Blad 9
Verslag van de raadsvergadering van 23 juni 2003
Blad 10
Verslag van de raadsvergadering van 23 juni 2003
De heer Nicolai (PAL/GL)Er is al veel gezegd in de Com
missie over de Rekening. We hebben in de commissie al ge
zegd dat wij uitkijken naar de eerste volwaardige program
mabegroting en de eerste programmaverantwoording. De dis
cussie daarover zal over 2 jaar in juni 2005 plaatsvinden.
De programmarekening en programmaverantwoording zal volle
dig opgenomen zijn in een nieuwe planning en controlecy
clus. De politisering van de jaarrekening is dan een feit.
Alle politieke kleur van het pallet vermengd. Berichten van
achter de regenboog. Samen met de kaderbrief kunnen we
daarover een verfrissend midzomerdebat gaan houden. Wel
licht wordt het ooit nog de hoofdschotel van het politieke
jaar. Dit mag best ook wat langer duren, een paar dagen
wellicht, een nachtje doorhalen. Ook in 2005 zal het op
midzomernacht waarschijnlijk nauwelijks donker worden. Dan
kunnen wij er toch echt zeker van zijn, dat over de finan
ciële positie van de gemeente Leeuwarden anno 2005, laat
staan over het maatschappelijke effect daarvan bestedingen.
Tot die tijd echter zullen wij het moeten doen met de hui
dige vorm van jaarrekening en jaarverslag. Het volgende
jaar is een overgangsjaar. In de raadsbrief staat: overleg
zou plaatsvinden over de vorm van deze semi-programma-
verantwoording. Het overleg over de vorm van de volgende
jaarrekening en jaarverslag 2003 kan wat ons betreft gewoon
plaatsvinden in de Commissie van de Rekening. In de aanloop
krijgen we nog een lastig jaar, in allerlei opzichten. We
staan ondertussen niet stil. Ook nu kunnen wij naar harte
lust discussiëren over bestedingen en maatschappelijke ef
fecten. Dat is en blijft tenslotte de specialiteit van
raadsleden. Daar kan geen college of geen verbetertraject
iets aan veranderen.
Dan wat de moties betreft.
Het is duidelijk dat mijn partij bij voorbaat geen sterke
behoefte heeft aan moties op dit agendapunt.
De motie van de D66-fractie heeft de heer Drewel al wat
vragen over gesteld. Daar wil ik me bij aansluiten. En ik
wil even de uitleg horen van deze motie voor wij daar een
oordeel over zullen geven. In de 2e termijn zullen wij dat
doen
Mevrouw Inberg (D66)Er is al veel gezegd over het Audit
Committee door andere partijen, dus ik zal mijn plechtige
inleiding daarover maar laten zitten. De Democraten willen
n.l. ook juist in een Commissie van de Rekening, dat is dan
een democratische commissie, een openbare commissie, een
verantwoording laten afleggen, zodat ook het publiek kennis
kan nemen van waar het precies over gaat met het financiële
beleid
Er zit één fout in de motie qua jaartal. De heer Nicolai
vroeg daarnaar. Het gaat over de programmabegroting voor
2004, maar de alinea over de 75% slaat wel degelijk op de
jaarrekening, is het dan eigenlijk in de oude termen, 2003.
Dus wat dat betreft even een rechtzetting. Wij wilden met
name het toezicht op het toenemend aantal op afstand staan
de organisaties verbeteren. En naar onze mening verdiend
dat ook inbedding in die planning en controlecyclus. De
Zuidlanden is al genoemd, 3PLUS. Wij denken ook aan organi
saties zoals Fryslin Miljeu. Hadden wij meer voeling gehou
den met de investeringen van Fryslan Miljeu, dan hadden wij
ook meer inzicht gehad in de redenen waarom de afvalstof-
heffing zo verhoogd moet worden. Wij denken dat het hoog
tijd wordt daar een structuur voor te bedenken. Het gaat
ons dus ook om de werkwijze voor de raadsleden in die hele
planning en controlcyclusom op die op afstand staande
partijen toezicht te houden.
