk onderschrijven. Dat unieke aspect maakt het ook een
voudiger te stellen dat mensen, en dus ook trouwambtenaren,
het in hun genen hebben zitten om het huwelijk anders te
benaderen. Namelijk zoals dat al 2000 jaar gebeurt.
Verder is cruciaal de regel van de VNG die op last van Co-
hen naar alle gemeenten is afgegeven. Die regel is redelijk
dwingend van aard. Leeuwarden kreeg later een andere brief,
die stipuleerde dat het eigen beleid ook kan. Maar aan het
Gereformeerd Maatschappelijk Verbond bevestigde de VNG
vrijdag jl. dat de hoofdlijn heel wezenlijk is voor de VNG.
Het college moet dus uitleggen waarom zij zonodig van de
hoofdregel afwijkt, samen met nog een paar gemeenten, ver
uit een minderheid overigens. Vervolgens moet het college
uitleggen hoe zij haar eigen beleid in het Georganiseerd
