Blad 86
Verslag van de raadsvergadering van 15 en 16 oktober 2001
water Friesland een vetorecht heeft als het om de vestigingsplaats
van het hoofdkantoor van het totale bedrijf gaat. Ons gemeentebe
stuur levert de vice-voorzitter van de Raad van Commissarissen.
Benoeming van u, mevrouw de voorzitter, in de Raad van Commissa
rissen heeft plaatsgevonden door ons als gemeenteraad in juli
1999. Gelet op het publieke karakter van de watervoorziening en
het belang dat bestaat bij de naleving van de gemaakte bestuurlij
ke afspraken en het feit dat commissarissen van de Waterleiding
altijd door de gemeenteraden van Friesland werden en worden be
noemd, kan worden afgeleid dat het hier om een vertegenwoordiging
van de gemeente gaat, waarbij de bestuurder in kwestie ook op een
normale wijze verantwoording aflegt aan de raad. Dat wordt nog
eens onderstreept door het feit dat er bij het bedrijf NUON-water
Friesland sprake is van a- en b-commissarissenB-commissarissen
geleverd door de Friese gemeenten, a-commissarissen geleverd door
NUON. Er wordt daarbij gewerkt met verschillende stemzwaartes per
categorie bestuurder en alleen dit soort aspecten onderstrepen al
het feit dat er duidelijk sprake is van verschillende belangen per
categorie commissaris. Bij een normaal bedrijf wordt een commissa
ris vaak bij coöptatie benoemd, dan heeft hij puur en alleen te
maken met het bedrijfsbelang. Hier ligt het duidelijk anders, de
gemeente benoemt, er is sprake van een publiek belang en derhalve
ook van publieke verantwoording.
Ik noem dit punt, mevrouw de voorzitter, omdat ik er aan hecht dat
ook van uw kant u wordt aangesproken en dat ook van uw kant ant
woord wordt gegeven vanavond.
De VVD-fractie heeft in juni de volgende vragen gesteld:
- is er bij de fusiebesprekingen van de afgelopen tijd ook sprake
geweest van discussies over de plaats van de hoofdvestiging van
het nieuw te realiseren bedrijf?
- is er binnen de Raad van Commissarissen van NUON-water Fries
land de afgelopen tijd nog gesproken over dit onderwerp?
- vindt het college met de VVD-fractie dat de hoofdvestiging van
NUON-water of diens rechtsopvolger onder geen beding buiten
Leeuwarden gevestigd mag worden?
- welke stappen denkt het college te ondernemen als de locatie
kwestie over de hoofdvestiging onverhoopt op de bestuurlijke
agenda zou verschijnen?
U hebt toen gesteld, in die raadsvergadering, dat ook u en het
college de mening waren toegedaan dat de hoofdvestiging voor Leeu
warden behouden moest blijven, dat er een brief naar de heer Swel-
heim onderweg was en dat hij mogelijkerwijze een geruststellende
mededeling kon doen. Ik citeer nu uit de raadsnotulen van juni jl.
Het bericht dat ons via de pers heeft bereikt vinden wij daarom
ook verbijsterend, als althans de vlag van het bericht de inhoude
lijke lading dekt, want formeel zijn wij als gemeenteraad nog op
geen enkele wijze geïnformeerd, wij hebben alles uit de krant moe
ten halen.
Als NUON-water vertrekt en als in ruil voor dat vertrek de toezeg
ging wordt gerealiseerd die eerder al gedaan is, dan is dat een
Blad 87
Verslag van de raadsvergadering van 15 en 16 oktober 2001
gang van zaken die als niet te verteren moet worden gekwalifi
ceerd. Bij de verkoop van de aandelen van het voormalige Waterlei
dingbedrijf Friesland zijn zeer harde toezeggingen gedaan op dit
punt en er is ons keer op keer verzekerd, de heer Jacobse noemde
het al, dat deze toezeggingen ook contractueel afgeregeld waren.
Het ging van meet af aan om een watertechnologiecentrum en om het
hoofdkantoor
Ik heb uit de stukken een paar data en gegevens gevist, die dit
onderstrepen, mevrouw de voorzitter.
Het fusieprotocol van 9 april 1998, 5e overweging, onderdeel 1:
'mede in relatie tot de vestiging van het hoofdkantoor en het ken
niscentrum van de waterdivisie in Friesland zal een bundeling wor
den nagestreefd'
Onderdeel 2 van het fusieprotocol: 'de waterdivisie heeft haar
hoofdkantoor in Leeuwarden, commissarissen worden benoemd op voor
dracht van de VFG en hebben een doorslaggevend stem bij verschil
lende specifieke onderwerpen'. Wijziging van de vestigingsplaat
sen, waaronder het hoofdkantoor van waterdivisie, is zo'n onder
werp. Wijziging van de statuten of ontbinding van het Waterlei
dingbedrijf Friesland, ook bij fusie of splitsing, is ook zo'n
onderwerp, waarbij de Friese commissarissen een vetorecht hebben.
In een bijbehorend rapport van Deloit en Touch wordt op bladzijde
7 gesteld: 'door de vestiging van het hoofdkantoor en het kennis
centrum in Friesland zal de hoogwaardige werkgelegenheid daar toe
nemen'
Op 10 december 1998 kwamen de onderhandelingen in een cruciaal
stadium, er lag een vijandig overnamebod - vijandig noem ik dat,
mijnheer Jacobse, u dacht er anders over - van de waterleidingbe
drijven Groningen en Drente en er kwam een brief binnen van mijn
heer Swelheim, die de fusieonderhandelingen in gevaar zag komen en
daarom reageerde. Hij bevestigt alle afspraken en zegt dat de af
spraken volledig in stand kunnen blijven. Ik citeer: 'Wij garande
ren dat de met u gemaakte fusieafspraken door NUON en andere fu
siepartners volledig zullen worden nagekomen'
Als ik kijk naar de situatie zoals die nu ontstaan is, dan kan ik
niet anders dan concluderen dat de heer Swelheim zich als een on
betrouwbare onderhandelingspartner neerzet.
Tenslotte is er een brief van Waterleiding Friesland van 5 januari
1999 waarin nader wordt ingegaan op het eindbod. Volgens het model
wordt in Friesland een NUON-waterdivisie gevestigd met verdere
groeipotentie, waardoor Friesland beschikt over een kennis- en
beleidscentrum op het gebied van watertechnologie, met de garantie
dat de Friese Raad van Commissarissen zeggenschap houdt over een
aantal zaken zoals de vestigingsplaats en het hoofdkantoor, etc.
De afspraken en protocollen, waaruit ik citeer, maken onderdeel
uit van de contracten die zijn afgesloten en die bij de notarissen
zijn gepasseerd. Het kenniscentrum is van meet af aan toegezegd en
kan daarom in de ogen van de VVD-fractie op dit moment niet als
wisselgeld fungeren.
Tenslotte wordt er het nodige geregeld in de stukken over de Raad
van Commissarissen, die bestaat uit negen leden, zes door de Frie-