Ik zal kortheidshalve daartoe de overwegingen van de motie
voorlezen, want wij vragen de Raad om toestemming te geven
voor een inventariserend onderzoek met een bijbehorend
structuurvoorstel eventueel m.b.v. de Thorbecke Academie.
Het is helemaal niet de bedoeling om er weer een uitgebreid
extern onderzoek van te laten maken.
De motie is als volgt:
"De gemeenteraad van Leeuwarden,
in vergadering bijeen op 23 juni 2003,
behandelende de jaarrekening 2002;
overwegende
dat n.a.v. de controle van de jaarrekening de ac
countant in zijn rapport van bevindingen het in
stellen van een Audit Committee aanbeveelt;
dat het College in haar reactie hierop stelt geen
opeenstapeling van gremia te wensen;
dat in het kader van de aan het duale stelsel aan
gepaste gemeentewet de controletaak van de raad
toch een zwaarder accent zal moeten krijgen;
dat daartoe in de hele planning en controlcyclus
de Commissie van de Rekening een grotere rol zal
moeten krijgen;
dat in de jaarrekening 2002 bij niet meer dan 50%
van de beleidsproducten controle mogelijk is op de
effecten van de bestedingen; (dit is met name het
punt dat door de PvdA is ingebrachtIk zou in
tweede termijn eventueel de heer Kruithof ook wil
len verzoeken om op dat punt nader in te gaan)
spreekt uit dat:
de Commissie van de Rekening een centrale plaats
moet krijgen in de planning en controlcyclus, én
in de opdrachtverlening aan de gemeentelijke ac
countant;
en draagt het College op om:
op korte termijn (zodat het nog verwerkt kan wor
den in de programmabegroting 2004) een inventari-
Blad 7
Verslag van de raadsvergadering van 23 juni 2003
Blad 8
Verslag van de raadsvergadering van 23 juni 2003
Jaarverslag/jaarrekening
In 2002 is er veel gebeurd: Met name op het gebied van de
bedrijfsvoering. Een rapport strategische risico-analyse
werd uitgebracht, het rapport zelf analyse uitmondend in
een verbeter- en herstelplan. Een rapport dat gericht is op
een blijvende kwaliteitsverbetering van de bedrijfsvoering.
De eerste vruchten zien we in 2002, maar ook in de volgende
jaren, hopen wij
Er kunnen nog geen beleidsmatige conclusies worden getrok
ken uit het jaarverslag en jaarrekening om als input te
dienen voor de Kaderbrief. Ik ga daar niet verder op in,
dat hebben wij in de commissie al gedaan, maar het is meer
een vaststelling.
Hetzelfde geldt ook voor de concrete prestatie/kengetallen.
Er staat iets meer in het jaarverslag, op zich verheugend,
maar nog niet genoeg. Er is nog een lange weg te gaan.
Wel is de vraag welke informatie met de prestaties of ken
getallen wordt beoogd: gaat het puur om achtergrondinforma
tie, voor sturing van het beleid of beheersing van de pro
cessen. Dat is vaak nog onduidelijk, als je al die getallen
ziet, met uitzondering misschien van de woningaantallen,
die in het jaarverslag staan, en de al of niet bereikte
doelen. In elk geval, dat onderdeel sprak boekdelen.
Ik heb begrepen ,dat er een motie wordt ingediend door de
D66-fractie. Dan wil ik daar nog als volgt op reageren: in
de eerste plaats over de 75% prestaties. Bedoeld is, denk
ik, de programmabegroting 2004, dat is een typefoutje, denk
ik. Onderaan staat iets over die 75%. Waar wij een beetje
mee zitten, is dat toch achteraf wordt de zaak als het ware
gerepareerd. De raad heeft in meerderheid besloten om niet
akkoord te gaan met de programmabegroting. Heeft daarvoor,
'de oude productbegroting' vastgesteld. Nu wordt hier via
motie gevraagd om 75% meer prestaties in beeld te brengen.
De vraag is dan: moet je dan nog investeren in oude instru
menten. Planning en Control is een tijdje stil blijven
staan. En moet je dit nog voor het jaar 2003 doen. Of be
doelt u alleen die 75% slaat op de productenbegroting en
dat is de norm van voor het college en dat zal het college
moeten uitvoeren.
Er zit nog één aspect in deze motie.
De opdracht aan het college om de verbonden partijen in
beeld te brengen. Dat is prima; Dat moet trouwens al gebeu
ren op grond van de wettelijke voorschriften.
Het tweede deel om met een voorstel te komen voor een con
trolestructuur aan te geven door het college. Ik weet niet
precies wat de indieners hebben bedoeld, maar het kan na
tuurlijk niet zo zijn dat de raad aan het college vraagt om
de controlestructuur vast te stellen om aan te geven. Want
anders krijg je een situatie van dat je aan de kasbeheerder
vraagt: hoe had u de controle willen hebben. Ik denk dat
hier mee bedoeld is: maak het wat inzichtelijker en wat
doet het college hieraan en voor de rest zal de raad haar
eigen controlerende taak moeten invullen. Dat zal in de re
keningcommissie kunnen.
Mevrouw de Vries (WD)In de diverse commissies is al uit
gebreid stilgestaan bij de inhoudelijke aspecten van het
jaarverslag en de jaarrekening. En dat zullen wij als WD-
fractie nu niet nogmaals doen. Ook al blijven wij onze be
denkingen houden t.a.v. van bijvoorbeeld de onderwijshuis
vesting, zoals dat opgenomen is in het jaarverslag en de
j aarrekening
Een aantal anderen hebben er ook al op gewezen: de wet dua-
lisering heeft de functie en het belang van het jaarver
slag, de jaarrekening en de accountantsverklaring natuur
lijk wel enigszins veranderd. Deze instrumenten dienen als
ondersteuning van de Raad bij het uitoefenen van hun con
trolerende taak en zullen alleen nog maar belangrijker wor
den. Wij hopen dat het College dat ook inziet, en wij vin
den dat de instrumenten daarop aangepast moeten worden in
nauw overleg met de Raad.
De WD-fractie is benieuwd naar de visie en de aanpak van
het College op dit punt. Want als we kijken naar de stukken
die nu voorliggen, dan moeten we als WD-fractie conclude
ren, dat op basis van de huidige stukken de Raad haar con
trolerende taak onvoldoende goed kan uitoefenen. Het bevat
niet genoeg informatie om te beoordelen of het College goed
heeft gepresteerd en of ze gedaan heeft wat ze gezegd heeft
te zullen doen. De opdracht van de accountantscontrole zal
straks ook niet meer versterkt worden door het College,
maar door de Raad. De accountant rapporteert dan ook recht
streeks aan de Raad. Dit is voor het eerst verplicht van
toepassing op de accountantscontrole van de jaarrekening
2004. De WD-fractie is er voorstander van om hiermee met
de jaarrekening 2003 al proef te draaien. Wat ons betreft
zou, voordat de opdracht aan de accountant wordt verstrekt,
eerst gesproken moeten worden met de commissie voor de Re
kening. Waarbij de Raad dan o.a. 1 of 2 aandachtspunten
vaststelt, waarop in dét jaar de accountant extra zal in
zoomen met de controle. We zijn op zich benieuwd hoe de an
dere partijen erover denken, maar ook het College, en of
het College daartoe bereid is.
Verder zijn we als WD-fractie voorstander van het idee om
in de planning en controlcyclus en goede controlestructuur
op te zetten voor de externe partijen. Die externe partijen
worden steeds belangrijker. Kijk maar naar de Zuidlanden en
3PLUS. Ook daarover zal volgens de WD-fractie het College
verantwoording moeten afleggen aan de Raad.
Gelet op al het voorgaande wil ik nu vast zeggen dat wij de
motie, die de D66-fractie straks gaat indienen, ook daarom
zullen steunen.
